کودکان اینگونه مجذوب و عاشق ماه رمضان میشوند
توصیف ماه رمضان به کودکان میتواند از روشهای مختلفی صورت بگیرد.
گروه سبک زندگی «تیتر یک»، تربیت دینی، یعنی تربیت فرد در سه حوزه اصلی شناختی، عاطفی و رفتاری بر اساس آموزههای دین که موجب پایبندی و تعهد فرد به نظر و عمل آن آموزهها، میشود. به طور فطری مسئله شناخت خدا و پذیرش اعمال دینی در نهاد همه کودکان وجود دارد اما متناسب با روشهای تربیتی والدین، درجه پذیرش آنها توسط کودکان متفاوت است. برخی از افراد اعتقاد دارند که کودکان تا زمان رسیدن به بلوغ، توانایی درک آموزههای دینی را ندارد اما به نظر برخی دیگر، کودکان استعداد آن را دارند که آموزههای دینی را فرا گرفته و در اندازه فهم خود، آنها را درک کنند. ماه رمضانی یکی از مسائل دینی است که کودکان هر ساله با آن مواجه شده و فضای معنوی آن به اندازهای قابل احساس است که حتی کودکان توانایی درک آن را دارند.
کودکان در سنین کم معمولاً درباره ماه رمضان اطلاع خاصی ندارند، آموزش مسائل دینی در مورد ماه رمضان برای کودکان بر عهده والدین و مراکز آموزشی است. اما چگونه میتوان ماه رمضان را برای کودکان معرفی کرد؟ آنها ماه مضان را چگونه میدانند؟ این فرشتههای زمینی را باید با ماه مهمانی خدا آشنا کنیم و یا اجازه دهیم که همه چیز را به مرور خودشان کشف کنند؟ برای دانستن پاسخ این سؤالات با این بخش از با ما همراه باشید.
روشهای معرفی ماه رمضان به کودکان
فرصت تربیتی والدین برای کودکان محدود است و تنها چند سال دیگر با ورود به جمع همسالان خود در مراکز آموزشی، اگر برخی از مسائل و موضوعات به درستی برای آنها شفافسازی نشود در سنین نوجوانی با مشکلاتی همراه میشوند. فرد باید از دوران کودکی نسبت به ظرفیت پذیرش و زمینه مذهبی فراهم شده از سوی والدین توسط روشهای درست با عبادات و تکالیف دینی آشنا شود تا در سن بلوغ برای انجام دادن آنها رغبت داشته باشد. در غیر این صورت، انجام دادن برخی از امور واجب مانند نماز و روزه در سن تکلیف و پس از آن، برای نوجوانان سخت میشود و ممکن است با کوچکترین بهانه، نسبت به ترک آن اقدام کند. بنابراین بهترین فرصت برای تربیت، همان سالهای ابتدایی کودک میباشد که میتوان مسائل دینی را به زبان ساده برای آنها توضیح داد. در منابع دینی گفته شده است که یاددادن به کودک مانند حکاکی بر روی سنگ، محکم و ماندگار است.
آموختن مسائل و مفاهیم دینی به کودکان، ارزش بسیاری دارد تاجایی که پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم میفرمایند: هر کس کودکی را تربیت کند تا «لااله الاالله» بگوید خدا از وی حساب نمیکشد.
امام سجاد علیه السلام درباره حقوق کودکان میفرمایند: «حق خردسال این است که در آموزش او مهربان باشی و از او در گذری و عیبش را بپوشانی و و با وی مدارا کرده و یاریش کنی. به عبارتی یاد دادن آن هم با مهربانی، حق کودک است و نباید این حق را از او دریغ کنیم»
به همین دلیل اگر میخواهید که کودک شما پیش از رسیدن به سن تکلیف، به نماز و روزه پایبند باشد باید با رعایت نکات و اصول تربیتی ماه مبارک رمضان، خاطره شیرین و معنوی از این ماه در ذهن آنها باقی بگذارید. رعایت نکاتی ساده که میتوان با توجه به روحیات و علایق کودکان آنها را در نظر گرفت، راهکارهای مؤثری در این زمینه میباشد. همچنین میتوان از روشهای ابداعی خود نیز در این رابطه استفاده کنید.
برخی از پدر و مادرها احساس میکنند که آموزشهای دینی از طریق کلاس درس و آموزشهای رسمی، تأثیر بیشتر دارد و فرزند با دیدن روزه داری آنها و فراگیری از معلمان خود با ماه رمضان آشنا شوند. زیرا آموختن مفاهیم دینی در کنار همسالان و از طریق معلم، تجربهای شیرین برای فرزندان است.
اما برای معرفی ماه رمضان توسط والدین باید نکاتی را در نظر گرفت، اینکه چه حرفهایی بایدزده شود؟ زمان مناسب چه وقتی است؟ موضوعاتی است که در موفقیت ما تأثیر بسزایی دارد.
