البرز زیبا؛ از شب‌های پرستاره کویر تا اسکی روی برف
البرز را تکه‌ای از پارس قدیم و سرزمین مادها می‌دانند که در رسایی فرهنگ، قدمتی به بلندای تاریخ فرهنگی ایران‌زمین دارد.
دامنه سلسله جبال البرز که طبیعتی خیره‌کننده، آب و هوایی مطبوع، چشم اندازهای بدیع، رودهایی پرآب و دریاچه‌های آب شیرین دارد، دیاری سر ساییده به آسمان و پای محکم کرده لابه‌لای کوه‌های استوار تا دشت‌های وسیع است که مردمانی بافرهنگ‌های غنی که همگی از اقوام ایرانی هستند را در دل خود جای‌داده است.
روستای شهرستانک
استان البرز که نام آن در زبان باستان «هربرز» («هر» به معنای کوه بلند و «برز» به معنای بلندی) بوده است دارای شش شهرستان کرج، ساوجبلاغ، نظرآباد، اشتهارد، فردیس و طالقان است، این استان از شمال به استان مازندران، از شرق به استان تهران، از جنوب به استان‌های تهران و مرکزی از غرب به استان‌های قزوین متصل می‌شود.
شمالی‌ترین منطقه استان شامل ارتفاعات شمال طالقان، شرقی‌ترین منطقه آن شامل ارتفاعات شرقی دیزین، جنوبی‌ترین منطقه آن شامل منطقه مابین شهریار و رباط‌کریم (کوه‌های جنوب اشتهارد یا منطقه کوهستانی رامند) و غربی‌ترین منطقه آن شامل عشرت‌آباد واقع در غرب اشتهارد و سه‌راهی زیاران و طالقان بعد از شهر آبیک است.
استان البرز که نام آن در زبان باستان «هربرز» («هر» به معنای کوه بلند و «برز» به معنای بلندی) بوده است دارای پنج شهرستان کرج،ساوجبلاغ،نظرآباد،اشتهارد، فردیس و طالقان استجاذبه‌های گردشگری فراوان تاریخی، باستانی و طبیعی، بناهای به یادگار مانده از ادوار تاریخی مختلف، وجود روستاهای زیبا و خوش آب‌وهوا در جای‌جای البرز، مجموعه جاذبه‌های گردشگری فراوان را برای میزبانی از گردشگران فراهم کرده است.
کاروانسرای شاه عباسی کرج یادگاری از دوره صفوی
ریشه‌های باستانی و تاریخی کرج که به ایران کوچک شهره است به صدها اثر همچون معابد، پرستشگاه‌ها، آتشکده‌ها، گورستان‌ها، زیارتگاه‌ها، قلعه‌ها، پل‌ها، حمام‌ها، دژهای دیده‌بانی، تپه‌های باستانی، کاروانسراهای تاریخی و اماکن زیارتی و مذهبی برمی‌گردد.
کاروانسرای شاه عباسی
کاروانسرای شاه‌عباسی کرج یکی از یادگارهای دوره صفویه در این شهر است که معماری آن شبیه به دیگر کاروانسراهای این دوره است مساحت کل بنا سه هزار و ۶۰۰ مترمربع و مساحت حیاط مرکزی آن ۹۰۰ مترمربع است.
این کاروانسرا احتمالاً در دوره پادشاهی شاه سلیمان صفوی بین سال‌های ۱۰۷۸ تا ۱۱۰۹ هجری قمری بناشده است و در ابتدا به‌عنوان پناهگاهی برای استراحت کاروانیان بوده که در اواخر دوره قاجاریه تعمیرات جزئی در بنا ایجادشده و از آن به‌عنوان مدرسه برزگران استفاده می‌شده است.
کاروانسرای شاه‌عباسی، در سمت جنوب شرقی میدان توحید و تقاطع خیابان شهدای محراب و قدس کرج در خیابان قدس یا همان میدان شاه‌عباسی معروف واقع‌شده است، چهارفصل سال و هرروز هفته برای بازدید از این مجموعه زیبا و باشکوه را می‌توانید انتخاب کنید.
