آفرود؛ هیجانی به قیمت مرگ طبیعت

گروه ورزشی "تیتریک"؛ سال‌های نه چندان دور، نشستن زیر سایه درختان در جنگل و روشن کردن آتشی با چوب خشکیده درختان، لذتی را برای مسافران و گردشگران به ارمغان می‌آورد که تکرار این حس برای‌شان لذت بخش‌تر از دیگر تفریحات در آن محیط بود؛ اما این روزها تفریحات در مازندران جای خود را به تفریحات مدرن و به قولی ماجراجویانه همچون آفرود داده است که بدون تعیین خط مشی و چهارچوبی در محیط‌های بکر جنگلی استان اتفاق می‌افتد.

باز شدن پای خودرو و موتورهای آفرود آن هم با لاستیک‌های سنگین و بزرگ به مناطق جنگلی، برای مازندران سنگین تمام شده است.

آفرود در جنگل چند سالی است که با افزایش نگران کننده بسیاری از افراد بومی و غیربومی در حال گسترش روز افزون است و حتی تورهای آفرود به‌صورت منظم و پیوسته در اراضی جنگلی استان از غرب گرفته تا شرق، در حال انجام است.

عدم ورود قاطع دستگاه‌های متولی، فقدان نظارت بر قانون ممنوعیت آفرود سواری در عرصه جنگلی، گستردگی اراضی جنگلی استان و نبود نظارت کافی و لازم بر نقاط مناسب برای انجام این ورزش مخرب برای اراضی جنگلی، موجب شده است تا این هیولاهای آهنی در اراضی جنگلی مازندران جولان دهند و بسیاری از گونه‌های جنگلی نظیر نهال‌ها، درختچه‌ها و انواع گونه‌های گیاهی را زیر پای چرخ‌هاشان له کنند.

البته علیرغم اعلام سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور، با بیان اینکه تمامی عرصه‌های جنگلی و مرتعی کشور تحت مدیریت سازمان جنگل هاست و این سازمان بی نظمی در جنگل را نمی‌پذیرد و با آفرود سواری در جنگل برخورد می‌کند؛ اما همچنان شاهد زخم خوردوهای آفرود بر دامن سبز و رنجور جنگل در استان‌های شمالی هستیم.

تلفات سنگین است

آفرودبازها که با خودروهای خاص‌شان معمولاً به صورت گروهی وارد جنگل‌ها و عرصه‌های طبیعی می‌شوند، عمدتا با از بین بردن پوشش گیاهی و فرسایش شدیدخاک بر اثر فشار چرخ‌ها، اثرگذاری بر زیستگاه آبزیان موجود در رودخانه‌ها و حتی تخریب زهکش‌ها و آبراهه‌های طبیعی جنگل‌ها و مراتع، رشد نیافتن گیاه به‎دلیل کوبیدگی خاک، آلودگی هوا و صوتی و به‎دنبال آن مزاحمت و کاهش امنیت منطقه برای حیات وحش و حتی مهاجرت اجباری برخی گونه‌ها از عوامل تخریب طبیعت محسوب می‌شوند.

این خسارات و آسیب‌ها صرفاً به طبیعت وارد نمی‌شود، تردد خودروهای آفرودی از جاده‌های روستایی و جنگلی به ویژه پس از بارندگی خساراتی را به این جاده‌ها نیز وارد می‌کند که سبب بروز چالش‌هایی حتی برای بومیان منطقه می‌شود.

آفرود برای آفرود بازها یعنی بیراهه نوردی حال این بیراهه می‌خواهد دشت باشد، کوه باشد یا جنگل، این طیبعت است که زیر پای لاستیک‌های پهن این غول‌های آهنی له می‌شود، هر خودرو با چه بگوییم بی مهری، بی اعتنایی، خوش‌گذرانی و بی خردی، زخمی می‌کشد بر تن رنجور طبیعت و این آه پشت آه است که از دل جنگل بلند می‌شود.

