چهارشنبه ۲۶ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 2024 May 15
"دعا" سياست بلند مديريتي در آيين مقدس اسلام
دعا نشان دهنده بعد بي نهايت انسان و در هم شكننده تصورات غلط اوست كه گرداگردش را احاطه كرده و به او مي فهماند كه مرز والاي انسانيت، فراتر از تصورات و كشش او، آن چنان است كه تا حد بي حدي توان جهش دارد.
گروه دین و اندیشه «تیتریک» ؛"دعا" يكي از سياست هاي بلند مديريتي در آيين مقدس اسلام است. دعا براي پيشبرد نظام تربيتي و اخلاقي امت بوده و در سرعت بخشي به سوي اهداف مقدس و متعالي بسيار موثر بوده و حتي مي توان گفت كه خود نقش هدف را در تعاليم عاليه آن نظام ايفا مي كند. انسان مسلمان در مكتب دعا به آموزه هاي فراواني دست می یابد و نشنيده ها و ندانسته هاي بسياري را مي آموزد.
خداي خود را چگونه بدانيم؟
آيا مي توان گفت اي خدايي كه در آسمان ها هستي؟ آيا مي توان گفت اي خدايي كه به من نزديك هستي؟ و يا مي توان او را به صفاتي كه شايسته مخلوقان است خواند؟ آيا مي توان خداي را در ذهن مجسم كرد؟ آيا مي توان خدا را روح ناميد؟ آيا مي توان براي خدا عواطف و احساسات ثابت كرد؟ و يا هيچ يك از اين گونه صفات براي خدا جايز نيست و بايد خداي را آن گونه دانست كه با شان حضرتش سازش داشته باشد و اين شناخت و صفات، فقط از راه اولياي الهي و ائمه است.
چگونه با خدا سخن بگوييم؟
آيا مي توان او را اين گونه ثنا گفت كه؛ اي خدايي كه ملكت آباد باد! و يا مي توان جملاتي مشابه آن را در خطاب به او گفت؟ مسلما خير. تعليمات ائمه در ادعيه آموزشي است در راه شيوه سخن گفتن با خداوند. آنها به ما آموزش داده اند كه به خداي متعال عرض كنيم؛ الحمد الله رب العالمين" يعني هر كمال و زيبايي و هر گونه تحسين و ستايش، فقط و فقط برازنده توست و جز تو كسي شايسته اين كار نيست.
چه چيز از خدا بخواهيم؟
به راستي، نيازهاي راستين ما كجاست و كدامين نياز را بايد از خدا بخواهيم؟ آيا خواستن آب و نان و آسايش كافي است؟ آيا مقام و منصب درخواست كردن مناسب است؟ آيا درخواست مادي، ضامن سعادت و نيك بختي ماست و يا بايد زندگي جاودان را طلبيد و در آن زندگي، هم زيستي با فرشتگان و اوليا و انبيا را بخواهيم. يكي از تعاليم دعاها، آداب خواستن است و اين كه بياموزيم كه در مسير سعادت، چه بخواهيم و چگونه مقامات و درجات وارستگان را كه بر پرملائك، عظيم ترين قله هاي معرفت را فتح كرده اند درخواست كنيم و مقامي را كه در سايه آن بي اعتنا به حور و قصور بوده اند، بخواهيم.
معارف عظيم در قالب دعا
انسان با ورود در مكتب دعا، از خواب غفلت بيدار شده و به گنجينه معارف راه می یابد. البته اگر انسان تا ابد هم درخواست و طلب كند به گوشه اي از بركات بي پايان نمی رسد، چرا که انسان به تنهایی توان ادراكي كم ترين درجه از معارف الهی را ندارد و فقط معصوم این توان و ظرفیت را دارد. بر همین اساس، مكتب پربركت تربيتي ائمه است كه سخن گرفتن درست با خدا را به بشر می آوزد که بگوید؛ خدايا! چشمان دل ما را آن روشنايي كرامت كن كه به نظاره نشيند و حجاب هاي نوراني را يكي پس از ديگري پشت سر گذارد تا به معدن عظمت بار يابد.
موقعيت شناسي در دعاها
گزينه هايي را كه امامان معصوم در مكتب دعا به امت خود اعلام فرموده، موقعيت دعا و دعا كننده و آن كس را كه در دعا بدو توجه كرده و او را مي خوانيم به خوبي روشن كرده و هر يك را، در موقعيت مناسب خود قرار داده است. البته دعا بايد آن گاه انجام پذيرد كه تمامي اين شرايط شناسايي گردد.
اگر ما به نيازهاي راستين و شرايط شخصي خود در بستر هستي آگاه نباشيم، هيچگاه در نمي يابيم كه چه چيز را از خدا بخواهيم؟ بلكه هر چه را درخواست كنيم، بيجا و خلاف حكمت و به دور از اجابت الهي است. اگر ادب دعا را ندانيم و نفهميم چگونه بايد سوال كرد و اگر به محضر الهي آگاه نباشيم و نسنجيده لب به سوال و تقاضا باز گشاييم، نه تنها مقرب نيست، بلكه موجب دوري از خدا و منع فيض و اجابت خواهد شد.
