گردشگری ایران به روایت رسانه های بین المللی

گروه گردشگری «تیتریک» ؛ مدتی است که رسانه های خارجی نسبت به ایران رخ نشان داده اند و در گزارش های پی در پی ایران و جاذبه هایش را معرفی می کنند. این رویکرد آنها به گردشگری ایران دلایل مختلفی می تواند داشته باشد آنچنان که در گزارش های آنان نیز آمده است، تغییر دولت و نگاهش به ورود گردشگران خارجی، تلاش برای لغو روادید و افزایش ارتباط و تعامل با کشورهای دیگر، تنش های موجود در کشورهای خاورمیانه و آرام بودن اوضاع سیاسی اجتماعی ایران بخشی از این دلایل است که می تواند نگاه آنها را به گردشگری و میراث فرهنگی ایران معطوف کرده باشد تا جایی که مهمترین رسانه های بین المللی نیز در تعریف و تمجید جاذبه های ایران برآمده و سعی در ترغیب گردشگران خارجی به ایران کرده اند.

ایران در سال 2014 در فهرست پربازدیدترین کشورهای دنیا قرار دارد

به عنوان مثال خبرگزاری سی ان ان در آخرین گزارش خود در تیر ماه سال جاری و در تحلیل بازار گردشگری خاورمیانه، از سونامی گردشگران خارجی به ایران یاد کرده است. این خبرگزاری نوشته: در ایران بسیاری از کسانی که در صنعت گردشگری فعالیت دارند، امتیاز این رونق گردشگری ایران را به ریاست جمهوری «حسن روحانی» می دهند که در کمپین تبلیغاتی خود وعده داده بود که در زمینه تسهیل صدور روادید و حل مشکلات تحریم از طریق مذاکره با غرب اقدام کند. گزارش ها حاکی از آغاز مرحله جدید در حوزه گردشگری خارجی و رونق ورود گردشگران به کشور است. چنانکه به گزارش روزنامه انگلیسی دیلی تلگراف و فاینشنال تایمز، ایران در سال 2014 در فهرست پربازدیدترین کشورهای دنیا قرار دارد.

یکی از قدیمی ترین تمدن های جهان، رشد چشمگیری یافته است

شبکه جهانی سی.ان.ان در گزارشی از روند ورود گردشگر خارجی به ایران و تغییر نحوه صدور ویزا برای گردشگران خارجی خبر داده و به تاثیر آن بر رشد چشمگیر گردشگری ایران در ماه های منتهی به آذر ماه سال 1392 پرداخته بود. سی ان ان در گزارش خود اعلام کرده بود که تعداد گردشگران خارجی در ایران در قالب راهبرد رئیس جمهور جدید این کشور برای جذب بیشتر گردشگر به کشوری با هزاران سال قدمت و یکی از قدیمی ترین تمدن های جهان، رشد چشمگیری یافته است.

ایران در صدر آژانس های مسافرتی به عنوان مقصد گردشگری

در کنار تمام تعریف و تمچیدهای انجام شده از ایران، در برخی از گزارش ها به انتقاد از عملکرد مسئولان گردشگری ایران اشاره شده است و اینکه زمینه های جذب گردشگر در ایران آماده نیست. در این باره، روزنامه ایتالیایی «لاریپوبلیکا» در گزارش اخیر خود با عنوان «فرمول تازه دولت روحانی برای تقویت گردشگری» درباره گردشگری ایران در تابستان جاری، ضمن اشاره به گرمای 40 درجه ای هوا و محدودیت های ماه مبارک رمضان، تصریح کرده است که جمهوری اسلامی ایران به این خاطر مورد توجه است که در صدر آژانس های مسافرتی به عنوان مقصد گردشگری قرار دارد و ماه رمضان و هوای گرم آن باعث نشده که هتل های شهرهای بزرگ ایران خالی باشند.

