ایده های شرکت های دانش بنیان بیش از ده ها چاه نفت برای کشور درآمدزایی دارد/ تسهیلات بانکی برای دلالان بیش از یک محقق کارآفرین است

در ادامه مصاحبه ای با مهندس منصور همتی یکی از مدیرعاملان پارک علم و فناوری دانشگاه تهران که در شاخه ی نانو مشغول به تحقیق و پژوهش است پیش روی شماست:

• ضمن معرفی خود بفرمایید که در چه شاخه ای فعالیت می کنید و چند سال است که در عرصه پژوهش و فناوری مشغول به کار هستید؟

به نام خدا، مهندس منصور همتی هستم  و به عنوان مدیر عامل یکی از شرکت های دانش بنیان  مستقر در پارک علم وفناوری دانشگاه تهران مشغول به خدمت هستم و از همان دوران دانشجویی فعالیت های تحقیقاتی خود را آغاز کردم که بعدها همان تحقیقات دانشجویی شروعی برای تحقیقات نوآورانه شد و تقریبا مدت ۲۰ سال است که در شاخه ی نانو مشغول به تحقیق  و پژوهش هستم.

• کدام یک از پروژه های شما به مرحله ی تجاری سازی رسیده است؟

ما برای اولین بار موفق شدیم تا نانو سیالات افزایش دهنده انتقال حرارت را در جهان  به تولید صنعتی برسانیم که کاربرد زیادی درحوزه انرژی دارند و باعث افزایش راندمان در فرآیند های مختلف می شود

یکی دیگر از اختراعات  کاربردی تولید کاتالیستهای متالفوم است که در صنایع پتروشیمی،  نفت  و گاز و کاهش آلاینده های زیست محیطی نقش به سزایی دارد.

• با توجه به شرایط اقتصادی کشور چه مشکلاتی برای شرکت های دانش بنیان در عرصه ی تجاری سازی ابتکارات وجود دارد؟

یکی از مشکلات اصلی در این حوزه عدم وجود قوانین حمایت کننده از شرکت های دانش بنیان و یا قوانین مبتنی بر اقتصاد دانش بنیان است، در واقع شرکت های دانش بنیان بخشی از پازل اقتصادی کشور هستند درصورت اجرای درست نقش ادارات و سازمانها  شرکت های دانش بنیان قادر خواهند بود تا نقش ارزشمند خود را ایفا کند ،در واقع اصلی ترین چالش پیش روی شرکت های دانش بنیان برخی الزامات قانونی است و باید برای این موضوع چاره ای اندیشیده شود وصرف داشتن شرکت دانش بنیان نمی توان هدف نهایی را در اقتصاد کشور رقم زد.

• با توجه به این که توسعه اقتصادی هر کشوری به دست شرکت های دانش بنیان است نظر خودتان را در این مورد بفرمایید؟

 دردنیای صنعتی دید دیگری نسبت به شرکت های دانش بنیان وجود دارد و شرکت های دانش بنیان به  عنوان آینده سازان اقتصاد کشور محسوب می شوند مهمترین کار در این زمینه  تغییر نگرش مدیران اجرایی کشور است اگر بخواهیم صرف الگوهای شعاری عمل کنیم کاری از پیش نخواهیم برد، ایده هایی که در شرکت های دانش بنیان وجو دارد هر کدام می تواند به اندازه ی  دهها چاه نفت برای  اقتصاد کشور درآمد داشته باشد که متاسفانه در کشور ما هیچ نگاه  کارشناسانه و تحلیلی بر روی ایده ها صورت نمی گیرد.

در صورتی که  وقتی می توان از واردات یک ماده ساده جلوگیری کرد و یا با صادرات یک ماده سود کلانی به دست آورد  نباید از این منابع راحت الوصول به سادگی گذشت ،به نظر من علاوه یر منابع زیرزمینی نگاهی هم به منابع روی زمین داشته باشند،در واقع نه نظام قانون گذاری و نه نظام ارزش گذاری برپایه شرکت های دانش بنیان بنا نهاده نشده است در چنین شرایطی مسلما  کشوربر وارادات یا فروش منابع زیر زمینی روی خواهد آورد  که هر دو بر اقتصاد کشور صدمه خواهد زد.