قابل‌توجه است که کاروانسرای تاریخی و گردشگری شاه‌عباسی با داشتن تالارهای پذیرایی، رستوران، سفره‌خانه، چایخانه، شربت خانه و قهوه‌خانه سنتی با ارائه غذاهای اصیل ایرانی و فرنگی در محیطی سنتی همراه با بازارچه صنایع‌دستی و سوغات محلات مختلف میزبان شهروندان و گردشگران است.
تپه اُزبکی
سرزمین کهن خشت جهان
وجود تپه اُزبکی در شهرستان نظرآباد، که کهن‌ترین خشت جهان در آنجا یافت شده است می‌تواند پای گردشگران زیادی را به سرزمین البرز بکشاند زیرا سفر به سرزمین کهن خشت جهان و مشاهده تپه‌های تاریخی که بیانگر قدمت چند هزارساله است، جذابیتی بی‌نظیر را نصیب هر گردشگری می‌کند.
معماری تقریبا سالمی بر روی تپه اُزبکی است که از مهم ترین آثار دوره ماد در فلات مرکزی بوده این اثر دارای ویژگی های اصیلی از معماری نخستین فرمانروایان آریایی در ایران استمحوطه اُزبکی در ۵۰ کیلومتری غرب شهرستان کرج و در شمال شرق روستای اُزبکی از توابع دهستان احمدآباد مصدق از بخش مرکزی شهرستان نظرآباد قرار دارد، ارتفاع زمین‌های اطراف آن از سطح دریا هزار و ۱۸۸ متر است.
محوطه اُزبکی شامل تپه مخروطی شکل بزرگی به قطر ۱۵۰ و ارتفاع ۲۶ متر که در اطراف آن ۹ تپه قرارگرفته است.
معماری تقریباً سالمی بر روی تپه مرتفع مرکزی است که از مهمترین آثار دوره ماد در فلات مرکزی بوده این اثر دارای ویژگی‌های اصیلی از معماری نخستین فرمانروایان آریایی در ایران و دارای هفده فضای معماری است که از مهمترین آنها می‌توان از باروی پیرامون دژ، حیاط بزرگ شرقی، انبار جنوبی، تالار بزرگ جنوبی، تالار شمالی در میانه غرب دژ، اتاق بزرگ سکو دار، تالار معبد، اتاق نگهبانان، صندوقخانه، تأسیسات آشپزخانه‌ای و دروازه ورود به دژ نام برد.
امامزاده چهل اختران نظرآباد
سفر به سرزمین بلندی‌ها
کوه‌های بلند و مسیر دشوار تردد به دره طالقان سبب شده است این ناحیه یکی از بکرترین مناطق شمال مرکزی ایران باشد. این شرایط درعین‌حال موجب تراکم سایت‌های تاریخی این منطقه در دوران پیش‌ازتاریخ شده است، این منطقه در عصر آهن موردتوجه مردمان ساکن در دشت ساوجبلاغ قرار گرفت.
این شهر به لحاظ قرار گرفتن در رشته‌کوه‌های البرز میانی آب‌وهوای کوهستانی ییلاقی دارد و به همین دلیل دارای جمعیت فصلی بوده و در تابستان جمعیت آن به بیش از ۱۲ هزار نفر می‌رسد.
این در حالی است که جمعیت ثابت شهر طالقان حدود ۵ هزار نفر است.
از مهمترین جاذبه های گردشگری این شهرستان می توان به منزل آیت الله طالقانی در روستای«گلیرد» که خود از روستاهای هدف گردشگری در استان البرز است، قلعه کیقباد و منصور، غارهای تاریخی بادامستان و اسنابن، محوطه باستانی قلادوش و قلعه ارژنگ اشاره کرد.
طبیعت شهرستان طالقان
سفری با چاشنی بستنی و آلو ترش
روستای برغان واقع در شهرستان ساوجبلاغ به نگینی در دل صدف معروف بوده به‌طوری‌که این روستا با دو واژه قدمت و تاریخ عجین شده است.
جاذبه‌های گردشگری فراوان این روستا، در فصل‌های مختلف سال، گردشگران زیادی را به اینجا می‌کشاند، شهرت آلوی برغان و بستنی «گله» علاوه بر زیبایی‌های طبیعی، مجموعه‌ای خاطره‌انگیز و البته خوشمزه برای گردشگران فراهم کرده است که دیدن از این روستا را برایشان زیباتر می‌کند.
