قدر آنتی بیوتیک را بدانیم

گروه گوناگون «تیتریک»، عوارض ناشی از مصرف نابجای دارو نه تنها گریبانگیر یک جامعه است، بلکه می‌تواند به مشکلی جهانی تبدیل شود؛ مشکلی که برای تمام افراد در دنیا در حوزه سلامت مطرح است و مقاومت میکروب‌ها به آنتی بیوتیک یکی از این عوارض به شمار می‌آید.

البته مصرف نابجا و غیرمنطقی آنتی بیوتیک‌ها به اشکال مختلف اتفاق می‌افتد که عوارض گوناگونی به همراه دارد. در ایران نیز مسؤلان در اندیشه برنامه‌ریزی با هدف ارتقای سلامت مردم هستند.

دکتر نوشین محمدحسینی مسؤل آموزش کمیته تجویز و مصرف منطقی دارو، در گفتگو با برنامه «ره‌آورد» شبکه رادیویی سلامت اذعان داشت: مصرف آنتی بیوتیک‌ها برای درمان از سال ۱۹۵۰ آغاز شد. با توجه به این‌که میکروب‌ها مکانیسم خاصی برای بقا دارند، با افزایش تولید آنتی بیوتیک‌ها شاهد مقاومت میکروبی به داروهای جدید هستیم.

محمدحسینی یادآور شد: اگرچه در بدو امر شرکت‌های داروسازی اقلام متنوعی از آنتی بیوتیک‌ها را تولید و عرضه کردند، اما به دلیل زمان بر بودن سوددهی سرمایه در صنعت داروسازی، صاحبان سرمایه تمایل چنداین به حضور در این عرصه ندارند؛ چرا که آنتی بیوتیک برای درمان‌های خاص و در زمان‌های متفاوت تجویز می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: دوره مصرف آنتی بیوتیک کوتاه است و مصرف بی‌رویه آن، به سرعت مقاوت میکروبی را به دنبال دارد.

محمدحسینی ادامه داد: با توجه به عدم عرضه آنتی بیوتیک‌های جدید طی چند دهه اخیر، هم اکنون منابع محدودی از این داروها را در اختیار داریم. از سوی دیگر، میکروب‌ها نیز به دلایل مختلف و با روش‌هایی که عامل انسانی اصلی‌ترین آن به شمار می‌آید، مقاومت بیشتری به آنتی بیوتیک دارند و بر همین اساس، صاحبان امر عقیده دارند از آنتی بیوتیک‌های موجود حفاظت کنیم تا از تکرار روزهایی که درمانی برای بیماری‌های ساده عفونی وجود نداشت، جلوگیری شود.

این مقام مسؤل متذکر شد: آسیب برخی اشتباهات تنها متوجه فرد است، اما با توجه به مقاومت میکروبی که به دنبال مصرف غیراصولی آنتی بیوتیک ایجاد می‌شود، نسل‌های آینده نیز با مشکل مواجهند.

محمدحسینی با اشاره به این‌که میکروب‌ها به اشکال مختلف و به سرعت منتشر می‌شوند، یادآور شد: بیماری‌ای مانند HIV برای اولین بار در منطقه‌ای از آفریقا مشاهده شد، اما امروزه تمام کشورها درگیر آن هستند.

مسؤل آموزش کمیته تجویز و مصرف منطقی دارو با اشاره به این که جابجایی مردم موجب انتقال میکروب می‌شود، تصریح کرد: ذکر این نکته ضروری است که بدن انسان به آنتی بیوتیک مقاوم نمی‌شود، بلکه مقاومت میکروبی اتفاق می‌افتد.

وی افزود: متاسفانه بسیاری از افراد برای رفع سردرد و سرماخوردگی خودسرانه آنتی بیوتیک مصرف می‌کنند؛ در حالی که ویروس عامل ابتلا به این بیماری‌ها است و آنتی بیوتیک هیچ اثری بر ویروس ندارد.

محمدحسینی با تاکید بر این‌که با افزایش مقاومت سیستم ایمنی بدن می‌توان دوره بیماری مانند سرماخوردگی را کاهش داد، اذعان داشت: کامل نکردن دوره درمان، مشکل دیگر در مصرف آنتی بیوتیک‌ها است. در هر دوره درمانی، علائم بیماری بعد از چند روز فروکش می‌کند. اگر در این مرحله مصرف دارو قطع شود، میکروب‌های باقی مانده که قوی‌تر هستند و فقط تعداد آنها کمتر است، فرصت تکثیر را پیدا می‌کنند.

وی گفت: این میکروب‌ها آنتی بیوتیک را شناخته‌اند و می‌توانند نسبت آن مقاوم شوند. بنابراین دوره درمان باید کامل و از مصرف خودسرانه دارو اجتناب شود.

منبع: سلامت نیوز