کیارستمی: معیارهایم سیاسی نیست/ فیلم دارای برهنگی نمی‌سازم
گروه فرهنگ «تیتریک»، «شیوه» دوماهنامه تخصصی هنر خانه هنرمندان ایران به سردبیری سیدعماد حسینی است. این دوماهنامه که به تازگی شماره اول آن منتشر شده قرار است در هر شماره به سراغ گروهی از هنرمندان، اساتید و پژوهشگران ایرانی و غیرایرانی برود.
در بخش سینمایی این دو ماهنامه پرونده ای درباره سینمای عباس کیارستمی منتشر شده که در ابتدای آن در مقاله ای «بزرگی و محدودیت های سینمای عباس کیارستمی» بررسی شده است. بابک فزونی در ابتدای این مقاله از معمای کیارستمی سخن گفته و طی مقاله می کوشد مواضع سیاسی، ایدئولوژیک و فلسفی او را روشن کند.
هدایت عوامل در فیلم های کیارستمی
در بخشی از این مقاله درباره «هدایت عوامل» توسط کیارستمی گفتگویی از وی آورده شده که این فیلمساز در آن گفته است: «وقتی صبح به محل فیلمبرداری می روم و متوجه می شوم که اپراتور دوربین شب قبل خوب نخوابیده، بدون اینکه بفهمد از حرکت های پیچیده دوربین پرهیز می کنم. در مورد بازیگرها نیز همین کار را می کنم. اگر بازیگری قرار است صحنه ای غمگین را بازی کند و من متوجه می شوم که نسبت به روزهای قبل سرحال تر است، برنامه فیلمبرداری را تغییر می دهم.»
در بخش دیگری از این مقاله از نوعی عرفان مدرنیزه در آثار کیارستمی سخن گفته شده و نویسنده آورده است که کودکان در مقام مرشدهای معنوی برای کیارستمی نقش موثری دارند. در این بخش نقل قولی هم از کیارستمی آمده که گفته است: «در فلسفه شرقی این عقیده وجود دارد که هرگز نباید بدون راهنما در قلمرو ناشناخته ای پا نهاد. در «زندگی و دیگر هیچ» کودک معقول تر رفتار می کرد و پدر منطقی نبود. کودک نبودِ قاعده و منطق را در زلزله پذیرفته است. فقط دارد به زندگی ادامه می دهد.»
در هیچ جای دنیا به اندازه انتهای بن بستی که خانه من در آن قرار دارد، راحت نمی خوابم
در این پرونده گفتگویی از شهاب اسفندیاری با عباس کیارستمی آمده است. در بخشی از آن شهاب اسفندیاری از کیارستمی پرسیده است که آیا به سینمای ملی احساس تعلق دارد و خودش را بخشی از سینمای ملی ایران می داند؟ کیارستمی در جواب می گوید «من اصلا آنقدر که به خودم فکر می کنم به سینما فکر نمی کنم. من می دانم در هیچ جای دنیا به اندازه انتهای بن بستی که خانه من در آن قرار دارد، راحت نمی خوابم. آرامشی را که اینجا دارم هیچ جا ندارم. وقتی خارج از ایران کاری ندارم، هیچ جا بیش از واقعا یک روز نمی توانم بند شوم. من متعلق به اینجا هستم. به عنوان یک شهروند می توانم اظهارنظر کنم. دو سال یک بار فیلم می سازم، ولی سالی ۳۶۵ روز دارم اینجا زندگی می کنم. من جایگاهم اینجاست. جای دیگر نمی توانم زندگی کنم. ممکن است بتوانم کار کنم. ولی کار بخش کم اهمیت تری است از زندگی خود ما. اصالتا متعلق به اینجا هستم و مسلما من را اگر اینجا آزاد هم بگذارند باز فیلم هایم حول و حوش همین فیلم هایی خواهد بود که ساخته ام. هیچ وقت فیلم دارای برهنگی نخواهم ساخت. هیچ وقت به صحنه عشق بازی دو نفر فکر نمی کنم، حتی اگر در سوئد فیلم بسازم. در برهنه ترین کشورهای جهان هم باشم چنین صحنه ای در فیلم نمی گذارم. چنین فیلمی مال من نیست.»
