ترامپ به جای لجام زدن به شاهزاده عربستان، به آنها چراغ سبز نشان داد

بیانیه ترامپ که ایران را کوبید و در مورد سرمایه گذاری عربستان سعودی در آمریکا مبالغه کرد و فقط در پنجمین بندش قتل خاشقچی را یادآوری کرد، از سوی پادشاهی سعودی ستوده شد.

در بیانیه 633 کلمه ای، ترامپ تردید خود را به گزارش موثق CIA مبنی بر اینکه محمد بن سلمان، شاهزاده عربستان، دستور قتل روزنامه نگار را صادر کرده و متحدانش را در روز 2 اکتبر سال جاری (2018) به کنسولگری سعودی در استانبول ترکیه فرستاده را نشان می دهد.

احمد فرج، عضو فرهنگستان و مفسر سعودی اتاق فکر مستقر در امارات متحده عربی، گفت: "او تصمیم گرفت که رابطه با عربستان سعودی یک استراتژیک است و اجازه نمی دهد که تراژدی خاشقچی بر این رابطه تأثیر بگذارد."

فرج طی مصاحبه ای با ادعای اینکه دیگر کشورها به خاطر ضربه زدن به روابط آمریکا و عربستان سعی در سیاسی کردن مرگ خاشقچی دارند، گفت: "بیانیه ترامپ ثابت کرد که او یک رهبر واقعی و قوی است و در برابر فشار تسلیم نشد."

اما اشاره روشن ترامپ به اولویت هایش، خشم شدید دیگر طرف‌های منطقه از جمله متحدان قلمداد شده ی آمریکا که برای بهبود حقوق بشر به واشنگتن چشم دوخته بودند را برانگیخت.

کورتولماس، سیاستمدار برجسته ترکیه گفت: "بیانیه ترامپ، یک بیانیه مضحک است."

خاشقچی در روز 2 اکتبر پس از ورود به کنسولگری سعودی در استانبول، ترکیه ناپدید شد. داستان عربستان سعودی بارها و بارها تغییر کرد. این دروغ گویی از آنجا شروع شد که عربستان اعلام کرد که روزنامه نگار به سلامت کنسولگری را ترک کرد و نهایتا اعتراف کرد که وی کشته و بدنش قطعه قطعه شده است.

ترکیه، شریک آمریکا در ناتو که هنوز از اقدامات دولت ترامپ در سوریه خشمگین است، تحقیقاتی را آغاز کرد تا تمام عوامل این جنایت را مجازات کند.

تحقیقات مقامات ترکیه بر شاهزاده دلالت می کند. مقامات عربستان سعودی، ترکیه و آمریکا گفته اند که اعضای حلقه درونی شاهزاده بخشی از گروه ارسالی از ریاض به استانبول را تشکیل دادند.

هفته ها است که آنکارا از مانع ایجاد کردن واشنگتن بر سر راهِ بیان نقش شاهزاده سعودی در آدمکشی شکایت کرده است. کنار کشیدن ترامپ از این موضوع در بیانیه اش تنها به ناامیدی مقامات ترکیه افزود.

کورتولماس، نائب رئیس حزب عدالت و توسعه ی رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه، گفت: "برای یک سازمان اطلاعاتی مانند سیا ممکن نیست که از رنگ مویِ گربه ای که در اطراف باغ کنسولگری عربستان سعودی می گذرد بی اطلاع باشد ... چه رسد به اینکه در مورد صدور دستور قتل از سوی شاهزاده اطلاع نداشته باشد."

مولود چاووش‌اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه گفت: "ما می بینیم که غرب نمی خواهد به خاطر این قتل روابط خود را با عربستان سعودی خراب کند. ما هم نمی خواهیم روابطمان را با عربستان سعودی خراب کنیم، اما این یک مسئله بشردوستانه است و به قتل مربوط می شود. ممکن نیست که بگوییم؛ تجارت ما افزایش خواهد یافت، بیایید این موضوع را لاپوشانی کنیم و آن را نادیده بگیریم".

سران ایران نیز از این موضوع خشمگین شدند. محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران در توئیت خود بیانیه ی ترامپ را "شرم آور" خواند.

وی نوشت: "آقای ترامپ در اقدامی عجیب اولین بند بیانیه شرم‌ آورش درباره جنایت ‌های سعودی را به متهم کردن ایران به انواع شرارت ‌هایی که در تصورش می‌گنجد، اختصاص داده است."

در دیگر نقاط، پیام ترامپ نمونه دیگری از نقش فرسایشی آمریکا به عنوان قهرمان حقوق بشر و حاکمیت قانون در سطح جهان دیده می شود. بسیاری این اظهارات را گستاخانه دیدند.

حتی برخی از جمهوری‌خواهان، مانند سناتور باب کورکر از ایالت تنسی آمریکا، وحشت زده بودند. کورکر گفت که او هرگز تصور نمی کرد که ترامپ را به عنوان یک شرکت روابط عمومی برای عربستان سعودی ببیند.

وی طی یک سخنرانی، اظهار داشت که سخنان ترامپ کاملا عدم وجود سابقه ی اخلاقی را منعکس کرد. به نظر می رسد که ترامپ می گوید؛ "مرا غرق در تحسین و پول کنید، ما نیز هنگام قتل روزنامه نگار، سرمان را برمی گردانیم (نادیده می گیریم)."

این اولین بار نیست که دولت آمریکا علیرغم نقض حقوق بشر از رهانیدن سعودی ها و افراد بی رحم دیگر حمایت کرده است.

به عنوان نمونه؛ باراک اوباما پس از قتل عام بیش از 800 معترض در سال 2013 به دست نیروهای رهبر مصر به حمایت از عبدالفتاح سیسی رئیس ‌جمهور مصر ادامه داد. صدام حسین، دیکتاتور عراقی، نیز علیرغم حمله ی شیمیایی به ایران، سالها از آمریکا تسلیحات دریافت می کرد و از سوی این کشور پشتیبانی می شد.

در مورد جمله ی ترامپ "جهان مکان خطرناکی است"، باید گفت که بسیاری، عربستان سعودی را علت افزایش این خطر می دانند، به خصوص اینکه رهبر 33 ساله اش هیچ مانعی برای برخورد با منتقدان ندارد.

محمد بن سلمان طی سه سالی که پدرش به پادشاهی رسید، رقبای خود را از میان برداشت، مخالفان را تهدید و فعالان را زندانی کرد.

سارا لی ویتسون، وکیل و مدیر بخش خاورمیانه و شمال آفریقا در سازمان دیده بان حقوق بشر طی مصاحبه ای گفت: "این اقدامات، ذهنیت دولت عربستان سعودی را نشان می دهد، آنها احساس می کنند که قادر به انجام هر کاری هستند."

ویتسون با هشدار اینکه برخی از زندانیان با مجازات اعدام مواجه هستند، افزود: " چه اتفاقی برای آنها می افتد؟ ممکن است اظهارات ترامپ در این باره نقش داشته باشد. ترامپ به جای لجام زدن به شاهزاده عربستان، به آنها چراغ سبز نشان داده است."

معصومه میرحسینی – تیتریک

انتهای پیام/