نقش پررنگِ بزرگ مردِ البرزی در نهضت کوچک جنگلی

به گزارش گروه استانی "تیتریک"؛ علیرضا شاه حسینی کارشناس ارشد مدیریت اجرایی و پژوهشگر تاریخ و فرهنگ نواحی شمال ایران، در یادداشت اختصاصی "تیتریک"،به مناسبت یکصدمین سالگرد شهادت دکتر ابراهیم حشمت طالقانی نوشت: ایران به داشتن سرداران و مردان دلیری که همواره تاریخ ساز و جریان ساز بوده اند شهرت فراوانی دارد. علما، دانشمندان ، مبارزان و رزمندگانی که برای اقتدار این مرز و بوم تا پای جان ایستاده و برای احقاق حق و مبارزه با استکبار و استعمار در اعصار مختلف، نام خود را در دفتر پر افتخار حماسه های ایران حک کرده اند.

نهضت جنگل از جمله این حماسه های تاریخی است که میرزا کوچک خان (یونس استاد سرایی) رهبری آن را در مقطعی از تاریخ بر عهده داشت و با تلاش، همزمان در برابر سه قوای استعماری انگلیس، روس و دولت مرکزی نقش مهمی را در حفظ خاک ایران و گیلان از دست اجانب ایفا کرد.

مقام معظم رهبری در پیام به کنگره ی میرزا کوچک خان جنگلی فرمودند: قضیه ی مرحوم میرزا کوچک خان جنگلی یک قضیه ی ویژه است. میرزا یک واحد مینیاتوری از جمهوری اسلامی را در رشت به وجود آورد. ان شاءالله چهره ی او بیشتر در بین مردم ما، جوانهای ما، شناخته شود.

به این منظور اشاره ای هر چند مختصر از نقش یار و همراه او، دکتر حشمت طالقانی از مبارزان آن دوره، در مقابله با قوای متجاوز به خاک گیلان، خالی از لطف نیست.

دکتر حشمت طالقانی معروف به حشمت الاطبا یار میرزا کوچک خان جنگلی و نفر دوم هیات اتحاد اسلام، نقش اساسی در پیشبرد نهضت اسلامی جنگل ایفا نمود.

دکتر حشمت طالقانی فرزند میرزا عباسقلی خان حکیم باشی در سال ۱۲۶۴ در روستای شهراسر طالقان از توابع استان البرز دیده به جهان گشود، وی به دلیل مهارت در طب و علم پزشکی به عنوان پزشک ارتش ابتدا در آذربایجان و بعدها در گیلان و شهر لاهیجان به طبابت مشغول شد.

پس از آزادی مشروط میرزا کوچک خان و بازگشت وی به رشت و در پی درگیری میرزا کوچک خان با قوای روس که منجر به زخمی شدن میرزا کوچک خان شد، دکتر حشمت با مداوای زخمهای پیکر نیمه جان میرزا کوچک خان التیامی بر زخمهای وی شد.

او در طول دوران همراهی اش با میرزا کوچک خان نقش مهمی در مبارزات هیات اتحاد اسلام در جنگل های گیلان داشت.

وی در جریان نهضت جنگل، نظام ملی را در لاهیجان دایر کرد و خود سرپرستی آن را به عهده گرفت و در جریان مبارزات و همراهی با میرزا، عملا به عنوان سفیر و مسئول مذاکرات جنگلی ها با دولت مرکزی ایران بود.

وی در سخت ترین شرایط در کنار میرزا کوچک خان جنگلی به مبارزه علیه استعمارگران پرداخت و نقش مهمی در کمک رسانی به مردم مظلوم گیلان که در خفقان سلطه ی استعمار گران بر شهر رشت و بندر انزلی سایه شومی افکنده بودند داشت، بطوری که با ایجاد نهری از شعبه ی اصلی سفید رود در مسیر کشاورزی مردم در راه توسعه و احیای صنعت کشاورزی نقش آفرین بود، ایجاد راه های ارتباطی و کمک به تهیدستان از کارهای شاخص ایشان بود.

این رود امروز به پاس زحمات او - حشمت رود - نامیده میشود و شایع است مردم بخشی از محصول زمین خود را که از این رود مشروب میشود، وقف او نموده اند.

وی پس از تلاشهای بسیار در راه بیرون راندن استعمارگران سرانجام در روز چهارم اردیبهشت ۱۲۹۸ شمسی به دار آویخته شد.

پیکر وی را در محله ی چله خانه ی رشت به خاک سپردند.

سید اشرف الدین حسینی معروف به نسیم شمال در ثنای وی شعری را بدین مضمون سراییده است:

رشت شد نامدار ایوالله                    شاد شد مالدار ایوالله

دکتر طالقانی اندر رشت                   رفت بالای دار ایوالله

انتهای پیام/ م