تیتریک بررسی میکند؛
تاملی در باب برنامه ششم توسعه/ تنظیم برنامه ششم قبل از لایحه الگوی توسعه اسلامی ایرانی پیشرفت، نقض قانون است
با در نظر گرفتن تاخیر ارائه لایحه برنامه به مجلس این دیدگاه مطرح میشود که دولت تمایلی به تصویب برنامه در مجلس نهم ندارد و ترجیح می دهد ترکیب آینده مجلس برنامه را به سر انجام برساند.
برنامه های توسعه جهت تحقق سند چشم انداز ایران هر پنج سال یک بار توسط دولت و سازمان برنامه و بودجه با همکاری نهاد های مربوطه تهیه و لایحه آن به مجلس فرستاده میشد. این برنامه ها عموما اواخر تابستان ارائه میشود تا نمایندگان فرصت کافی برای بررسی و تصویب داسته باشند. امسال نیز برنامه ششم باید از جانب دولت یازدهم به مجلس ارائه گردد که در باب این مسئله ذکر چند نکته ضروری و مهم است:
1- براساس قانون برنامه پنجم بند یک دولت موظف است که با همکاری سایر قوا الگوی توسعه اسلامی_ ایرانی را که مستلزم رشد و بالندگی انسانها بر مدار حق، عدالت و دستیابی به جامعه متکی بر ارزش‌های اسلامی انقلابی و تحقق شاخصه‌های عدالت اجتماعی، اقتصادی باشد را تا پایان سال سوم برنامه پنجم تهیه کرده و جهت تصویب به مجلس ارسال کند و در قانون ذکر شده که برنامه ششم توسعه باید بر همین مبنا یعنی الگوی توسعه اسلامی ایرانی پیشرفت تنظیم گردد.با توجه به این مسئله که لایحه الگوی توسعه اسلامی ایرانی هنوز تهیه و تصویب نشده از این جهت نقض قانون برنامه پنجم صورت می گیرد و اساسا دولت باید بر این مبنا برنامه ششم را تهیه کند که این امر صورت نگرفته است.
2- سوال مهمی که اینجا مطرح می شود این است که برنامه توسعه ششم که از ماها پیش در سازمان برنامه به صورت متمرکز و نهادها و وزارت خانه ها بطور تخصصی در حال تهیه است اگر بر اساس الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت تنظیم نمیگردد با چه مبنایی تهیه می شود؟
شاید ذکر این نکته خالی از لطف نباشد که برنامه پنجم توسط دولت قبلی تهیه شد و برنامه چهارم بین سال های 80 تا 83 در دولت اصلاحات ، توسط سازمان برنامه و بودجه وقت که متاسفانه الان نیز بسیاری از کارشناسان و مشاورانی که آن زمان برنامه چهارم را تنظیم کردند امروز نیزمتصدی این امر مهم حیاتی هستند تنظیم گردید. معمولا در کنار متن لایحه و قانون برنامه ها یک سند مفصل و کارشناسی با عنوان توجیه و مبانی نظری تولید می شود که جنبه های نظری و تئوریک مبنا قرار گرفته در برنامه ریزی کلان را ارائه می دهد. برای برنامه چهارم نیز چنین سندی تهیه شد که به گفته یکی از نمایندگان مجلس تا حدی با انقلاب و مبانی دینی و سیاسی آن فاصله داشت که به دستور مقامات کتاب آن جمع آوری و معدوم شد.این نماینده می افزاید که در این سند منطق و استدلال رضا شاه و پسرش راه نجات کشور از بحران عنوان شده است.
در این كتاب تنها راه نجات كشور وابستگی به دنیای غرب عنوان شده و اعتقاد دارد شعار مبارزه با آمریكا را رها كنید چراكه تنها راه نجات كشور آن است كه مسئولان كشور خود را با برنامه‌های آمریكا و رژیم صهیونیستی در منطقه هماهنگ كنند. نویسندگان این کتاب معتقد بودند كه امروزه بر همه مسئولان جمهوری اسلامی ایران معلوم شده است كه كشور ما در تقابل با آمریكا و رژیم صهیونیستی قادر نیست مسائلی مانند فقر، بیكاری و عدم افزایش تولید را مرتفع كند و رژیم ستمگر و طاغوتی رضاخان و پسرش با نظام جمهوری اسلامی مقایسه شده است و رضاخان و پسرش در راه نجات كشور بودند اما نظام جمهوری اسلامی اوضاع را بدتر كرده است و...
