۴۲ دانستنی جالب و خواندنی درباره عنکبوت‌ها که نمی دانستید!

عنکبوت‌ها تقریبا برای زندگی در هر نوع زیستگاهی سازگار شده اند. آن‌ها در زیستگاه‌های مختلف زندگی می‌کنند و در سراسر جهان به جز قطب جنوب یافت می‌شوند. گرچه ویژگی‌های اصلی آن‌ها یکسان است، اما گونه‌های مختلف دارای ویژگی‌های منحصر به فرد و جالب هستند. بیشتر عنکبوت‌ها برای انسان بی ضرر هستند، اما برخی از گونه‌های عنکبوتی مانند بیوه سیاه می‌توانند انسان را نیش بزنند و زهر را تزریق کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره عنکبوت‌ها پیشنهاد می‌کنیم این مطلب را تا پایان مطالعه فرمایید.

دانستنی‌هایی درباره عنکبوت‌ها

۱. این جانوران بر کنترل جمعیت حشرات بسیار تاثیر گذارند. آن‌ها نقش مهمی در تمام اکوسیستم‌ها دارند. عنکبوت‌ها برای یک اکوسیستم سالم حیاتی هستند. آن‌ها حشرات مضر را می‌خورند به گرده افشانی گیاهان کمک می‌کنند.

۲. همه عنکبوت‌ها به غیر از یکی از این گونه‌ها گوشتخوار هستند این بدان معنی است که آن‌ها برای زنده ماندن، حشرات زنده و حیوانات دیگر می‌خورند.

۳. نخستین عنکبوت اولیه شناخته شده به دوره دونین یعنی تقریبا ۴۱۰-۳۶۰ میلیون سال قبل تعلق دارد و بیشتر راسته‌های امروزی نیز تا دوره کربونیفر یعنی تقریبا ۳۴۵ – ۲۸۰ میلیون سال قبل بوجود آمده اند.

۴. عنکبوت‌ها تقریباً برای زندگی در هر نوع زیستگاهی سازگار شده اند، و آن‌ها یکی از ۱۰ جمعیت متنوع روی کره زمین هستند.

۵. عنکبوتیان مثل همه بندپایان، دارای نوعی پوشش سخت به نام اسکلت خارجی هستند. پوشاندن قسمت بیرونی بدن جانور، تشکیل تاندون، غشای مفصل‌ها، مو‌های حسی و قسمت‌هایی از دستگاه تنفسی و همچنین تناسلی برخی از نقش‌های اسکلت خارجی است.

۶. اسکلت خارجی عنکبوت‌ها را در مقابل عوامل محیطی محافظت می‌کند. پیشگیری از دفع زیاد آب از طریق کوتیکول یکی دیگر از مزایای آن برای عنکبوتیان است. اما این نوع اسکلت محدودیت‌هایی دارد که عدم قابلیت رشد از با اهمیت‌ترین آن است؛ بنابراین این بند پایان در زمان‌های مشخصی از زندگی خود از پوسته قدیمی خود خارج می‌شوند که به آن جلد اندازی می‌گویند.

۷. ساخت یک تار عنکبوت حدود یک ساعت طول می‌کشد و آن‌ها معمولاً هر روز یک مورد جدید را می‌سازند. توانایی تنیدن تار در آن‌ها به شکل ارثی از نسلی به نسل دیگر انتقال می‌یابد.

۸. عنکبوت‌ها در رده arachnid قرار دارند، اما همه آراکنید‌ها عنکبوت نیستند.

۹. تمام عنکبوت‌ها ۸ پادارند. این جانوران فاقد بال و آنتن هستند.

۱۰. بعضی از عنکبوت‌های خانگی محیط‌های مرطوب و برخی دیگر محیط‌های خشک را می‌پسندد

۱۱. وزن هزاران متر تار عنکبوت بیشتر از یک گرم نمی‌شود.

