سه‌شنبه ۲۵ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 2024 May 14
دعای امام سجاد(ع)به هنگام توبه/ سه خصلتِ محبوب‌ترین بنده نزد خداوند
محبوب‌ترین بنده نزد خداوند کسی است که در پیشگاه خدا دست از سرکشی و نافرمانی بردارد، از پافشاری بر گناه اجتناب کند و درخواست آمرزش را ادامه دهد.
گروه دین و اندیشه «تیتریک»، در دوازدهمین بخش از صحیفه سجادیه می خوانیم: اگر با حسن ظن، به خدا روی آوریم، به ما تفضل خواهد کرد. اگرچه بنده گناه می‌کند، خدا او را از نعمت بی‌بهره نمی‌کند. در پیشگاه الهی باید اعتراف به لغزش‌ها کرد و از رحمت او ناامید نشد؛ چرا که توبه را راهی برای بازگشت به سوی خودش و اصلاح شخص گنهکار قرار داده است .بنده با گناهی که مرتکب می‌شود، به خودش ظلم می‌کند و حرمت الهی را سبک می‌شمارد. خدا مهربان‌ترین مهربانان و بخشنده‌ترین کسی است که طلب‌کنندگانِ رحمت، نوبت به نوبت آهنگ او کنند؛ عفوش افزون از انتقامش و خشنودی‌اش بیش از خشمش است؛ خدایی که اصلاح تباهکاری مردم را با توبه خواسته و از عمل بندگانش، اگرچه اندک باشد، خشنود می‌شود و کمِ آنان را پاداشفراوان می‌دهد. همچنین سه خصلتِ محبوب‌ترین بنده نزد خداوند: در پیشگاه خدا دست از سرکشی و نافرمانی بردارد، از پافشاری بر گناه اجتناب کند و درخواست آمرزش را ادامه دهد. طلب آمرزش در مورد سه اخلاق رذیله: ۱. کِبر و غرور، ۲. اصرار بر گناه، ۳. کوتاهی در اعمال.
وَ كانَ مِنْ دعائِه عليهالسلام فِىالاعتِرافِ وَ طَلَبِ التّوبةِ اِلَىاللَّهِ تَعالى:
و دعای آن حضرت(ع)در اقرار به گناه و درخواست بازگشت و توبه به درگاه خداوند بزرگ:
اَللَّهُمَّ
اِنَّهُ يَحْجُبُنى عَنْ مَسْئَلَتِكَ خِلالٌ ثَلاثٌ، وَ تَحْدُونى
عَلَيْها خَلَّةٌ واحِدَةٌ: يَحْجُبُنى اَمْرٌ اَمَرْتَ بِهِ فَاَبْطَاْتُ
عَنْهُ، وَ نَهْىٌ نَهَيْتَنى عَنْهُ فَاَسْرَعْتُ اِلَيْهِ، وَ نِعْمَةٌ
اَنْعَمْتَ بِها عَلَىَّ فَقَصَّرْتُ فى شُكْرِها.
پروردگارا!
براستی که سه خصلت مرا از اينكه چيزى از تو بخواهم بازمىدارد، و يك خصلت
مرا به درخواست از تو ترغيب مىكند، آن سه عبارت، از امرى كه به آن فرمان
دادهاى و من در انجامش كندى كردم، و كارى كه مرا از آن نهى نمودى و به
سويش شتافتم و نعمتىكه بهمن بخشيدى ولى در شكر گزاريش كوتاهى كردم.
وَ
يَحْدُونى عَلى مَسْئَلَتِكَ تَفَضُّلُكَ عَلى مَنْ اَقْبَلَ بِوَجْهِهِ
اِلَيْكَ، وَ وَفَدَ بِحُسْنِ ظَنِّهِ اِلَيْكَ، اِذْ جَميعُ اِحْسانِكَ
تَفَضُّلٌ وَ اِذْكُلُّ نِعَمِكَ ابْتِدآءٌ، فَها اَنَاذا،
اما
آنچه مرا بر درخواست از تو ترغيب مىكند احسان توست به آنكه با نيّت پاك
به تو روى آورده، و از طريق خوش گمانى به درگاه تو آمده، زيرا كه تمام
احسانهايت از روى تفضّل است، و نعمتهايت همه بىسبب و بدون سرآغاز.