هیجان پشت رل خودروهای سنگین و غول پیکر آفرود تنها یک معنا دارد ،به بیراهه‌ها زدن، پرش از پستی و بلندی‌های جنگل، هر چه بیراهه بکرتر، هیجان بیشتر؛ بیچاره جانوارن که خانه خراب می‌شوند! بیچاره طبیعت، که هر روز چندین و چند کشته می‌دهد! تلفات سنگین است...

آفرود ورزشی طبیعت کُش

داریوش عبادی از دوستداران و فعالان حوزه محیط زیست و منابع طبیعی مازندران در این باره به خبرنگار ما گفت: آفرودسواری موجب بروز تخریب اراضی جنگلی می‌شود و به صورت وحشتناک به باروری درختان صدمه می‌زند.

وی با بیان اینکه شاید درختی قطع نشود اما صدمات جدی به زادآوری درختان جنگل‌ها وارد می‌آید؛ افزود: آفرود در جنگل موجب از بین رفتن نهال‌ها و فشرده شدن خاک‌ها شده و شرایط را برای گونه‌های جنگلی نا امن می‌کند.

این فعال زیست محیطی، خاطرنشان کرد: این تورهای عمدتا غیربومی غالبا در اراضی جنگلی با شیب کم انجام می‌شود و نمونه‌های فراوانی از برگزاری این رالی جنگلی در شهرهای آمل، ساری، سوادکوه و تنکابن وجود دارد.

عبادی تصریح کرد: اگر این ورزش طبیعت‌کُش ادامه یابد ما با تخریب بخش وسیعی از اراضی جنگلی کم شیب در استان مواجه خواهیم بود و این یک آسیب مخرب برای طبیعت است که اثرات مخربی برای جنگل‌های هیرکانی خواهد داشت.

وی یادآور شد: یادآور شد: نظارت نهادهای متولی بر این موضوع ضعیف است و باید محیط زیست و منابع طبیعی، صریحا و به صورت قاطع در این خصوص واکنش و اقدامات لازم را در اولویت کاری خود قرار دهند.

ورود ماشین‌های آفرود به مناطق جنگلی ممنوع است

محسن مرادی صادق فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری غرب استان مازندران گفت: تبلیغات شرکت‌های گردشگری برای برگزاری تور آفرود در مناطق جنگلی خلاف قانون بوده و مردم در صورت مشاهده این گونه تبلیغات، موضوع را با شماره ۱۵۰۴ و ۱۳۹ در میان بگذارند.

او با بیان اینکه ورود ماشین‌های آفرود به مناطق جنگلی ممنوع بوده و در صورت مشاهده برخورد قانونی صورت می‌گیرد، افزود: راه‌های فرعی و غیرضروری جنگل‌های غرب مازندران برای جلوگیری از ورود آفرودسواران مسدود می‌شود.

صادق گفت: مسدود کردن مسیر‌های غیرضروری در حفاظت از این جنگل ارزشمند، موثر است.

فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری غرب استان مازندران متذکر شد: طی هماهنگی بعمل آمده با مراجع قضایی در صورت ورود خودرو‌های آفرود به عرصه‌های منابع طبیعی، خودرو‌های مربوطه توقیف و به پارکنیگ منتقل شده و مالکان خودرو به دادگاه معرفی خواهند شد.

قانون‌گریزی به سبک آفرود

در این باره حسینعلی ابراهیمی مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران گفت: ممانعت از آفرودسواری در عرصه‌های منابع طبیعی و اراضی جنگلی به یک مطالبه عمومی میان مردم، رسانه‌ها و تشکل‌ها تبدیل شده است که طی چند سال اخیر موجبات نگرانی فراوان این طیف را فراهم آورده است.

وی افزود: آفرود را اگر یک ورزش در نظر بگیریم باید تابع قوانین ورزشی باشد و فدراسیون مربوطه می‌بایست طبق قوانین این خودروها را با تریلر به سایت‌های مشخص در نظر گرفته شده انتقال و این ورزش در آن نقاط انجام شود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران، با اشاره به لزوم تابعیت این ورزش از قوانین موجود، خاطرنشان کرد: اما متاسفانه اتفاقی که در حال حاضر در استان مازندران شاهد آن هستیم علاوه بر اینکه این شرایط را رعایت نمی‌کنند؛ این خودروها، هر جا که دل‌شان بخواهد می‌روند و خسارات جدی را به منابع طبیعی ما وارد می‌کنند.

