اختلاف ها و تناقض ها در انتخابات 2018 لبنان

گروه بین الملل تیتریک؛انتخاباتی که قرار است تا ساعاتی دیگر در لبنان برگزار شود، داری چندین نکته است که انتخابات قبلی فاقد این نکات بودند.

اولین و مهمترین نکته، قانونی انتخاباتی جدید لبنان است که در سال گذشته به تصویب رسید، نه از این جهت که برای اولین بار در تاریخ لبنان اجرایی می‎شود، بلکه از این جهت که این قانون دارای مشکلاتی پنهان برای همه جریان‌های سیاسی از جمله جریان‌هایی که نص این قانون را تهیه کردند، است که در پیاده کردن جزئیات آن، اشکالات زیادی پیدا شد.

نکته دوم مربوط به ساختار «قدرت اجرایی» می‌شود که وظیفه اعمال «نظارت عملی» بر روند دموکراتیک را بر عهده دارد و بخش اعظم اعضای آن را کاندیداهای انتخابات تشکیل می‎دهند. بنابراین حضور 16 وزیر نامزد انتخابات پارلمانی و احزاب و جریان‌های آنها در این ساختار نظارتی، تا حد زیادی به سلامت فرآیند دوموکراتیک ضربه وارد می‌کند.

نکته سوم، مقادیر پولی است که خرج کمپین های انتخاباتی می‎شود. هزینه انتخابات در کشور کم درآمدی چون لبنان که در کنفرانس های بین المللی درخواست کمک‌های مالی می‌کند، بیش از یک میلیارد دلار است که با توجه این موضوع، زمینه برای جولان دادن تاجران و سرمایه‌دارانی که چشم طمع به مصونیت پارلمانی دارند، فراهم می‌شود که در نتیجه آن مجلس قانونگذاران به مجلس تاجران و سپس مجلس شیوخ تبدیل خواهد شد.

همچنین در قانون جدید، رأی‌دهندگان هم باید به لیست‌ها رأی بدهند و هم اینکه یک نفر را از همان لیست به عنوان نامزد برتر یا برگزیده خود معروف به "الصوت التفضیلی" انتخاب کنند که این گزینه نقشی مهم در ورود کاندیداها ایفا می‌کنند.

در این انتخابات، همه احزاب سیاسی با چالشی جدید در پخش برگه‌های رأی ترجیحی( برگهٔ رأی ترجیحی برگه‌ای است که رأی‌دهنده می‌تواند نامزدها را بر حسب صلاحیت رتبه‌بندی کند و نامزد برتر خود را انتخاب کنند) در لیست‌هایی که بیش از یک نامزد در آن مشارکت می‌کنند، مواجه خواهند شد که این نظام انتخاباتی ترجیحی(به هر نوع نظام انتخاباتی‌ای گفته می‌شود که از برگه‌های رأی ترجیحی استفاده می‌کند) باعث تشخیص قدرت و توانایی واقعی هر حزبی خواهد شد.

انتخابات لبنان اگرچه ظاهرا پارلمانی است، اما در معادلات سیاسی آن، عملا انتخابات ریاست جمهوری است و روسای جمهور پیشین مانند جبران باسیل، سلیمان فرنجیه و سمیر جعجع شاهد رقابتی سخت در صندوق‌های رای خواهند بود و همه آنها سعی می کنند که پایه‌های رهبری مارونی را در حوزه‌ای که بیشترین درصد آرای راهندگان را دارند، تثبیت کنند.

و اما بارزترین ویژگی انتخابات 2018، ظهور جریان‌هایی مانند «جامعه مدنی» است. این جریان متشکل بیش از 200 نامزد، اگرچه ائتلاف واحدی ندارد، اما توانست خود را از لحاظ سیاسی در میان سایر جریان های لبنان به عنوان جریانی که هدف «تغییر» را دنبال می‌کند و در بیشتر حوزه‌ها و لیست‌ها حضور دارد، تحمیل کند.

خلاصه اینکه، انتخابات پارلمانی امسال لبنان شباهتی با انتخابات های قبلی ندارد و از لحاظ شکل و مضمون تفاوت زیادی دارد و باید منتظر ماند و دید که طرح و برنامه ائتلاف‎های سیاسی پس از نتایج به دست آمده، چگونه خواهد بود.

دکتر حنان ضیاء - العالم