۱۲. روش تولید تار توسط عنکبوت‌ها بسیار پیچیده است. گونه‌های مختلف عنکبوت Spider انواع منفاوتی از تار را تولید می‌کنند. عنکبوت برای اینکه بتواند طعمه خود را در تاری که تنیده به دام بیندازد، بخشی از لانه را با تار‌های چسبنده می‌سازد، اما برای انجام فعالیت‌های خود یک نوع تار خشک هم می‌تند.

۱۳. عنکبوتیان، به غیر از عقرب‌ها و بعضی از کنه‌ها که زنده‌زا هستند، همگی تخم‌گذار می‌باشند.

۱۴. اکثر عنکبوت‌ها به تنهایی زندگی می‌کنند، و فقط برای جفت گیری سایر عنکبوت‌ها را ملاقات می‌کنند. چند گونه عنکبوت اجتماعی هستند و به صورت گروهی زندگی می‌کنند.

۱۵. غدد تولید ابریشم در عنکبوت‌ها در شکم قرار گرفته‌اند و به‌وسیله‌ی تارریس‌ها با محیط بیرون در ارتباط هستند.

۱۶. عنکبوت‌ها حشرات بیشتری نسبت به پرندگان و خفاش‌ها می‌خورند.

۱۷. تمامی عنکبوتیان از تخم‌های خود به شکل مستقیم حفاظت نمی‌کنند، اما بیشتر آن‌ها تلاش می‌کنند که حداقل با قرار دادن تخم‌ها در مکانی مناسب و استتار آن‌ها، احتمال از بین رفتن آن‌ها را کاهش دهند.

۱۸. در قسمت انتهایی شکم عنکبوت‌ها تارریس‌ها هستند. تارریس‌ها که حاوی مجاری منتقل کننده ابریشم هستند از یک طرف به غده‌های تولید ابریشم و از طرف دیگر به منفذ‌های کوچک و ریز نوک تارریس‌ها منتهی می‌شوند. ابریشم به شکل مایع و با فشار از اندام ریسنده به بیرون می‌جهد، اما با قرار گیری در معرض هوا فورا به شکل جامد و سفت در می‌آید.

۱۹. بعضی از عنکبوت‌ها دارای هفت نوع غدد ابریشمی هستند که هر کدام نوع متفاوتی از ابریشم ایجاد می‌کنند – مانند صاف، چسبنده، خشک یا کشیده. به گفته پروفسور فرانک کو یک عنکبوت قدرت فوق‌العاده‌ای در تغییر ویژگی‌های تارش برای کار‌های گوناگون دارد.

۲۰. ابریشم عنکبوت بسیار الاستیک است و پنج برابر قویتر از سیم فولادی با قطر یکسان است.

۲۱. چشم‌های عنکبوت‌ها از نوع ساده است. تعداد چشم در عنکبوتیان حداکثر ۱۲ عدد می‌باشد، اما بیشتر عنکبوت‌ها ۸ عدد چشم دارند. البته عنکبوت با تعداد چشم کمتر هم مشاهده شده حتی بعضی از عنکبوت‌های غار زی فاقد چشم می‌باشند. اکثر آن‌ها فقط می‌توانند بین نور و تاریکی تشخیص دهند و فقط تعداد کمی از آن‌ها بینایی خوبی دارند.

۲۲. بزرگترین عنکبوت از گونه تارانتولا است. نام آن عنکبوت غول پیکر پرنده خوار می‌باشد که تقریبا به طول ۳۰ سانتی‌متر و به وزن ۱۷۰ گرم می‌باشد. این عنکبوت از سوسک‌ها، قورباغه‌ها، موش‌های کوچک، مار‌ها، مارمولک‌های کوچک، خفاش‌ها و پرنده‌ها تغذیه می‌کند. محل زندگی این عنکبوت بزرگ جنگل‌های بارانی آمریکای شمالی است.

۲۳. سمی‌ترین عنکبوت جهان، عنکبوت سرگردان برزیل از جنس Phoneutria می‌باشد. این عنکبوت تهاجمی در جنگل‌های آمریکای مرکزی و جنوبی زندگی کرده و به دنبال غذا است. این عنکبوت به نام عنکبوت موز هم معروف است، چون در گیاه موز هم پنهان می‌شود. فقط مقدار کمی از سم این عنکبوت برای کشتن انسان کافی است.

