پنجشنبه ۱۶ آذر ۱۴۰۲ - 2023 December 07
اخبار برگزیده
حکومت اسلامی تلاشش ساخت یک موقعیت آموزشی برابر برای تمام دانش‌آموزان فرای موقعیت اقتصادی نظام خانواده است.
گروه سبک زندگی «تیتر یک»؛ ایمان نمدیان‌پور جامعه‌شناس طی یادداشتی به کالایی شدن آموزش در نظام آموزش‌وپرورش اشاره کرده و گفته است؛ یکی از بنیادی‌ترین نهادهای موجود برای بسط و انتقال مقوله فرهنگ و پروسه اجتماعی شدن محسوب می‌شود.
در ایران نهاد آموزش‌وپرورش اسلامی یکی از مهم‌ترین اهداف خود را بسط ایده آموزش اسلامی و پرورش دانش‌آموزان در یک بستر برابر و فارغ از تبعیض و نابرابری می‌داند. به‌طور مشخص اهداف ایده‌آل این نظام که برگرفته از قرآن، آیات و سنت پیامبر (ص) است، نشان از خاستگاه برابر انسان‌ها در تمام شئون زندگی دارد و کمک به مستضعفان به‌مثابه یک آرمان و ایدئولوژی در ذهنیت این نظام وجود دارد.
حکومت اسلامی تلاشش ساخت یک موقعیت آموزشی برابر برای تمام دانش‌آموزان فرای موقعیت اقتصادی نظام خانواده است. آن‌چنان‌که می‌دانیم تفاوت و تمایزگذاری انسان‌ها در آموزش با روند برابر دیدن انسان‌ها تناقض دارد و به کودک در کودکی و شاید در سنین دیگر ضربه شدید وارد کند.
اگر این تمایز به‌صورت سیستماتیک به وساطت دولت به مثابه یک نهاد قدرتمند عمومیت پیدا کند و دولت از خصوصی شدن مدارس حمایت کند ما شاهد نابرابری در آینده کودک خواهیم بود. این امر ضربه‌ای به آینده آموزشی و شغلی طبقات کم‌درآمد خواهد زد، زیرا آن‌ها توان رقابت با امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری طبقات مرفه از بعد آموزشی را نخواهند داشت.
ریشه‌های این نگاه را می‌توان در معرفت‌شناسی نظام سرمایه‌داری کشف کرد. خاستگاه روشنگری اساساً با نفی نابرابری و سلطه کلیسایی آغاز می‌شود. چنین ایده‌هایی در روند مدرنیته و مدرنیزاسیون پیامدها و نتایج دیگری را به عرصه زیست جهان کشاند.
می‌توان گفت قسمتی از جهان معاصر از پیامدهای ناخواسته ایده روشنگری بوده است و جهان مدرن اساساً برساخت دو وضعیت مشخص است؛ رشد جهان علمی تکنولوژیک و ظهور نظام سرمایه‌داری و عقل سود محور!
به طور مشخص هیچ نقطه‌ای از جهان فارغ از این دو رخداد نیست و ما در دیالکتیک این دو وضعیت در حرکت و تکاپو هستیم و آنچه سیاست‌های کلی جهان را سامان می‌دهد همان سرمایه‌داری افسارگسیخته است که در سرتاسر جهان به مثابه یک وضعیت هژمونیک حضور دارد.
می‌توان گفت فرآیند اقتصادی شدن و کالایی شدن همه موجودات، از دستاوردهای نظام سرمایه‌داری و به‌طور مشخص نئولیبرالیسم است. با این نگاه نه همه دانش بلکه قسمت اعظم دانش در تسخیر ایده نئولیبرالیسم در آمده است و چنین جهانی از بعد بنیادی بستری برای کالایی شدن و پولی شدن تمام شئون زندگی انسان‌ها فراهم کرده است که از نتایج بی‌واسطه آن ظهور نابرابری آموزشی و پرورشی است.
اساس نئولیبرالیسم بر سود حداکثری بنا نهاده شده است و چنین نگاه سودمحوری در حیاط نظام آموزشی با تفکیک دانش‌آموزان، دقیقاً بر مبنای پول، خود را آشکار می‌کند. تمایزی که نه به وساطت دانش بلکه به وساطت سرمایه شکل می‌گیرد و روندهای آموزشی را متأثر از خود می‌کند.
این امر به معنای کالایی شدن دانش در حیات علم محسوب می‌شود و به یک معنا روند ایده علم و نظام پرورشی در زیر سلطه منطق اقتصادی شدن قرار می‌گیرد. در این ایده دانش‌آموز نه به‌مثابه یک انسان فرای موقعیت ساختاری بلکه انسان به وساطت منطق اقتصادی نگریسته می‌شود.
مطابق این منطق مدارس به‌صورت انضمامی به دو نوع کلی تقسیم می‌شوند؛ در یک‌سو مدارسی با امکانات خاص و آموزش‌های ویژه و معلمانی با سوابق درخشان و در سوی دیگر مدارسی فاقد امکانات استاندارد برای رشد فکری و جسمی دانش‌آموز! به این رخ داد می‌توان به مثابه یک امر مسئله مند نگریست زیرا بسیاری از انسان‌ها و دانش آموزان را چه به‌صورت خودآگاه و چه به‌صورت ناخودآگاه درگیر یک نابرابری کرده است.
منبع: صدای جویا
انتهای خبر/ل
مطالب مرتبط
ارسال نظر
