ذبح کردن گوسفند در اولین روز ماه رمضان تا عید تلخک بوشهری‌ها/ شهادت مولا امیرالمومنین بوشهری ها گرداب عزاداری دارند
مردم
استان بوشهر در آخرین روز ماه شعبان هر خانواده با توجه به شرایط اقتصادی
که دارد، ذبح می‌کند. معمولا گوشت گوسفندانی که ضبح می‌شود بین نیازمندان و
افراد آسیب دیده از مشاغل توسط خیرین و دستگاه های متولی توزیع می شود.
بعداز اینکه این آداب را بجا آوردند، همه شهر و مساجد جهت برگزاری محفل های قرآنی آماده می شوند.
چند سالی است محفل های قرآنی در استان بوشهر به دلیل نظم و ترتیب خاصی که دارد، برخی از مکان ها مانند حسینیه عاشقان ثارالله بوشهر، امامزاده محمد ابن باقر از شبکه استانی و برخی شبکه های ملی در ساعات مختلف روز پخش می شود.
گاها صدا و سیمای بوشهر نیز مقابله های قرآن کریم از مساجد نیز
بعداز نماز مغرب و عشاء پخش می کند که نشان از حضور پرشور مردم در محفل
های قرآنی دارد.
در ایام ماه مبارک رمضان بازار خرید زولبیا و بامیه، نان محلی و لگیمات که به گرده معروف است، کماچ، آش مخصوص بوشهری نسبت به سایر فصل‌ها در استان بوشهر رونق تازه‌ای می‌گیرد و معمولا صف‌های طولانی دارد.
مردم استان بوشهر معتقد هستند در ماه مبارک رمضان همچون دوران‌های گذشته به سبک سنتی به مهمانی خداوند بروند به همین جهت در استان بوشهر غذاهای سنتی جان تازه‌ای می‌گیرد.
'دم
دم سحری ماه رمضان' یكی از آیین های سنتی و قدیمی استان بوشهر است كه
بیشتر در محله های قدیمی این شهر (چهار محل) برای بیدار شدن روزه داران
مورد استفاده قرار می گرفته است.
در قدیم امكاناتی مانند ساعت زنگ دار،
تلفن همراه و رادیو و تلویزیون نبود كه مردم را برای سحر بیدار كند به
همین دلیل عده ای با صدای دمام اقدام به بیدار كردن مردم می كردند.
واژه
دُم دُم سحری در اصل دَم سحری است یعنی دَم سحر، وقت سحر یا نزدیك به سحر
است افرادی كه دم دم سحری اجرا می كردند به طور معمول سه تا چهار نفر بوده
اند كه به صورت گروهی شعرهایی در وصف ماه رمضان می خواندند.
در قدیم با
آواز دم دم سحری سازی زده نمی شد، فقط دعایی خوانده می شد و با تك تك زدن
(دق الباب) چون همه درهای منازل از جنس چوب بود مردم را در هنگام سحر با دق
الباب بیدار می كردند و بعدها كم كم دمام به عنوان یكی از آلات موسیقی به
آن اضافه شد.
شعرهایی كه در این آئین خوانده می شود شامل محمد یا رسول
الله، علیاً یا ولی الله، السلام السلام یا شهر رمضان یا شهر صیام علیك
السلام، هذا شهر المغفره یا شهر مبروك علیك السلام، آمنك الله بالله اَسكنك
الله جنه، رحیم الله لدنهُ، جمیعاً النّار و العذاب، عبادالله ذكرالله
یرحم كم الله، لا اله الا الله، یاایهاالمومنون، یا ایها المسلمون است.
یکی از قدیمی ترین و پر طرفدار ترین آداب و رسوم مردم در ماه مبارک رمضان که در جای جای بوشهر کم رنگ می باشد ولی در بسیاری از روستاها همچنان برگزار می شود، آئین گره گشا(گِلِی گشو) می باشد که علاقمندان بسیاری را از نقاط مختلف به روستاها می کشاند تا در این آئین شرکت یا نظاره گرآن باشند.
