چالش مذاکرات ژنو 2 ؟

گروه بین الملل«تیتریک»؛ موضوع کاربرد یا عدم کاربرد سلاح شیمیایی در سوریه، یکی از موضوعاتی است که با وجود اختلاف نظر بین اعضای دائم شورای امنیت، همچنین در دستور کار این شورا قرار دارد. در حالی که پیشنهاد غالب اعضاء شورای امنیت علیه سوریه، توسط روسیه وتو شده و درگیری لفظی بین روسیه با آمریکا، انگلیس و فرانسه ادامه دارد؛ اعضاء درصددند با متوجه کردن مسئولیت حمله شیمیایی به سوریه، قطع نامه تندی علیه این کشور صادر نمایند.

روسیه معتقد است بدون در دست داشتن مدرک، نمی توان دمشق را متهم کرد. در حالیکه گزارش سازمان ملل متحد استفاده از گاز اعصاب سارین در جریان حمله با راکت را تأیید کرده است؛ اما اشاره ای درباره عوامل این حمله نداشته است. در عین حال فرانسه، آمریکا و انگلیس، دست داشتن دولت بشار اسد در حمله شیمیایی را تأیید می کنند و این امر، اختلافات عمیقی بین روسیه و آمریکا بوجود آورده است.

درحالیکه تعارضات و منازعات لفظی بین قدرتها بر سر خلع سلاح سوریه ادامه دارد، این فرضیه تقویت شده است که توافق ژنو که بزودی در سوئیس برگزار می شود، بسیار شکننده و حتی در آستانه شکست قرار دارد.

روسیه معتقد است مدارکی از سوریه دریافت کرده که نشان می دهد شورشیان از سلاح شیمیایی استفاده کرده اند. به هر حال روسیه به حمایت خود از سوریه ادامه می¬دهد و مواضع مسکو در قبال بحران سوریه، نشان از نقشه هدفمند و ایجاد توازن جهانی بین این کشور با غربیها دارد. 

البته به نظر می رسد تعارضات بین قدرتها، بیشتر ریشه در انشای قطع نامه و مواضع اخیر غرب و اصرار بر گنجاندن گزینه نظامی در قطع نامه الزام آور علیه سوریه دارد؛ که موجب واکنش روسیه شده است. لذا هرگونه رایزنی در خصوص اجماع بر سر قطع نامه جدید علیه سوریه، ثمربخش نخواهد بود. در همین راستا توافق بین چین و روسیه در قبال مسئله سوریه و حل وفصل دیپلماتیک، بدون دخالت نظامی در اولویت قرار گرفته است.

ادامه حمایتهای روسیه

به نظر می رسد رایزنی ها و تلاش غرب در قبال مسئله سوریه و رسیدن به اجماع برای حمله نظامی به این کشور، با شکست مواجه شده است. یکی از اولویتهای روسیه، توافق با آمریکا درباره خروج سلاح شیمیایی از سوریه برای نابودی آنها تا اواسط سال 2014 میلادی می باشد.

در همین راستا نماینده روسیه در سازمان ملل، خواستار بازگشت فوری بازرسان بین المللی به سوریه شد و بازرسان دوباره وارد سوریه شدند. امری که حکایت از این دارد که روسیه نسبت به استفاده تروریستها از سلاح شیمیایی اطمینان دارد و حتی پوتین رویکرد غربیها را حقه بازی موزیانه خواند.

روسیه معتقد است مدارکی از سوریه دریافت کرده که نشان می دهد شورشیان از سلاح شیمیایی استفاده کرده اند. به هر حال روسیه به حمایت خود از سوریه ادامه می دهد و مواضع مسکو در قبال بحران سوریه، نشان از نقشه هدفمند و ایجاد توازن جهانی بین این کشور با غربیها دارد.

به زعم دولتمردان مسکو، مادامی که انگشت اشاره اتهام غربی ها به سمت سوریه است؛ مسکو اجازه نخواهد داد هیچ قطع نامه ای علیه سوریه صادر شود. طی این مدت، غالب جلسات شورای امنیت بدون اجماع به پایان رسیده است. حتی گنجاندن بند هفت منشور سازمان ملل و اقدام نظامی علیه دمشق با مخالفت روسیه مواجه شده است.

آنچه در آستانه ژنو2 اولویت دارد این است که، بدون حضور ایران، نشست نتیجه‌ای در بر نخواهد داشت و ایران به عنوان یک کشور دوست می‌تواند با اتخاذ مواضع درست در رفع بحران سوریه موفق عمل کند.

در همین خصوص بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل از اینکه جامعه بین المللی نتوانسته بحران سوریه را حل نماید؛ ابراز تأسف کرد و حتی در نطق اجلاسیه مجمع عمومی سازمان ملل، خواهان وحدت شورای امنیت در حل بحران سوریه شد. به هر شکل، پوتین رییس جمهور روسیه، معتقد است که غربیها با نیرنگ و تزویر، اتهام شیمیایی به سوریه می زنند و مسکو تحت هر شرایطی درکنار سوریه و مقابل دشمن آنها خواهد ماند.

آنچه در آستانه ژنو2 اولویت دارد این است که، بدون حضور ایران، نشست نتیجه‌ای در بر نخواهد داشت و ایران به عنوان یک کشور دوست می‌تواند با اتخاذ مواضع درست در رفع بحران سوریه موفق عمل کند.

با توجه به این که غربیها، از یک  طرف، سیاست «دست درازی»و تهدید نظامی، و از طرف دیگر، حمایت از تروریستها را در دستور کار خود دارند، بنظر می‌رسد با ادامه این روند، امید به حل بحران سوریه و رسیدن به اجماع غیر ممکن است. بنابراین حضور طرفین سوری  و کشورهای موثر منطقه در نشست ژنو، می تواند رسیدن به صلح و آشتی در این کشور را تسریع نماید.