به اعتقاد «تیتزیانا چاواردینی»، نویسنده این گزارش، 35 سال قبل تنها عده کمی مسافر مستقل به ایران سفر می کردند. امروزه، گروه مسافران شامل همه گروه های سنی از اروپا، استرالیا، کره جنوبی، ژاپن و چین هستند. این میهمانان مشتاق شناخت شگفتی های ایران، به نظر نمی رسد مشکلی از بابت محدودیت های قوانین شرعی که کل جمعیت از جمله گردشگرها ملزم به رعایت آن هستند، داشته باشند.

گردشگران با آماده نبودن هتل ها روبه رو شدند

این گزارش همچنین به مشکلات اقامتی در ایران نیز اشاره و اضافه کرده است:  گردشگران متاسفانه با آماده نبودن هتل ها در این روزها و کمبود کارکنان آنها روبه رو شدند. برای مواجهه با این اضطرار گردشگری خوشایند، حتی شرکت های هتلداری بزرگ خارجی در حال سازماندهی برای پذیرایی از هزاران گردشگر هستند که در آینده ایران را به عنوان مکانی برای گذراندن تعطیلات انتخاب خواهند کرد.

موسسه سرویس خبری بلومبرگ در خرداد ماه سال جاری در گزارشی اعلام کرد، بازدیدکنندگان خارجی در ایران تاثیر تحرکات رئیس جمهوری ایران حسن روحانی در بهبود روابط با غرب را لمس می کنند؛ هجومی که به گفته یکی از معاونان وی به اندازه 5 میلیارد دلار برای اقتصاد تحریم شده ایران در سال گذشته عایدی داشته است. در این گزارش آمده است؛ برای اولین بار پس از انقلاب اسلامی در سال 1979، هتل های زنجیره ای بین المللی قصد بازگشت به ایران دارند و خطوط هوایی اروپا در حال افزایش و یا بازگرداندن خط ارتباطی خود با تهران هستند.

پخش دو گزارش خبری با عناوین «بازگشت سرمایه گذاران به ایران» و «بازگشت گردشگران به ایران» از شبکه اول تلویزیون دولتی بلژیک در خصوص تغییرات و تحولات ایجاد شده در این دو حوزه پس از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید در خرداد ماه سال جاری، از جمله تغییر نگاه رسانه های خارجی به ایران است.

ایران همچون جاده ای به سمت طلاست

پخش مصاحبه یکی از کارگزاران اقتصادی بلژیک و اظهارات وی در خصوص اینکه ایران همچون جاده ای به سمت طلاست و این کشور چگونه مدیریت هجوم هیات های پیاپی اقتصادی به این کشور را مدیریت خواهد کرد؟ از نکات جالب توجه این گزارش به شمار می رود. در گزارش دوم این شبکه با عنوان «بازگشت گردشگران به ایران»، با پخش تصاویری از میدان نقش جهان و حضور گردشگران خارجی به طرح این موضوع پرداخته که طی 10 سال گذشته باورش سخت بود که ایران بدلیل برنامه هسته ای بحث برانگیز و اظهارات آتشین مقاماتش بتواند مقصد مطمئنی برای گردشگران باشد.

روزنامه انگلیسی «تلگراف» در فروردین ماه سال جاری در گزارشی ایران را مقصد گردشگری جهان در سال 2014 میلادی معرفی و با تاکید بر رشد چشمگیر و بهبود روابط ایران و بسیاری از کشورهای غربی از افزایش چشمگیر ثبت نام برای سفرهای گردشگری به ایران خبر داده بود.

بنابراین گزارش شرکت مسافرت "وایلد فرانتیر" تاکنون 9 گروه گردشگری برای سفرهای طبیعت گردی در ایران برای سال 2014 تدارک دیده است. این در حالی است که این شرکت در سال گذشته تنها دو گروه گردشگر به ایران داشته است. این گزارش با اشاره به افزایش شمار گردشگرهای دیگر شرکت های مسافرتی به ایران تا 80 درصد از ابتدای سال جاری میلادی، ادامه داده است.

