دوشنبه ۱۷ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 2024 May 06
علل، علائم و راه های درمان شقاق دندانی
ترک دندان می‌تواند منجر به از دست دادن دندان شما شود.
گروه دانش «تیتر یک»؛ شقاق دندان می‌تواند در اثر جویدن چیزی بسیار سفت، دندان قروچه یا پیری خود بدن ایجاد شود. در برخی موارد باعث ناراحتی می‌شوند و در موارد دیگر مورد توجه قرار نمی‌گیرند.
اگرچه در مورد این نوع ضایعه در دندان‌ها چندان صحبت نمی‌شود، اما بسیار رایج هستند. در واقع، ۴۰ درصد از جمعیت و مردان و زنان را به طور مساوی تحت تأثیر قرار می‌دهند. گروه سنی که بیشتر تحت تأثیر قرار می‌گیرد معمولاً بین ۳۰ تا ۶۰ سال است.
شقاق دندانی یکی از دلایل اصلی از دست دادن دندان در کشورهای صنعتی است. اما نترسید، درمان‌هایی برای کمک به حفظ ترک خوردگی دندان در دهان در دسترس هستند. همه چیز را به شما خواهیم گفت.
شقاق دندانی چیست؟
شقاق دندانی یک ترک بدون جدا شدن در ساختار دندان است. ترکی است که روی سطح دندان باز می‌شود. این‌عدم تداوم در دندان‌ها می‌تواند مورد توجه قرار نگیرد، به خصوص زمانی که فقط مینای دندان را درگیر می‌کند. این موارد، معمولاً توسط دندانپزشک در طی معاینات دندانپزشکی پیدا می‌شود. اما در موارد دیگر، شقاق دندانی باعث عوارض مختلفی مانند حساسیت، عفونت و یا حتی از دست دادن دندان می‌شود.
وضعیتی وجود دارد که به نام سندرم دندان ترک خورده شناخته می‌شود، یک آسیب‌شناسی که با درد هنگام جویدن مشخص می‌شود که به دلیل وجود یک شقاق ایجاد می‌شود. چون ترک بسیار کوچکی است و بیمار سابقه ضایعات قبلی را ندارد، تشخیص آن مشکل است.
سن عامل مهمی در بروز این شرایط است. همانطور که اشاره کردیم، معمولا در افراد بالای ۳۰ سال و به خصوص بعد از ۵۰ سالگی بروز می‌کنند.
با این حال، سن تنها عنصری نیست که باید در نظر گرفته شود. آن‌ها همچنین می‌توانند در جوانان رخ دهند. بیایید با جزئیات به علل آن‌ها نگاه کنیم.
علل ایجاد شقاق دندان
موقعیت‌های دهانی متعددی وجود دارد که می‌تواند باعث ایجاد شقاق دندانی شود. اینها رایج‌ترین هستند:
• دندان قروچه: فشردن و ساییدن دندان‌ها باعث ضعیف شدن آن‌ها می‌شود و آن‌ها را مستعد ترک‌ها می‌کند. علاوه بر این، نیروی بیش از حد این عادت برای ایجاد ترک‌های خود به خودی روی سطوح کافی است. این به ویژه برای دندان‌های آسیاب صادق است.
پرکردگی‌های بزرگ که یکپارچگی دندان را ضعیف می‌کند.
گاز گرفتن یا جویدن غذای بسیار سفت، مانند آجیل، یخ یا آب نبات.
• ضربه: ضربه به دهان می‌تواند به یکپارچگی دندان آسیب برساند. تصادفات رانندگی، زمین خوردن، آسیب‌های ورزشی و دعوا شرایطی هستند که می‌توانند باعث این نوع ضربه به دندان‌ها شوند.
• تغییرات ناگهانی در دمای دهان: به عنوان مثال، زمانی که چیزی بسیار داغ می‌خورید و سپس سعی می‌کنید با نوشیدن یک چیز سرد دهان را خنک کنید.