محلی‌ها به آلوی برغان «گوجه برغان» هم می‌گویند و درواقع یک محصول پیوندی است که طعم و مزه خاصی دارد، طبق گفته محلی‌ها آلوی برغان از پیوند آلوی معمولی با آلوی بخارا به دست می‌آید.
روستای بَرغان
برغان از مناطق بسیار زیبای استان البرز محسوب می‌شود و به دلیل نزدیکی به اتوبان کرج - قزوین می‌تواند شاهد افزایش تعداد گردشگران در خود باشد دلیل این امر نیز این است که بسیاری از مسافران و گردشگران در کشور برای رسیدن به استان‌های موردنظر خود، از اتوبان کرج - قزوین می‌گذرند و برغان می‌تواند محلی خوبی برای تمدد اعصاب و تفریح و گشت‌وگذار آنها باشد.
برغان از مناطق بسیار زیبای استان البرز محسوب می شود و به دلیل نزدیکی به اتوبان کرج- قزوین می تواند شاهد افزایش تعداد گردشگران باشدچهارمین جاده زیبای جهان از البرز می‌گذرد
در ادامه باید به شاهراه بودن البرز اشاره‌کنیم که محل گذر ۱۴ استان کشور است، وجود محور توریستی و بی‌نظیر چالوس که قدیمی‌ترها آن را به‌واسطه گردنه‌های سخت و خطرناکش به نام «هزار چم» می‌شناسند، باعث شده است ۵۶ روستای واقع در این محور دارای شهرت ملی و جهانی باشند.
روستاهایی با قدمتی هزارساله، باغ‌ها، درختان کهن‌سال و ابنیه‌ی تاریخی، رستوران‌ها و مراکز اقامتی در چهارمین جاده زیبای جهان (چالوس) دست‌به‌دست هم داده تا معجونی از جاذبه‌های گردشگری به هم‌وطنان عرضه شود.
محور چالوس
روستای سیجان
روستای سیجان در منطقه ارنگه واقع‌شده است و پس از عبور از روستاهای سرزیارت و گوراب به این روستا می‌رسیم. این روستا با طبیعت بِکر پذیرای گردشگران در تمامی فصول سال است.
سیجان بهشت پنهان در پیچ‌وخم‌های جاده چالوس است البته این تکه از بهشت تنها بخش اندکی از جاذبه‌های این محور است.
گردشگران برای لذت بردن از این جاذبه‌ها باید نگاه خود را به چالوس به‌عنوان محوری عبوری و مسیری که صرفاً آنها را به شمال کشور می‌رساند تغییر دهند و ماشین خود را برای ساعتی هم که شده از مسیر اصلی این جاده خارج کرده و به سمت حواشی این جاده رانندگی کنند.
روستای سیجان
روستای گچسر
گچسر روستای زیبایی است که در انتهای بخش آسارا قرار گرفته، قدمت این روستا به دوره صفوی برمی‌گردد و گچسر را به دلیل این‌که دارای معادن غنی گچ است به این اسم نامیده‌اند، آب و هوای گچسر در همه فصل‌های سال معتدل و خنک است.
پل سنگی و کاخ رضا شاهی از دیدنی‌های این روستا به شمار می‌آید، در کنار تمام دیدنی‌ها و جاذبه‌های فراوان گچسر، پیست دیزین نیز بر زیبایی‌های این روستا افزوده است، کاخ روستای گچسر و کوره‌های گچ‌پزی از دیگر جاذبه‌های گردشگری این روستا هستند.
جشنواره لاله ها در گچسر
یکی دیگر از جاذبه‌های این روستا که در فصل بهار گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند باغ لاله‌هاست که در روستای گرماب گچسر قرار گرفته است، این باغ دارای بیش از ۳۰ واریته گل لاله و یک میلیون پیاز لاله است.
یکی از جاذبه‌هایی که در فصل بهار گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند باغ لاله‌هاست که در روستای گرماب گچسر قرار گرفته استروستای شهرستانک
یکی دیگر از مکان‌های زیبا که در دل جاده چالوس قرار گرفته، روستای شهرستانک با عمارت ناصری است که به یکی از مقاصد گردشگری استان البرز تبدیل شده است.