ایران در فهرست 20 مقصد برتر جهان

روزنامه دیلی تلگراف به روال هر سال در گزارشی 20 مقصد برتر گردشگری جهان را معرفی کرده و در حرکتی غیر منتظره ایران را در این فهرست و در کنار کشورهایی مانند چین، اسکاتلند، السالوادور، ایتالیا، فرانسه، آمریکا، زامبیا، اندونزی، گینه نو، هند، استرالیا، نیوزیلند، کانادا و ترکیه قرارداده است؛ کشورهایی که در واقع جز مقاصد محبوب گردشگران بوده اند. این روزها در گزارش خود که در روزهای نخست سال جدید میلادی منتشر شد، از کاروانسراهای تاریخی در مسیرحرکت مارکوپولو، روستاهای خشتی، باغ های ایرانی، مساجد زیبا، کاخ های بی نظیر و مخروبه های اعجاب آور تخت جمشید به عنوان بخش دیگری از جذابیت های ایران اسم برده است.

در گزارش فاینشنال تایمز نیز آمده بود: در جذابیت های ایران هیچ شکی نیست. از آسمان تا سواحل زیبا، از معماری خیره کننده اسلامی تا دینی های باستانی و غذاهای فوق العاده، و اکنون پس از پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری، برگزار کنندگان تورهای گردشگری امیدوارند که ذوب شدن یخ روابط با ایران، گردشگران را برای سفری مطمئن به ایران متقاعد کنند. نویسنده فایننشال تایمز همچنین به نقل از یک مختصص برپایی تورهای گردشگری را برای سفری مطمئن به ایران متقاعد کنند. نویسنده فایننشال تایمز همچنین به نقل از یک متخصص برپایی تورهای گردشگری نقل کرده است که درخواست ها برای سفر به ایران افزایشی 30 درصدی را به همراه داشته است.

امیدواری برای تنش زدایی سیاسی

این رسانه در گزارشی به نقل از یک گردشگر آلمانی نوشت: ایران، دارای آثار باستانی باور نکردنی است و گنجینه ای از معماری فرون وسطی و پیش از اسلام را در خود جای داده است. امید زیادی وجود دارد که این کشور با تنش زدایی سیاسی بتواند دوباره اقدام به جذب گردشگران کند.

در گزارش روزنامه گاردین نیز ایران در میان 40 مقصد معرفی شده توسط کارشناسان، رتبه 11 را به خود اختصاص داده است. در این گزارش با اشاره به توافق هسته ای و بهبود نسبی رابطه ایران با غرب آمده است: این موضوع باعث تمایل بیشتر گردشگران برای دیدن ایران شده است. گاردین همچنین خبر داده حتی تقاضاهایی برای سفر در سال 2015 به ایران نیز از هم اکنون ثبت شده است.

این روزنامه در گزارشی بلند، چشم انداز گردشگری ایران را در تلاش مقامات دولت جدید برای جلب اعتماد جهانی و بهبود تصویر ایران در رسانه ها و بازارهای جهانی گردشگری، مورد بررسی قرار داد. گاردین نوشت: همزمان با تلاش برای از سرگیری مذاکرات با غرب، مقررات ویزا برای گردشگران چینی به عنوان یک اولویت برای کشور ایران که در تحریم است، تسهیل می شود. ایران با آثار تاریخی و مساجد پرزرق و برق و چشم اندازهای طبیعی و زیبایش یکی از گنجینه های فرهنگی جهان را در خود دارد اما این گنجینه ها از سال 1979 به بعد تا حد زیادی از نگاه گردشگران بین المللی بدور مانده است.

