آیا مطالبه خواسته ها از طریق واسطه، غضب الهی را به دنبال دارد؟
به گزارش گروه فرهنگی "تیتریک"؛ وقتی به سراغ امام زنده زمانمان می رویم و خواسته هایمان را به ایشان که پدر زنده مهربانمان هستند، می گوییم، نه تنها باعث ناراحتی و غضب پروردگار نمی شویم؛ بلکه باعث رضایت و خشنودی خالقمان هم می شویم. همانطور که در مطلب هفته گذشته هم اشاره کردیم خداوند از ما خواسته است که با واسطه به در خانه اش برویم و این واسطه ها را هم خودش معرفی کرده که هر کسی نیستند.
"وَ للهِ الاَسماءُ الحُسني فَادعوه بِها[1]" : برای خداوند نام های نیکویی است او را با آن نام ها بخوانید. روزی جابر انصارى از رسول خدا (ص) سوال کرد: در باره على امير المؤمنين (ع) چه مي فرمائيد؟ پیامبر فرمودند: على نفس من است. جابر ادامه داد: حسن و حسين چه طور؟ پيغمبر اكرم (ص) فرمودند: حسن و حسين هر دو روح من و فاطمه جسم من است هر كه آنها را خوشحال كند من را خوشحال کرده و هرکس آنها را اذیت کند من را آزرده کرده است. خداوند را شاهد می گیرم که با دشمنان آنها دشمن و با دوستان آنها دوست هستم. سپس پیامبر به جابر گفت: اى جابر هر وقت خواستی دعا کنید که مستجاب شود خداوند را به اسم آنها بخوان چرا که اسامى على و فاطمه و حسن و حسين در نزد خدا از هر اسمى محبوبتر است و آنها اسماء حسناى خداوند مي باشند.[2]
با توجه به اين ماجرا و اينكه يكي از ويژگي هاي رسول خدا (ص) اين است: "وماينطق عن الهوي ان هو الا وحي يوحي[3]" يعني غير از وحي الهي سخن نمي گويد مي توان نتيجه گرفت: خدا از ما خواسته كه هر وقت خواستيم دعا كنيم خداوند را به اسم هاي زيباي او – يا محمد، يا علي، يا حسن، يا حسين و ... يا مهدي عليهم السلام – بخوانيم.
خداي مهربان خواسته اش را بنحو ديگری هم بيان فرموده؛ "يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسيلَة[4]" : اي کساني که ايمان آورده ايد، تقواي الهي را پيشه کنيد و به سوي او وسيله بجوييد. حضرت علی (ع) مفسر واقعي قرآن معناي وسيله را اينگونه توضيح مي دهد: وسیله، من و امامان از فرزندان من هستند. هر گاه شخصى از خداوند چيزى درخواست كند ما را واسطه و وسيله درخواست خود در درگاه ربوبى قرار دهد تا خداوند حاجات او را بر آورد و انجام دهد.[5]
هر زمان که ما سراغ امام زمانمان و بقیه ائمه (ع) می رویم در واقع به سخنان خالقمان گوش می دهیم: خدا را با نام هاي زيباي او مي خوانيم و این عین بندگی و عبادت خداست که باعث خشنودی و رضایت پروردگار خواهد شد.
امام زمان (ع) چگونه جواب ما را می دهد؟
از هر راهی که به صلاح ما باشد جواب ما را می دهد. معمولا پاسخ امام به ما می تواند از راه هاي زير باشد:
چيزي به ذهنم برسد
جوابی را در کتابي بخوانم
پاسخم را در صحبت های گوينده اي بشنوم
...
راه هايي كه ممكن است ما آنها را اتفاقي فرض كنيم اما بي شك بعد از مراجعه به امام زمانمان ديگر نمي توانند اتفاقي باشند.
