غفلت زدایی با دعا و یاد خدا/ ماه رمضان بهترین زمان برای استجابت دعا

گروه دین و اندیشه «تیتریک»، به نقل از مفاآنلاین؛ می توان گفت سه ماه بزرگ الهی، ماه رجب المرجب و شعبان المعظم و ماه مبارک رمضان، هدیه ای ویژه از جانب پروردگار متعال برای نوع بشر است که امت اسلامی خاصه شیعیان بیش از دیگران از فیوضاتش بهره مند می شوند و این فرصت مغتنم و بی نظیر که جایگزین هم ندارد در صورت غفلت از دست می رود.

چنانکه حضرت امیر مومنان علی (ع) می فرمایند:

«الفٌرصَةٌ تَمٌرٍّ السِّحَابِ فَانتَهِزٌوا فٍرَصَ الخَیرِ» (نهج البلغه،قصار 21)

«فرصتها همچون ابر در گذرند، پس فرصت های نیکو را از دست ندهید.»

امید است که از فرصت های گذشته استفاده مطلوب برده باشیم و با عنایت حق تعالی ادامه راه نیز به احسن وجه تداوم یابد.

پیامبر اکرم (ص) آن هنگام که هلال ماه رجب را رویت می نمودند، دعایی را قرائت می فرمودند:

اللََََََََّهٌمَّ بَارِک لَنَا فِی رَجَبٍ وَ شَعبَانَ وَ بَلِّغنَا شَهرَ رَمَضَانَ وَ أَعِنَّا عَلَی الصِّیَامِ وَ القیَامِِ وَ حِفظِ اللِّسَانِوَ غَضَّ البَصَرِ وَ لَا تَجعَل حَظنَا مِنهٌ الجٌوََعَ وَ العَطَشَ.

خدایا برای ما در ماه رجب و شعبان برکت قرار ده و ما را به ماه رمضان برسان و بر روزه رمضان و بیداری شب و نگهداری زبان و فرو بستن چشم کمک فرما و بهره ما را از ماه رمضان، گرسنگی و تشنگی قرار مده.

انسان ذاتا نیاز به تذکر و توجه به صورت دائمی دارد و از انجائیکه اسلام دینی برای تمام شئون زندگی است به طور قطع در این خصوص توصیه هایی دارد همچنانکه در سراسر قرآن کریم و روایات بشارت و انذار جلوه می نماید. در بینش اسلامی بشر یک مسافر و البته تلاش گر است که اگر از حرکت و تلاش در مسیر پیش بینی شده غافل شود به طور طبیعی به سر منزل مقصود هم نخواهد رسید و اساسا تلاش صحیح و دائمی است که در پایان نتیجه بخش خواهد بود.

«رهرو آن نیست گهی تند و گهی خسته رود رهرو آن است که آهسته و پیوسته رود» (سعدی)

و غایت مطلوب این تلاش مصرانه هم کمال و تعالی روح خواهد بود.

برای قرار گرفتن در مسیر تلاش دائمی تکالیفی به عهده انسان است اگر تذکر و توجه را وسیله ای برای تلاش تصور کنیم، راهکار گوناگونی برای ذکر و یاد خدا و خارج شدن از غفلت وجود دارد.

قرآن کریم اساسا وسیله ذکر است یا به بیان بهتر خود ذکر است:

«إِنَّا نَحنٌ نَزَّلنَا الذِّکرَ وَ إِنَّا لَهٌ لَحَافِظٌونَ » (حجر/9)

در نص صریح نیز علاوه بر کار کرد یاد آور گونه خود (تلاوت قرآن کریم) توصیه هایی برای ذکر و یاد باری تعالی دارد:

«وَ أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِکرِی» (طه/114)

همین نماز که در شبانه روز پنج نوبت گزارده می شود در حقیقت یاد خداوند و خروج از غفلت است.

و گوش کردن به نصیحت و موعظه نیز جنبه یادآورانه و غفلت زدایی دارد و در قرآن کریم می فرماید:

«ادعٌ إِلی سَبیلِ رَبَّکَ بِالحِکمَةِ الحَسَنَةِِ» (نحل/125)

مردم را به سوی راه پروردگارت با منطقی حکیمانه و پندی نیکو دعوت کن.

و حدیثی از امام محمد تقی علیه السلام :

المومن یحتاج الی ثلاث خصال توفیق من الله و واعظ من نفسه و قبول ممن ینصحه.

مومن نیاز به سه خصلت دارد: توفیق از طرف خداوند و موعظه کننده ای از نفس خود و قبول نصیحت.

و از جمله اسباب و وسایل بسیار مهم و تاثیرگذار برای زدودن غفلت و رسیدن به کمال انسانی راز و نیاز و دعا و مناجات به درگاه خداوند است که در این باب با اقتباس از بیانات امام خامنه ای رهبر معظم انقلاب حفظه الله 7/3/1366 – مطابق 29 ماه مبارک رمضان مطالبی تقدیم شد.

و در باب دعا، اهمیت آن تا آنجا است که رسول گرامی اسلام (ص) فرمودند: الدعا مخ العباده. دعا مغز عبادت است. (بحار، ج 93، ص 300) و زمینه تحقق آن در ماه های رجب و شعبان و رمضان فراهم است.

و شاید بتوان گفت منظور از عبادت همین یاد خداست که یکی از معانی نماز، دعا می باشد و لذا می بینیم از جمله برنامه های زندگی اولیاء خدا موضوع دعا است که برجسته ترین آن در سیره و رویه زندگی امام سجاد (ع) در قالب صحیفه سجادیه و با موضوعیت دعا است. اینجا نیز به وضوح نقش دعا برای تلاش در مسیر نیل به مقصود دیده می شود.

البته به طور طبیعی: «هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد؟» (حافظ)

رعایت آداب در همه مسایل من جمله دعا باید مورد توجه قرار گیرد. در باب آداب دعا آنطور که از ائمه علیهم السلام مذکور است، هر چند یاد خداوند در همه زمان ها و مکان ها مطلوب و مقصود است اما توجه به مکان و زمان از اهمیت خاصی برخوردار است چرا که زمینه استجابت آن بیشتر فراهم می شود.

ذکر حدیث ابتدایی دلیل روشنی بر این مدعا است، پیامبر اکرم (ص) در واقع بعد از حلول ماه مبارک رجب از درگاه احدیت تقاضامند است.

اینجا است که اهمیت مجموعه این سه ماه در ارتباط با تلاش در مسیر نیل به سر منزل مقصود از دریچه یاد خداوند و دعا روشن می شود.

نهایتا امید است به عنایت پروردگار متعال که توفیق قرائت و درک مفاهیم ادعیه و اذکار ماثوره این مجموع ماه ها اعم از صلوات شعبانیه، مناجات شعبانیه و دعای مکارم الاخلاق و بسیاری موارد دیگر به حد بضاعت فراهم شود تا بتوان جواز تشرف به ضیافت الهی را دریافت کرد و از سفره گسترده نورانی خداوند منان در ماه مبارک رمضان، ماه نزول قرآن کریم متنعم و بهره مند شد. ان شاء الله

نویسنده: حجت الاسلام و المسلمین رحیمی-مسئول نمایندگی ولی فقیه در بنیاد تعاون بسیج