اقتدار جوانی و ادب در سیره علی اکبر(ع)/شبیه‌ترین فرد به پیامبر(ص)
مادر حضرت علی اکبر (ع)، لیلا دختر ابی مره است؛ وی که از خاندانی بزرگ و با شرافت بود، یکی از مادران شایسته و برجسته تاریخ اسلام است و در تربیت این فرزند برومند امام حسین (ع) نقش مهمی داشت. در مورد حضور این بانوی بزرگ اسلام در حادثه کربلا بین مورخان اختلاف وجود دارد.
حضرت علی اکبر (ع) از جوانی نمونه‌ای از فضائل و خصوصیات پیامبر اکرم (ص) و دارای مجموعه‌ای از خوبی‌ها و فضیلت‌ها بود، حتی معاویه هم به فضائل ایشان اقرار کرده است.
علاقه و محبت پدر به فرزند و رابطه سرشار از ادب و احترام حضرت علی اکبر (ع) به اباعبدالله الحسین (ع) در همه مراحل زندگی ایشان وجود داشت که نهایت و اوج آن در صحنه عاشورا دیده می‌شود.
تربیت ولایی و تأدیب شایسته سبب شده بود حضرت علی اکبر (ع) همواره در خدمت پدر بزرگوارش باشد و در نهایت ادب، گوش به فرمان و آماده جان نثاری شود.
امام حسین (ع)، حضرت علی اکبر (ع) را عصاره بنی هاشم و شبیه‌ترین مردم به پیامبر (ص) دانسته و فرموده است: هر وقت دلمان برای رسول الله (ص) تنگ می‌شد، مشتاق زیارت علی اکبر می‌شدیم و زیارت و ملاقات وی بود که دلمان را در فراق پیامبر (ص) تسلی می‌بخشید.
وقتی قرآن کریم پیامبر اکرم (ص) و سبک زندگی ایشان را برای بشر، اُسوه و الگو معرفی می‌کند؛ «لَقَد کانَ لَکُم فی رَسولِ اللَّهِ أُسوَةٌ حَسَنَه». پس هر شخصی که بخواهد برای انسان‌ها اسوه و الگو قرا گیرد، باید شبیه‌ترین فرد به پیامبر گرامی اسلام (ص) باشد یعنی «اشبه الناس خلقاً خُلقاً و منطقاً برسول الله» باشد.
اهمیت توجه به جوانان در اداره جامعه
حضرت علی‌اکبر (ع) خصایص اخلاقی را از جد گرامیشان پیامبر اکرم (ص) به ارث برده است، به همین دلیل سالروز میلاد ایشان به عنوان روز جوان نامگذاری شده و جوانان باید به ادب، سخاوت، شجاعت، اطاعت و تلاش حضرت علی‌اکبر (ع) توجه داشته باشند.
در کتاب کودک، نوجوان و جوان از دیدگاه مقام معظم رهبری آمده که «جوان در هر جامعه و کشوری، محور حرکت است. اگر حرکت انقلابی و قیام سیاسی باشند، جوان آن جلوتر از دیگران در صحنه هستند. اگر حرکت سازندگی یا حرکت فرهنگی باشد، باز جوانان جلوتر از دیگران هستند و دست آن‌ها کارآمدتر از دست دیگران است. حتی در حرکت انبیای الهی هم محور حرکت و مرکز تلاش و تحرک، جوانان بودند».
امام علی (ع) فرمود: هرگاه در امری که بر تو عارض شده و نیازمند به مشورت بودی ابتدا با جوانان مشورت کن
آیت‌الله العظمی جوادی آملی در کتاب مفاتیح الحیات در رابطه با اهمیت جایگاه جوانان در روایات و ثمره مشورت با آنان چنین آورده است: امام صادق (علیه‌السلام) به ابوجعفر أحول پس از بازگشت وی از بصره فرمود: استقبال مردم را نسبت به امر امامت و پذیرش آن، چگونه یافته‌ای؟ وی گفت: سوگند به خدا آنان اندک هستند، آنچه خواستند انجام دادند. امام فرمود: به جوانان بپرداز، زیرا آنان به هر کار خیری شتابنده‌ترند.
