مرگ در روایات چه شکلی است؟

گروه گوناگون «تیتریک»تصور ابتدایی که از مرگ به ذهن انسان می رسد خصوصا در تصور مادی گراها که این تصور را علم فرض کردند این است که مرگ باعث نابودی انسان می شود. آیا واقعاً مرگ همین است؟ یعنی مرگ باعث نابودی انسان می شود؟ یا اینکه مرگ انسان را از یک مرحله وارد مرحله دیگری می کند و از یک عالم به عالم دیگری سیر می دهد بطوری که در یک نشئه غروب می کند همزمان در نشئه دیگری که وسیع تر و زیباتر و بزرگتر هست طلوع می کند؟


مرگ در روایات

آنچه که از روایات و آیات رسیده خیلی روشن و قابل بیان است اما در این مباحث علم و عقل اگر هم حرفی داشته باشند خیلی کم است. از روایات بر می آید که حقیقت مرگ چیزی جز لباس عوض کردن و منزل عوض کردن و بوئیدن یک گل خوشبو برای بعضی از افراد نیست.

 

از امام جواد (علیه السلام) نقل شده که به امام سجاد(علیه السلام) گفتند مرگ چیست؟ فرمود: مرگ برای افراد مختلف، فرق می کند. برای مومن، مرگ مثل در آوردن لباس کثیف و آلوده به انواع باکتری ها به تعبیر امروزی ها و رها شدن از قید و بندهای سنگین که به دست و پای انسان بسته شده است. عوض کردن لباس های کثیف و آلوده و میکروبی به پاکترین و خوشبوترین لباس ها و به دست آوردن رهوارترین مرکب ها به جای مرکب مادی که کند و پر زحمت است . مرکب برزخی بسیار رهرو و خوب هست .

 

از امام (علیه السلام) پرسیده شد: مرگ چیست؟ فرمود: همان خوابی است که هر شب در آن خواب فرو می روید منتها این خواب طولانی است و بیداری از آن تا روز قیامت نخواهد بود


پس مرگ چیزی جز به یک منزل زیباتر و مأنوس وارد شدن و یک مرکب و یک وسیله بهتر که همان وجود برزخی است پیدا کردن نیست.  برعکس برای کافر مرگ مساوی با عوض کردن لباس بسیار گران قیمت و منتقل شدن از منزل های مأنوس و دوست داشتنی است و به جای این لباس ها پوشیدن لباس های کثیف و خشن و دردآور و وارد منزل های وحشتناک و دردناک و عذاب های سخت شدن است.  پس مرگ برای مومن یک معنا و حقیقت دارد و برای کافر حقیقت دیگری دارد. بنابراین نمی توانیم بگوییم مرگ انتقال است. انتقال از کجا به کجا؟ نمی توانیم بگوییم مرگ به معنای عوض کردن لباس است؟ چه لباسی عوض می شود و کی لباس عوض بکند و به چه لباسی عوض بشود؟  

 

از امام (علیه السلام) پرسیده شد: مرگ چیست؟ فرمود: همان خوابی است که هر شب در آن خواب فرو می روید منتها این خواب طولانی است و بیداری از آن تا روز قیامت نخواهد بود. آنچه انسان در خواب  ازانواع  شادی ها و ناراحتی ها می بیند در حالت مرگ هم همین است. بر اساس این روایت مشابهت های فراوانی بین عالم خواب، عالم رویا ،عالم برزخ و عالم مثال هست.  

 

انسان با مرگ وارد عالم مثال می شود. روایت دیگری از امام صادق (علیه السلام) نقل شده که به امام عرض کردند « صف لنا الموت » مرگ را برای ما توصیف کن. امام فرمود: مرگ برای مومن همانند بوئیدن یک بوی بسیار خوش و عطسه کردن تمام می شود که با بوئیدن این بو رنج و ناراحتی و درد همه قطع شده و از بین می رود.  اما برای کافر مثل گزیدن مارهای بسیار سمی، افعی های بسیار خطرناک و گزیدن عقرب یا شدیدتر از آنهاست. به امام (علیه السلام) گفته شد برخی می گویند مرگ شدیدتر از این است که انسان بخواهد با قیچی بدنش تیکه تیکه بشود یا با اره بخواهند بدنش را اره بکنند و مثل این است که میله آسیا را در چشم انسان بگردانند.  امام(علیه السلام)  فرمود: این حرف ها درست است منتها مختص بعضی از کافرین است یعنی حتی خود کافرها هم همگی چنین مرگ سختی را ندارند. بعد امام (علیه السلام)  فرمود: هنگام احتضار شدت رنج و عذاب را در چهره آنها نمی بینید.

 

 

خلاصه سخن

مرگ نسبت به افراد مختلف ماهیتش فرق می کند اما در مجموع مرگ انتقال و نوعی لباس عوض کردن و رهایی از قید و بندهای مادی است.