در این روایت آمده است؛ "والذين جاهدوا فينا لنهدينهم سبلنا[6]" هركسي براي هدايت گرفتن از ما ( اهل بيت - (ع)) تلاش كند حتما او را راهنمايي مي كنيم.[7]
بعد از يافتن پاسخ – حالا از هر راهي - مهم این است که بفهمیم جوابی که به نظرمان از امام گرفته ایم واقعا این طور بوده یا نه. براي اين که بدانيم جوابي که گرفته ايم از سوي امام بوده يا نه، ابتدا جواب را با عقل بسنجيم (البته عقلي كه اهل بيت تعريف كردهاند: نور است، قدرت تشخيص خوب از بد را دارد[8]، معمولا جوابش خوش آمد دل مان نيست و ...) اگر آن جواب عاقلانه بود بي شك جواب امام بوده است.
ما باید به امر خدا در هر کاری به امام مراجعه کنیم[9] و آن چه را دریافت می کنیم با عقل بسنجیم چون عقل پيامبر دروني[10] است از طرف خدا پس وسيله سنجش مناسبي است.
اگر درستی جوابی را که دریافت کرده ایم تشخیص نمی دهیم می توانیم با افراد عاقل مشورت کنیم. افراد عاقلی که با روايات اهل بيت (ع) آشنايي دارند و در اين حوزه متخصص اند، در این صورت می توانیم از پاسخی که دریافت کرده ایم مطمئن شويم.
در نهايت، اگر جواب را با عقل سنجيديم و تشخيصي در مورد آن نداديم و اگر بعد از مشورت با فرد عاقل و متخصص هم از شك در نيامديم، ميبايست جواب را باز با امام زمان(ع) مطرح كنيم و از ايشان بخواهيم قدرت تشخيص درستيِ جواب را به ما بدهند. براي دريافت پاسخ و راه تشخيص پاسخ صحيح اصرار كنيم. نوع اصرار ما بايد تمسك گونه باشد. تمسک به معناي چنگ زدن به دامان امام است؛ همانگونه که گوشت به استخوان چسبيده است.
امام كه از مادر به فرزند صغيرش مهربانتر است[11] بعيد است به مراجعه كننده اش كه همچون فرزند گمگشته اش مي باشد و متمسك هم شده پاسخ ندهد. آيا يك مادر چنين مي كند؟
[1] قرآن کریم، سوره ی اعراف، آیه 180.
[2] تفسير جامع، ج2، ص: 490
[3] قرآن کریم، سوره ی نجم، آیه 3.
[4] قرآن کریم، سوره مائده، آيه 35.
[5] بروجردی، تفسیر جامع، ج2، ص206.
[6]قرآن کریم، سوره ی عنکبوت، آیه 69.
[7] شيخ مفيد در كتاب اختصاص از حضرت صادق عليه السّلام روايت كرده فرمود اين آيه وَ الَّذِينَ جاهَدُوا فِينا در حق ما اهلبيت نازل شده. تفسير جامع، ج5، ص، .239
[8] إرشاد القلوب إلى الصواب (للديلمي)، ج1 ، ص 198،الباب الثالث و الخمسون في العقل و أن به النجاة ..... ص 197.
[9]يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُون: قرآن کریم، سوره ی آل عمران، آیه 200. امام باقر علیه السلام در ذیل آیه ی مذکور فرمودند: «اصبروا على أداء الفرائض، و صابروا عدوكم، و رابطوا إمامكم المنتظر». تفسیر البرهان، ج1، ص 730.
[10] عن هشام بن الحکم قال قال لی ابوالحسن موسی بن جعفر علیه السلام: يَا هِشَامُ إِنَّ لِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حُجَّتَيْنِ حُجَّةً ظَاهِرَةً وَ حُجَّةً بَاطِنَةً فَأَمَّا الظَّاهِرَةُ فَالرُّسُلُ وَ الْأَنْبِيَاءُ وَ الْأَئِمَّةُ ع وَ أَمَّا الْبَاطِنَةُ فَالْعُقُول: الكافي (ط - الإسلامية)، ج1،ص16.