زنگ خطر بحران اجتماعی، با رشد "سالمندی" نواخته شود/ گرد پیری روی چهره ۵.۶ درصد از جمعیت البرز/ ایران؛ سومین کشور جهان در سرعت کهنسالی

به گزارش گروه استانی "تیتریک"؛ امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی و توسعه زندگی شهرنشینی، اشتیاق و تمایل خانواده‌ ها به فرزندآوری به صورت چشمگیری کاهش یافته است. در برهه‌ ای از زمان، ایران یکی از جوان‌ ترین کشور‌های دنیا محسوب می‌ شد، اما با توجه به افزایش سن ازدواج و به دنبال آن روالی که زوج های جوان برای فرزندآوری در پیش گرفتند، پیش‌ بینی می‌ شود در ۳۰ سال آینده، ایران در زمره یکی از سالمند‌ترین کشور‌های جهان قرار گیرد.

سالمندی در تمام دنیا دستاوردی خوب محسوب می‌شود، زیرا زیرساخت‌های حوزه بهداشت، درمان و پیشگیری به قدری ارتقا پیدا کرده است که طول عمر طبیعی افراد افزایش و در نتیجه تعداد افراد سالمند در کشورها روندی افزایشی داشته است.

کاهش سطح باروری و افزایش امید به زندگی دو عامل مهم در افزایش تعداد سالمندان/ سالمندی از نتایج توسعه کشور است

یک کارشناس جمعیت در گفتگو با خبرنگار "تیتریک" گفت: افزایش امید به زندگی و کاهش سطح باروری موجب بالا رفتن شمار سالمندان 65 ساله و بیشتر در جمعیت کل کشور و گرایش ساخت جمعیتی کشور از ساخت جوان به بزرگسال شده است.

علی مالکی  ادامه داد: طی سه دهه گذشته، درصد سالمندان مرد نسبت به سالمندان زن رو به کاهش بوده است و درصد سالمندان شهری نسبت به سالمندان روستایی افزایش یافته است.

وی تصریح کرد: سالمندی در ایران نیز به مانند سایر کشورهای جهان در نتیجه کاهش موالید، پیشرفت های علوم پزشکی، بهداشت، آموزش و پرورش و در نتیجه افزایش امید به زندگی می باشد و از آنجا که این پدیده در ایران پدیده نوینی است و می تواند آثار متعددی بر جنبه های مختلف زندگی اجتماعی نظیر ترکیب سنی و جنسی جمعیت، ارزش ها و هنجارها، روابط اجتماعی، سازمان ها و ... بگذارد.

این کارشناس با بیان اینکه پدیده سالمندی از نتایج توسعه کشور است، افزود: ولی بی توجهی به ابعاد مختلف آن و نیازهای سالمندان خود می تواند مانعی جدی در برابر توسعه قلمداد شود. اگر نیاز های روانی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی این قشر نادیده گرفته شود توسعه جامعه به مشکل می خورد.

وی ادامه داد: متاسفانه به دلایل مختلف بسیاری از سالمندان که در سنین بازنشستگی قرار دارند برای گذران امور زندگی ناچارند که فعالیت اقتصادی داشته باشند و در همین حال افزایش روز افزون جمعیت سالمندان و افزایش نسبت وابستگی سالمندان می تواند برای یک جامعه مشکل ساز باشد.

این مدرس دانشگاه تاکید کرد: نظام های رفاهی نیز ناچارند برای جبران هزینه های سالمندان دست به اقداماتی بزنند که نهایتا هم فشار بیشتری به اجتماع و نیروی کار شاغل می آورد و هم اینکه در طولانی مدت باعث کاهش استانداردهای زندگی سالمندان می شود، چنین عواملی سبب شده است که بحث سالمندی و نیازهای آن به عنوان یکی از اصلی ترین مباحث کشور تبدیل شود.