این مسئول با اشاره به پیگیری انجام شده و صدور دستور قضائی برای برخورد جدی با ورود آفرودسواران به عرصه جنگلی، تاکید کرد: طبق پیگیری‌هایی که در این باره انجام شد نهایتا منابع طبیعی و محیط زیست موظف شدند تا هر جایی این نمونه‌ها را مشاهده کند، از انجام آفرود جلوگیری کنند و نیروی انتظامی نیز مکلف شد تا هر کجایی در جاده یا کوهستان این خودروها را مشاهده کرد با آن برخورد قانونی کند.

ابراهیمی عنوان کرد: البته محیط زیست داری قدرت اجرایی نیست و متاسفانه محیط زیست هیچ قانونی ندارد که بتواند مستقیم در این مسئله ورود کند، ضمن اینکه این خودروها عمدتا در خارج از مناطق تحت پوشش محیط زیست فعالیت دارند.

وی با بیان اینکه آفرود سواری یک آفت بزرگ برای عرصه‌های جنگلی محسوب می‌شود؛ متذکر شد: این خودروها علاوه بر آنکه اقدام به تخریب طبیعت بکر استان می‌کنند، با دستکاری در سیستم استاندارد خودرو، دچار تخلف می‌شوند.

به گفته مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران، ورود آفرود به طبیعت تخلف است و تخریب جنگل هم تخلف مضاعفی است که حتما با این موارد برخورد قانونی و قاطع انجام خواهد شد.

تورهای آفرود جنگل عمدتا تحت پوشش ما نیست

علیرضا یگانگی رئیس هیأت موتورسواری و اتومبیلرانی مازندران در این باره گفت: قطعا آفرود در جنگل ممنوع است لذا آفرودسواران تحت پوشش هیات موتورسواری و اتومبیلرانی مازندران این موضوع را رعایت می‌کنند.

وی افزود: آفرودهای در جنگل تحت پوشش هیات موتورسواری و اتومبیلرانی مازندران در پیست‌های مشخص و به تعداد بسیار محدود آن هم با مکاتبه و نامه نگاری و اخذ مجوز صورت می‌گیرد.

رئیس هیأت موتورسواری و اتومبیلرانی مازندران، خاطرنشان کرد: آنچه اکنون در جریان است عمدتا از سوی آفرودسواران بومی و غیربومی بر می‌گردد که تحت پوشش ما نیستند و به صورت خودجوش و در قالب تورهای آفرود صورت می‌گیرد.

یگانگی ادامه داد: شهرهای ساری، قائمشهر، بابلسر، سرخرود، محمودآباد، نور، نوشهر، چالوس، رامسر، آمل و زیرآب، از جمله شهرهایی هستند که در مازندران، دارای کمیته‌ی آفرود هستند و استان مازندران در سطح کشور دارای رتبه برتر در این بخش است.

وی بیان کرد: در مسابقات استالوم، استان مازندران دارای چند قهرمان کشوری است و هر ساله میزبان مسابقات قهرمانی در رشته‌های موتور کراس، آفرود و استالوم هستیم.

نبود پیست سرعت در مازندران

رئیس هیات موتورسواری و اتومبیلرانی مازندران، در پاسخ به این سوال که تا چه حد کمبود پیست‌های آفرود در مازندران به ویژه پیست‌های جنگلی در افزایش آفرودهای جنگلی در سطح استان مازندران موثر بوده است، اعلام کرد: در کل کشور تنها پیست سرعت قانونی متعلق به تهران و پیست آزادی است، ما در استان مازندران نیز همچون سایر استان‌ها فاقد پیست سرعت هستیم و ورزشکاران این رشته به ناچار باید به تهران مراجعه کنند.

یگانگی عنوان کرد: پیست رشته استالوم و آفرود در شهرهای ساری و بابل داریم و اکنون در حال رایزنی برای احداث پیست جدید در شهرستان بهشهر هستیم.