• آیا حمایت های مالی لازم در جهت توسعه فضای آزمایشگاهی و خرید امکانات لازم از شرکت های دانش بنیان انجام می شود؟

تعداد بسیار محدودی از شرکت های خاص مورد حمایت  مالی قرار می گیرند در واقع ساختار اقتصادی کشور برای حمایت از شرکت های دانش بنیان طراحی نشده است و حتی ار نظر ارزش گذاری اجتماعی نیز شرکت های دانش بنیان در حاشیه واقع شده اندگاهی برای همین دلالان که جنسی را وارد می کنند تسهیلات بیشتری از نظر اجتماعی و اقتصادی فراهم است تا برای یک فرد محقق،آمار نشان می دهد عمر شرکت های دانش  در ایران حدود ۵ سال است بعد از ۵ سال این شرکت ها تغییر ماهیت می دهند و وارد حوزه هایی دیگری می شوند که دیگر زیر مجموعه شرکت های  دانش بنیان قرار نمی گیرند و روی به وارد کردن همان جنسی می کنند که می توانستند در کشور تولید کنند چون می بینند سودآوری بیشتری برای آن ها دارد و اینها موضوعاتی است که باید  رویکرد آن دچار تحول و تغییر جدی شود.

• با توجه به تاکید مقام معظم رهبری بر عرصه ی علم و فناوری و استفاده از شرکت های دانش بنیان در جهت رونق چرخه ی اقتصادی کشور و استفاده از توان و ظرفیت داخلی در جهت تحقق اقتصاد مقاومتی در کشور نظرتون را بفرمایید؟

به طور قطع راه نجات کشور طبق گفته ی مقام معظم رهبری تحقق اقتصاد مقاومتی در کشور است افراد و مجموعه هایی که در این عرصه فعالیت می کنند باید هم از لحاظ ارزش گذاری اجتماعی و هم از بعد رسانه ای مورد حمایت قرار گیرند، ما در این حوزه کارآفرینی دانش بنیان را  داریم که می توان بزرگترین مشکل کشور را در حوزه اشتغال نیروهای جوان برطرف کند واگر نگاه به داخل و استفاده از نیروهای متخصص داخلی اتفاق بیفتد هر کدام از این ایده ها می تواند یک منبع در آمد برای کشور باشد ونباید باعث سوق این ایده ها به سمت خارج از کشور شد که همه ی ساختارها را برای بهره برداری از ایده هایی نخبگان فراهم کرده اند و باعث قدرت گرفتن استکبارهایی شویم که فردا برای ایران شاخ وشانه بکشند.

• با توجه به صحبت های رئیس جمهور که تاکید داشتند فضای بعد از توافق به نفع تحیقات ،پژوهش و شرکت های دانش بنیان خواهد بود یعنی دیگر برای دسترسی به یک مجله علمی یا نرم افزار و یا ارائه یک فناوری در بازارهای جهانی با مشکلی مواجه نخواهیم شد آیا به نظر شما این موضوع محقق می شود؟

به نظر من ما هزاران هزار ایده یا ظرفیت سازی ر در مرحله ی جنینی و طفولیت در کشور باقی مانده است  که اگر بتوانیم این ایده ها را به مرحله پایلوت  و بعد تجاری سازی برسانیم  با موفقیت عمل کرده ایم با باز شدن پای سرمایه گذاران خارجی به کشور پیشنهاد پایلوت کردن این طرح ها را در آن سوی مرزهای کشور به ما می دهند اما تعصب و غیرت ایرانی اجازه چنین کاری را به آن ها نمی دهد و به نظر بنده تا جایی که ما چشم به دیگری داشته باشیم نمی توانیم توانمندی های خود را بروز دهیم ما در حال حاضر صدها تکنولوژی در پارک علم وفناوری داریم که به جرات می توانم بگویم به اندازه ی صدها چاه نفت درآمد زایی  دارد و با هزینه ای بسیار کمتر از هزینه ی استخراج نفت ،اگر از همین طرح ها حمایت شود ما بی نیاز ازسرمایه گذاری  خارجی در کشور هستیم.

• توقع شما از مسئولین و جامع دراید ار به عنوان سخن پایانی بفرمایید؟

اگر بتوانیم یک متد درست برای شرکت های دانش بنیان تعریف کنیم به نتیجه رسیدن کار سختی نخواهد بود تنها کافی است که چرخ دنده های مدیریتی و اجرایی کشور با هم هماهنگ باشند براساس آن چه که رهبری فرمودند نگاه ها به سمت اقتصاد مقاومتی باشد و  اگر طرحی بعد از این که مرحله ی  ارزیابی و ارزش گذاری را پشت سر گذاشت در بخش حمایت مالی دغدغه ای برای پژوهشگر به وجو نیاید گاهی برای تامین منابع ملی آنچنان تضمین هایی از ما می خواهند که از ادامه راه پشیمان می شویم و به نظر  من  یک پژوهشگر نباید دغدغه تامین مالی را داشته باشد و حتی خود مسئولین باید به دنبال طرح ها وایده ها باشند اما گاهی پیمودن مسیر اقتصادی برای دلالان بسیار آسان تر است در صورتی یک محقق باید برای گرفتن یک وام باید بارها گردن خود را پیش رئیس بانک کج کند و به نظر من با این دیدگاه نمی توان کاری از پیش برد.