حال جای نگرانی است که وقتی براساس قانون مبنای تهیه برنامه ششم را الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت باید باشد و این الگوی هنوز تهیه و تصویب نشده برنامه ششم بر چه اساس و مبانی در حال تهیه است ؟ و با توجه ویژه به سابقه برنامه چهارم این نگرانی ها چند برابر بیشتر خواهد بود.
3- برنامه ششم عملا باید از سال 95 اجرای آن شروع شود و بر این اساس در روابط بین مجلس و دولت رسم بر این است که قانون برنامه را در تابستان و قبل از بودجه به مجلس ارائه می کنند تا نمایندگان فرصت کافی داسته باشند تا آن رابررسی و تصویب کنند و به تناسب قانون برنامه ، بودجه سال آینده را بررسی کنند. چون همواره یکی از مولفه های مهم در بررسی لایحه بودجه تبعیت کمی و کیفی از برنامه توسعه بوده است. با توجه به اینکه دولت اعلام کرده که لایحه بودجه 95 در تاریخ 15 آذرماه به مجلس فرستاده می شود و هنوز لایحه برنامه ششم فرستاده نشده و صرفا برخی احکام آن به مجلس آورده شده است که نمایندگان نیز با آن موافقت نکردند این مسئله مطرح می شود که بوجه سال آینده چطور با وجود نبود برنامه توسعه تنظیم می گردد؟
4- از طرفی امسال در اسفند ماه انتخابات مجلس دهم برگزار میشود و نمایندگان از اوایل بهمن ماه درگیر حواشی و مسائل آن میشوند و با توجه به گستردگی و حجم این کارعملا دیگر فرصتی باقی نمی ماند تا برنامه ششم را بررسی و تصویب کنند و عملا بعید به نظر می رسد که تا آخر سال این مهم اتفاق بیفتد.با این وضعیت این پرسش مطرح میشود که آیا مجلس نهم بررسی لایحه برنامه را تمام می کند و یا اینکه دولت یازدهم ترجیح می دهد که مجلس آینده با ترکیبی که به زعم دولت متفاوت با مجلس فعلی است ابعاد و زوایای آن را بررسی و تصویب کند ؟
با در نظر گرفتن تاخیر ارائه لایحه برنامه به مجلس این دیدگاه مطرح میشود که دولت تمایلی به تصویب برنامه در مجلس نهم ندارد و ترجیح می دهد ترکیب آینده مجلس برنامه را به سر انجام برساند.
5- رهبر معظم انقلاب ششم خرداد ماه سال جاری طی دیداری که با نمایندگان مجلس شورای اسلامی داشتند توصیه های مهم و کلیدی را مطرح ساختند . دومین توصیه ایشان درباره مسائل مربوط به برنامه ششم است که باز خوانی آن خالی از لطف نیست. ایشان می فرمایند: « برنامه‌ی ششم - که سیاستهایش در مراحل نهایی است و ان‌شاءالله بزودی به دستگاه‌های مختلف ابلاغ خواهد شد - با دقّت مورد توجّه قرار بگیرد. سال آخر مسئولیت، معمولاً در بخشی از اوقات خود دچار آفت بی‌حوصلگی است - مخصوص شما هم نیست؛ دولت هم همین‌جور است - آن آخر کار، یک حالت بی‌حوصلگی بهشان دست میدهد؛ این آفت، دامان برنامه‌ی ششم را نگیرد. برنامه‌ی ششم مهم است؛ شما در برنامه‌ی ششم دارید برای پنج سال آینده‌ی کشور، قانون وضع میکنید، آن‌وقت ممکن است شما نماینده‌ی مجلس باشید، ممکن است نباشید، امّا قانونتان هست؛ دولتها موظّفند از آن قانون تبعیت کنند، مردم متأثّر از آن قانونند. این قانون را - قانون برنامه‌ی ششم را - با این نگاه تدوین کنید؛ در همه‌ی بخشها: بخشهای اقتصادی، بخشهای فرهنگی، بخشهای خدماتی، بهداشتی و درمانی، بخشهای دفاعی و امنیتی، و امثال اینها. دچار بی‌حوصلگی نشوید در تدوین قانون برنامه‌ی ششم»
6- البته بر اساس گمانه زنی ها می توان این گونه پیش بینی کرد که با توجه به تاخیر در ارسال لایحه برنامه و حجم کاری مجلس و انتخابات اسفند ماه عملا بررسی این برنامه امسال محقق نمی شود و احتمالا نمایندگان احکام برنامه پنجم را تمدید می کنند تا یا سال آینده مورد بررسی قرار گیرد که البته بعید به نظر میرسد و یا درمجلس دهم این امر محقق شود.
امید کیا همتی کارشناس علوم سیاسی - تیتریک
ارسال نظر
اخبار برگزیده