• دندان‌های دارای کانال ریشه: دندان‌های دارای کانال ریشه که به دلیل کمبود پالپ فاقد شادابی هستند، به مرور زمان دچار کم آبی می‌شوند. این تغییرات ساختاری باعث تضعیف عناصر ریشه می‌شود و خطر ترک خوردن در هنگام گاز گرفتن چیزی کمی سخت‌تر از حد معمول را افزایش می‌دهد.
• دندان‌هایی با پر کردگی موقت: در حالی که منتظر ترمیم قطعی دندان مانند بریج یا روکش هستید، ممکن است دندان‌ها با خمیرهای موقت پوشانده شوند. هنگامی که با این مواد پرکننده به سختی چیزی را گاز می‌گیرید، دندان‌ها می‌توانند ترک بخورند، به‌خصوص اگر قبلاً کار کانال ریشه داشته باشند. در این موارد، ترک‌های ریشه شایع‌ترین هستند.
• هنگام برداشتن پین: کارهایی که برای برداشتن پین از داخل دندان انجام می‌شود، می‌تواند باعث ایجاد ترک در ناحیه ریشه شود که قبلاً با درمان قبلی ضعیف شده است.
• جویدن ناخن می‌تواند باعث ایجاد شقاق دندانی شود، جویدن ناخن عواقب سلامتی دارد. از جمله احتمال ایجاد شکاف در دندان ها.
انواع شقاق دندان
شقاق‌های دندانی بسته به بافت‌های دندانی درگیر، نواحی دندانی که روی آن‌ها تأثیر می‌گذارند و جهت آن‌ها می‌تواند از نظر جدیت متفاوت باشد. بررسی پیچیدگی ترک در دندان بسیار مهم است زیرا بسته به نوع ضایعه، درمان‌های مختلفی برای حل مشکل انتخاب می‌شود. با توجه به بافت‌های درگیر و بزرگی مشکل، می‌توان این دو نوع را تشخیص داد:
• شقاق‌های سطحی دندان: این شقاق‌ها فقط روی مینای دندان تاثیر می‌گذارند و باعث درد یا ناراحتی برای بیمار نمی‌شوند. به طور کلی، آن‌ها نیازی به درمان ندارند، اگرچه دندانپزشکان اغلب ترجیح می‌دهند آن‌ها را برای جلوگیری از فیلتر شدن باکتری‌های بیماری‌زا ببندند.
• شقاق‌های عمیق دندانی: شقاق‌های عمیق آن‌هایی هستند که فراتر از مینای دندان گسترش یافته و عاج و حتی پالپ را درگیر می‌کنند. آن‌ها باعث درد و ناراحتی‌های دیگر می‌شوند، بنابراین درمان‌های متفاوتی برای معکوس کردن وضعیت ضروری خواهد بود. اگر ترک به زیر خط لثه کشیده شود، معمولاً کشیدن دندان ضروری است.
همانطور که گفتیم انواع دیگری از طبقه‌بندی‌ها نیز وجود دارد. بسته به ناحیه دندان آسیب دیده، می‌توانیم شکاف‌های تاج، ریشه یا هر دو قسمت را تشخیص دهیم.
شکل و جهت شقاق نیز به ویژه در هنگام تشخیص علت‌شناسی و تصمیم گیری در مورد درمان مهم است. بنابراین می‌توانیم ترک‌ها را به صورت افقی، عمودی یا مایل طبقه‌بندی کنیم.
علائم شقاق دندان
برخی از انواع شقاق‌های دندانی علائمی ایجاد نمی‌کنند و می‌توانند مورد توجه قرار نگیرند. به خصوص هنگامی که آن‌ها ضایعات سطحی در مینای دندان هستند.
در مواقع دیگر، ترک‌های دندان می‌تواند علت انواع مختلف ناراحتی باشد. هر چه ترک عمیق‌تر و گسترده‌تر باشد، علائم بیشتر می‌شود. اگرچه درد از بیمار به بیمار دیگر متفاوت است.
ناراحتی حاد اما ناپیوسته که می‌آید و می‌رود، یکی از علایم رایج این شرایط است. درد هنگام جویدن یا گاز گرفتن، به ویژه در لحظه رها شدن لقمه نیز مشخص است.
