زندگی مدرنیته و خانواده های هسته ای تنهایی را در جامعه رواج داد/ کفایت فرزندآوری در مدل توسعه یافته غربی شکست خورد

به گزارش گروه سبک زندگی "تیتریک"؛ کارشناس مسایل اجتماعی، عضو مؤسسه اندیشه مسطور و مجمع فعالان جمعیت در گفتگو با خبرنگار "تیتریک" گفت: در کل نگاه جامعه به فرزند خصوصاً در جامعه هایی که خانواده جایگاه مهمی داشته و نهاد مقدسی محسوب می شود. ازدواج؛  امر مقدسی است و عمده جوانان در تصویر آینده زندگی خودشان در نقطه ای تشکیل خانواده را می بینند.

خانواده در جامعه کنونی؛ صدمات و آسیب هایی دیده است

مریم اردبیلی ادامه داد: ما در چنین جامعه ای زندگی می کنیم گرچه خانواده در این جامعه صدمات و آسیب هایی دیده و تغییراتی در طول زمان داشته است اما کماکان از جایگاه مستحکمی برخوردار است و هنوز می توان بر آن تأکید و تکیه کرد از این جهت آمدن فرزند همیشه برای ایرانیان خوش یمن، پربرکت، مایه خیر و شادمانی بوده و جشن هایی به مناسبت آن تنظیم شده بود در نگاه دینی هم به این موضوع اشاره شده است.

در فرهنگ ایرانی اسلامی فرزندآوری جایگاه مثبتی دارد

وی افزود: در نتیجه در فرهنگ ایرانی اسلامی فرزندآوری جایگاه مثبتی دارد اما اینکه مجموعه اجتماع پیرامون ما تا چه حد تسهیل گر، تشویق کننده و تکریم کننده فرزندآوری، مادری و پدری است و فضا را برای این کار فراهم می کند. این جای سوال دارد؟ به نظر می رسد در تغییرات اجتماعی که در طول سال های گذشته داشتیم این اتفاق به سمت و سویی رفته که فضای فرزندآوری برای زوجین کمی سخت و دشوار شده است.

خانواده های خاندانی به خانواده های هسته ای تغییر کرد

این کارشناس تصریح کرد: اگر این فضا را در نظر بگیریم که خاندانی که در چند دهه پیش یا در حدود ۵۰ سال گذشته خاندانی بود که خانواده گسترده ای داشت که به مرور این ها کم شدند و به خانواده های هسته ای تبدیل شدند. آن خانواده گسترده در عین اینکه آوردن فرزند و ازدواج زود هنگام را تشویق می کرد بعد از آن امکانات آن را هم به صورت سیستم خودبسنده ای فراهم می کرد، یعنی بلافاصله اگر زوج جوانی تا سه سال بعد از ازدواج فرزندآوری شان به تأخیر می افتاد بزرگترهای فامیل شروع می کردند به پرسیدن و می گفتند که مشکل شما چیست؟

وی افزود: اگر مسئله ای در رابطه با ثبات خانواده وجود دارد ما ریش سفیدی کنیم اگر مشکل مالی دارید کمک کنیم، اگر مسئله مسکن است ما یک اتاق بزرگتر یا فضای بزرگتری به شما بدهیم به هر حال خانواده به صورت سیستم خودبسنده به خاندان بود که هم فرزند را می خواست تا نامش امتداد پیدا کند، توسعه اسم و رسم می خواست داشته باشد و این را تشویق می کرد، پایش هم می ایستاد و اگر طرف بیکار می شد می دانست که کسی در فامیل هست که به هر حال دست این را بگیرد یا اگر این مادر جوان بیمار می شد، می دانست که کسی هست که بچه اش را نگه دارند تا او استراحت کند.

زوجین در خانواده های هسته ای تنها هستند

اردبیلی ادامه داد: زوجین جوان ما در خانواده های هسته ای کوچک در یک فضای پیچیده مدرن با این سبک زندگی ایجاد شده در مواجهه با موضوع فرزندآوری بسیار تنها هستند و در واقع این تنهایی، کار را برایشان دشوار می کند و از طرفی هم روابط و تقسیم نقش ها پیچیده تر شده و خانم شاید بخواهد تحصیل کند یا نقش آفرینی اجتماعی کند در واقع کسی نیست که کمک کند تا این تقسیم نقش ها در جای خود قرار گیرد.

کفایت فرزندآوری در مدل توسعه یافته غربی شکست خورد

وی در خاتمه خاطر نشان کرد: فرزند هم به ازای خدمات مختلف که از افراد خاندان خودش دریافت می کرد می دانست که وقتی بزرگ شد از سالمند خانواده مراقبت کند، به الزاماتی در خانواده تن دهد، اگر مثلاً عمه پیری دارد از او هم مراقبت کند و این خدمات باز پس گرفته می شود، چرخه کامل بود این چرخه با ورود مدل توسعه غربی و نگاه انسان شناختی غربی شکست خورد چرخه هایی که قبلاً خودبسنده بود و امور فرزندآوری را در جامعه کفایت می کرد، تغییر پیدا کرد. اکنون ما دیگر آن ساختارها را نداریم گرچه در قومیت هایی در شهرهای کوچک و روستاها ممکن است که چنین فضاهای فرزندآوری داشته باشیم، اما برای عموم جامعه دیگر نمی توان صحبت از این کرد.

الهه ملاحسینی – تیتریک

انتهای پیام/