چطور بگوییم
وقتی وارد حیطه تربیت میشویم و کودکان مخاطب ما هستند، زبان کودکانه و قابل فهم، اصل اول میباشد. بر اساس فهم و تجربیات آنها، ماه رمضان را به آنها معرفی میکنیم. با یادآوری از مهمانیهای که در آن به کودکان خوش گذشته است، ماه رمضان را نیز مانند یک مهمانی پر از خوبی و خوشی توسط خدا توضیح میدهیم و از ویژگیهایی مانند صحبت با خدا، خواستن وامید به اجابت خدا، مهربانی با دیگران و مواردی که کودکان به آنها علاقه دارند صحبت میکنیم.
داستان گفتن را فراموش نکنید
داستانهای کودکانه ماندگاری زیادی در ذهن کودکان دارند. میتوان زندگی ائمه و پیامبران الهی را در قالب قصه در این ماه به کودکان بگوئیم و آنها را به شنیدن ترغیب کنیم. برای قصه گویی میتوان از عروسکهای بندانگشتی یا بزرگتر استفاده کنیم. همچنین استفاده از کتابهای مذهبی کودکانه و مصور با صداهای مخصوص داستان گویی روش مؤثر دیگر میباشد.
پذیرفتن سختیهای آموزش
برای آموزش مفاهیم دینی به کودکان باید صبر زیادی داشته باشیم که ثواب این آموزش کمتر از عبادتهای معمولی در ماه رمضان نمیباشد. دیدن تعارضات جامعه با آموزشهای ما یکی از مشکلات در این زمینه میباشد یعنی کودکی که فردی را در حال روزه خواری میبیند و خود به تازگی با روزه داری آشنا شده است را دچار تعارض میکند. به همین دلیل کودک را با روزههای کله گنجشکی نیز آشنا کنید تا در شرایط خاص، بتوانید پاسخی مؤدبانه و مناسب به کودک دهید.
گفتن تجربههای خود
از اولین تجربههای خود در روزه داری با کودک سخن بگوئید و از آنها نیز بخواهید تا تجربههای خود در هر موردی از ماه رمضان که تجربه کردهاند را در ذهن و خاطرات خود نگه دارند.
شناساندن ارزشهای اخلاقی
با لحنی محبتآمیز و کودکانه، ارزشهای اخلاقی همچون وفای به عهد و ایثار و راز داری و راستگویی وامانت داری و حفظ زبان از خطاها در ماه رمضان را به کودک آموزش دهید.
ماه رمضان را ضیافتی بزرگ بدانید
خانوادهها معمولاً قبل از رسیدن ماه مبارک رمضان؛ مواد غذایی اولیه و مورد نیاز خود را خریداری میکنند. این فرصت را غنیمت شمرده و کودک خود را به همراه خود برای خرید ببرید و به او اجازه دهید تا خوراکیهای مورد علاقه خود را انتخاب کند. تا هر شب پس از افطار و یا قبل از سحر، آنها را میل کند.
از سختیهای روزه داری سخن نگوئید
برای کودکان خود از سختیها و تشنگیها و گرسنگیهای روزه داری توضیح ندهید و خود نیز بیاموزید که صبر و اطاعت بهتر از صبر بر عذاب است.
در این ماه خوش اخلاقتر باشید
فرزندان باید آثار مثبت روزه داری را در خود ما ببینند و احساس کنند که روزه داری موجب خوش اخلاقی، مهربانی، صبور بودن و فعالتر شدن میشود. متأسفانه برخی از والدین به کودکان میگویند که سر و صدا نکنید تا والدین روزه دار که گرنه هستند ف استراحت کنند. نباید روزه داری برای فعالیت کودکان مانعی ایجاد کند. علاوه بر این ضعف بدنی والدین در این ایام نباید بر رفتار آنها تأثیر بگذارد، چرا که نوعی دلزدگی و دید مفی نسبت به روزه و ماه رمضان درذهن آنها ایجاد میشود.
برنامهریزی برای ساعات معنوی کودک
در ایام ماه مبارک رمضان، به همراه کودکان در مراسمهایی مانند ختم قرآن، نماز جماعت، شبهای قدر شرکت کنید تا آثار و برکات معنوی حضور در این نوع اجتماعات، کودکان خود را محروم نسازید.
همچنین اگر فرزند شما به بیدار شدن در سحر علاقه نشان میدهد، با احترام به شخصیت او، بیدارش کنید اگر چه بیدار کردن کودک در این ساعات کمی سخت است اما برای تحقق تربیت دینی باید این مشکلات را تحمل کرد.
از کودک خود هنگام بیدار کردن بخواهید تا یکی از دوستان و اقوام را برای سحر با تلفن زدن بیدار کند، این فرد میتواند حتی یکی از دوستان همسن و سال فرزند شما باشد.
منبع: نمناک
انتهای پیام/ز
خبرهای مرتبط
ارسال نظر
اخبار برگزیده