گره گشا در شب میلاد باسعادت امام حسن مجتبی(علیه السلام) در ایام ماه رمضان بعد از نماز مغرب و عشاء توسط نوجوانان و نونهالان اعم از دختر و پسر برگزار می شود و بعضاً بزرگسالان نیز به بهانه همراهی از نونهالان در این آئین شرکت فعال دارند.
بچه ها بصورت گروهی که تعداد آنها به 5 الی 10 نفرمی رسد به درب منازل رفته و دق الباب می نمایند و با خواندن شعر(هی گری گشو-گشو گری) بصورت محلی خوانده می شود که صاحبان منازل هم به مناسبت شب میلاد امام حسن(علیه السلام) اگر خوراکی را آماده کرده باشند به آنها می دهند و این گروه در جواب آنها می گویند (خونه گچی- پُر همه چی)!!!
اگر صاحب خانه درب را باز نکرد و یا به آنها چیزی نداد شعار می دهند(خونه گدا-هیچی نداد) و این آئین تا پاسی از شب ادامه دارد و نونهالان که کیسه هایی در دست داشته اند اگرپرُ شود به خانه می روند و آن را تخلیه نموده و باز به محل برمی گردند.
فلسفه این کار این است که به مناسبت ولادت امام حسن (علیه السلام) که پسر حضرت زهرا(سلام الله علیها) می باشد، اهالی معتقد می باشند که اگر گره یا مشکلی در کار و زندگی داشته باشند، نونهالان و نوجوانان اگر مراجعه به درب منزل آنها نمایند و این صاحبان منازل به آنها هدیه ایی دهند و دل آنها را شاد کنند، گره زندگی آنها حل می شود.
چونکه امام حسن (علیه السلام)کریم اهل بیت است و بین ائمه در بخشش مشهور می باشد، اعتقاد مردم این است که اگردر شب تولد ایشان ببخشند مشکلات آنها حل خواهد شد .
آئین سینه زنی سنتی در شبهای 19 ، 20 و 21 ماه رمضان در مسجد این روستا برگزار می شود و در شب های قدرنیز بعد از مراسم سینه زنی آئین احیاء شب های قدر در این مسجد برگزار می شود و سحری نیز توسط خیرین به مردم توزیع می شود .
یکی دیگر از آئین های سنتی مردم استان بوشهر در شب 23 ماه رمضان بعد از مقابله و دعای افتتاح با خواندن دعای جوشن کبیر توسط قاریان و مداحان برگزار می شود که به الغوث مشهور است که در مسجد یک سطل آب بزرگ با 40 لیتر آب فراهم می نمایند و یک نفر نیز که تسبیح به دست دارد در آنجا قرار می دهند تا در حین خواندن این دعا که در 100 بند می باشد 100 دور تسبیح را درون سطل بگرداند .
یک نفر دیگر نیز در آنجا قرار می دهند تا 100 گره به یک ریسمان که مخصوص صیادی می باشد گره زنند و آنها بر این اعتقاد می باشند که با این کار گره ای از زندگی آنها باز می شود و آب را به مریضان و مردم عادی می دهند و این اعتقاد را دارند که این آب تا سال بعد شفا دهنده و جلا دهنده قلب و روح انسانهاست.
در قدیم بعضی ها در کنج مسجد می نشستند وبریک ریسمان گره می زدند و در پایان مراسم نیزبه گردن و یا دست خود آویزان می کردند تا در طول سال گره گشای آنها باشد.
روز عید فطر مردم استان بوشهر بعداز خواندن نماز عید، راهی گلزارهای شهدا و خانه افرادی می شوند که طی یکسال گذشته عزیزی را از دست داده اند. این رسم به عید تلخک در استان بوشهر نام دارد.
البته چند سالی است در برخی از روستاها به درخواست اهالی روستا، شورای روستا و امام جماعت روستا عید تلخک به صورت کلی در قرستان روستا انجام می شود.
