هراس دشمن از «جهانی شدن انقلاب اسلامی» ریشه فتنه 88 بود

آخرین مستند او، فیلم مستند «میم، مثل مسجد؛ آ، مثل آتش» درباره به آتش کشیده شدن مسجد لولاگردرفتنه سال 88 است که وی به عنوان کارگردان، تهیه کننده، نویسنده و پژوهشگراین فیلم بوده که محصول دفترجبهه فرهنگی یا مدرسه سینمایی جشنواره عمار این دفتر است. رُمان «نشانی روی آب و رَدِّ کبوترها» از آخرین آثار اوست که تلفیقی است از انقلاب اسلامی، دفاع مقدس، عاشورا که نماد آن تعزیه است و فتنه عاشورای سال 88 که برای این رُمان، فیلمنامه اولیه ای هم توسط نویسنده، نوشته شده است.

تدوین کتاب سبک زندگی فاطمی، براساس دانشنامه فاطمی، اثری است که وی علاوه بردیگرفعالیت های فرهنگی – هنری و ادبی، اکنون دردست دارد. یزدان پناه، درپی سخنرانی رئیس جمهور در 16 آذر، دردانشگاه تهران پیرامون قضایای برجام داشته است، به عنوان یک «معلمِ هنرمندِ نویسنده و مستندساز» یا «هنرمندِ معلم»، نامه ای به رئیس جمهورنوشته است که این نامه، در 20 آذرماه منتشرشده است. مصاحبه ما با ایشان را بخوانید.

* کمی درباره «میم، مثل مسجد؛ آ، مثل آتش» توضیح دهید. اصلاً چطورشد که این فیلم را ساختید ‌؟

- این فیلم، درباره به آتش کشیده شدن مسجد لولاگر در فتنه سال 88 است. نویسندگی و پژوهش و کارگردانی و همچنین تهیه کنندگی آن به عهده من بوده و سرمایه گذار آن هم، مدرسه سینمایی عمار یا همان جشنواره عمارکه بخشی از دفترجبهه فرهنگی انقلاب است. ساخت آن هم، مثل همه فعالیت های فرهنگی - هنری و ادبی ام، یک دغدغه بود که چند سال ذهن مرا به خود مشغول کرده بود. چون معتقد بودم که این واقعه باید یک طوری درتاریخ ثبت شود. حالا یا به وسیله نوشتن کتاب یا به وسیله فیلم. من ترجیح دادم اول فیلم آن را بسازم و بعدهم، کتاب آن را بنویسم. با تصویب موضوع آن به عنوان سوژه فیلم مستندسازی و درقالب یک طرح، در دفتر جبهه فرهنگی انقلاب یا همان جشنواره عمار، کارپژوهش میدانی و بعدهم، تصویربرداری آن را شروع کردم که مجموعاً نَه ماه طول کشید.  نُه ماهی که یادآورخاطرات تلخ و شیرین بسیاری برای من هست. چون به خاطرحساسیت موضوع آن، هم مرحله پژوهش و هم مرحله تصویربرداری آن، سختی های خاص خودش را داشت.  

* به عنوان یک هنرمند نویسنده و مستندساز، اهمیت بازخوانی و یادآوری حماسه 9 دی درمقابله با فتنه 88 را درچه می بینید؟     

