رئیس‏‌جمهور با «اکثریت‏ مطلق‏ آرای شرکت‏‌کنندگان‏» انتخاب‏ می‌شود

 گروه داخلی «تیتریک» ; در اصل یکصد و هفدهم قانون اساسی تصریح شده است: «رئیس‏‌جمهور با اکثریت‏ مطلق‏ آراء شرکت‏‌کنندگان‏ انتخاب‏ می‌شود، ولی‏ هر گاه‏ در دوره‏ نخست‏ هیچ‌یک‏ از نامزدها چنین‏ اکثریتی بدست‏ نیاورد، روز جمعه‏ هفته‏ بعد برای بار دوم‏ رأی گرفته‏ می‌شود. در دور دوم‏ تنها دو نفر از نامزدها که‏ در دور نخست‏ آراء بیشتری داشته‌اند شرکت‏ می‌کنند، ولی اگر بعضی از نامزدهای‏ دارنده‏ آراء بیشتر، از شرکت‏ در انتخابات‏ منصرف‏ شوند، از میان‏ بقیه‏، دو نفر که‏ در دور نخست‏ بیش‏ از دیگران‏ رأی‏ داشته‏اند برای انتخاب‏ مجدد معرفی می‌شوند.»

در تفسیر اصل یکصد و هفدهم «نظریه شماره 2764 مورخ 5/4/1364 شورای نگهبان» نیز آمده است: «در دوره‌ دوم‌ هر یک‌ از دو نفر که‌ اکثریت‌ داشته‌ باشند انتخاب‌ می‌شود. نهایت‌ این‌ است‌ که‌ اگر در قانون‌ انتخابات‌ آرای‌ مربوط‌ به‌ غیر این‌ دو نفر باطل‌ اعلام‌ شود که‌ در این‌ صورت‌ صاحب‌ اکثریت‌ به‌ اکثریت‌ مطلق‌ انتخاب‌ شده‌ است‌ و اگر آرای مربوط‌ به‌ دیگران‌ را هم‌ در جمع‌ آرا به‌ حساب‌ بیاورند به‌ اکثریت‌ نسبی انتخاب‌ شده‌ است‌ و در هر صورت‌ نتیجه‌ واحد است‌. و فردی که‌ از دو نفر اکثریت‌ دارد منتخب‌ و بعد از آن‌ تجدید انتخابات‌ قانونی‌ نیست‌.»

همچنین در ماده 12 قانون انتخابات ریاست‌جمهوری تأکید شده است: «انتخابات رئیس‌جمهور با کسب اکثریت مطلق آرا می‌باشد.»

طبق ماده 13 قانون انتخابات، چنانچه در مرحله اول برای هیچ‌یک از داوطلبان اکثریت مطلق حاصل نگردید انتخابات دو مرحله‌ای خواهد شد بدین معنی که دو نامزدی که بیشترین آرا را در مرحله اول داشته‌اند در انتخابات مرحله دوم شرکت می‌کنند.

بر اساس این گزارش، محمد دهقان عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی که دارای دکترای حقوق است، در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در این زمینه و در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه طبق قانون، کاندیدایی که آرای نصف+یک نفر از تعداد کل شرکت‌کنندگان را کسب کرده باشد در انتخابات پیروز می‌شود یا نصف+یک تعداد کل آرای صحیح مأخوذه را به خود اختصاص دهد، پیروز انتخابات خواهد بود؟، توضیح داد: قانون اساسی در این باره روشن است، ملاک کل آرای شرکت‌کنندگان در انتخابات است، یعنی هر کسی که در انتخابات شرکت کرده باشد، تفاوتی نمی‌کند رأی باطل داده باشد یا رأی صحیح.

وی افزود: کسی در مرحله اول رئیس‌جمهور خواهد شد که بیش از 50 درصد کل آرای مأخوذه را کسب کرده باشد، یعنی ملاک کل آرای مأخوذه است و ملاک آرای صحیح مأخوذه نیست.

دهقان تصریح کرد: اگر آقای روحانی که هم‌اکنون لب مرز است، بتواند بیش از 50 درصد کل آرای مأخوذه اعم از صحیح و باطل را کسب کند در مرحله اول رئیس‌جمهور می‌شود اما اگر نتواند کسب کند و کمتر از 50 درصد و حتی خود 50 درصد هم باشد، باز هم کافی نیست، بلکه باید بیش از 50 درصد کل آرای مأخوذه را از آن خود کند.

وی تأکید کرد: لذا اگر آقای روحانی نتواند بیش از 50 درصد کل آرای مأخوذه را به دست آورد، طبیعتاً انتخابات به مرحله دوم کشیده می‌شود. آنچه انتظار است اینکه صدا و سیما دقیقاً اعلام کند که کل آرای مأخوذه چقدر بوده است.

این عضو حقوقدان هیئت رئیسه مجلس با تأکید بر اینکه اطلاع‌رسانی باید دقیق باشد، گفت: باید اعلام شود که دقیقاً کل آرای مأخوذه چقدر بوده است و آقای روحانی چقدر رأی آورده است، آرای صحیح مأخوذه ملاک نیست که هم وزارت کشور و هم صدا و سیما اعلام می‌کند، ملاک کل آرای مأخوذه است.

محمد دهقان در خاتمه با اشاره به تصریح ماده 12 قانون انتخابات مبنی بر اینکه «انتخابات رئیس‌جمهور با کسب اکثریت مطلق آراء می‌باشد»، گفت: وقتی می‌گوید «آرای مطلق» یعنی آرای همه شرکت‌کنندگان، یعنی مطلق است، برداشت حقوقی از این ماده روشن است، این ماده که نمی‌تواند خلاف قانون اساسی باشد، اگر نوشته می‌شد «آرای صحیح»، در این صورت مقیّد می‌شد، اما وقتی «مطلق» است یعنی آرای همه شرکت‌کنندگان.