مالکی در پایان گفت: مسئولان و سیاستگذاران کشور در جهت رویارویی مناسب با پدیده سالمندی خود را آماده ساخته و با اتخاذ تدابیر لازم رفاه این قشر از جامعه را مرتفع کنند زیرا سالمندی پدیده ای اجتناب ناپذیر که هیچ مرجعی قادر به متوقف نمودن آن نیست و تنها راهکار درست، برخورد منطقی و عاقلانه با این پدیده است.

ایران؛ سومین کشور جهان از نظر سرعت پیری جمعیت

یک مدرس دانشگاه در گفتگو با خبرنگار "تیتریک" گفت: سالمندی مشکل بسیاری از کشورهای توسعه یافته به شمار می رود و رفته رفته به دغدغه ی کشورهای در حال توسعه نیز تبدیل شده  و گزارش جمعیتی سازمان ملل، ایران را از نظر سرعت پیری جمعیت سومین کشور جهان اعلام کرده است.

مریم شمس آبادی ادامه داد: سه عامل اساسی در افزایش جمعیت سالخورده تاثیر می گذارد که شامل کاهش باروری و تداوم آن در یک دوره نسبتا طولانی، کاهش مرگ و میر و افزایش امید زندگی و تغییرات جمعیت یعنی مهاجرت هم می تواند در روند سالخوردگی موثر باشد.

وی افزود: سالمندی جمعیت نشان دهنده موفقیت سیاست های بهداشتی، اجتماعی در یک کشور است و روی دیگر این فرآیند مسایل و مشکلاتی است که در آینده به همراه دارد.

این استاد دانشگاه در ادامه به دو تفاوت عمده پیری جمعیت در بین کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه اشاره کرد و گفت: اول ؛ در حالیکه سالمندی جمعیت در کشورهای توسعه یافته در عرض 100 سال اتفاق افتاده، در کشورهای در حال توسعه در حدود 25 سال اتفاق افتاده است بنابراین کشورهای در حال توسعه فرصت کمتری برای برخورد با پیری جمعیت دارند. دوم؛ در کشورهای توسعه یافته دولت و مردم خود را برای این چالش آماده کرده اند در حالی که کشورهای در حال توسعه حتی از گرفتاری ها و پیچیدگی های اقتصادی، اجتماعی و از همه مهم تر بهداشتی این چالش آگاه نیستند.

شمس آبادی در خاتمه با اشاره به اینکه با ورود به مرحله سالمندی هزینه های درمانی در بخش ها و شکل های مختلف روند تصاعدی خواهد داشت، خاطر نشان کرد: سالمند شدن جمعیت، رشد بیماری های مزمن را در پی دارد و می تواند هزینه های مالی سنگینی را تحمیل کند. پوشش مناسب بیمه ای برای سالمندان، ایجاد مراکز مراقبت و نگهداری از سالمندان، ایجاد امکانات و تجهیزات مناسب سالمندان در بیمارستان و برنامه ریزی در جهت آموزش تعداد متخصصان این رشته، افزایش سن بازنشستگی، آموزش کارکنان و پرسنل نظام سلامت در مورد مراقبت های سالمندان و موارد دیگر می تواند در کاهش مشکلات سالمندی بسیار موثر باشد.

5.6 درصد از جمعیت البرز سالمند هستند

مدیر کل بهزیستی استان البرز گفت: طی ۳۰ سال آینده بیش از ۳۰ درصد جمعیت ایران را افراد بالای ۶۰ سال تشکیل خواهند داد و این به آن معناست که از هر سه نفر یک نفر سالمند خواهد بود.

اسدالله حیدری ادامه داد: بر این اساس برای اینکه این مساله به چالش تبدیل نشود باید برنامه‌ریزی داشته باشیم چون همین حالا هم وضعیت سالمندی در کشور خوب نیست.

وی با اشاره به جوان بودن جمعیت البرز توضیح داد: در حال حاضر ۱۰ درصد جمعیت جامعه را سالمندان تشکیل می‌دهند ولی این آمار در البرز ۵.۶ درصد است و بر این اساس می‌توان گفت البرز جزو استان‌های جوان است.

