آيا در قرآن کريم سخني از امام زمان (عج) به ميان آمده است؟
خداوند در قرآن می فرماید: "فَكَأَيِّن مِّن قَرْيَةٍ أَهْلَكْنَاهَا وَ هِىَ ظَالِمَةٌ فَهِىَ خَاوِيَةٌ عَلىَ عُرُوشِهَا وَ بِئرْ مُّعَطَّلَةٍ وَ قَصْرٍ مَّشِيد[1]": پس چه بسيار شهر و ديارى كه ما اهلش را در آن حال كه به ظلم و ستم مشغول بودند به خاك هلاك نشانديم و اينك آن شهرها از بنياد ويران است و چه چاه و قناتهاى آب كه معطل ماندند و چه قصرهاى عالى بىصاحب گشت. در این آیه، مصداق "بئر معطله"؛ چاه آبي كه بي استفاده رها شده است، حضرت مهدی است.[2]
در آیه ی 30 سوره ی ملک آمده است: "قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ ماؤُكُمْ غَوْراً فَمَنْ يَأْتِيكُمْ بِماءٍ مَعِين": اى رسول! بگو آيا مي دانيد اگر آب شما صبحگاهى به زمين فرو رود جز خدا كيست كه باز آب براى شما پديد آورد. در ذیل این آیه، عمار یاسر می گوید: در ركاب پيغمبر اكرم (ص) به جهاد رفته بودم. امير المؤمنين جمعى از كفار را نابود ساخت. پس از آن خدمت پیامبر اکرم (ص) رفتم و به ایشان گفتم: اي رسول خدا، امير المؤمنين آنچنان که شایسته بود در راه خدا جهاد كردند. سپس پیامبر فرمودند: اي عمار! علي از من و من از على هستم، او وارث علم و قاضى دين من است، به وعده من وفا مي كند، على بعد از من خليفه خدا است . جنگ با او جنگ با من است، دشمنى با او دشمنى با من و دشمنى با من دشمنى با خدا است، تسليم او تسليم من و تسليم من تسليم با خدا است . ائمه معصومين (ع) از نسل على است و مهدىِ اين امت از فرزندان على است. عرض كردم فدايت گردم مهدى كيست؟ فرمودند: اي عمار! خداوند با من عهد فرموده كه از نسل فرزندم حسین، نه امام را قرار دهد که نهمی آنها از نظر مردم غایب می شود چنانكه خداوند مي فرمايد "قُلْ أَ رَأَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ ماؤُكُمْ غَوْراً فَمَنْ يَأْتِيكُمْ بِماءٍ مَعِينٍ" و غيبت او طولانى است .[3] پس "ماء معین" که به معنای آب گواراست وجود حضرت مهدی است.
در آیه 200 سوره ی آل عمران آمده است: "يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ": اى اهل ايمان بردبار باشيد و به صبر و استقامت يكديگر را سفارش كنيد و با امامان مراوده نمائيد و با ايشان پيوسته باشيد و از خدا بترسيد تا رستگار شويد. امام باقر (ع) در توضیح این آیه فرمودند: بر اداء واجبات و بر اذيت دشمنان صبر كنيد و با امامی که منتظر ظهورش هستید پیوند داشته باشید.[4]
خداوند در آیه 5 سوره قصص می فرمایند: "وَ نُريدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثينَ": و ما مىخواهيم بر كسانى كه در روى زمين به ضعف كشيده شدهاند، منّت بنهيم و ايشان را پيشوايان و وارثان بر روی زمین قرار دهیم. امام باقر (ع) در توضیح این آیه فرمودند: این آیه، مخصوص حضرت حجت (ع) است، همان کسی که در اخر الزمان ظاهر می شود و کفار و ستمکاران را که مانند فرعون و هامان هستند از بین می برد. او مالک شرق و غرب جهان می شود و عدالت را فراگیر می سازد.[5]
آیه 55 سوره ی نور: "وآَعَدَ اللَّهُ الَّذينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ لَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دينَهُمُ الَّذِي ارْتَضى لَهُمْ وَ لَيُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً يَعْبُدُونَني لا يُشْرِكُونَ بي شَيْئاً وَ مَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذلِكَ فَأُولئِكَ هُمُ الْفاسِقُون": خداوند به كسانى از شما كه ايمان آوردهاند و اعمال شايسته انجام دادهاند، وعده داده است كه حتما آنان را در اين سرزمين جانشين گرداند، چنان كه كسانى را كه قبل از آنان بودهاند جانشين گرداند و دينشان را كه بر ايشان پسنديده است، قطعا براى ايشان فرمانروا گرداند و به راستى بعد از بيمشان به ايشان ايمنى بخشد، [تا] مرا عبادت كنند و چيزى را با من شريك نگردانند و هر كس كه بعد از آن كفر ورزد، آنان خود فاسقانند.
امام سجاد (ع) این آیه را تلاوت و در توضیح آن فرمودند: قسم بخدا ايشان شيعيان ما هستند که به مردی از ما ایمان دارند. او مهدى اين امت است، همان کسی که رسول خدا (ص) راجع به ایشان فرمودند: اگر از عمر دنیا تنها یک روز باقی مانده باشد، خداوند آن روز را چنان طولانی می کند تا از عترت من مردی هم نام و هم کنیه ی من بیایید .[6]
آیه ی 3 سوره بقره: "الَّذينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَ يُقيمُونَ الصَّلاةَ وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ يُنْفِقُون": كسانى كه به غيب ايمان مى آورند و نماز را برپا مى دارند و از آن چه ايشان را روزى دادهايم، انفاق مى كنند.
امام صادق (ع) در توضیح "يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ" فرمودند: ایمان به غیب، اعتقاد و اقرار به قيام قائم ماست. خوشا به حال كسانى كه در غيبت آن حضرت صبر مي كنند و خوشا به حال آنهائى كه بر محبت آن امام و ذريه پيغمبر و على صبر نموده و باقى مي باشند.[7]
آیه ی 62 سوره ی نمل: "اَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوءَ وَ يَجْعَلُكُمْ خُلَفاءَ الْأَرْضِ أَ إِلهٌ مَعَ اللَّهِ قَليلاً ما تَذَكَّرُونَ": آيا چه كسى دعاى مضطرّ را مستجاب مىكند و از او رفع رنج و غم مىنمايد و شما را جانشينان روى زمين قرار مىدهد؟ آيا خداى ديگرى جز خداوند هست؟ اما شما كمتر به خود مى آييد. امام صادق (ع) در توضیح این آیه فرمودند: اين آيه در باره حضرت حجت قائم آل محمد (ص) نازل شده است. زمانی می رسد که ایشان در مقام حضرت ابراهيم در مسجد الحرام دو ركعت نماز می خواند و دعا می کند. خداوند دعای ایشان را اجابت می کند و امر به ظهور می ده.. او همان مضطری است که دعایش قرین اجابت خواهد شد.[8]