چهارشنبه ۰۵ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 2024 April 24
بخش دوم/ "تیتر1" گزارش می دهد:
آوار "فرونشست" زمین بر سر مسکن خیرین اشتهارد/ وقتی ساخت و ساز روی قنات های خشک بلای جان مردم می شود
بر اساس بررسی های زمین شناسی، برداشت بي رويه از سطح ذخاير زيرزميني و ساخت و سازهاي صورت گرفته بدون توجه به قناتهاي خشك و مدفون شهر اشتهارد از دلايل فرونشست در این منطقه است.
به گزارش گروه استانی تیتریک، تا چشم کار می کند آسفالت های فرورفته خیابان ها را فرش کرده است و بوی کود مرغ داری و گاوداری های اطراف به مشام می رسد.
فقر امکانات مردم را برای خرید های روزمره شان وادار به طی کردن مسافتی یک کیلومتری می کند و دانش آموزانش برای ادامه تحصیل در مقطع دبیرستان ناچار به عبور از قریب به 500 متر مسیر بیابانی هستند.
بوی بد چاه های فاضلاب با تاخیر در تخلیه توسط تانکرها در منطقه می پیچد، سرریز فاضلاب هایش در کف خیابان موجب نارضایتی اهالی شده است، زندگی مردمانش با بوی آلایندگی شهرک های صنعتی و کارخانه ها عجین شده است.
فقر امکانات مردم را برای خرید های روزمره شان وادار به طی کردن مسافتی یک کیلومتری می کند و دانش آموزانش برای ادامه تحصیل در مقطع دبیرستان ناچار به عبور از قریب به 500 متر مسیر بیابانی هستند.
بوی بد چاه های فاضلاب با تاخیر در تخلیه توسط تانکرها در منطقه می پیچد، سرریز فاضلاب هایش در کف خیابان موجب نارضایتی اهالی شده است، زندگی مردمانش با بوی آلایندگی شهرک های صنعتی و کارخانه ها عجین شده است.
سگ های ولگرد آرامش را از کودکان این منطقه برای بازی گرفته است، ریزش سنگ نمای ساختمان ها و فرونشست حیاط منازلش خانواده ها را نگران کرده است، زمینش خودروها را می بلعد و تنها جرثقیل می تواند آنها را از محوطه خطر برهاند.
اینجا مسکن خیرین شهرستان اشتهارد است، منطقه ای که به عقیده بسیاری از کارشناسان مستعد فاجعه ای تلخ است، زیرا سراسر این مجموعه روی قنات قرار دارد.
برداشت بي رويه از سطح ذخاير زيرزميني موجب فرونشيني بخشي از منطقه اشتهارد شده است و ساخت و سازهاي صورت گرفته بدون توجه به قناتهاي خشك و مدفون شهر اشتهارد از دلايل ديگر احتمال فرونشست در این منطقه خواهد بود.
بررسي عوامل مؤثر در فرونشست زمين دشت اشتهارد توسط محسن رنجبر، عضو هيئت علمي دانشگاه آزاد اسلامي، واحد شهر ري و نسرین جعفری دانشجوي كارشناسي ارشد ژئومرفولوژي، دانشگاه آزاد اسلامي نشان می دهد که سازندهاي منطقه اشتهارد مربوط به دوران سوم زمين شناسي است و منطقه از رسوبات رس و مارن و گچ و نمك پوشيده شده است كه همزمان موجب شوري آب سطحي و زيرزميني شده و به علت حساسيت در برابر فرونشست زمين، با بهره برداري بي رويه از ذخاير دچار آسيب مي شود.
اینجا مسکن خیرین شهرستان اشتهارد است، منطقه ای که به عقیده بسیاری از کارشناسان مستعد فاجعه ای تلخ است، زیرا سراسر این مجموعه روی قنات قرار دارد.
برداشت بي رويه از سطح ذخاير زيرزميني موجب فرونشيني بخشي از منطقه اشتهارد شده است و ساخت و سازهاي صورت گرفته بدون توجه به قناتهاي خشك و مدفون شهر اشتهارد از دلايل ديگر احتمال فرونشست در این منطقه خواهد بود.