این استاد سطوح عالی حوزه همچنین تصریح کرده است: امام علی (ع) فرمود: هرگاه در امری که بر تو عارض شده است نیازمند به مشورت بودی ابتدا با جوانان مشورت کن زیرا که آن‌ها تیز هوش‌ترند و سریع‌تر حدس می‌زنند سپس آن را به اندیشه پیران و بزرگان واگذار کن تا عاقبت آن‌را شناسایی کنند و انتخاب نیکو نمایند زیرا تجربه آن‌ها بیشتر است.
صاحب تفسیر تسنیم، جوانی و خطرات پیش روی آن را یادآور شده و تأکید کرده است: تبلیغ سو، آموزش بد، رفتار ناهنجار و بی‌بند و باری چون نیش پشه آلوده و نفوذ میکروب سمّی است که سریع التأثیر و بطی‌ء الزوال است. مثلاً ً شکستن سر در یک لحظه است، ولی درمان آن به درازا می‌کشد یا هبوط از قله بلند یک آن است، لیکن صعود به آن در مدت مدید است. شبهه علمی یا شهوت عملی نسبت به جوان کم تجربه سریعاً اثر می‌گذارد، ولی برطرف نمودن آن سهل نیست.
غیرت دینی حضرت علی اکبر (ع) الگویی برای جوانان
نایب رئیس مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزه علمیه قم در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، حضرت علی اکبر (ع) را مطیع محض سیدالشهدا (ع) دانست و گفت: با بررسی ابعاد مختلف زندگی این سرباز وفادار اسلام می‌توان شجاعت و ولایتمداری را استخراج و به عنوان الگویی جامع به نسل جوان معرفی کرد.
حجت الاسلام سید جلال رضوی مهر، حضرت علی اکبر (ع) را یکی از شهدای والامقام حادثه کربلا خواند و گفت: ایشان به دلیل غیرت دینی که داشتند برای یاری ولی خود در روز عاشورا از دیگران برای مقابله با دشمنان سبقت گرفت به همین دلیل جایگاه ایشان در میان شهدای کربلا ویژه است.
جایگاه حضرت علی اکبر (ع) آنقدر بالاست که امام زمان (عج) در زیارت ناحیه مقدسه به ایشان سلام می‌دهد
وی تصریح کرد: جوانان ایران اسلامی باید در حرکت‌ها و فعالیت‌های خود اطاعت حضرت علی ابن الحسین (ع) از ولی و رهبر خویش یعنی حضرت سیدالشهدا (ع) را الگوی خود قرار دهند.
این استاد حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه جایگاه حضرت علی اکبر (ع) آنقدر بالاست که امام زمان (عج) در زیارت ناحیه مقدسه به ایشان سلام می‌دهد، گفت: جوانان ما امروز نیازمند اسوه‌ای حسنه هستند که انسان کامل باشد و در همه زمینه‌ها همچون ادب، مهربانی، گذشت، دلیری و اخلاق شبیه‌ترین فرد به پیامبر گرامی اسلام (ص) باشد تا راه سعادت را در پیش بگیرند.
وی رشادت و شجاعت حضرت علی اکبر (ع) را مورد اشاره قرار داد و گفت: جوانان باید با الگو گرفتن از ایشان شیطان را از خود دور کنند و در جهاد با نفس پیروز باشند.
در یکی از زیارات حضرت علی اکبر (ع) از کلام امام معصوم آمده است: «شهادت می‌دهم تو از آنانی که از فضل و عطای خدا مسرور و شادند و این منزلت هر شهیدی است تا چه رسد به منزلت محبوب خدا و مقرب نزد رسول خدا (ص) خدا در برابر هر لفظ و لحظه و سکون و حرکت، از فضلش آنقدر به تو ببخشاید که تمام ساکنان علیین بر آن غبطه آرند. ای که جدت کریم، پدرت کریم و خودت کریم هستی».
