آیت الله جوادی آملی؛
تلاش در راه کسب روزی حلال مجاهدت در راه خداست !
آیت الله جوادی آملی در بخشی از کتاب مفاتیح الحیات، به «اهمیت تلاش و کسب و برخی شرایط آن» از منظر دین پرداخته است که این سخنان در این نوشتار می آید.
![](/files/fa/news/1393/9/17/191264_491.jpg)
وی در کتاب مفاتیح الحیات، اسلام را دین کاملی دانسته و مرقوم داشته است: اسلام، دین کاملی است، چرا که هم به آخرت توجه دارد و هم به دنیا. و روایات نیز بیانگر این است که در دنیا برای آخرت خویش کار کن و داشتن اقتصاد جامع و سالم که زمینه ساز استقلال دینی است می تواند مصداق حسنه دنیا در برابر حسنه آخرت باشد: ﴿رَبَّنا ءاتِنا فِی الدُّنیا حَسَنَةً وفِی الأخِرَةِ حَسَنَة﴾.
وی در بخش سوم کتاب مفاتیح الحیات، به «اهمیت تلاش و کسب و برخی شرایط آن» از منظر دین اشاره کرده و آورده است:
در روایتی، در نکوهش افرادی که برداشت نا صحیح از آیۀ ﴿ومَن یتَّقِ اللهَ یجعَل لَهُ مَخرَجاً ٭ ویرزُقهُ مِن حَیثُ لا یحتَسِبُ) داشتند، چنین آمده است: امام صادق(ع) میفرماید: چون این آیهٴ فرود آمد، گروهی از اصحاب رسول خدا(ص) با برداشتی نادرست از آیه، از کار دست کشیده، به عبادت و دعا پرداختند. چون این خبر به پیامبر(ص) رسید آن حضرت فرمود: من دشمن دارم کسی را که دهانش را به دعا بگشاید و بگوید: روزیم ده؛ ولی کار و کسب را رها کند.
در حالی که رسول خدا(ص) میفرماید: کسی که برای تأمین هزینهٴ زندگی پدر و مادر و بینیازی آنان از مردم و برای تأمین معاش همسر و فرزندان و بینیازی آنان از مردم و برای تأمین معاش خود و بینیازی از مردم بکوشد، کارش در راه خداست و کسی که برای مالاندوزی بکوشد کارش در راه شیطان است.
محمد بن منکدر میگوید: روزی یکی از بزرگان قریش (امام محمد بن علی بن الحسین(ع)) را دیدم که در پی کسب مال دنیا بود. به او گفتم: اگر هم اکنون اجل تو فرا رسد چه میکنی؟ گفت: من در حال اطاعت خدا هستم، زیرا به این وسیله نیاز خود و خانوادهام را تأمین میکنم و از تو و مردم بینیاز میشوم.
آیت الله جوادی آملی، در بخش دیگری از این اثر نفیس در بارۀ پاکترین کسبها، اورده است:
رسول خدا(ص) درباره مؤمنی که در پی کسب پاک باشد چنین دعا کردند: خدا رحمت کند مؤمنی را که پاکیزه کسب کند؛ همچنین میفرماید: بهترین کسب. ها، کسب دست کارگر است؛ اگر درست و خیرخواهانه باشد؛ نیز میفرماید: پاکیزهترین مالی که انسان صرف میکند، آن است که از دسترنج خودش باشد.
همچنین آن وجود مقدس در مورد زمان مناسب کسب می فرمایند: بامدادان به کار پرداختن برکت آور است و همه نعمت. ها به ویژه روزی را بیفزاید؛ همچنین میفرماید: صبحگاهان در پی نیازمندیهایتان بروید؛ چرا که آسان به دست میآید... و خیر را نزد خوبرویان بجویید.
مفسر بزرگ قرآن در ادامه لزوم کسب حلال و فضیلت آن را به رشتۀ تحریر در آورده و مرقوم داشته اند:
رسول خدا(ص) میفرماید: کسب حلال بر هر مرد و زن مسلمانی واجب است؛ همچنین میفرماید: عبادت ده جزء دارد که نُه جزء آن در کسب حلال است و نیز میفرماید: تحمل سختی در راه کسب حلال برای زن و فرزند پردهنشین، نزد خدا از یک سال ضربت پیوسته شمشیر در رکاب امام عادل برتر است.
به فرموده امام صادق(ع) : امیرمؤمنان سلام الله علیه در شدت گرما در روز برای انجام کارهایش از خانه بیرون میرفت و با اینکه خدمتکارانی برای رفع نیاز داشت، میخواست خدا او را در حالی ببیند که برای درآمد حلال، خود را به زحمت افکنده است.
رسول خدا(ص) میفرماید: کسی که در راه کسب روزی حلال برای خانوادهاش بکوشد مانند مجاهد در راه خداست.
معظم له در رابطه با شرایط کسب حلال و آثار کسب حلال به احادیثی از رسول عالمیان(ص) پرداخته و آورده اند:
رسول خدا(ص) میفرماید: هرکس [در داد و ستد] چهار چیز را رعایت کند کسبش پاک باشد: هنگام خرید عیب نگذارد، هنگام فروش نستاید، فریب ندهد و در میان داد و ستد سوگند یاد نکند.
قبولی عبادات: رسول خدا (ص) فرمود: کسی که از راه حرام مالی کسب کند، خدا صدقه، برده آزاد کردن، حج و عمره او را نمیپذیرد
اجابت دعا: مردی از رسول خدا (ص) تقاضا کرد تا از خدا بخواهد دعایش پذیرفته شود. آن حضرت فرمود: اگر خواستی دعای تو مستجاب شود (هرچند به وسیله دعای پیامبر(ص)) کسب خود را پاک و حلال کن.
همراهی با پیامبران در قیامت: رسول خدا (ص) میفرماید: هر کس از راه حلال کسب کند و با آن خویشتن را از مردم بینیاز و خانواده و فرزندانش را تأمین کند، روز قیامت با پیامبران و صدیقان محشور گردد.
وی در پایان این بخش، آثار درآمدهای فاسد را مورد بررسی قرار داده و مرقوم داشت:
رسول خدا(ص) میفرماید: ... پس از من هرگاه کمفروشی شود خدا مردم را به قحطی و کمبود گرفتار سازد.
عدم پذیرش عبادات: امام باقر(ع) میفرماید: مالی که از راه دروغ، ربا، خیانت و دزدی به دست آید، صرف آن برای زکات، صدقه، حج و عمره پذیرفته نمیشود.
ورود به دوزخ: رسول خدا(ص) میفرماید: آن که راه کسب [حلال و حرام آن] برایش مهم نباشد، برای خدا [نیز] مهم نیست که از کجا او را به دوزخ درآورد.
منبع: مهر
ارسال نظر
اخبار برگزیده