عادت‌هایی که سلول‌های مغز را نابود می‌کنند
با افزایش سن طبیعی است که تا حدودی عملکرد مغزمان افت کند. اما برخی از عادات مضر می‌توانند پروسه‌ی سالخوردگی مغز را تسریع کنند. مثلا مطالعه‌ای نشان داده عادات ناسالم به عملکرد مغز ربط دارند. این عادات هم برای قلب مضرند و هم برای مغز.
صبحانه نخوردن به ضرر مغزتان است
عادت به صبحانه نخوردن می‌تواند تاثیر منفی بر سلامت مغز بگذارد. همه‌ی ما شنیده‌ایم که می‌گویند صبحانه مهمترین وعده‌ی غذایی روز است. پژوهش نشان می‌دهد وقتی پای سلامت مغز در میان است، طفره رفتن از خوردن صبحانه عادت خوبی نیست.
مثلا مطالعه‌ای در ژاپن که روی ۸۰۰۰۰ نفر انجام شد دریافت صبحانه نخوردن، ریسک سکته مغزی و افزایش فشار خون را بالا می‌برد. این مطالعه طی یک دوره‌ی ۱۵ ساله صورت گرفت و روی افرادی انجام شد که سابقه‌ی بیماری قلبی یا سرطان را داشتند و نتیجه این بود که هر روز صبحانه خوردن می‌تواند به فرد کمک کند از سکته مغزی جلوگیری نماید. همچنین به گفته‌ی محققان، فشار خون بعد از خوردن صبحانه افت می‌کند و به همین علت عادت به خوردن صبحانه از ریسک هموراژ یا خونریزی مغزی می‌کاهد.
عادت به خوردن صبحانه بر تمرکز و توانایی‌های ذهنی نیز اثر مثبت دارد و این چیزی است که مطالعه‌ای که در مورد اثر صبحانه بر عملکرد آکادمیک کودکان انجام شد ثابت کرده است. بچه‌هایی که عادت داشتند صبحانه بخورند، در کلاس درس عملکرد بسیار بهتری داشتند، بخصوص در ریاضی و حساب.
امواج گوشی همراه می‌تواند موجب سرطان مغز شود
یک بحث همیشگی در مورد نقش تابش امواج موبایل در سرطان مغز وجود دارد. مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۶ صورت گرفت دریافت میان تابش موبایل و سرطان ارتباط وجود دارد. این آزمایش روی موش‌هایی انجام شد که در معرض نوعی تابش موجود در تلفن‌های همراه، ۹ ساعت در روز و به مدت ۲ سال قرار گرفتند. این مطالعه دریافت ریسک تومور در مغز و قلب این موش‌ها افزایش یافته بود. همین کافیست تا ارتباط میان استفاده از تلفن همراه و ریسک سرطان در بلند مدت را واقعی بدانیم.
البته نیازی نیست تلفن‌های همراه را به طور کل کنار بگذاریم. آنتن بیشتر گوشی‌های همراه و هوشمند، درون روکش‌شان است، یعنی دور از سرتان قرار می‌گیرند. اما توصیه‌هایی برای‌تان داریم تا از خطر امواج گوشی‌های همراه دور بمانید:. وقتی با موبایل‌تان صحبت می‌کنید از هدست‌های هندزفری یا اسپیکر استفاده کنید.. وقتی سیگنال سلولی ضعیف است، سعی کنید گوشی را از بدن خود دور نگه دارید.. هر وقت که ممکن است به جای تماس، پیام بفرستید یا از تماس ویدیویی استفاده کنید.. موبایل‌تان را در جیب شلوار یا تی شرت‌تان نگذارید.
زیاد چربی خوردن به مغز آسیب می‌زند
همه‌ی ما خطرات حمل چربی زیاد در بدن را می‌دانیم، اما مصرف چربی زیاد به مغز هم می‌تواند آسیب بزند. دانشمندان دریافته‌اند غذا‌های پُرچرب، مغز را در حالتی قرار می‌دهند که هوس شما برای غذا‌های چرب‌تر بیشتر شود.