فشار جویدن قطعات شکاف را جدا می‌کند و باعث ایجاد درد می‌شود. سپس، هنگام شل کردن، ترک دوباره به سرعت بسته می‌شود و باعث ایجاد یک حس تیز و بسیار ناراحت کننده جدید می‌شود.
حساسیت به گرما، سرما و شیرینی‌ها یکی دیگر از ناراحتی‌های مرتبط با شقاق دندان است. تورم و التهاب لثه اطراف دندان دردناک نیز بسیار شایع است. در نهایت، در برخی موارد مشهودتر، امکان مشاهده و مشاهده ترک روی سطح دندان وجود دارد.
ترک خوردگی دندان چگونه تشخیص داده می‌شود؟
اگر برخی از علائم ذکر شده در بالا را دارید، ممکن است شقاق دندانی داشته باشید. بهترین کار در این مورد مراجعه به دندانپزشک برای معاینه است.
برای تشخیص دقیق دندان ترک خورده، همیشه باید به دندانپزشک مراجعه کرد. دندانپزشک منابع متعددی دارد، اگرچه تشخیص این اختلال اغلب دشوار است.
در ابتدا، دندانپزشک در مورد تاریخچه پزشکی، عادات و موقعیت‌هایی که می‌تواند با ترک در دندان همراه باشد، سؤالاتی می‌پرسد. سابقه ضربه به این ناحیه، جویدن غذاهای بسیار سفت به طور منظم، یا ابتلا به دندان قروچه از دلایلی هستند که می‌توانند دندانپزشک را راهنمایی کنند.
هنگامی که روی صندلی نشسته اید، دندانپزشک با استفاده از نور خوب و حتی ذره بین، دندان را به طور کامل بررسی می‌کند. آن‌ها همچنین ممکن است یک کاوشگر دندان را روی و اطراف دندان حرکت دهند تا بی‌نظمی‌ها یا لبه‌هایی را که ممکن است روی ابزار گیر کند، تشخیص دهند.
پروبینگ لثه مانوری است که به دندانپزشک اجازه می‌دهد تا به دنبال التهاب لثه و شناسایی ترک‌های عمودی که می‌تواند باعث ایجاد آن شود. اشعه ایکس قادر به نشان دادن شکاف‌های کوچک نیست. با این حال، دندانپزشک ممکن است برای بررسی سایر مشکلات مرتبط به این نوع آزمایش متوسل شود.
راههای درمان شقاق دندان
هنگامی که دندانپزشک شقاق دندانی را تشخیص داد، می‌تواند مناسب‌ترین درمان را برای هر مورد برنامه ریزی کند. روشی که باید انجام شود به عوامل مختلفی بستگی دارد:
- محل ترک
- اندازه ضایعه
- بافت‌های درگیر
- خواه زیر خط لثه کشیده شود یا نه
- اگر بیمار علائم همراه داشته باشد.
براساس این داده ها، دندانپزشک ممکن است به برخی از روش‌های زیر متوسل شود:
• بدون درمان: در ترک‌های ریز روی مینا که روی ظاهر تأثیر نمی‌گذارند یا باعث درد نمی‌شوند، بهتر است آن‌ها را لمس نکنید و فقط کنترل‌های دوره‌ای انجام دهید.
• پولیش: زمانی که ترک‌ها خیلی عمیق نیستند، سطح دندان را می‌توان پولیش داد.
• آب بندی: در مورد ترک‌های کم عمق در مینای دندان، یک درزگیر استفاده می‌شود که یک رزین سیال است که از شکاف می‌گذرد و آن را پر می‌کند. این از نفوذ باکتری‌ها به مناطق عمیق‌تر جلوگیری می‌کند.
• پر کردن: هنگامی که ترک گسترده‌تر است، ترمیم می‌شود و با رزین‌های پلاستیکی پر می‌شود که عملکرد و زیبایی دندان را بازیابی می‌کند.