۲۴. تنها گونه عنکبوت گیاهخوار در جهان kiplingi Bagheera است که در آمریکای مرکزی از جمله مکزیک، کاستاریکا و گواتمالا یافت می‌شود.

۲۵. عنکبوت آبی Argyroneta aquatica تنها عنکبوتی است که کل زندگی خود را در آب می‌گذراند. این نوع عنکبوت حداکثر ۱۸ میلی متر است و از جانوران آبزی کوچک تغذیه می‌کند. جنس نر از ماده بزرگتر است که این مورد در میان عنکبوت‌ها شایع نیست. این نوع عنکبوت بومی زیستگاه‌های آب شیرین در اروپا و آسیا است.

۲۶. زهر عنکبوتیان را به طور کلی می‌توان به دو گروه عصب گرا و سلول گرا دسته بندی کرد. زهر‌های عصب‌گرا Neurotoxic با یه وجود آوردن اختلال در سیستم عصبی جانور (فرد) گزیده شده اثر خود را می‌گذارند. زهر بیشتر عنکبوت‌ها از نوع عصب گرا ست. عنکبوت‌های بیوه جنس Latrodectus یکی از انواع عنکبوت‌هایی است که نوع مخربی از این نوع زهر را برای انسان دارند. تا به حال ۵ گونه از این عنکبوت از ایران گزارش شده است. با اینکه زهر این نوع عنکبوت‌ها برای انسان‌ها بسیار قوی است و در بعضی گونه‌ها قدرت زهر ۱۵ برابر بیشتر از زهر مار زنگی پشت نقره‌ای گزارش شده، اما به دلیل کوچک بودن کلیسر‌ها و در نتیجه کم بودن میزان زهر تزریق شده به فرد، فقط کمتر از یک درصد افراد گزیده شده احتمال دارد که جان خود را از دست بدهند.

زهر‌های سلول‌گرا Cytotoxic سبب نکروز شدن بخش گزیده شده خواهند شد. درمان گزش‌های سلول‌گرا طولانی‌تر است و ۱۵ % این گزش‌ها جدی هستند. عنکبوت‌های منزوی جنس Loxosceles یکی از انواع عنکبوت‌هایی است که زهر سلول‌گرا دارند. ۲ گونه از این نوع عنکبوت از ایران گزارش شده است.

۲۷. قلب عنکبوت لوله‌ای است و در قسمت پشت شکم آن قرار دارد. عنکبوت‌ها یک سیستم گردش خون باز دارند.

۲۸. قطر یک تار عنکبوت یک دهم قطر موی انسان است.

۲۹. نوعی از تار عنکبوت وجود دارد که عنکبوت‌ها از آن برای به دام انداختن حشرات بالدار استفاده می‌کنند. این نوع تار عنکبوت حتی اگر به اندازه ۲ برابر طول اولیه اش کشیده شود مجددا به شکل اولیه اش بر می‌گردد.

۳۰. عنکبوت‌ها خون آبی روشن دارند. البته از نظر علمی، مایعات موجود در سیستم گردش خون این جانوران را همولنف می‌گویند نه خون. عنکبوت‌ها به جای هموگلوبین دارای هموسیانین هستند. هموسیانین به جای آهن حاوی مس است و هنگام اتصال به اکسیژن آبی رنگ می‌شود.

۳۱. عنکبوت بیوه سیاه Black Widow Spiders از انواع عنکبوت و متعلق به جنس Latrodectus می‌باشد. بیوه‌های سیاه در مناطق مختلف زندگی می‌کنند. زهر این عنکبوت حاوی سمی به نام لاتروتوکسین است. جنس ماده زهر بسیار قوی‌تر از جنس نر دارد. در اثر نیش این نوع عنکبوت علائمی همچون درد عضلانی و اسپاسم، سردرد، حالت تهوع، استفراغ، تعریق، افزایش ضربان قلب در افراد بروز میکند.