گاردین در ادامه این گزارش به نقل از رسانه های داخل کشور یادآور شده است که انتظار می رود 10 کشور از جمله بریتانیا، آمریکا، افغانستان و پاکستان و همچنین گردشگران خارجی از سایر کشورها قادر باشند با استفاده از تسهیلات ایجاد شده، پس از ورود به فرودگاههای ایران اقدام به درخواست ویزا کنند. این در حالی است که برخلاف تبلیغات در رسانه های غربی "آموس چپل" یک عکاس از کشور نیوزیلند که بارها از ایران دیدار کرده در گزارش سفر خود از ایران گفت: ایرانی که من دیدم کاملا از آنچه که در رسانه های غربی معرفی می شود، متفاوت است و همه گردشگرانی که من دیدم نیز همین نظر را داشتند. در واقع همه آنها تا قبل از ورود به ایران، توقع داشتند با دشمنی و خطر و بدرفتاری مواجه شوند اما تقریبا همه آنها تایید می کردند که در این سفر با سخاوتمندترین و جهان شمول ترین مردم در کل منطقه خاورمیانه روبرو شدند.

روحیات متعصبانه را در نگاه مردم ایران به غربی ها ندیدم

زو هولمن یک روزنامه نگار استرالیایی که نخستین بار در سال 2003 از ایران بازدید کرده از روحیه جهان وطنی و وسعت نظر گروههای شهری تحصیل کرده ایران ابراز شگفتی کرد و گفت: با وجود همه اختلافات میان مسلمانان و غرب که در جنگ با عراق و یا جنگ با تروریسم تجلی یافته، من در کمال فروتنی شگفت زده شدم از این که هیچ یک از چنان روحیات متعصبانه را در نگاه مردم ایران به غربی ها ندیدم.

روزنامه لس آنجلس تایمز هم در آغازین روزهای سال 2014 میلادی در گزارشی از افزایش علاقه مندی گردشگران آمریکایی برای سفر به ایران خبر داد و کاهش تنش ها میان ایران و آمریکا را با وجود در پیش بودن راهی طولانی برای حل مسئله هسته ای ایران، عاملی تاثیرگذار در افزایش ناگهانی این علاقه اعلام کرد. این آمار و علاقه مندی فقط در حد گزارش روزنامه های خارجی نیست بلکه آژانس های گردشگری ایرانی هم از رشد 30 درصدی ورود گردشگران خارجی به ایران و تغییر نگاه در بازارهای دیگری مانند چین، ژاپن، اسپانیا و ایتالیا خبر داده اند.

به گفته آنها تقاضای گردشگران خارجی برای سفر به ایران در چند ماه گذشته به حدی افزایش یافته که در شهرهایی مانند اصفهان و یزد با کمبود هتل برای اقامت گردشگران مواجه شده اند و بیشتر هتل ها نیز در بهار سال 93 پر شده است. این موضوع را بسیاری از گردشگران خارجی که به تنهایی و بدون خریدن تور از آژانس، به ایران سفر کرده و خواسته اند در هتل های چهار یا پنج ستاره اقامت کنند اذعان می کنند.

ایرانی ها به شما لبخند می زنند

روزنامه ایتالیایی "کوریره دلاسرا" نیز در گزارشی با عنوان گنجینه های پارسی در کنار زندگی عادی، جهانگردان خارجی مجذوب ایران می شوند، نوشت : گردشگران خارجی در دوره روحانی مانند گذشته مجذوب ایران می شوند و دیگران را در مشاهدات خود سهیم می کنند. این روزنامه به نقل از براندون استانتون شهروند آمریکایی که در بازگشت از ایران در وبلاگ خود به نام "انسان اهل نیویورک" تصاویر و تفسیرهای جالبی را در خصوص ایرانیان منتشر کرده و نوشته بود: ایرانی ها به شما لبخند می زنند و شما را به شام دعوت می کنند. این روزنامه، بازدید از آثار باقیمانده از دوره ایران باستان را از عمده دلایل جذب جهانگردان غربی به سوی کشورمان بیان کرده و آورده است: اما ایران مجموعه ای از سنت و مدرنتیه است. این روزنامه ایتالیایی ادامه داد: با این حال به نظر می رسد که برسر کار آمدن دولت حسن روحانی رونق تازه ای به جهانگردی در ایران بخشیده است. 34 سال تنش بین ایران و کشورهای غربی، لطمه شدیدی به صنعت توریسم در آن کشور وارد کرده و مسئولان ایرانی امید دارند که در پی تنش زدایی در صحنه بین المللی، گردشگران بیشتری از خارج وارد شود.

