مشخصات بالینی بیماری دیابت چیست؟

گروه سبک زندگی «تیتریک»، مجید حنیفه در تشریح بیماری دیابت اظهار داشت: دیابت یک بیماری مزمن است که با کمبود نسبی یا نبود انسولین (هورمون تنظیم کننده قند خون در بدن) مشخص می‌شود. مشخصات بالینی این بیماری شامل تحمل نکردن گلوکز و بالا رفتن قند خون، اختلال در سوخت‌وساز چربی‌ها و پروتئین‌ها در بدن و دیگر موارد است.
وی به عوارض چشمی، کلیوی، عصبی و عروقی در صورت تداوم این اختلالات در طولانی‌مدت اشاره کرد و افزود: مصرف منظم داروهای پایین آورنده قند خون می‌تواند در رفع این اختلالات و پیشگیری از بروز عوارض احتمالی نقش بسیار مؤثری داشته باشد.
 
دکتر حنیفه در پاسخ به این سؤال که آیا خود داروها نیز می‌توانند در پیدایش دیابت یا تشدید آن نقش داشته باشند، گفت: بعضی از داروها می‌توانند باعث ایجاد یا تشدید بالا رفتن قند خون شوند و باید با احتیاط فراوان در افراد دیابتی مصرف شوند. مهمترین این داروها عبارتند از کورتیکواستروئیدها به‌ویژه دگزامتازون، داروهای ضدجنون مانند الانزاپین، بعضی از داروهای ضدایدز، داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی (سیکلوسپورین، تاکرولیموس)، نیاسین، داروهای ضدفشارخون (مانند هیدروکلروتیازید، پروپرانولول، آتنولول، متوپرولول و...)، فنی‌تویین. در صورت ضرورت مصرف یکی از این داروها به‌تشخیص پزشک معالج در این گروه بیماران، قند خون باید به‌طور مرتب پایش شده و ممکن است افزایش دوز داروهای ضددیابت ضروری باشد.
 
وی در خصوص اینکه چه افرادی باید داروهای کاهنده قند خون را دریافت کنند، اظهار کرد: تشخیص دیابت بر اساس وجود یکی از سه شرط زیر برای بیماران حاصل می‌شود، وجود علائم و نشانه‌های دیابت شامل پُرادراری، پُرنوشی و کاهش وزن غیرعمومی بدون علت مشخص به‌همراه قند خون تصادفی بالا یا تصادفی mg/dLit 200، قند خون ناشتا بالاتر یا مساوی mg/dLit 126 (منظور از ناشتا، عدم دریافت کالری برای مدت 8 ساعت است) و تست تحمل گلوکز خوراکی مختل (اگر در یک فرد بالغ، قند خون 2 ساعت بعد از مصرف 75 گرم گلوکز حل‌شده در آب ، بالاتر یا مساوی mg/dLit 200باشد).
 
کارشناس تجویز و مصرف منطقی داروی دانشگاه افزود: در بیماران با دیابت تیپ یک دریافت دارو ضروری است و داروی انتخابی برای این گروه از بیماران انسولین است. در بیماران با دیابت تیپ دو در صورتی که فرد با تغییر شیوه زندگی خویش از راه اصلاح رژیم غذایی و افزایش فعالیت بدنی بهبود پیدا نکند نیاز به داروهای خوراکی پایین آورنده قند خون پیدا می‌کند و در صورت کنترل نکردن بیماری با این داروها در نهایت نیازمند تجویز انسولین می‌شود.
 
حنیفه خاطرنشان کرد: در مورد دیابت بارداری نیز نخستین اقدام، پیشگیری با تغییر شیوه زندگی در زمینه‌های تغذیه و ورزش از راه اصلاح رژیم غذایی و افزایش فعالیت بدنی است و در صورت نیاز توسط پزشک دارو تجویز می‌شود.