يا
اِلهى، واقِفٌ بِبابِ عِزِّكَ وُقُوفَ الْمُسْتَسْلِمِ الذَّليلِ، وَ
سآئِلُكَ عَلَى الْحَيآءِ مِنّى سُؤالَ الْبآئِسِ الْمُعيلِ، مُقِرٌّ لَكَ
بِاَنّى لَمْاَسْتَسْلِمْ وَقْتَ اِحْسانِكَ اِلاّ بِالْاِقْلاعِ عَنْ
عِصْيانِكَ، وَ لَمْاَخْلُ فِىالْحالاتِ كُلِّها مِنِ امْتِنانِكَ،
فَهَلْ يَنْفَعُنى،
اى
خداى من، اينك منم كه به پيشگاه عزتت همچون تسليم شونده ذليل ايستادهام، و
با شرم و حيا همچون نيازمندى عيالوار از تو درخواست مىكنم، و معترفم كه
در هنگام احسان تو جز خوددارى از معصيت طاعتى نكردهام، و هيچگاه از نعمتت
بىبهره نبودهام.
يا
اِلهى، اِقْرارى عِنْدَكَ بِسُوءِ مَااكْتَسَبْتُ؟ وَ هَلْ يُنْجينى
مِنْكَ اعْتِرافى لَكَ بِقَبيحِ مَاارْتَكَبْتُ؟ اَمْ اَوْجَبْتَ لى فى
مَقامى هذا سُخْطَكَ؟ اَمْ لَزِمَنى فى وَقْتِ دُعاىَ مَقْتُكَ؟
خدايا
اكنون كه در برابرت به زشتى اعمالم اعتراف مىكنم برايم سودى خواهد داشت؟ و
آيا اقرار به زشتى آنچه انجام دادهام مرا از عذاب تو نجات خواهد داد؟ يا
آنكه مرا در اين حالى كه هستم مستوجب غضب خود مىدانى؟ و يا در اين هنگام
كه تو را مىخوانم اراده عذابى شديد به دنبال من است؟
سُبْحانَكَ،
لااَيْئَسُ مِنْكَ وَقَدْ فَتَحْتَ لى بابَ التَّوْبَةِ اِلَيْكَ، بَلْ
اَقُولُ مَقالَ الْعَبْدِ الذَّليلِ، الظّالِمِ لِنَفْسِهِ، الْمُسْتَخِفِّ
بِحُرْمَةِ رَبِّهِ، الَّذى عَظُمَتْ ذُنُوبُهُ فَجَلَّتْ، وَ اَدْبَرَتْ
اَيّامُهُ فَوَلَّتْ،
پاكو
منزّهى، از تو نااميد نيستم در حالى كه درِ توبه را به رويم گشودهاى،
بلكه سخن بنده ذليل را به زبان مىآورم، بندهاى كه به خود ستم كرده، و
حريم حرمت پروردگارش را سبك شمرده، بندهاى كه گناهش عظيم است و روى هم
انباشته، و روزگار از او روى گردانده و عمرش سپرى شده.
حَتّى
اِذا رَاى مُدَّةَ الْعَمَلِ قَدِانْقَضَتْ، وَ غايَةَ الْعُمُرِ قَدِ
انْتَهَتْ، وَ اَيْقَنَ اَنَّهُ لامَحيصَ لَهُ مِنْكَ، وَ لا مَهْرَبَ لَهُ
عَنْكَ، تَلَقَّاكَ بِالْاِنابَةِ، وَ اَخْلَصَ لَكَ التَّوْبَةَ، فَقامَ
اِلَيْكَ بِقَلْبٍ طاهِرٍ نَقِىٍّ،
تا
چون نظر كرده كه زمان عمل گذشته، و دوران عمر به آخر رسيده، و يقين نموده
كه پناهگاهى از عذابت و گريزگاهى از انتقامت نيست، با ناله و انابه به سويت
روآورده، و توبهاش را براى تو خالص ساخته، پس با دلى پاك و پاكيزه به
سويت برخاسته.
ثُمَّ
دَعاكَ بِصَوْتٍ حآئِلٍ خَفِىٍّ، قَدْ تَطَاْطَاَ لَكَ فَانْحَنى،
وَنَكَّسَ رَأْسَهُ فَانْثَنى، قَدْ اَرْعَشَتْ خَشْيَتُهُ رِجْلَيْهِ، وَ
غَرَّقَتْ دُمُوعُهُ خَدَّيْهِ، يَدْعُوكَ بِيا اَرْحَمَالرّاحِمينَ.
