خودنمایی و عوامل بروز آن/ چطور می‌توانیم خودنمایی را از بین ببریم؟

خودنمایی در روانشناسی به چه معناست؟

همه ما در روابط اجتماعی روزانه خود حتما کسی را می‌شناسیم که به خودنمایی کردن علاقه دارد. به طور سطحی کسانی که خودنمایی می‌کنند، افراد خونسرد قابل ستایش و برتری به نظر می‌رسند، اما واقعیت امر به طور کلی فرق می‌کند. در بیشتر موارد افرادی که خودنمایی می‌کنند، احساس ناامنی در وجودشان است که در ذیل به این ناامنی‌ها اشاره می‌شود.

ناامنی؛ مهم ترین عامل خودنمایی

ناامنی مهمترین عاملی است که پشت خودنمایی وجود دارد. فرد خودنما فقط زمانی به خودنمایی می‌پردازد که احساس می‌کند به آن احتیاج دارد؛ دقیقا وقتی که فکر می‌کند بقیه او را به حساب نمی‌آورند یا او را فرد مهمی تلقی نمی‌کنند. پس فرد خودنما اینجاست که تلاش می‌کند خود را مهم جلوه دهد.

اگر به خودتان ایمان دارید که به اندازه کافی خوب هستید پس دیگر نیازی به خودنمایی ندارید تا به دیگران خوبی خودتان را ثابت کنید، اما اگر افراد نمی‌دانند که شما چه فرد خوبی هستید پس آن‌ها باید زحمت این را به خود دهند تا به خوبی شما پی ببرند.

یک استاد هنر‌های رزمی هرگز به خاطر اینکه مهارت‌هایش را ثابت کند با شما مسابقه نمی‌دهد، به این دلیل که به خودش ایمان دارد و می‌داند که استاد است، اما یک تازه‌کار برای نشان دادن مهارت‌هایش با هر کسی به رقابت می‌پردازد تا اینکه به همه ثابت کند که کارش را بلد است. این کار به دلیل اطمینان نداشتن به خودش است.

تجربیات دوران کودکی

تجربه‌های کودکی ما به مقدار زیادی در رفتار‌های اکنون ما تأثیر داشته است. گاهی اوقات سعی می‌کنیم تجربه‌های خوب کودکیمان را در بزرگی هم تکرار کنیم. کودکی که بیش از حد مورد توجه والدین و دیگران قرار گرفته است، اکنون نیز سعی دارد آن سطح توجه را با خودنمایی از دیگران دریافت کند. این مورد معمولا در کودکان و نوجوانان اتفاق می‌افتد.

مرا بپذیرید؛ لطفا!

یک فرد خودنما معمولا پیش همه خودنمایی نمی‌کند و تنها پیش کسانی این کار را انجام می‌دهد که می‌خواهد تحت تاثیر قرارشان دهد. اگر شخصی کسی را دوست بدارد بیشتر مایل است که پیش او خودنمایی کرده و توجه او را به دست آورد.

بار‌ها این مورد به چشم خورده است که افراد خودنما در گفتگو‌ها دقایقی به لاف‌زدن و خودنمایی می‌پردازند. من شک ندارم که شما حداقل یک نفر را در زندگی خود می‌شناسید که در مورد خودش پیش شما به مبالغه بپردازد، اما نه جلوی دیگران. این کار وی به این دلیل است که او دوست دارد شما از او خوشتان بیاید، چون شما برایش مهم هستید و او شما را دوست دارد.

چه عواملی باعث می‌شود که یک فرد بخواهد خودنمایی کند؟

عواملی هستند که باعث تقویت هویتی خاص در فرد می‌شوند و فرد خودنما آن‌ها را دوست دارد؛ مثلا هوش و ذکاوت. فرد این خصوصیات را دوست دارد پس خودش را باهوش و باذکاوت می‌بیند و یقینا رفتار‌هایی را برای خودنمایی انجام می‌دهد تا این خصوصیات را به نمایش بگذارد. به طور مشابه اگر آن‌ها مشخصه باهوشی را در فردی تشخیص دهند دوست دارند که همین مشخصه را با خودنمایی نشان دهند تا ثابت کنند آن‌ها هم باهوش هستند.

خودنمایی فقط تلاش ذهن برای اصلاح تصویر فرد است و در این مورد وی تصویر ذهنی که از خود دارد را اگر مشکلی است، بهبود بخشد.

چگونه عادت خودنمایی را کنار بگذاریم؟

سعی نکنید تصویری از یک سبک زندگی بدون نقص به مخاطبان منتقل کنید. مردم با پست‌هایی در مورد اهداف، آروزها، احساسات و شکست‌ها ارتباط برقرار می‌کنند؛ بنابراین زمانی که سعی می‌کنید تصویر بدون نقصی ارائه دهید، هیچ تأثیر مثبتی روی مخاطبان یا همان فالوئر‌های شبکه‌های اجتماعی نمی‌گذارید.