• روکش ها: روکش‌ها راه حلی برای موارد ترک‌های بسیار گسترده هستند که بخش بزرگی از دندان را به خطر می‌اندازند. همچنین برای بازسازی دندان‌هایی که تحت درمان ریشه قرار گرفته‌اند نیز استفاده می‌شود.
• ریشه دندان: اگر شقاق دندان به پالپ برسد یا بر آن اثر بگذارد، انجام عمل ریشه ضروری است. با این روش بافت داخلی دندان برداشته می‌شود، فضا با مواد مخصوص مهر و موم شده و سپس دندان ترمیم می‌شود تا آناتومی از دست رفته بازیابی شود.
• استخراج دندان: هنگامی که شقاق بسیار گسترده است، ناحیه ریشه را تحت تأثیر قرار می‌دهد یا سایر ساختارهای مجاور را به خطر می‌اندازد، کشیدن دندان ضروری است. سپس به دنبال جایگزین‌های مصنوعی می‌گردند.
اگر مشکوک به شقاق دندانی هستید چه باید کرد؟
اگر به دهان خود ضربه زده اید، دندان قروچه دارید یا هنگام گاز گرفتن غذای بسیار سفت چیزی عجیب در دندان‌های خود احساس کرده اید، ممکن است دچار شقاق دندان شوید. اگر هنگام گاز گرفتن دندان درد دارید یا نوشیدنی‌های خیلی گرم یا سرد باعث ناراحتی شما می‌شود، ممکن است به دلیل ترک خوردن نیز باشد.
در این موارد، بهترین کار این است که در اسرع وقت برای تایید تشخیص و جستجوی راه حل سریع به دندانپزشک مراجعه کنید. با این حال، تا زمانی که دندانپزشک نتواند شما را ببیند، اقداماتی وجود دارد که به شما کمک می‌کند تا ناراحتی را کاهش دهید و از بدتر شدن مشکل جلوگیری کنید.
یک نکته بسیار مفید این است که از جویدن با سمتی که به ترک شک دارید خودداری کنید. علاوه بر این، چیزی که ایده آل است، خوردن غذاهای نرم و راحت است که نیاز به تلاش زیادی برای جویدن ندارد.
اگر درد بسیار شدید شد، از دندانپزشک خود در مورد امکان استفاده از مسکن‌های بدون نسخه تا زمانی که می‌توانید وقت ملاقات بگیرید، سوال کنید. هرگز خود درمانی نکنید، زیرا ممکن است سلامتی خود را به خطر بیندازید.
پیشگیری از شقاق دندان
بهترین راه برای درمان شقاق دندان پیشگیری از آن است. در حالی که گاهی ممکن است این امکان وجود نداشته باشد، باید بدانید که با برخی از روش‌های ساده می‌توان یکپارچگی دندان‌های خود را حفظ کرد.
دندان‌های سالم و قوی کمتر احتمال ترک خوردن دارند. به همین دلیل، یک راه خوب، رعایت بهداشت دهان و دندان است.
مسواک زدن دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید، نخ دندان کشیدن روزانه و داشتن یک رژیم غذایی سالم به حفظ سلامت دندان‌ها کمک می‌کند. مراجعه به دندانپزشک هر ۶ ماه برای مراقبت‌های پیشگیرانه و کنترل آسیب نیز مهم است.
علاوه بر این، برای محافظت از بافت‌های سخت دندان‌ها و جلوگیری از ترک خوردن آن ها، توصیه می‌شود از جویدن غذاهای سفت خودداری کنید. اگر ورزش‌های پرخطر انجام می‌دهید، باید از محافظ دهان استفاده کنید و اگر از دندان قروچه رنج می‌برید، محافظ‌های دهان نیز از دندان‌های شما محافظت می‌کنند.
در نهایت، اگر متوجه علائمی شدید که باعث می‌شود شک کنید که ممکن است ترک دندان داشته باشید، آن‌ها را نادیده نگیرید. ترک‌های دندان بسیار شایع هستند و هر چه زودتر درمان شوند، خطر کمتری برای عوارض وجود خواهد داشت.
منبع: بیتوته
انتهای پیام/ ن
خبرهای مرتبط
ارسال نظر
اخبار برگزیده