و
تو را با نالهاى سوزناك و آهسته خوانده، درحالى كه از شدت تواضع در برابر
تو خم گشته، و از سرافكندگى كج و فرومانده شده، و ترس از مقام تو هر دو
پايش را به لرزه انداخته، و اشك چشم صفحه رخسارش را فراگرفته، و با اين
جملات تو را مىخواند:
وَ
يا اَرْحَمَ مَنِ انْتابَهُ الْمُسْتَرْحِمُونَ، وَ يا اَعْطَفَ مَنْ
اَطافَ بِهِ الْمُسْتَغْفِرُونَ، وَ يا مَنْ عَفْوُهُ اَكْثَرُ مِنْ
نَقِمَتِهِ، وَ يا مَنْ رِضاهُ اَوْفَرُمِنْسَخَطِهِ، وَ يا مَنْ
تَحَمَّدَ اِلى خَلْقِهِ بِحُسْنِ التَّجاوُزِ، وَ يا مَنْ عَوَّدَ
عِبادَهُ قَبُولَ الْاِنابَةِ، وَ يا مَنِ اسْتَصْلَحَ فاسِدَهُمْ
بِالتَّوْبَةِ
اى
مهربانترين مهربانان، اى بخشندهتر كسى كه طالبان رحمت نوبت به نوبت آهنگ
او كنند، و اى عطوفتر كسى كه آمرزش خواهان گرد او گردند، و اى كسى كه عفوت
افزون از انتقامت است، و اى آن كه خشنوديت بيش از خشم توست، و اى كسى كه
بهخاطر گذشت پسنديدهات آفريدگانت را به حمد خويش فراخواندهاى، و اى كسى
كه بندگانت را به پذيرفتن توبه عادت دادهاى، و اى كسى كه اصلاح تباهكارى
مردم را به وسيله توبه خواستهاى.
وَ
يا مَنْ رَضِىَ مِنْ فِعْلِهِمْ بِالْيَسيرِ، وَ يا مَنْ كافى قَليلَهُمْ
بِالْكَثيرِ، وَ يا مَن ضَمٍنَ لَهم اٍجابةَ الدعاءٍ ,وَ يا وَعَدَهم عَلي
نَفسٍهٍ بِتَفَضُّلِهِ حُسْنَ الْجَزآءِ، ما اَنَا بِاَعْصى مَنْ عَصاكَ
فَغَفَرْتَ لَهُ،
و
اى كسى كه به عمل اندك بندگان خشنود شدهاى، و كم آنان را پاداش فراوان
دادهاى، و اى كسى كه اجابت دعا را براى ايشان ضامن گشتهاى، و اى آن كه به
فضل و بخشش خويش آنان را به پاداش نيكو وعده دادهاى، من نه از
گناهكارترين گناهكارانم كه تو او را آمرزيدهاى.
وَ
ما اَنَا بِاَلْوَمِ مَنِ اعْتَذَرَ اِلَيْكَ فَقَبِلْتَ مِنْهُ، وَ ما
اَنَا بِاَظْلَمِ مَنْ تابَ اِلَيْكَ فَعُدْتَ عَلَيْهِ، اَتُوبُ اِلَيْكَ
فى مَقامى هذا تَوْبَةَ نادِمٍ عَلى ما فَرَطَ مِنْهُ، مُشْفِقٍ مِمَّا
اجْتَمَعَ عَلَيْهِ، خالِصِ الْحَيآءِ مِمّا وَقَعَ فيهِ، عالِمٍ بِاَنَّ
الْعَفْوَ عَنِ الذَّنْبِ الْعَظيمِ لايَتَعاظَمُكَ،
و
نه از نكوهيدهترين افرادى كه به درگاهت عذر آورده و تو عذرش را قبول
كردهاى، و نه از ستمكارترين ستمكاران كه نزد تو موفق به توبه شده و تو به
او احسان كردهاى،
در چنين حال به
جانب تو بازمىگردم بازگشت كسى كه از كرده گذشته خود پشيمان و از آنچه بر
سرش آمده نگران، و از ورطهاى كه در آن افتاده از روى خلوص شرمگين است، و
مىداند كه گذشت از گناه بزرگ در نظر تو عظيم نمىنمايد.