این علائم ممکن است از چند روز تا چند هفته ادامه داشته باشد. مرگ و میر ناشی از گزش بیوه سیاه به طور معمول در میان خردسالان، افراد مسن و بیماران بیشتر رخ می‌دهد.

۳۲. صد‌ها سال پیش، مردم تار عنکبوت را بر روی زخم‌های خود قرار می‌دادند، زیرا آن‌ها معتقد بودند که این امر به جلوگیری از خونریزی کمک می‌کند. تحقیقات دانشمندان نشان داد که ابریشم حاوی ویتامین K است، به همین دلیل می‌تواند به کاهش خونریزی کمک کند.

۳۳. اثرات نیش عنکبوت Spider با توجه به عوامل مختلفی از جمله قدرت زهر، میزان سم تزریق شده، اندازه و سن فردی که گزش کرده است متفاوت است.

۳۴. افراد بسیاری از عنکبوت‌ها می‌ترسند. ترس غیرطبیعی از عنکبوت‌ها را آراکنوفوبیا arachnophobia می‌نامند.

۳۵. یک عنکبوت عجیب در خانواده Theridiidae به نام Theridion grallator وجود دارد. این عنکبوت به happy face spider یا عنکبوت چهره شاد معروف است. محل زندگی این عنکبوت در جنگل‌های هاوایی است که نام هاوایی این عنکبوت nananana makakiʻi می‌باشد.

۳۶. بعضی از عنکبوت‌ها تار‌هایی که ساخته اند را می‌خورند و سپس از آن‌ها مجددا استفاده می‌کنند.

۳۷. فرآیند جفت گیری و انتقال اسپرم از عنکبوت نر به ماده اکثرا به شکل غیر مستقیم و به صورت‌های مختلفی انجام می‌شود.

۳۸. عنکبوت‌ها دشمنان طبیعی بسیاری دارند. این دشمنان طبیعی که به شکل انگل و شکارچی هستند، می‌توانند زندگی عنکبوتیان را در معرض خطر و تهدید قرار دهند. از خود عنکبوتیان می‌توان به عنوان یکی از با اهمیت‌ترین شکارچیان آن‌ها نام برد. بعضی از عنکبوت‌ها به شکل اختصاصی و با شیوه‌های خاص فقط از دیگر عنکبوت‌ها به عنوان غذا استفاده می‌کنند.

۳۹. عنکبوت‌ها قبل از خوردن غذا با ریختن آنزیم‌های گوارشی بر روی آن، مواد غذایی را به صورت مایع در می‌آورند.
دیگر دانستنی‌ها درباره عنکبوت‌ها

۴۰. نوعی از عنکبوت‌ها که به آن‌ها عنکبوت‌های خفاش خوار گفته می‌شود؛ با به دام انداختن خفاش‌ها در تاری که تنیده اند از خفاش‌ها تغذیه می‌کنند.

این عنکبوت‌ها در کشور‌هایی همچون استرالیا، هند و ژاپن زندگی می‌کنند. البته گفته شده که عنکبوت‌های خفاش خوار در همه قاره‌ها به جز قطب جنوب وجود دارند.

۴۱. ساختار‌های تنفسی عنکبوتیان از نوع شش‌های کتابی Book lung، سیستم نایی و یا ترکیبی از هر دو می‌باشد. البته لازم به ذکر است که بعضی از عنکبوتیان کوچک جثه مانند دم شلاقی‌های کوچک فاقد ساختار تنفسی هستند و تبادل گاز را از طریق کوتیکول خود انجام می‌دهند.

۴۲. عنکبوت‌ها پا‌های خود را به کمک عضلات و فشار همولنف حرکت می‌دهند. البته لازم به ذکر است که بعضی از آن‌ها عضلات منبسط کننده ندارند.

امیدواریم با مطالعه این مطلب اطلاعات خوبی درباره عنکبوت‌ها کسب کرده باشید. چنانچه نظری درباره این مطلب دارید لطفا آن را با ما از بخش ارسال دیدگاه در میان بگذارید.

منبع: رنگ وارنگ

انتهای پیام/