مدیر کل بهزیستی استان تصریح کرد: در حال حاضر بیش از سه هزار و ۵۰۰ سالمند تحت پوشش بهزیستی هستند و هزار و ۲۹۷ نفر از آنها از خدمات مراکز روزانه و شبانه روزی این نهاد برخوردارند.

این مسئول توضیح داد: دوران سالمندی دوران بیکاری و خانه نشینی نیست چون بسیاری از افراد موفق دنیا در همین دوران کارهای بزرگی انجام داده اند.

وی ادامه داد: نباید اجازه دهیم فرصت سالمندی در جامعه به تهدید تبدیل شود و باید از همین حالا برای سالمندان آینده کشور برنامه ریزی صورت دهیم.

حیدری خاطرنشان کرد: بالا رفتن امید به زندگی در جامعه یکی از فاکتورهای کشورهای توسعه یافته است که این امر در کشور ما برای مردان ۷۸ سال و برای زنان ۸۰ سال است.

مدیرکل بهزیستی البرز گفت: به دنبال راه اندازی خانه امید برای سالمندان استان هستیم تا در این خانه‌ ها بتوانند از خدمات مختلفی برای گذران اوقات فراغت خود بهره مند شود.

خانه؛ئبهترین مکان برای زندگی یک سالمند/ آغوش گرم خانواده سلامت روان سالمندان را تضمین می کند

یک روانشناس در گفتگو با خبرنگار "تیتریک" گفت: بهترین مکان برای یک فرد سالمند خانه و خانواده اش است و خانه سالمندان اصلا مناسب سالمندان و افراد پیر نیست و ما امروزه یک خانواده یکپارچه را نیازمندیم. افراد در خانواده‌ای که روابط خوبی در آن وجود دارد به یکدیگر احترام می‌گذارند.

مریم حق شناس  ادامه داد: با افزایش سن و وارد شدن به سن سالمندی توجه به نیازهای روحی و روانی در سلامت سالمندان بسیار موثر است زیرا اگر فرد سالمند از لحاظ روحی و روانی در آرامش و آسایش باشد کمتر به بیماری مبتلا می شود و اگر هم به بیماری مبتلا شود روند درمان تسریع می یابد.

وی افزود: خوشبختانه کشور ما یک کشور اسلامی است و توجه جدی به معنویات می‌شود و با اطلاع رسانی هایی که انجام شده معمولا کمتر خانواده ها افراد سالمند خود را به خانه سالمندان می برند و این اتفاقی است که قابل تقدیر است.

این روانشناس با بیان اینکه ریش سفید یا به قولی سالمند در فرهنگ ایرانی از احترام بالایی برخوردار است، گفت: از قدیم در کشور رسم بوده که بزرگان خانواده چراغ خانه هستند و معمولا برای حل اختلاف، افزایش رزق و روزی، گرم شدن محیط خانه و تحکیم بنیان خانواده، استفاده از تجربیات این سالمندان و ... استفاده می شدند.

حق شناس در خاتمه تصریح کرد: خانواده باید ضمن احترام زمینه آرامش سالمندان را فراهم آورند زیرا ریشه بسیاری از بیماری ها روح و روان است و اگر به این مهم اهمیت داده شود، بیماری و تحمل درد در قشر سالمند در کنار خانواده قابل تحمل تر است.

امید است که با توجه به شیب تند سالمندی در کشور با تدبیر در زمینه افزایش موالید بتوان این رونده فزاینده را کند کرد، از طرفی با فرهنگسازی و آموزش به جوانان بتوان قشر جوان کشور را برای مدیریت دوران سالمندی آماده کرد تا سالمندان دوران سالمندی را در خانه و کاشانه خود سپری کنند.

الهه ملاحسینی-تیتریک

انتهای پیام/