در ادامه همین گفتگو آمده است: «من اصلا به کنترل دولتمردها احتیاج ندارم. آنها تمام آزادی ها را هم که بدهند، باز من از آزادی که اینها بدهند نمی توانم استفاده کنم. کما اینکه حالا هم بسیاری پیشنهادها می شود، باز هم استفاده نمی کنم. برای اینکه من اصیل تر از آنها هستم. حقیقتا اصیل‌ترم و معیارهایم برای من دقیق تر از آنهاست. برای اینکه معیارهای من مبنای سیاسی ندارد. نان به نرخ روز خوردن نیست. بابت بقای خودم نیست. دولت ها بابت بقای خودشان آزادی هایی می دهند و موضع هایی می گیرند. موضع گیری های من خیلی اصیل تر از آنی است که در روند تغییرات عوض شود. فیلم های قبل از انقلاب من را ببینید. تفاوت عمده ای حس نمی کنید.»
بررسی شخصیت های کرد در فیلم های کیارستمی به قلم دوریم کیلیک
«سینما فقط داستان گویی نیست» گفتگوی دیگر بخش سینماست که توسط استفان گوده با زنده یاد کیارستمی انجام شده و محمدرضا شیخی آن را ترجمه کرده است. در این گفتگو نکته های جالبی از فیلم های «مسافر»، «کلوزآپ»، «مشق شب»، «زندگی و دیگر هیچ» و دیگر آثار این فیلمساز فقید بیان شده است.
«فراسوی بازنمایی» با محوریت سینمای اقلیت عباس کیارستمی مقاله دیگری است که به قلم وِرِد مایمون به نگارش درآمده و فرزام امین صالحی آن را به فارسی ترجمه کرده است. همچنین دوریم کیلیک در مقاله دیگری به تصویر روستاییان کرد در فیلم های «باد ما را خواهد برد» و «طعم گیلاس» پرداخته است. در این نوشتار شخصیت های کرد این فیلم ها، مناطق فیلمبرداری، دیالوگ ها و... بررسی شده اند.
می خواهید نویسنده شوید موسیقی کلاسیک و هنرهای تجسمی بدانید
پرونده دیگر این کتاب به ادوارد آلبی از نمایشنامه نویسان مطرح جهان پرداخته است. مقاله ای با عنوان «درباره ادوارد آلبی»، «رزم گاه خانگی» با محوریت نقد چهار نمایشنامه از وی و همچنین یک گفتگو با وی با ترجمه ای از ندا جبرئیلی از جمله نوشتارهای این پرونده است.
آلبی در بخشی از گفتگویش در این پرونده در پاسخ به اینکه به عنوان یک معلم چگونه هنر را تدریس می کند، گفته است: «به آنها می گویم اگر می خواهید نویسنده شوید باید چیزهای زیادی درباره هنر بدانید. باید درباره اشکال مختلف موسیقی کلاسیک بدانید. فرم های مختلف موسیقی کلاسیک بسیار با نمایشنامه، رمان، داستان کوتاه یا شعر مرتبط است. همچنین به آنها می گویم که باید درباره هنرهای تجسمی بدانند چون نمایش، یک عمل فیزیکی و شنیداری است.»
درباره مارینا آبراموویچ مادر هنر اجرا
پرونده بعدی این دوماهنامه به هنر اجرا اختصاص یافته که به تاریخچه پرفورمنس و ویژگی هایی که برای اجرا در ایران لازم است، پرداخته است. همچنین پرونده ای هم برای مارینا آبراموویچ درآمده که به «مادر هنر اجرا» شهرت یافته است. در مقدمه کوتاهی از زندگی او نوشته شده که سال ها اجازه نداشت پس از ساعت ۱۰ شب بیرون از خانه ای که بیشتر به یک پادگان نظامی شباهت داشت به سر برد و امروز در هر اجرا پذیرای صدها نفر از سراسر دنیاست. در این پرونده، مانیفست هنری وی، توصیه هایش به هنرمندان جوان و همچنین یک گفتگو با وی گنجانده شده است.
این دوماهنامه تخصصی در بخش های دیگری به حوزه های تجسمی، ادبیات و موسیقی می پردازد و در ۲۱۰ صفحه تنظیم شده است.
این دوماهنامه با قیمت ۱۵ هزار تومان به دی و بهمن سال ۹۵ اختصاص دارد و مجید رجبی معمار مدیر مسئول و سیدعماد حسینی سردبیر آن است.
انتهای پیام/
