حمایت از نوزادان معتاد در بخش ویژه
گروه بهداشت و درمان «تیتریک» ؛ آنها با خونهایی آلوده از جنس مخدر به دنیا میآیند؛ بی تقصیرند، هنوز ارادهای برای تصمیمگیری ندارند و هر آنچه از وجود مادر به کام بگیرند همان خواهند شد. این داستان نوزادانی است که از مادران معتاد متولد میشوند. حالا ستاد مبارزه با مواد مخدر کشور بر آن است که چنین نوزادانی را به حمایت خود درآورد و قرار است کار درمان آنها از همان ابتدای تولد در بخش ویژهای در بیمارستان امام خمینی تهران آغاز شود.
طرحی که سعید صفاتیان، مدیر کل سابق درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر در گفتوگو با آرمان، میگوید؛ چهار سال پیش بود که طرح درمان نوزادان معتاد به طور مشترک بین ستاد مبارزه با مواد مخدر و بیمارستان امام خمینی چیده شد و با توجه به تعداد این کودکان باید هر چه سریعتر این طرح پیگیری میشد. به گفته طاها طاهری، قائم مقام دبیرکل ستادمبارزه با مواد مخدر به مهر، اینک دیگر مادران معتادی که قصد به دنیا آوردن فرزندشان را دارند میتوانند به این مرکز مراجعه کرده تا نوزادشان تحت درمان قرار گیرد. او در این راستا به سایر کودکان معتاد که در سطح شهر وجود دارند نیز اشاره میکند و میافزاید: این قسم از کودکان به هنگام پاکسازی پاتوقها و دستگیری والدین معتادشان، برای درمان به مراکز بهزیستی منتقل میشوند.
طرحی که باید سریعتر پیگیری میشد
مدیرکل سابق درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر کشور با تاکید بر بالا بودن تعداد نوزادان معتاد برنامههای چهارسال گذشته ستاد را یادآوری میکند: چهار سال پیش طرح همکاری ستاد مبارزه با مواد مخدر و بیمارستان امام خمینی ارائه شد. در آن طرح بیمارستان امام خمینی که مرکز مطالعات علمی در زمینه اعتیاد است قرار بود بخشی را به نوزادان معتاد اختصاص دهد. نوزادان معتاد از مادرانی به دنیا میآیند که در دوره بارداری مواد مخدر مصرف میکنند. سعید صفاتیان درباره چگونگی معرفی این نوزادان به بخش درمانی میگوید: مادران معتادی که نوزادان معتاد به دنیا میآورند برای ترک هرچه سریعترمیتوانند فرزندان خود را به بیمارستانها بیاورند که در بخشی اختصاصی به آنها رسیدگی شود. شیوه درمان نیز به گونهای است که به این نوزادان شربتهای جایگزین داده میشود تا بتوانند ترک کنند. این طرح در بیمارستانهای دیگر کشورهم اجرا میشود و وزارت بهداشت داروهای لازم را در اختیار تمام بیمارستانهای کشور قرار میدهد.
او با اشاره به مواد مخدر پرمصرف در کشور میافزاید: بیشتر مادرانی که برای ترک خود و فرزندانشان مراجعه میکنند، معتاد به تریاک هستند. در دو یا سه سال پیش هم به طور کلی بیشترین ماده مخدر مورد استفاده معتادین در کشور تریاک بود. پس از آن شیشه بالاترین مصرف را دارد که مادران معتاد هم بیشتر به این دو ماده مخدر اعتیاد دارند. در آماری که سال 1391 منتشر شد نیز تریاک و شیشه را به عنوان دو ماده مخدر پر مصرف ایران معرفی کردهاند. او همچنین درباره مدت زمان درمان آنها اظهار کرد: دوره درمان این کودکان متفاوت است اما نهایتا تا سه ماه طول میکشد. آمارهای ستاد مبارزه با مواد مخدر نیز تایید میکند که مصرف تریاک و شیشه در بین مادران بیش از دیگر مواد شایع است و طاهری با اشاره به این موضوع میگوید: براساس پژوهشهای میدانی تریاک، شیشه، هروئین و کراک چهار ماده مخدر پرمصرف در ایران هستند البته ورود و کشفیات هروئین افزایش یافته است. این موضوع میتواند نشاندهنده تغییر گرایش مصرف مواد مخدر باشد اما به گونهای نیست که بگوییم در یک بررسی علمی مشخص شده الگوی مصرف مواد مخدر تغییر کرده است.
مادران معتاد برای درمان از بیمه زایمان استفاده کنند
اما آنچه که برای والدین معتاد مانعی میشود تا خود، نوزادانشان را درمان کنند، هزینههای درمان است که صفاتیان دراین باره میگوید: هزینههای درمان این کودکان بستگی به بیمه مادران دارد که شامل هزینههای زایمان میشود. بنابراین میتوانند از بیمههای زایمان استفاده کنند. مادران معتاد نباید نگرانی برای معرفی خود به بیمارستانها داشته باشند چرا که برخی به این دلیل که ممکن است دستگیر شوند این کار را نمیکنند درحالی که منع قانونی در این زمینه وجود ندارد. در ماده 20 قانون مبارزه با مواد مخدر بیان شده که نوزادان معتاد باید بیمه شوند اما تاکنون اجرایی نشده است. همچنین در سال 1389 قانونی تصویب شد که طی آن وزارت رفاه و وزارت بهداشت مکلف شدند که درباره بیمه معتادان تصمیم بگیرند. اما هنوز تصمیمات لازم از جانب آنها گرفته نشده است. اگر این راهحل عملی شود بسیاری از مشکلات مادران معتاد نیز حل میشود و آنها با امنیت بیشتر به بهبود خود امیدوار میشوند.