بررسي عوامل مؤثر در فرونشست زمين دشت اشتهارد توسط محسن رنجبر، عضو هيئت علمي دانشگاه آزاد اسلامي، واحد شهر ري و نسرین جعفری دانشجوي كارشناسي ارشد ژئومرفولوژي، دانشگاه آزاد اسلامي نشان می دهد که سازندهاي منطقه اشتهارد مربوط به دوران سوم زمين شناسي است و منطقه از رسوبات رس و مارن و گچ و نمك پوشيده شده است كه همزمان موجب شوري آب سطحي و زيرزميني شده و به علت حساسيت در برابر فرونشست زمين، با بهره برداري بي رويه از ذخاير دچار آسيب مي شود.
در بين عوامل مؤثر در ايجاد فرونشست، بنظر مي رسد كه تركيب عواملى چون برداشت بيش از حد مجاز از منابع آب زيرزمينى، ضخامت لايه رسوبى و ويژگيهاى مهندسى رسوبات عامل اصلى ايجاد اين فرونشست مي باشد.
وجود كوره هاي قنات و كاهش سطح آب زيرزميني در اثراستفاده بي رويه و وجود سازندهاي تبخيري رسوبات دانه ريز مانند سيلت و رس در مقايسه با رسوبات دانه درشت مانند شن وماسه در اين منطقه از مؤثرترين عوامل فرونشست زمين مي باشد.
بنابراين با توجه به اقليم منطقه، حفاظت از منابع آب زیرزمینی ضرورت دارد زیرا با بهره برداری بیش از حد از آبهای شیرین
زيرزميني، آب شور جايگزين آن خواهد شد و اين مسئله در بخشي از غرب اشتهارد رخ داده است.
برداشت بيش از حد مجاز را می توان نتيجه عدم وجود مديريت درست منابع آب در بخش برداشت و از سوى ديگر به هدر رفتن حجم عظيمى از آب در نتيجه نادرست بودن شيوه هاى كشاورزى و مصارف صنعتى يا بطور خلاصه مصرف نامتناسب دانست.
در صورت نظارت و آگاهي از آمار چاهها، چشمه ها و قناتهاي مناطق كشور، و بستن چاههاي غير مجاز و جلوگيري از برداشت بي رويه، ميزان خسارات ناشي از فرونشست زمين نيز كاهش مي يابد لذا لازم است در اين راستا قوانين تعيين صلاحيت شركتهاي حفاري وضع شود.
جهت تغذيه آبخوان دشت اشتهارد ميتوان از كانالهاي بتوني براي تغيير مسير آب شيرين به منطقه استفاده نمود البته اين روش نياز به هزينه هاي سنگين دارد اما در جهت رفع مشكل منطقه كارساز است.
احداث سدهاي خاكي و يا ايجاد مخازن آب غير قابل نفوذ در فصل بارندگي از شوري و هدر رفت آب جلوگيري مي كند، همچنين از ميزان سيلاب و گسترش شوره زار نيز مي كاهد.
به عنوان راهكار دراز مدت بر مبناى تجربه ساير كشورها چارهاى جز اصلاح روشهاى مديريت منابع آب وجود ندارد و تا زمان باقى است بايد بسوى آن حركت كرد.
اما تا آن هنگام و بعنوان راهكار فورى و اضطرارى دست كم ميتوان به جلوگيرى از ادامه فعاليت استفاده كنندگان غير مجاز و چاههاى حفر شده به اين طريق (كه در بسيارى موارد تعداد آنها از چاههاى مجاز بيشتر است) مبادرت ورزيد.
در غير اينصورت و با روند موجود ضمن از دست دادن بخش عظيمى از منابع آب براى هميشه، پديده هايى نظير فرونشست هاى نقطه اى يا ناحيه اى با ابعاد نامعلوم و با آسيب هاى جبران ناپذیری به وقوع خواهد پیوست، همچنین فرونشست زمين موجب خسارت به ساختمانهاي مسكوني می شود.
بیشتر بخوانید:
بخش اول/ گزارش "تیتر1" از مسکن مهری که روی قنات ساخته شد؛
گلاویژ اصحابی - تیتریک
انتهای پیام/
خبرهای مرتبط
ارسال نظر
اخبار برگزیده