این روستا از توابع دهستان لورا در ۶۳ کیلومتری شمال‌غربی کرج و جاده چالوس قرار گرفته است. مردم این روستا عموما زندگی خود را از طریق کشت غلات، گردو و میوه، پرورش زنبورعسل، تولید لبنیات، دامداری و جاجیم و شالبافی می‌گذرانند.
با سفر به این روستا علاوه بر لذت بردن ازطبیعت می‌توان سوغاتی‌هایی خوشمزه، برای دوستان و آشنایان خرید و به عنوان هدیه به آنها داد.
روستای سیجان
لذت اسکی روی برف در دیزین
اما گردشگرانی که البرز را مقصد نهایی خود انتخاب می‌کنند در یک روز هم می‌توانند از سرسبزی جاده چالوس بهره‌مند شوند و هم می‌توانند در کویر اشتهارد شبی پرستاره را سپری کنند.
اما برخی که به ورزش‌های زمستانی علاقه‌مند هستند با حضور در پیست اسکی دیزین می‌توانند لذت اسکی روی برف را تجربه کنند درواقع می‌توان ادعا کرد استان البرز استانی چهارفصل است.
پیست اسکی دیزین در ۱۲۳ کیلومتری شهرستان کرج و ۷۰ کیلومتری روستای زیبای ولایت رود واقع‌شده است. وجود پیست دیزین و کوه‌ها و دشت‌های زیبا باعث شده است که روستای ولایت رود یکی از روستاهای هدف گردشگری استان البرز باشد.
پیست دیزین در سال ۱۳۴۸ تأسیس شد و در شمار پیست‌های معروف جهان قرار دارد دیزین اولین پیست در ایران است که از طرف فدراسیون جهانی اسکی مورد تأیید برای برگزاری مسابقات رسمی قرار گرفت و به‌عنوان پیست بین‌المللی شناخته شد.
پیست دیزین دارای ۳ مسیر تله‌کابین، ۲ تله سیژ، ۲۳ پیست اسکی و ۷ تله‌اسکی بشقابی و تله‌اسکی چکشی و پیست چمن است که در فصول مختلف سال پذیرای علاقه‌مندان به اسکی و سایر ورزش‌های تابستانی و زمستانی است.
پیست دیزین
احمد ترکاشوند معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی البرز پیش‌ازاین در گفتگو با خبرنگار مهر گفته بود: محور کرج - چالوس دارای ظرفیت‌های گردشگری بالایی است به‌طوری‌که بسیاری از هم‌وطنان در طول سال برای یک‌بار هم که شده از این جاده دیدن می‌کنند.
گردشگرانی که البرز را مقصد نهایی خود انتخاب می کنند در یک روز هم می توانند از سرسبزی جاده چالوس بهره مند شوند و یا در کویر اشتهارد شبی پر ستاره را سپری کنندترکاشوند افزود: یکی از ظرفیت‌های گردشگری این محور وجود روستاهای با قدمت هزارساله است به‌طوری‌که بسیاری از پایتخت‌نشینان و همچنین شهروندان کرجی تعطیلات آخر هفته خود را در ویلاهای روستاهای محور چالوس می‌گذرانند.
وی گفت: بازدید گردشگران باعث شده که بسیاری از روستانشینان هوای مهاجرت نداشته باشند و ترجیح دهند که در روستا بمانند و به کار دام‌پروری و کشاورزی بپردازند.
وی بازدید گردشگران و طبیعت گردان در روستاهای محور چالوس را باعث توسعه فرهنگی بومیان این روستاها دانست و گفت: گردشگری روستایی راهی مناسب برای تقویت اقتصاد روستاهای استان و افزایش منابع درآمد روستانشینان است.
وی به رابطه دوسویه گردشگر و روستانشینان اشاره‌کرد و افزود: از یک‌سو گردشگری به مردم بومی سود می‌رساند و از سویی دیگر نیز، بومیان در توسعه گردشگری نقش ایفا می‌کنند.
منبع: مهر
