از قلدرمآبی اروپا تا فرهنگ شرقی آبه برای میانجیگری مذاکره با آمریکا/ ایرانی ها امتیازدهی به آمریکا را خیانت به انقلاب می دانند

ملاقات وزیر خارجه آلمان به دلایلی نشانی از موفقیت نداشت:

1. وی پیش از آمدن به تهران با برخی از کشورهای عربی مانند؛ اردن و امارات متحده عربی دیدار کرد. این اقدام نمایانگر اولویت های آلمان است.

2. به گفته رسانه های خبری ایران، لحن وی در طول مذاکره متکبرانه و قلدرمآبانه بود. وی اشاره کرد که اگرچه اروپا در کاستن سختی های اقتصادی ایران ناکام ماند، اما با این وجود تهران باید به توافق هسته ای وفادار بماند.

پس از هشدار ایران در مورد خطرات رفتار کنونی خود، "ماس" علیرغم تمام تحریم ها و فشارها اظهار داشت که ایران باید از اینکه در جنگی همانند سوریه و یمن قرار ندارد سپاسگزار باشد. وی طوری سخن گفت که انگار ایران مسئول آغاز این دو درگیری بوده است.

بدتر از همه، وی با لحنی مغرور صراحتا به همتایان ایرانی خود گفت که برای نجات توافق هسته ای برجام از اروپا انتظار معجزه نداشته باشند.

در کل، آسیب دیدار وزیر آلمان با تهران حداقل در مورد روابط آتی ایران و آلمان بیشتر از خیر آن بود.

فضای دیدار نخست وزیر شینزو آبه با مقامات تهران احتمالا مثبت تر خواهد بود. از آنجایی که وی از یک فرهنگ کهن آسیایی آمده و درک بهتری از حساسیت های مردم و فرهنگ های شرقی دارد، پیام خود را حتی اگر خشن و غیر قابل انعطاف باشد با ظرافت بیشتر و بدون رنجاندن میزبان های ایرانی خود انتقال خواهد داد.

برخلاف وزیر آلمان، بعید به نظر می رسد که "آبه" به عنوان یک نائب السلطنه حامل اولتیماتومی برای ایران باشد. علاوه بر این، برخلاف اروپا که تعهدات خود نسبت به توافق هسته ای را انکار کرده است، ژاپن هیچ مسئولیتی در قبال موضوع فعلی ایران ندارد. از این رو، احتمال دارد که ایرانی ها به خاطر مخالفت با اروپایی ها امتیاز انحصاری به وی بدهند.

اما فضای مثبت تر برای موفقیت دیدار "آبه" کافی نیست. همه چیز بستگی به نوع پیامی دارد که وی از طرف آمریکا می آورد. اگر وی فقط حامل اولتیماتوم دیگری از جانب ترامپ باشد، مأموریت او محکوم به شکست است. اما اگر حامل شاخه زیتونی در قالب تسهیل تحریم ها بر تهران باشد، ممکن است بتواند برخی از تنش ها را کاهش داده و حتی آغازگر گفتگو بین آمریکا و ایران باشد.

در طول 40 سال گذشته، تلاش ها در جهت ایجاد گفتگویی پایدار میان آمریکا و ایران به خاطر عوامل مختلفی متوقف شده است:

- اول، طرفین تمایلی به تسلیم شدن در برابر فشار و رها کردن مواضع اصولی خود نداشتند. برخی در آمریکا بر این باورند که ایران نباید اجازه به چالش کشیدن آمریکا را داشته باشد و باید با آن کنار بیاید. این گروه ها اصرار دارند که ایران باید شکست و تسلیم را بپذیرد.

در ضمن، ایرانی ها در عمل و نه در کلام، امتیازدهی به آمریکا را خیانت به انقلاب می دانند. آنها همچنین می خواهند نشان دهند که حتی آمریکای ابرقدرت نیز مجبور به پذیرش شکست در برابر استقامت مستحکم ایران است. این روحیه، مصالحه ایران و آمریکا را دشوارتر ساخته است. مادامی که این طرز تفکر در دو طرف ادامه دارد، موفقیت میانجیگری ها بعید است.

- دوم، ایران و آمریکا برای خلاص شدن از این موقعیت خطرناک نیاز به حفظ شأن یکدیگر دارند. هر دو طرف باید بتوانند ادعای پیروزی کنند یا حداقل سازش دو جانبه را بپذیرند. اگر هر طرف خود را برنده مسابقه بداند، هر تلاشی برای واسطه گری و گفتگو از بین می رود. ایرانی ها معتقدند که استواری آنها آمریکا را مجبور به مصالحه می کند.

- سوم، به بیانی کوتاه، متحدان منطقه ای آمریکا از جمله رژیم صهیونیستی و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس نباید مجاز به داشتن حق وتو در مورد شرایط گفتگوی ایران و آمریکا باشند.

- چهارم، با توجه به تجربه گذشته ایران درباره مذاکره با آمریکا و اروپا، باید این تضمین وجود داشته باشد که آمریکا به هر یک از تعهدات جدید احترام خواهد گذاشت.

اگر "آبه" با پیشنهادهایی که دست کم بخشی از آنها مطابق با این مقررات است به تهران بیاید و به ایران اطمینان بدهد که توافق های آتی مورد احترام واقع خواهد شد، شانس موفقیت وی متوسط رو به خوب خواهد بود. اما اگر علیرغم تمام پیشرفت و حساسیت فرهنگی اش فهرستی از مطالباتی که ایران مجبور به پذیرش آن باشد را بیاورد، مأموریت او ناکام خواهد ماند.

خطر درگیری نظامی تصادفی یا طراحی شده به دنبال شکست دیپلماتیک افزایش می یابد.

خبرگزاری ترکیه ای TRT با اشاره به اینکه "آبه" در مورد درگیری تصادفی و افزایش تنش ها بین ایران و آمریکا هشدار داد به نقل از وی گفت: "به هر قیمتی باید از درگیری تصادفی و نظامی پیشگیری به عمل بیاید. ایران باید نقش سازنده ای در ایجاد صلحی استوار و ثبات در خاورمیانه ایفا کند."

معصومه میرحسینی – تیتریک

انتهای پیام/