- ببینید، چون ریشه اصلی جریاناتی مثل فتنه، به همان آرمان ها و ارزشهای انقلاب اسلامی برمی گردد که با پیروزی انقلاب اسلامی و سپس، تشکیل نظام جمهوری اسلامی، باعث اتحاد به مرور همه دشمنان داخلی ازگروهکهای التقاطی منافقین و مارکسیستها و توده ای ها گرفته تا سلطنت طلب ها و ضدانقلاب های ریز و درشت درکنار دشمنان خارجی به سرکردگی امریکا و صهیونیسم بین المللی، تا به هرنحوی شده، با سرنگونی این نظام، آرمان ها و ارزش هایی انقلاب اسلامی دراین مملکت را بخشکانند. چون اینها در واقع، از جهانی شدن انقلاب اسلامی ایران می ترسیدند و می ترسند. چون صدور این انقلاب و جهانی شدنش، باعث نابودی همه آنها خواهد شد؛ یعنی باعث نابودی چه مستکبران داخلی که مبانی انقلاب اسلامی و آرمان ها و ارزش های آن با منافع مادی و قدرت طلبی و جاه طلبی های آنها سازگار نیست و چه مستکبران و ظالمان ریز و درشتی درجهان خواهد شد که هرگاه ارزش ها و آرمان هایی مانند ارزشها و آرمان های انقلاب اسلامی را مقابل خود می بینند، توطئه ای را به آن ملت تحمیل می کنند. تحمیل جنگ تحمیلی به ما و  حمله و بمباران ملت های مظلوم درایران و منطقه و جهان، به همین دلیل است و اصلاً ریشه پیدایش گروههای تکفیری مثل طالبان و القاعده و داعش هم،  به علت همین ترس هاست.

ترس از صدورانقلاب اسلامی ایران به کشورهای جهان؛ از سوی دیگر، برخی مستکبران داخلی هم بودند و هستند که مبانی انقلاب اسلامی و آرمان ها و ارزش های آن با منافع مادی و جاه طلبی ها و قدرت طلبی آنها سازگار نبوده و نیست. پس یکی از مهم ترین گام ها برای خشکاندن آرمان و ارزش های انقلاب اسلامی، سرنگونی نظام جمهوری اسلامی است. هنوز جریان فتنه می تواند به شکل های مختلف از جمله درقالب پروژه نفوذ ادامه داشته باشد که البته دارد. پس ضرورت دارد هم موضوع فتنه، بازخوانی شود و ابعاد پیچیده آن بازخوانی شود تا بروز و ظهور آن به شکل های مختلف، مورد شناسایی قرار بگیرد تا وقوع آن غافلگیرکننده نباشد و هم، حماسه ای مانند حماسه 9 دی که به تعبیری یک مانورسیاسی – دینی و اعتقادی مردم با بصیرت و دشمن شناس، درمقابل جریان فتنه و دفاع امت از حریم ولایت و رهبری بوده و هست، بازخوانی و اهمیت آن مورد بررسی قرار بگیرد تا هم برای خود مردم، ابعاد قدرت حضور بموقع شان در صحنه را یادآوری شود. چون حماسه 9 دی باعث شد، حضور همیشه درصحنه این امت ولایتمدار، نه فراموش دشمنان داخلی شود و نه، فراموش دشمنان خارجی.

* به نظرشما، زنان درحماسه 9 دی تا چه میزان نقش آفریدند؟

- ببینید زنان پتانسیلی دارند که اگر به سوی نور هدایت شود، بسیارتأثیرگذار و حتی طلایه دار مبارزه با باطل و دفاع از حق هدایت می شوند و اگر به سوی ظلمت هدایت شود هم، درجبهه باطل، تأثیرگذار و ابزاری برای مبارزه با حق می شوند. مصداق هر دوگونه آن هم بوده و هست. مصداق دفاع از حق و مبارزه با باطل، آن همان نقشی است که زنان هم درپیروزی انقلاب اسلامی ایران داشتند و هم، درپشتیبانی جبهه ها و تقویت روحیه رزمندگان درهشت سال دوران دفاع مقدس داشتند. همین زنان بودندکه حماسه نُه دی را هم آفریدند. درطول تاریخ هم نمونه هایی فراوانی داریم. این به خاطرهمان عجین شدن فرهنگ و اندیشه این زنان، با فرهنگ و اندیشه زنان عاشورایی است که براندیشه و فرهنگ بزرگ طلایه دار زنان عاشورایی حضرت زینب (س) و مادر بزرگوار ایشان، حضرت زهراء (س) تأسی دارند. مصداق حرکت به سوی ظلمت و ابزار برای دفاع از باطل هم، همان نقشی است شما درامثال سازمان منافقین و نمونه هایی مانند آن می بینید که این موارد هم درطول تاریخ بوده و هست؛ شما حتی نقش زنان درفتنه سال 88 و آشوب های آن سال هم، به وضوح می توانید ببینید. اما تفاوت این دو گونه، همان تفاوت بین آب و کف روی آب است. یکی ماندنی و دیگری، زودگذر و نابود شدنی.

