جزئیات طرح ویژه دولت برای مسکن کارگران

گروه اقتصاد «تیتریک»؛ 
پس از اجرای طرح مسکن مهر در دولت سابق و نیمه کاره ماندن بسیاری از پروژه ها، همچنین نامعلوم بودن وضعیت خانه دار شدن کارگران در این طرح؛ حالا در سال جاری وزارت کار طرحی را با عنوان "مسکن امید" مطرح کرده که قرار است این بار کارگران فاقد مسکن را صاحب خانه کند.

پیش تر عنوان شده بود در صورت عملیاتی شدن این طرح، 3 تا 6 میلیون کارگر بیمه شده و همچنین بازنشسته فاقد مسکن می‌توانند در یک دوره 5 ساله خانه‌ دار شوند. مقامات دولتی معتقدند این طرح اجرایی‌ تر از مسکن مهر برای تامین مسکن کارگران خواهد بود.

بنابراین با اظهارات جدید وزیر کار که بر شروع طرح مسکن سازی با مستمری بگیران تامین اجتماعی تاکید کرده است، می توان انتظار داشت بزودی برنامه های جدیدی در راستای خانه دار شدن مشمولان قانون کار کشور به مرحله اجرا گذاشته شود.

علی ربیعی قبلا در اظهارنظر دیگری درباره لزوم انجام اقداماتی برای خانه دار کردن کارگران عنوان کرده بود: از طریق تامین اجتماعی برای تامین مسکن کارگران گام برخواهیم داشت. دولت قصد دارد بدون شعارهای پوچ و بی ثمر، با برنامه های اساسی در کنار زندگی کارگران بماند.

کارشناسان بازار کار معتقدند دستمزدهای پایین و تعیین حداقل دستمزدهای غیرواقعی برای مشمولان قانون کار که باعث ایجاد شکاف واقعی بین درآمدها و هزینه های خانوار کارگری کشور شده، تامین برخی هزینه های بزرگ مانند اجاره و رهن مسکن را بسیار دشوار کرده است.

این مسئله برای کارگران ساکن در کلانشهرها جدی تر است. طبق گزارشات مراکز رسمی آماری مانند بانک مرکزی، هزینه مسکن دستکم 25 درصد هزینه ها را در سبد معیشت خانوار تشکیل می دهد؛ در عین حال مقامات کارگری معتقدند این میزان برای کارگران تا 75 درصد از کل درآمدها را نیز شامل می شود.

به بیان دیگر بخش قابل توجهی از کارگران مجبورند تا 75 درصد درآمد ماهیانه خود را برای تامین اجاره مسکن آن هم در حاشیه شهرها بپردازند و چه بسا بسیاری از آنها تا 100 درصد حداقل دستمزد امسال را که 609 هزارتومان است را هم به این کار اختصاص می دهند.

در حال حاضر، خانه دار شدن برای جامعه کارگری کشور بیشتر شبیه یک رویا و آرزویی دست نیافتنی است تا موضوعی که بتوان آن را به حقیقت تبدیل کرد؛ بنابراین ورود مستقیم دولت به مسئله خانه دار شدن مشمولان قانون کار می تواند کمک قابل توجهی به اینگونه اقشار برای خروج از فشار هزینه های سنگین مسکن باشد.

هادی ابوی در گفتگو با مهر با تاکید بر اینکه در حال حاضر، هزینه اجاره مسکن در کلانشهرها دستکم بین 600 تا 700 هزارتومان است گفت: این موضوع یعنی اینکه، کارگرانی که تنها حداقل دستمزد 609 هزارتومانی امسال را دریافت می کنند، باید تمام درآمد خود را تنها برای اجاره مسکن اختصاص دهند و برای تامین سایر نیازهای زندگی به مشاغل دوم و سوم رو بیاورند.

عضو هیئت مدیره کانون عالی انجمن های صنفی کارگران ایران اظهارداشت: زندگی تنها هزینه اجاره مسکن نیست و خانوارهای کارگری نیز مانند سایر گروه ها هزینه های دیگری هم دارند. در حال حاضر، یک خانوار 4 نفره اگر در ماه 100 نان هم بخواهند مصرف کنند باید 50 هزارتومان برای آن بپردازند.

ابوی خاطرنشان کرد: علاوه بر این، سایر هزینه های مهم در سبد معیشت خانوار کارگری حمل و نقل، بهداشت، تحصیل، خوراک و مواردی از این دست است. هم اکنون کارگران برای تامین هزینه های سرویس مدارس فرزندان خود مبالغ بالایی را می پردازند.

این مقام مسئول کارگری با اشاره به اینکه بهتر است دولت به جای پیگیری طرح هایی مانند امنیت غذایی، فکری به حال قیمت ها بکند گفت: قیمت یک کیلو گوشت قرمز دستکم 25 هزارتومان است که بسیاری از خانوارهای کارگری توان خرید آن را ندارند. هم اکنون برای 10 کیلو برنج باید 65 هزارتومان پرداخت کرد.

وی افزود: اگر برای کارگران یا خانواده های آنها یک عمل ساده پزشکی اتفاق بیافتد چقدر باید هزینه کنند؟ این هزینه ها در خانوارهای 4 نفره چقدر می شود؟ حال که کارفرمایان توان پرداخت دستمزد بالاتر را ندارند، باید پرسید نقش دولت در تامین امنیت معیشتی کارگران چیست؟

عضو هیئت مدیره کانون عالی انجمن های صنفی کارگران ایران با انتقاد از عدم پرداخت یارانه سهم تولید گفت: برای واردات لوازم آرایشی و بهداشتی یارانه پرداخت می شود، اما برای تولید، چنین هزینه هایی نمی کنند و این مسئله مستقیما در اشتغال و زندگی کارگران تاثیرگذار است.

به گفته ابوی، معیشت برای کارگران دارای اهمیت بالایی است و دولت باید در این زمینه برنامه ریزی هایی داشته باشد. با اینکه دولت می گوید قیمت ها را مهار کرده و نرخ تورم رو به کاهش است، اما کارگران در کف جامعه حضور دارند و با قیمت ها به صورت مستقیم روبرو می شوند.