کشور آفریقایی؛ سومین هدفِ عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی
در پی عادی سازی روابط امارات متحده عربی و بحرین با رژیم صهیونیستی، تحلیلگران در تعجب هستند که کدام کشور عربی از این مسیر تبعیت می کند. برخی از روزنامه نگاران گمان می کنند که ممکن است این کشور، جمهوری اسلامی موریتانی باشد. با توجه به عوامل مرتبط با سیاست خارجی ابوظبی در مغرب و ساحل، دلیل خوبی برای بررسی این احتمال وجود دارد.
موریتانی تنها کشور عربی است که قبلا به رابطه خود با دولت یهود رسمیت داده است. در سال 1999، توافقنامه میان موریتانی و رژیم صهیونیستی توسط مذاکره آمریکا انجام شد. سپس "مادِلین آلبرایت" وزیر امور خارجه وقت آمریکا این کشور مغربی را به عنوان یک نیروی آشتی و صلح منطقه ای اعلام کرد. اما عملیات سرب گداخته (Cast Lead) رژیم صهیونیستی در سال 2010 به روابط دیپلماتیک موریتانی و تل آویو خاتمه داد.
قدرت نفوذ اماراتی
امروزه این سؤال که آیا موریتانی دوباره به روابط دیپلماتیک سابق خود با رژیم صهیونیستی بازمی گردد یا خیر، بدون آوردن امارات متحده عربی در این مباحثه پاسخ داده نمی شود. امارات متحده عربی 1 ماه پیش از اینکه موریتانی اولین مورد کووید19 خود را گزارش دهد، متعهد کمک 2 میلیارد دلاریِ تزریق به نواکشوت (پایتخت موریتانی) شد.
اغراق کردن در مورد میزان نفوذ ابوظبی از طریق این کمک مالی به موریتانی (کشوری با تولید ناخالص داخلی 5.2 میلیارد دلار) دشوار است. "ژال هارچائویی" محقق مؤسسه کلینژندل (Clingendael) در مصاحبه ای گفت: "موریتانی تقریبا نیمی از تولید ناخالص داخلی خود را در یک تزریق از سوی امارات متحده عربی که بخشی از نفوذ ابوظبی را ایجاد کرده دریافت می کند."
نشانه ای از قدرت تأثیرگذار امارات در نواکشوت، 3 روز پس از اعلام توافق امارات و رژیم صهیونیستی و هنگامی که وزارت امور خارجه موریتانی از خردِ ابوظبی برای عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی تمجید کرد، رخ داد.
این وزارتخانه گفت: "امارات متحده عربی در انجام روابط خود و ارزیابی مواضعی که مطابق با منافع ملی خود و منافع اعراب و مسلمانان است از حاکمیت مطلق و استقلال کامل برخوردار است."
البته هیچ تضمین محکمی برای عادی سازی روابط موریتانی با رژیم صهیونیستی وجود ندارد. اما با توجه به باز بودن جوِ ساحل در برابر نفوذ امارت متحده عربی به راحتی می توان شرایط را برای بروز چنین تحولی فراهم کرد.
ابوظبی در این قسمت از قاره آفریقا که عمدتا بدون آب، فقیر و درگیر است، در استفاده از نفوذ مالی خود برای دستیابی به کمک های دیپلماتیک و نمادین از سوی دولت های محلی به منظور پیشبرد اهداف عالی تر سیاست خارجی امارات متحده عربی ویژه کاری می کند. برای ابوظبی، کشورهای ساحلی که تحت نفوذ رو به رشد امارات قرار گرفته اند هنگام کشتیرانی در آب های خطرناک مفید هستند.
سودان نمونه ای از این موارد است. همانطور که هارچائویی اشاره کرد، "عمر حسن البشیر" رئیس جمهور سابق سودان در اواخر سال 2018 از دمشق بازدید کرد اما نه به خاطر اینکه خارطوم (پایتخت سودان) منافع اصلی خود را از دولت سوریه مربوط به خود داشت. این خارطوم بود که شرایط امارات را برای ادامه حمایت ابوظبی از رژیم بشیر برآورده می کرد تا اماراتی ها هنگام برقراری روابط دیپلماتیک رسمی با دمشق در منطقه احساس انزوای کمتری کنند.
ابوظبی می تواند از منابع مالی خود برای سوق دادن کشورهای بیشتر به سمت عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی استفاده کند تا امارات در مسئله عادی سازی کمتر منزوی شود.
خطرات موریتانی
موریتانی در میان کشورهای عربی که کاملا با عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی مخالف هستند با امضای توافقنامه با تل آویو مجبور به شنا کردن در خلاف جریان است.
عناصر موجود در عرصه سیاسی موریتانی احتمالا با تسهیل و برقراری روابط با تل آویو بسیار مخالف خواهند بود. در حادثه سال 2008 که یک فرد مسلح به سمت سفارت رژیم صهیونیستی در نواکشوت تیراندازی کرد، نشان داد که چگونه مسائل مربوط به اسرائیل و فلسطین می تواند به خشونت در موریتانی دامن بزند.
علاوه بر این، طی 11 سالی که نواکشوت روابط رسمی دیپلماتیک با دولت یهود داشت، اعتراضات زیادی علیه رژیم صهیونیستی در کشور شمال غربی آفریقا صورت گرفت. مقامات موریتانی نمی توانند هنگام ارزیابی تمام خطرات برقراری روابط با دولت یهودی این بخش از گذشته را نادیده بگیرند.
اگرچه سرمایه گذاری های ابوظبی در کشورهای عربیِ آفریقا به لحاظ اقتصادی سودآور نخواهد بود، اما تمام عوامل دیپلماتیک، امنیتی، نمادین و ژئوپلتیک منطقی است.
ابوظبی با موفقیت در تسهیل برقراری مجدد روابط کامل دیپلماتیک میان موریتانی و رژیم صهیونیستی می تواند در زمینه توانایی امارات متحده عربی برای ایجاد تغییر در مناطق وسیع عربی از اقیانوس اطلس تا خلیج فارس حرفی برای گفتن داشته باشد.
معصومه میرحسینی – تیتریک
انتهای پیام/