وَ
اَنَّ التَّجاوُزَ عَنِ الْاِثْمِ الْجَليلِ لايَسْتَصْعِبُكَ، وَ اَنَّ
احْتِمالَ الْجِناياتِ الْفاحِشَةِ لايَتَكَاَّدُكَ، وَ اَنَّ اَحَبَّ
عِبادِكَ اِلَيْكَ مَنْ تَرَكَ الْاِسْتِكْبارَ عَلَيْكَ، وَ جانَبَ
الْاِصْرارَ، وَ لَزِمَ الْاِسْتِغْفارَ، وَ اَنَا اَبْرَءُ اِلَيْكَ مِنْ
اَنْ اَسْتَكْبِرَ، وَ اَعُوذُ بِكَ مِنْ اَنْ اُصِرَّ، وَاَسْتَغْفِرُكَ
لِما قَصَّرْتُ فيهِ، وَاَسْتَعينُ بِكَ عَلى ماعَجَزْتُ عَنْهُ.
و
بخشيدن معصيت خطير بر تو گران نمىباشد، و تحمل جنايات سنگين بر تو دشوار
نمىآيد، و محبوبترين بندگانت نزد تو كسى است كه در پيشگاه تو دست از
سركشى و نافرمانى بردارد، و از پافشارى بر گناه اجتناب نمايد، و درخواست
آمرزش را ادامه دهد، و من در برابر تو بيزارى مىجويم از اينكه سركشى كنم، و
بهتو پناهمىبرم از اينكه بر گناه اصرار ورزم، و براى آنچه در آن كوتاهى
ورزيدهام طلبآمرزش دارم، و بر آنچه از انجامش فروماندهام از تو درخواست
يارى مىكنم.
اَللَّهُمَّ
صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَالِهِ، وَ هَبْ لى ما يَجِبُ عَلَىَّ لَكَ، وَ
عافِنى مِمّا اَسْتَوْجِبُهُ مِنْكَ، وَاَجِرْنى مِمّا يَخافُهُ اَهْلُ
الْاِسآئَةِ، فَاِنّكَ مَلىءٌ بِالْعَفْوِ، مَرْجُوٌّ لِلْمَغْفِرَةِ،
مَعْرُوفٌ بِالتَّجاوُزِ، لَيْسَ لِحاجَتى لااَخافُ عَلى نَفْسى اِلاّ
اِيّاكَ، اِنَّكَ اَهْلُ التَّقْوى وَ اَهْلُ مَطْلَبٌ سِواكَ، وَ لا
لِذَنْبى غافِرٌ غَيْرُكَ، حاشاكَ، وَ الْمَغْفِرَةِ،
الها،
بر محمد و آلش درود فرست، و از حقوقى كه بر عهده من دارى بگذر، و از عذابى
كه مستحق آنم معافم دار، و از آنچه بدكاران از آن مىترسند پناهم ده، زيرا
كه تو بر عفو و بخشش كمال قدرت را دارى، و به جهت آمرزش موضع اميدى، و به
گذشت معروفى، نيازم را جز تو محل طلبيدنى نيست، و گناهم را غير تو
آمرزندهاى نباشد، حاشا كه چنين نباشى، ومن جز از تو بر خود ترس ندارم، كه
تو شايسته آنى كه از تو پروا كنند و اهل آمرزشى.
صَلِّ
عَلى مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ، وَاقِضْ حاجَتى، وَاَنْجِحْ طَلِبَتى،
وَاغْفِرْ ذَنْبى، وَ امِنْ خَوْفَ نَفْسى، اِنَّكَ عَلى كُلِّ شَىْءٍ
قَديرٌ، وَ ذلِكَ عَلَيْكَ يَسيرٌ، امينَ رَبَّ الْعالَمينَ.
بر
محمد و آلش درود فرست، و حاجتم را روا كن، و مطلبم را برآور، و گناهم را
ببخش، و دلم را از ترس ايمنى ده، زيرا كه تو بر هر چيز توانايى، و اين كار
براى تو آسان است، دعايم را مستجاب كن اى پروردگار جهانيان.
انتهای پیام/
منبع: باشگاه خبرنگاران
خبرهای مرتبط
ارسال نظر
اخبار برگزیده
