تحلیل حضرت آیت الله جوادی آملی از علت کشتار شیعیان در پاکستان

این استاد برجسته حوزه علمیه قم با اظهار تسلیت و همدردی با قربانیان حوادث تروریستی پاکستان گفت: اینهمه کشتار بی رحمانه درکشور پاکستان صورت می‏گیرد اما هیچیک از زورمداران جهان آن را محکوم نمی‏کند.

ایشان با اشاره به حقوق بشر غربی گفتند: حقوق بشر سه رکن اساسی دارد؛ اما آنچه در جهان کنونی مطرح است دو رکن است نه سه رکن، لذا به هیچ وجه توان اجرا در یک کشور را هم ندارد چه برسد به جهان.

آیت الله جوادی آملی "مواد"، "مبانی" و "منابع" را سه رکن اصلی هر قانونی دانستند و تصریح کردند: اگر کسی خواست کار فقهی، حقوقی و اخلاقی انجام دهد باید سه عنصر محوری را مد نظر قرار بدهد؛ اول) مواد حقوقی، دوم) مبانی حقوقی، و سوم) منابع حقوقی.

ایشان توضیح دادند: یک قانون برای اجرای در کشور باید ماده های مشخصی داشته باشد که این، یا کار مجالس است که قانونگذاری می‏کنند یا کار حوزه های علمیه است که فروع را بحث می کنند و فردبندی می‏کنند و می‏شود رساله عملیه. بزرگانی هم که در فن اخلاق کتاب می‏نویسند مواد اخلاقی که قابل اجرا است را به شکل جزئی متذکر می‏شوند.

این مفسر قرآن کریم سپس در بیان رکن دوم حقوق و قانون گفتند: مواد حقوقی، فقهی و اخلاقی را از یک مبانی می‏گیرند. در فقه، این مبانی را "اصول فقه" تأمین می‏کند. در مجالس هم همینجور است که یک سری مواد را با استناد بر یک سری مبانی تهیه می کنند که در "قانون اساسی" مندرج است؛ مانند عدالت، حریت، استقلال، امنیت، امانت و مانند اینها.

آیت الله جوادی آملی اضافه کردند: این دو رکن ـ یعنی مواد و مبانی ـ در حقوق بشر امروزین هست؛ اما این حقوق بشر رکن سوم ـ یعنی منبع ـ را ندارد که وحی الهی است.

این مرجع تقلید شیعیان با اشاره به اینکه مواد از مبانی گرفته می‏شود و برخی از مبانی مهم و بعضی اهم و برخی فرع و بعضی اصل هستند گفتند: مهم‏ترین مبنا "عدل" است که همه این مبادی به آن برمی‏گردد؛ لذا  مساوات اگر بر طبق عدل باشد خوب است؛ امنیت و امانت چون عدل است خوب است؛ تا اینجا حق است. اما عدل هم یک مفهوم شفافی دارد، یعنی هر چیز را در جای خود قرار می دهد؛ اما جای اشیاء کجاست؟ جای اشخاص کجاست؟ عدل می‏گوید جای اشیاء را اشیاءآفرین مشخص می‏کند؛ جای اشخاص را اشخاص آفرین مشخص می‏کند. آیا جای زن و مرد یکی است؟ آیا جای شراب و سرکه یکی است؟ آیا جای گوسفند و گرگ و گراز یکی است؟ تمام نزاع بین موحد و ملحد همین جا است.

آیت الله جوادی آملی سپس در بیان اهمیت رکن سوم حقوق ـ یعنی منبع حقوق ـ فرمودند: این حقوق بشر امروزی هیچ پایه علمی ندارد، برای اینکه این مواد را از مبانی استخراج کردند اما این مبانی را از منبع آن که وحی الهی است نگرفتند؛ بلکه این مبانی را از تمایلات قدرت‏های جهانی می‏گیرند. لذا برادران حزب الله لبنان یا مردم مسلمان غزه که دارند از خودشان دفاع میکنند را تروریست می‏خوانند! خوب، کسی که دفاع را ترور بداند و مجاهد را تروریست بخواند یعنی عدل را به میل خودش تعبیر می‏کند.

ایشان به اشاره به حادثه تروریستی بزرگ در ایام عزای پیامبر(ص) در پاکستان گفتند: این همه کشتار بی رحمانه را هیچ‏کس محکوم نمی‏کند؛ بنابراین تا بشر به پایگاه وحی نرسد و از منبع وحیانی برخوردار نباشد مبانی را به میل خود ترسیم می کند. همین مسأله در مسائل اخلاقی و قانونی هم هست. جهان را این روش ابتر دارد اداره می‏کند.

استاد عالی حوزه علمیه قم در توضیح "روش ابتر اداره جهان" توضیح دادند: اداره کردن جهان به روش ابتر یعنی گاهی پایان را نبینند و گاهی اول را نبینند. نظام استکبار جهان نه اول را می‏بیند که خدایی هست و نه آخر را می‏بیند که معاد و بهشت و جهنم است. در کتاب‏های عقلی از صاحبان اینگونه هوش‏های کاذب تعبیر به "صاحب فتانت بتراء" می‏کنند. صاحب فتانت بتراء یعنی کسی که هوش ابتر دارد و وسط را می‏گیرد و ارزیابی می‏کند ولی از اول و آخر بریده است.

آیت الله جوادی آملی در پایان گفتند: این همه کشتار عزادران شیعه در پاکستان به هیچ وجه قابل توجیه نیست. عده ای هم صریحا گفتند ما این کار را کرده ایم! همین گروه‏هایی هم که داعیه اسلامی دارند این جنایات را محکوم نمی‏کنند. امیدواریم که روزی بشر به برکت صاحب اصلی(عج) از فتانت بتراء نجات پیدا کند و مواد حقوقی ـ مثل فقه و اخلاق ـ را از مبانی بگیرد و مبانی را از منابع دریافت کند.