سفر دیرهنگام اما ضروری دولت/ دیدار روحانی از بزرگترین شریک اقتصادی در منطقه/ اقتصاد مهمترین موضوع حاکم بر مذاکرات دوجانبه

به گزارش گروه بین الملل «تیتریک»، بر اساس برنامه و تشریفاتی که تقریباً از سه ماه پیش بین دو وزارت خارجه ایران و عراق هماهنگ و نهایی شده بود طی روزهای اخیر حسن روحانی برای اولین بار در دوره ریاست جمهوری خود به بغداد سفر می کند، به همین منظور وزیر خارجه به همراه هیات سیاسی دیپلماتیکی یک روز زودتر به عراق رفته تا مقدمات برنامه ها را فراهم کند. پیش از این نیز دکتر ظریف در راس هیات سیاسی- اقتصادی در ماه های گذشته به این کشور سفر کرد و پیمان ها و قراردادهای متعددی را به امضاء رساندند.

سفری دیرهنگام اما ضروری

این نکته که چرا رئیس جمهور ایران در طول شش سال گذشته علی رغم سطح بالا روابط سیاسی با دنیا تمایلی به سفر به عراق نداشته و این اتفاق بسیار مهم با تاخیر قابل توجهی شکل می گیرد مورد انتقاد بسیار از صاحب نظران حوزه روابط بین الملل شده است؛ چرا که سطح روابط خارجی و مبادلات اقتصادی بین دو کشور ایران و عراق جایگاه بالایی در منطقه دارد و بین دو کشور بیشترین سطح جابجایی مسافر و کالا صورت می گیرد. در بسیاری از موضع گیری های سیاسی تمایل دولت کنونی به غرب و حل مشکلات خارجی با دولت های بزرگ غربی علت عدم توجه به منطقه و کشورهای همسایه عنوان شده است و اینکه امروز چنین گرایشی در بدنه تصمیم گیری دولت ایجاد شده است را نیز منبعث از رفتار قدرت های بزرگ در حوزه تحریم ها و فشارهای بین المللی بر ایران می دانند.

اما به هر ترتیب باید این رویه بوجود آمده را به فال نیک گرفت و به سرعت روند بهبود روابط با همسایگان و بالا بردن ظرفیت های سیاسی اقتصادی دوجانبه را دنبال نمود تا از این گذرگاه ضمن کسب منافع، تعمیق همزیستی مسالمت آمیز را دنبال کرد.

ایران با روابط اقتصادی با همسایگان خود به دنبال کاهش اثرات تحریم های آمریکا است

انجام این سفر در حالی صورت می گیرد که طی ماه های اخیر بزرگترین چالش سیاسی ایران فشار و تحریم های بین المللی آمریکا و دولت ترامپ است که قطع ارتباطات سیاسی اقتصادی و بین المللی ایران را هدف قرار داده و به اوج خود رسیده است، ایران نیز از طریق کشورهای همسایه به دنبال خنثی سازی و از بین بردن تاثیر این فشارها است.

مقایسه سفر روحانی با دیدار مخفیانه و شبانه ترامپ

این نکته حائز اهمیت است که قطعا بسیاری از محافل رسانه ای دنیا این اتفاق را با سفر ناگهانی و شبانه ترامپ که به صورت مخفیانه و بدون اطلاع دولت عراق انجام گرفت مقایسه خواهند کرد؛ چرا که سفر رئیس جمهوری ایران در راس هیات بلند پایه اقتصادی و سیاسی آن هم سه روزه که طی آن قطعاً سفرهایی به شهرهای نجف و کربلا و دیدار با مراجع نیز صورت خواهد گرفت، برای ایران و عراق درحوزه سیاسی امنیتی یک برد بزرگ محسوب خواهد شد، امری که آمریکا شاید جرات انجام آن را نداشته است.

از سوی دیگر به دلیل روابط بسیار گسترده و فراگیر بین مردم دو کشور انتظار می رود استقبال قابل ملاحظه ای در بین نیروهای سیاسی و احزاب فعال عراق از هیات ایران بوجود آید.

عراق در مسیر کاهش تنازعات بین المللی

عراق طی سالهای بعد از جنگ همواره به دنبال کاهش منازعات بین المللی و گسترش روابط صلح آمیز با کشورهای منطقه بوده است و سعی نموده تا میراث ویرانه ای که از دوره صدام باقی مانده را بازسازی کند؛ در همین راستا همواره مقامات عراقی نسبت به روابط دوجانبه و تحکیم آن ابراز تمایل کرده و اقدامات موثری نیز در جهت حل منازعات منطقه ای مانند میانجی گری صورت داده اند؛ برخی گمانه زنی ها از تمایل عراق برای میانجی گری بین ایران،عربستان و مصر حکایت می کند که بعید نیست در حاشیه مذاکرات مطرح شود.

اقتصاد مهمترین موضوع حاکم بر مذاکرات دوجانبه

براساس وضعیت حاکم بر منطقه و دو کشور به نظر می رسد مهمترین موضوعات قابل طرح در این دیدار بحث روابط اقتصادی و گشایش یک کانال برای کاهش فشار تحریم بر ایران، افزایش سطح مبادلات تجاری، تامین امنیت و مبارزه با تروریسم، حل منازعات منطقه ای، پیمان های دوجانبه سیاسی و لغو روادید، صادرات برق و انرژِی، رفع موانع توسعه سفر و مسافرت به خصوص سفرهای زیارتی و اربعین و... باشد.

گفتنی است وجه اقتصادی این سفر برای ایران بسیار حائز اهمیت است چرا که علی رغم وجود فشارهای آمریکا، عراق حاضر به پذیرفتن کامل تحریم ها نشده است و حتی در صورت انجام مفاد تحریمی آمریکا به دلیل همجواری امکان وجود روابط تجاری - اقتصادی موثر در کاهش اثرات تحریم برای ایران قابل تصور است.

سال گذشته صادرات ایران به عراق بالغ بر 9 میلیارد دلار شده بود که بر اساس توافقات و تامین زیرساخت های مورد نیاز هر دو کشور تمایل دارند تا این سطح روابط اقتصادی به مبلغ 20 میلیارد دلار در سال برسد، همچنین سالانه حدود پنج میلیون گردشگر مذهبی بین دو کشور در رفت آمد هستند که در منطقه خاورمیانه بی سابقه است و عایدات دو کشور را بالا می برد.

مبارزه با تروریسم تکفیری فصل مشترک روابط امنیتی

بدون تردید یکی از مهمترین گزاره های همکاری دوطرفه طی سالهای گذشته مبارزه با تروریسم و گروه های تکفیری بوده است، عراق به دلیل مشکلات و بی ثباتی بعد از حمله آمریکا سالها درگیر ناامنی و تنش های داخلی بوده که ایران در مقاطع حساس و بعضاً حیاتی توانسته است کمک قابل توجهی انجام دهد و احتمال می رود این سطح از روابط امنیتی کماکان ادامه داشته و گسترده تر نیز دنبال شود.

به هر ترتیب سفر رئیس جمهور به عراق قطعاً دستاورد های بسیار باارزشی برای هردو کشور رغم خواهد زد و در وضعیت آشفته منطقه و دنیا این گونه تحکیم روابط می تواند مسیر آینده را برای هر دو ملت هموارتر و آسان نماید.


هادی امامی - تیتریک

انتهای پیام/