مطالعه‌ی دیگری نیز نشان داده افرادی که به طور مرتب غذا‌های پُرچرب می‌خورند دچار نقصی در مغز خود می‌شوند. این نقص باعث می‌شود مغز سیگنال‌هایی بفرستد که وادارتان کند به خوردن ادامه دهید، با وجود اینکه کاملا سیر شده‌اید؛ بنابراین سیستم مغز که قبلا اشتها را مهار می‌کرد اکنون شروع می‌کند به وادار کردن فرد برای خوردن غذا‌های چرب و در نتیجه چاقی و سایر بیماری‌ها پیامد آن خواهد بود.
داشتن عادات خوب غذایی به مغز کمک می‌کند عملکرد مناسبی داشته باشد و شما را مجبور به خوردن غذا‌های پُرچرب نکند. مثلا محققان می‌گویند مطالعات آن‌ها نشان داده روزه متناوب باعث تاخیر در شروع آلزایمر و بیماری پارکینسون خواهد شد.
روزه‌ی متناوب یعنی اینکه ۵ روز به طور معمول بخورید و سپس دریافت کالری را دو روز با فاصله‌ی یک روز محدود کنید که برای خانم‌ها ۵۰۰ کالری و برای آقایان ۶۰۰ کالری توصیه شده است. آیا این نوع روزه گرفتن می‌تواند توانایی‌های ذهنی مغز را تقویت کند؟ مطالعه‌ای نشان داده که بله، می‌تواند.
نداشتن روابط اجتماعی
روانشناسان به طور کلی توافق دارند که عملکرد مغز ما زمانی در بهترین حالت خود است که فرصت‌هایی برای تعامل و روابط با دیگران داشته باشیم. کمبود روابط اجتماعی می‌تواند منجر به افسردگی، احساس تنهایی و حتی تاثیر بر توانایی ما در به خاطر سپردن شود. بچه‌هایی که به اندازه کافی با والدین و همسالان خود خود تعامل ندارند بیشتر مستعد ابتلا به مشکلات روانی – اجتماعی هستند. در افراد بزرگسال نیز، نداشتن تعاملات اجتماعی سبب عادات بدی مانند اعتیاد و مصرف الکل خواهد شد.
برای اینکه روابط اجتماعی خود را درسطح ایده آلی حفظ کنید باید به دنبال راه‌هایی برای تعامل با دیگران باشید. دانشمندان دریافته‌اند حتی فقط ده دقیقه در روز با دیگران حرف زدن می‌تواند حافظه و عملکرد ذهنی را تقویت کند.
شرکت در کلاس‌های ورزشی گروهی هم احساس بهتری به شما می‌دهد و هم فرصتی برای‌تان فراهم می‌کند تا با دیگران رابطه برقرار کنید. حتی یک تماس تلفنی با یک دوست کمک‌تان می‌کند سطح روابط خود را بالا ببرید و مغزتان را فعال نگه دارید.
کمبود خواب
همه‌ی ما وقتی که شب خوب می‌خوابیم احساس نشاط می‌کنیم. اما عادت به خوب و کافی نخوابیدن می‌تواند تاثیرات مضری روی مغز داشته باشد زیرا:. پروسه‌ی تفکرتان افت می‌کند و انجام کار‌ها برای‌تان دشوار می‌شود. فراموشکار می‌شوید و حافظه‌ی کوتاه مدت‌تان تحت تاثیر قرار می‌گیرد. یادگیری برای‌تان سخت می‌شود. تحریک پذیر و بداخلاق می‌شوید.
کمبود خواب از جنبه‌ی فیزیکی نیز به مغز آسیب می‌زند. وقتی که می‌خوابید، ساختار سلولی مغز شروع به دفع سموم و ضایعاتی که طی روز تولید شده می‌کند؛ بنابراین همیشه باید خواب خوب شبانه داشته باشید تا مغزتان تباه نشود.