این روز‌ها کوچک‌ترین اشتباه در شبکه‌های اجتماعی تبدیل به اسناد آنلاین می‌شود؛ بنابراین بهتر است پیش از انتشار هر خبری، خودنمایی را کنار بگذاریم و در مورد نحوه‌ بیان آن به‌خوبی فکر کنیم.

اینکه فردی بخواهد در مورد موفقیت‌های خود با دیگران صحبت کند یک رفتار اجتماعی و کاملا عادی است. همه‌ ما دوست داریم ارزش خود را بالا ببریم و احساس مهم بودن کنیم، اما نکته‌ اصلی این است که باید طرز بیان خوبی داشته باشیم.

اینکه بخواهیم اخبار را با یک فروتنی ساختگی برای دیگران بیان کنیم، تنها باعث می‌شود در ذهن آن‌ها تصویر بدی از خودمان بسازیم.

اگر می‌خواهید خبری را به دیگران منتقل کنید؛ یا از روش صحیح استفاده کنید یا بهتر است در مورد آن اصلا صحبت نکنید.

پیش از انتقال اخبار به دیگران کمی فکر کنید. از عبارات مثبت استفاده کنید و خودتان را قدردان زحمات دیگران بدانید؛ نه اینکه فقط از خودتان تعریف کنید و احساس خودشیفتگی را به شنونده منتقل کنید. زمانی که دیگران خوشحالی خود را بابت شنیدن اخبار جدید نشان می‌دهند، مهربان باشید و از آن‌ها تشکر کنید. تصور کنید برند محبوب کفش کتانی‌تان چنین توئیتی به اشتراک می‌گذارد: «ما توانستیم تنها در عرض ۲۴ ساعت ۳۵۰ هزار دلار فروش داشته باشیم. ممنون از مشتری‌ها» خواندن این توئیت چه احساسی به شما می‌دهد؟ احتمالا مانند هر شخص دیگری احساس می‌کنید به شما توهین شده است؛ بنابراین برند مورد نظر را سریع آنفالو می‌کنید و هرگز سراغ خرید محصولات آن‌ها نمی‌روید. درعوض تصور کنید متن توییت به این صورت به اشتراک گذاشته شود: «مردم استقبال خوبی از مجموعه‌ ما داشتند و بابت بازخورد مثبتشان از آن‌ها تشکر می‌کنیم.» مطمئنا عبارت دوم احساس بهتری به مخاطب منتقل می‌کند و حتی مشتری به بازدید محصولات جدید برند تشویق می‌شود. هر دو عبارت پیام یکسانی دارند؛ اما تأثیر کاملا متفاوتی روی خواننده‌ آن می‌گذارند؛ بنابراین برای بیان اخبار مورد نظر خود از عبارات مناسب استفاده کنید.

سعی نکنید تصویری از یک سبک زندگی بدون نقص به مخاطبان منتقل کنید. مردم با پست‌هایی در مورد اهداف، آروزها، احساسات و شکست‌ها ارتباط برقرار می‌کنند؛ بنابراین زمانی که سعی می‌کنید تصویر بدون نقصی ارائه دهید، هیچ تأثیر مثبتی روی مخاطبان یا همان فالوئر‌های شبکه‌های اجتماعی نمی‌گذارید.

اگر در میان دوستانتان شخصی نیست که برای راه‌اندازی کسب‌وکار کوچک خودش اقدامی کرده باشد، بهتر است اخبار مرتبط با کسب‌وکار خود را با احتیاط به آن‌ها بدهید. نیازی نیست موضوعی را از آن‌ها پنهان کنید. این کار تنها باعث می‌شود احساس بدتری به آن‌ها دست دهد. هرگز به آن‌ها نگویید هیچ درکی از احساساتتان ندارند، زیرا جایگاه شما را تجربه نکرده‌اند. گفتن تجربیات ممکن است انگیزه‌ آن‌ها را افزایش دهد؛ اما به شرطی که از عبارات مناسب استفاده شود و با صداقت همراه باشد. شاید آن‌ها هم بخواهند کسب‌وکار خودشان را راه‌اندازی کنند، بنابراین زمانی که درخواست کمک می‌کنند، تجربیات خود را بدون هیچ منتی در اختیارشان قرار دهید. کمک کردن به دیگران احساس فوق‌العاده خوبی به انسان می‌دهد؛ مخصوصا زمانی که بدانید بخشی از موفقیت‌های دیگران مربوط به نصیحت‌ها و کمک‌های شما بوده است.

به یاد داشته باشید همه‌ انسان‌ها دوست دارند خاص باشند و این موضوع را با دیگران مطرح کنند؛ اما معمولا به خودستایی متهم می‌شوند. اگر افراد متواضعی در اطرافتان هستند، کمی زمان بگذارید و ببینید چگونه با دیگران برخورد می‌کنند. سپس سعی کنید این رفتار‌های مثبت را روی گفتار خود به کار بگیرید.

منبع:باشگاه خبرنگاران جوان

انتهای پیام/