دعا نشان دهنده توان اوج انسان
مضامين دعاها، گوياي اين حقيقت است كه تربيت انسانها، تا بلندترين مقامات معرفت ممكن است. اولين كساني كه خود به حقايق بلند اين دعاها رسيده اند، حضرات معصومان بوده اند كه آن چه را خود يافته اند، بازگو كرده و امت خود را بدان سوي خواندند و در باطن جان مردم، طلب و درخواست آن مقام را داشته اند. آنها ذهن بي خبر مردم را آگاه كردند كه مقامات والايي وجود دارد كه خداي متعال براي مردم ذخيره كرده كه در صورت آماده سازي خويش، از طرف حضرت حق منع فيض نيست و به درخواست هاي راستين جواب مثبت مي دهد و آن فضايل معنوي را بر حسب ظرفيت ها به بندگان خود مي بخشد.
خداي خود را چگونه بدانيم؟
آيا مي توان گفت اي خدايي كه در آسمان ها هستي؟ آيا مي توان گفت اي خدايي كه به من نزديك هستي؟ و يا مي توان او را به صفاتي كه شايسته مخلوقان است خواند؟ آيا مي توان خداي را در ذهن مجسم كرد؟ آيا مي توان خدا را روح ناميد؟ آيا مي توان براي خدا عواطف و احساسات ثابت كرد؟ و يا هيچ يك از اين گونه صفات براي خدا جايز نيست و بايد خداي را آن گونه دانست كه با شان حضرتش سازش داشته باشد و اين شناخت و صفات، فقط از راه اولياي الهي و ائمه است.
چگونه با خدا سخن بگوييم؟
آيا مي توان او را اين گونه ثنا گفت كه؛ اي خدايي كه ملكت آباد باد! و يا مي توان جملاتي مشابه آن را در خطاب به او گفت؟ مسلما خير. تعليمات ائمه در ادعيه آموزشي است در راه شيوه سخن گفتن با خداوند. آنها به ما آموزش داده اند كه به خداي متعال عرض كنيم؛ الحمد الله رب العالمين" يعني هر كمال و زيبايي و هر گونه تحسين و ستايش، فقط و فقط برازنده توست و جز تو كسي شايسته اين كار نيست.
چه چيز از خدا بخواهيم؟
به راستي، نيازهاي راستين ما كجاست و كدامين نياز را بايد از خدا بخواهيم؟ آيا خواستن آب و نان و آسايش كافي است؟ آيا مقام و منصب درخواست كردن مناسب است؟ آيا درخواست مادي، ضامن سعادت و نيك بختي ماست و يا بايد زندگي جاودان را طلبيد و در آن زندگي، هم زيستي با فرشتگان و اوليا و انبيا را بخواهيم. يكي از تعاليم دعاها، آداب خواستن است و اين كه بياموزيم كه در مسير سعادت، چه بخواهيم و چگونه مقامات و درجات وارستگان را كه بر پرملائك، عظيم ترين قله هاي معرفت را فتح كرده اند درخواست كنيم و مقامي را كه در سايه آن بي اعتنا به حور و قصور بوده اند، بخواهيم.
معارف عظيم در قالب دعا
انسان با ورود در مكتب دعا، از خواب غفلت بيدار شده و به گنجينه معارف راه می یابد. البته اگر انسان تا ابد هم درخواست و طلب كند به گوشه اي از بركات بي پايان نمی رسد، چرا که انسان به تنهایی توان ادراكي كم ترين درجه از معارف الهی را ندارد و فقط معصوم این توان و ظرفیت را دارد. بر همین اساس، مكتب پربركت تربيتي ائمه است كه سخن گرفتن درست با خدا را به بشر می آوزد که بگوید؛ خدايا! چشمان دل ما را آن روشنايي كرامت كن كه به نظاره نشيند و حجاب هاي نوراني را يكي پس از ديگري پشت سر گذارد تا به معدن عظمت بار يابد.
موقعيت شناسي در دعاها
گزينه هايي را كه امامان معصوم در مكتب دعا به امت خود اعلام فرموده، موقعيت دعا و دعا كننده و آن كس را كه در دعا بدو توجه كرده و او را مي خوانيم به خوبي روشن كرده و هر يك را، در موقعيت مناسب خود قرار داده است. البته دعا بايد آن گاه انجام پذيرد كه تمامي اين شرايط شناسايي گردد.
اگر ما به نيازهاي راستين و شرايط شخصي خود در بستر هستي آگاه نباشيم، هيچگاه در نمي يابيم كه چه چيز را از خدا بخواهيم؟ بلكه هر چه را درخواست كنيم، بيجا و خلاف حكمت و به دور از اجابت الهي است. اگر ادب دعا را ندانيم و نفهميم چگونه بايد سوال كرد و اگر به محضر الهي آگاه نباشيم و نسنجيده لب به سوال و تقاضا باز گشاييم، نه تنها مقرب نيست، بلكه موجب دوري از خدا و منع فيض و اجابت خواهد شد.
دعا نشان دهنده توان اوج انسان
مضامين دعاها، گوياي اين حقيقت است كه تربيت انسانها، تا بلندترين مقامات معرفت ممكن است. اولين كساني كه خود به حقايق بلند اين دعاها رسيده اند، حضرات معصومان بوده اند كه آن چه را خود يافته اند، بازگو كرده و امت خود را بدان سوي خواندند و در باطن جان مردم، طلب و درخواست آن مقام را داشته اند. آنها ذهن بي خبر مردم را آگاه كردند كه مقامات والايي وجود دارد كه خداي متعال براي مردم ذخيره كرده كه در صورت آماده سازي خويش، از طرف حضرت حق منع فيض نيست و به درخواست هاي راستين جواب مثبت مي دهد و آن فضايل معنوي را بر حسب ظرفيت ها به بندگان خود مي بخشد.
منبع: مهر
ارسال نظر
اخبار برگزیده