سیگار کشیدن
به خاطر مغزتان هم که شده سیگار نکشید. تیمی از محققان دریافته‌اند سیگار کشیدن عادتی مضر است که مغز نیز از آن در امان نیست. افرادی که مدام سیگار می‌کشند، عملکرد دوپامین در مغزشان افت می‌کند و این افت عملکرد، فاکتوری است که منجر به اعتیاد شده و احتمال شکست را وقتی که تصمیم دارید سیگار را ترک کنید زیاد می‌کند. دانشمندان دریافته‌اند زمانی که فرد سیگار را ترک می‌کند، سطح دوپامینش نرمال می‌شود، بنابراین معلوم می‌شود که عملکرد پایین دوپامین، علت رو آوردن به سیگار نیست.
ضمنا پزشکان مشاهده کرده‌اند که کورتکس مغزسیگاری‌ها نسبت به غیر سیگاری‌ها، نازک‌تر است. این قسمت از مغز در حافظه، زبان و ادراک نقش بسیار مهمی دارد. کورتکس نازک‌تر با افت عملکرد ذهنی مرتبط است. ترک سیگار کمک‌تان خواهد کرد توانایی‌های ذهنی‌تان را تقویت کرده و زندگی سالم‌تری داشته باشید.
مصرف قند زیاد
مصرف زیاد قند و شیرینی علاوه بر اینکه چاق‌تان می‌کند و ریسک دیابت نوع دوم را بالا می‌برد به مغزتان نیز لطمه می‌زند. مطالعه‌ای نشان می‌دهد مصرف قند زیاد به اندازه‌ی استرس زیاد یا مورد خشونت قرار گرفتن، تاثیر منفی بر مغز می‌گذارد. مصرف زیاد شیرینی تاثیر منفی بلند مدت بر مغز و رفتار‌های ما دارد.
خیلی مهم است که تا جایی که می‌توانید مصرف نوشابه‌های قندی و شیرینی و آبنبات را کاهش دهید. ضمنا باید نسبت به قند‌های افزوده‌ای مانند شیره ذرت با فروکتوز بالا باشید. خیلی از غذا‌های کم چرب نیز حاوی قند اضافی‌اند تا طعم بهتری پیدا کنند؛ بنابراین سعی کنید محصولاتی را انتخاب کنید که قند اضافی ندارند.
مصرف زیاد الکل
مصرف الکل از راه‌های زیادی بر بدن‌تان اثر می‌گذارد و آسیب‌های بلند مدتی به مغزتان وارد می‌کند که حتی بعد از ترک بدن نیز باقی می‌ماند. الکل، حافظه را مختل می‌کند و زمان واکنش را کُند می‌سازد. افرادی که مدت‌ها مقدار زیادی الکل مصرف می‌کنند، بیشتر در معرض تغییرات جدی و مداوم در مغز هستند که بعد از ترک الکل نیز باقی می‌مانند. تاثیر الکل بر مغز می‌تواند مستقیم یا غیر مستقیم باشد، مثلا از طریق افت سلامت عمومی بدن یا از طریق بیماری شدید کبدی. مطالعه‌ای دریافته مسیر‌های عصبی موجود در قشر سفید مغز افراد میانسال الکلی نسبت به افراد غیر الکلی، کمتر است.
محققان ثابت کرده‌اند مصرف طولانی مدت الکل منجر به آسیب قابل توجهی به مغز می‌شود. ضمنا این نتایج نشان می‌دهند ساختار مغز افراد الکلی تفاوت‌هایی دارد. به گفته‌ی دانشمندان، هر چه مدت طولانی‌تری الکل مصرف کنید، احتمال آسیب زودهنگام مغزتان نیز بیشتر خواهد بود.