* زنان برای تبین و عمق بخشی به ابعاد مختلف حماسه 9 دی چه باید کنند؟

- ضمن تلاش برای دشمن شناسی وکسب بصیرت و آگاهی، ایستادگی و مقاومت که توأم با حجاب و عفاف هم هست. چون زن با بصیرت، یعنی همان زن عفیف و نجیب و با وقار که حجاب و عفاف برای او، یک فرهنگ و اندیشه است؛ یعنی همان زن ایستادگی و مقاومت، ولایتمدار، عاشورایی و منتظر موعود (عج)؛ چون اندیشه و فرهنگ انتظار، از مسیر اندیشه و فرهنگ عاشورا که ولایتمداری، بنیان و اساس آن است می گذرد تا از رویش ها باشند، نه از ریزش ها. ایستادگی و مقاومت هم می تواند شکل های مختلفی داشته باشد، گاه درجامعه می تواند باشد و گاه درنهاد خانواده، به عنوان همسر و مادر و گاهی هم، در جبهه مقاومت هایی مانند مقاومت اقتصادی و گاهی هم، درجبهه جنگ نرم که البته ایستادگی و مقاومت درهرکدام ازاین جبهه ها، سختی های خاص خودش را دارد؛ اما زنان با تأسی برفرهنگ و اندیشه عاشورایی و فرهنگ و اندیشه انتظار، این پتانسیل را دارند که مقابل همه سختی ها بایستند و اما نگذارند به اندیشه و فرهنگ و هویت و اعتقادات دینی و فرهنگی آنها آسیبی برسد.    

* ازنظرشما به عنوان یک هنرمند، هنرمندان، برای به تصویرکشیدن عظمت و اهمیت حماسه 9 دی، چه نقشی می توانند داشته باشند؟ 

هرهنرمندی به وسیله هنر خود، به تنهایی می تواند یک لشکر باشد. نویسنده ها باید بنویسند، فیلمسازها باید فیلم بسازند، هنرمندان تجسمی باید به استفاده از هنرخود، به گونه ای دیگراین حماسه را به تصویربکشند و شعرا، باید شعر بسرایند؛ هم به دلیل تأثیرگذازی هنر و هم اینکه، بالاخره هر هنری، مخاطب خاص خود را می تواند داشته باشد. اما هیچکدام برای روایت درست درهنرنمایی خود، ازبخش پژوهش، نباید غافل باشند. چون همین پژوهش، درواقع، بخشی ازبصیرت یابی است و بصیرت است که باید پشتوانه هنرنمایی هنرمندان در عرصه های مختلف هنری باشد. در صدراسلام هم می بینیم که بخشی ازکسانی که اسلام و دین خدا و رسول خدا (ص) و اهل بیت (ع) را با هنرخود، یاری می کنند، همین هنرمندان هستند.  درمورد فتنه هم، هنرمندان باید با استفاده از هنرخود، به تببین ابعاد مختلف فتنه و تبیین گونه ها و شکل های مختلف آن درقابل نفوذ، بپردازند و تلاش و جهادی فرهنگی – هنری و ادبی برای بصیرت افزایی و دشمن شناسی و ایجاد آگاهی برای مردم بکنند.        

*  کمی هم درباره آن نامه ای بگویید که شما در واکنش به سخنان رئیس جمهور در 16 آذرماه امسال، خطاب به ایشان نوشته اید.

- اجازه بدهید درمورد آن نامه، من حرفی نزنم؛ چون آن نامه، خودش گویای همه چیز هست و خود متن نامه، حرف های خودش را می زند. فقط می توانم بگویم، آن نامه، همه اعتقادات و جهان بینی و ایدئولوژی من است و معتقدم، اگر روزی خدا، کارهایی را از من به عنوان عبادت قربه الی الله قبول کند، گمان می کنم، نوشتن آن نامه، یکی از آنها خواهد بود. 

انتهای پیام/