رد پای انسان نئاندرتال در ۶۳هزار سال پیش در میرک سمنان شناسایی شد

گروه گوناگون «تیتریک»؛دومین فصل کاوش محوطه تاریخی «میرکِ» سمنان با شناسایی رد پای انسان نئاندرتال در ۶۳هزار سال پیش، توسط باستان‌شناسان ایرانی و فرانسوی پایان یافت.

حامد وحدتی نسب - سرپرست گروه باستان‌شناسی محوطه تاریخی میرک - با اعلام پایان یافتن دومین فصل کاوش این محوطه در استان سمنان، با اشاره به وجود سه واحد استقراری انسانی در این منطقه افزود: این واحدهای استقراری هریک به فاصله تقریبی یک متر در زیر یکدیگر واقع شده و میان این لایه‌های رسوبی خشک، انباشتی قابل ملاحظه و ضخیم از گل و لای است که نشانگر محیط دریاچه‌ای و مردابی متوالی در میان بازه‌های زمانی خشک است.

او ادامه داد: گاه‌نگاری مطلق این محوطه نشان می‌دهد که در قدیمی‌ترین لایه آن به احتمال بسیار زیاد انسان نئاندرتال در حوالی ۶۳ هزار سال پیش می‌زیسته است.

پشته‌ای خشک در میان نیزار

وحدتی نسب افزود: آنچه از شکل واقعی میرک در زمان استقرارش توسط  انسان نئاندرتال می‌دانیم، نشان می‌دهد که به احتمال بسیار زیاد در زمان استقرار انسانی، میرک به صورت پشته‌ای کم ارتفاع و خشک در میان نیزاری مرداب مانند بوده است.

سرپرست گروه باستان‌شناسی محوطه تاریخی میرک با اشاره به نقش پررنگ این موقعیت ویژه در حفاظت گروه‌های انسانی در برابر درندگان خاطرنشان کرد: شاید به همین دلیل این بخش خشک برآمده، بصورت متوالی مورد استفاده گروه‌های انسانی در چند ده هزار سال قرار گرفته که بقایای دست‌افزارهای سنگی امروز نیز در سطح محوطه قابل مشاهده است.


او هدف فصل دوم کاوش میرک را کاوش در لایه‌های شناسایی شده در فصل نخست دانست و تصریح کرد: باستان شناسان در این فصل موفق به کاوش در چندین متر مربع از لایه استقراری شماره دو و کمی از لایه شماره سه شدند.
 
این باستان‌شناس ماحصل این کاوش را انبوهی از مواد فرهنگی مربوط به انسان (نئاندرتال) اعلام کرد و افزود: مطالعات تکمیلی بازسازی اقلیمی، با استفاده از استوانه‌های مغزه گیر توسط گروه رسوب شناسی، در سرتاسر محوطه انجام گرفت و همزمان تیمی متشکل از متخصصین کانی شناسی موفق به شناسایی منبع ماده خام ابزارسازی محوطه در نزدیکی میرک شدند.

به گفته او، در این فصل نیز مانند فصل نخست با مدد متخصصین ژئومغناطیس تمامی تپه مورد بررسی قرار گرفت و  نمونه‌های گاهنگاری بیشتری برای تعیین دقیق توالی‌های زمانی دوران‌های مرطوب و خشک شمال کویر مرکزی ایران در بازه زمانی ۶۰ هزار سال گذشته برداشت شد.

وحدتی نسب خاطرنشان کرد: این محوطه که به مدت ۶ سال (۱۳۸۸ تا ۱۳۹۴) مورد بررسی‌های سطحی قرار گرفته بود، سرانجام در سال ۱۳۹۴ مورد کاوش باستان شناختی قرار گرفت.

سرپرست گروه باستان‌شناسی محوطه تاریخی میرک در ادامه اظهار کرد: نتایج حاصل از کاوش در فصل نخست به روشنی نشان داد که یافته‌های میرک تنها مربوط به پراکنش‌های سطحی نبوده و لایه‌های استقراری انسان در اعماق زیر محوطه وجود دارند.

او همچنین افزود: در کنار شناسایی آثار زیستی انسان در لایه‌های زیرین، محققین در فصل نخست کوشیدند تا با جمع‌آوری نمونه‌های مطالعاتی رسوبات لایه‌های تشکیل دهنده محوطه همراه با نمونه‌های گیاه باستان شناسی و گرده شناسی به ماهیت شکل‌گیری تپه‌های میرک پی برده و به بازسازی محیط محوطه بپردازند.

به گفته این باستان شناس؛ نتایج مطالعات آزمایشگاهی موارد یاد شده به همراه نتایج دریافت شده از آزمایشگاه سن سنجی در فرانسه درست پیش از آغاز فصل دوم کاوش حاکی از آن بود که میرک دارای سه واحد استقراری انسانی بوده است.

فصل دوم کاوش در محوطه پارینه سنگی میرک واقع در جنوب شهر سمنان و حاشیه شمالی کویر مرکزی توسط هیأتی از متخصصین ایرانی و فرانسوی با مجوز ریاست پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری انجام گرفت.