روزنامه اینترنتی اماراتی نشنال نیز در گزارشی به استناد افزایش تعداد گردشگران منطقه خلیج فارس  اولویت اعلام شده از سوی دولت روحانی برای تسهیلات ویزا برای گردشگران کشورهای منطقه آورده بود که دولت ایران امیدوار است با توجه به برخورداری از شهرهای تاریخی و کمپ های اسکی به یک قطب گردشگری در منطقه مبدل شود.

موسسه بین المللی یورومانیتور که در زمینه مطالعات بازارهای جهانی سفر فعالیت دارد، در گزارش سالانه خود اعلام کرده است که اگر مشکلات سیاسی و بی ثباتی های منطقه کاهش یابد، ایران می تواند به یکی از جذاب ترین مقصدهای گردشگری جهان مبدل شود و از آنجا که در این صنعت پتانسیل دست نخورده و بکر چشمگیری دارد، می تواند به آسانی به یک قطب گردشگری بسیار توسعه یافته با استانداردهای جهانی مبدل شود.

قدرت خرید بیشتر گردشگران خارجی در ایران با نرخ تبادلات ارزی

نرخ تبادلات ارزی و ارزش ریال ایران با دیگر ارزهای خارجی نیز اکنون قدرت خرید بیشتری به گردشگران خارجی می دهد. در میان تحولات سریعی که هم اکنون در کشور در حال وقوع است، گردشگری مذهبی در این کشور به ویژه در مشهد، برترین مقصد گردشگری مذهبی ایران، به سرعت در حال رشد است.

این کشور دارای طبیعتی منحصر به فرد با انواع ویژگی های متنوع زمین شناختی و آب و هوایی است که آن را به یکی از 19 کمپ اسکی برتر جهان در زمستان تبدیل کرده است. ایران از نظر فعالیت های اکوتوریستی نیز دارای جاذبه های متنوع و بی نظیری است که از تماشای پرندگان بومی گرفته تا انواع سفرهای ماجراجویانه و سبک های گردشگری واسته به طبیعت گردی را در بر می گیرد.

گردشگری مذهبی در حال حاضر یکی از بخشهایی است که ایران از نظر برنامه ریزی، برای توسعه بیشتر و جذب گردشگر بیش از هر بخش دیگری در آن فعال بوده است. منبع اصلی تامین گردشگر در این بخش از صنعت توریسم ایران، کشورهای سوریه، لبنان، بحرین، کویت و عربستان سعودی بوده اند. هرچند که عربستان سعودی عمدتا کشوری سنی مذهب با اقلیت 15 درصدی شیعه به شمار می آید، اما همین اقلیت اندک نیز به ایران و سایت های کلیدی آن به عنوان یک مرکز مقتدر مذهبی نگاه می کنند.

توجهی به ایران نشده بود

این موسسه سال گذشته پیش بینی کرده بود که در سال 2013 پس از سقوط 10 درصدی در صنعت گردشگری منطقه خاورمیانه، طی سال گذشته و در نتیجه ماجراهای موسوم به بهار عرب، سال 2012 با نشانه های مثبتی از رشد برای خاورمیانه به پایان می رسد و این روند مثبت پیش بینی شده است که در سال 2013 و پس از آن همچنان ادامه یابد. اما ظاهرا در این روند رشد خاورمیانه، مشخصا توجهی به ایران نشده بود.