وی افزود: در حال حاضر زمین فرودگاه قدیمی بهشهر در اختیار هیات موتورسواری و اتومبیلرانی این شهرستان قرار داده شده است که طی هفته اخیر، افتتاح شد.

رئیس هیات موتورسواری و اتومبیلرانی مازندران، تصریح کرد: دلیل نمی‌شود که در هر شهری یک پیست داشته باشیم، در سایر استان‌های کشور نیز تنها یک پیست وجود دارد.

یگانگی تاکید کرد: اتومبیلرانی در جنگل نه در ایران بلکه در کل دنیا ممنوع است و حال یکسری مسیرهای جنگلی وجود دارد که جاده‌ای است، خوب یکسری هماهنگی‌هایی از قبل با منابه طبیعی و جهاد کشاورزی صورت می‌گیرد، نامه نگاری می‌شود و پس از اخذ مجوز، به صورت محدود برگزار می‌شود.

وی اضافه کرد: اما یکسری می‌آیند و با دستکاری روی خودروهای شخصی به نام آفرود وارد جنگل‌ها می‌شوند که نه عضو هیات اتومبیلرانی هستند و نه دارای مجوز هستند؛ و به عرصه‌های جنگلی و منابع طبیعی آسیب می‌زنند.

آفرودهایی که با بده بستان روستاییان و تورها برگزار می‌شود!

رئیس هیات موتورسواری و اتومبیلرانی مازندران، گفت: عمدتا مسابقات و تمرین‌های آفرود ما در پیست‌هایی که با موانع مصنوعی ایجاد می‌کنیم برگزار می‌شود و حتی خودورهای آفرود ما در سطح استان به کمتر از انگشتان دست است.
ِ
یگانگی مطرح کرد: هیچ یکی از تورهای آفرود غیربومی در سطح استان مازندران به ویژه آفرودهای جنگلی با ما هماهنگی نمی‌کنند و غالبا با هماهنگی با روستاییان و ردو بدل شدن وجه میان آنان، بدون مجوز اقدام به برگزاری آفرود جنگلی می‌کنند.

وی متذکر شد: به دنبال احداث یک پیست جدید در زمینی به مساحت 20 هکتار در امیرآباد بهشهر هستیم که امیدواریم در آینده‌ای نزدیک شاهد برگزاری مسابقات در رشته‌های گوناگون باشیم.

رئیس هیات موتورسواری و اتومبیلرانی مازندران، در خصوص فقدان پیست برای علاقمندان رشته‌های موتور کراس، آفرود و استالوم در غرب مازندران، اظهار کرد: ورزشکاران این رشته‌ها در غرب مازندران یک پیستی دارند که در آن تمرین می‌کنند، البته در رشته آفرود باید بگوییم که الزاما نیابد پیست آن در جنگل باشد بلکه برای آن پیست طراحی می‌شود تا لطمه‌ای به عرصه‌های جنگلی وارد نشود.

یگانگی متذکر شد: استان مازندران به رغم جایگاه خوبی که در این رشته‌‎های ورزشی دارد، اما همچنان از نبود پیست مناسب در شهرهای مازندران رنج می‌برد.

به هر منظور، حل این معضل نیازمند یک عزم همگانی از سوی دستگاه‌های متولی از هیات موتورسواری و اتومبیلرانی مازندران، منابع طبیعی و محیط زیست تا دستگاه قضا و نیروی انتظامی است؛ هر چند فرهنگ سازی عمومی و به پای کار آمدن دهیاران نیز به این موضوع، می‌تواند کمک شایانی به کاهش آسیب‌های وارده به اراضی جنگلی و جلوگیری از برگزاری تورهای آفرود در جنگل‌های مازندران شود.

در پایان باید بگوییم حال جنگل خوب نیست و تنها با وضع قانون، درد جنگل درمان نمی‌شود؛ نظارت جدی و برخورد قاطع با متخلفان و مسدودسازی و نظارت منسجم و دقیق بر معابر ورودی می‌تواند کمی از زخم‌های جنگل را التیام ببخشد.

مبنع: بلاغ

انتهای پیام/