آیا ایران هم مالزی را خط می‌زند؟
گروه بین الملل «تیتریک» ؛ در حالی که دولت ایران سیاست‌های تسهیل‌کننده‌ای را برای صدور روادید اتباع خارجی در پیش گرفته است، دولت مالزی چند هفته پس از ملغا کردن لغو روادید برای مسافران ایرانی، درنهایت با حذف «ویزای آنی» به جمع کشورهایی پیوست که سفر ایرانی‌ها را محدود کرده‌اند!
مقامات دولت مالزی ادعا کرده‌اند که قاچاق، مهاجرت غیرقانونی و تخلف ایرانی‌ها در این کشور، آنقدر مسأله‌ی چالش‌برانگیزی شده که مالزی از تمام تلاش‌هایی که در سال‌های اخیر برای جلب گردشگران ایرانی و سرمایه‌های آن‌ها انجام داده است، صرف نظر و شرایط سخت‌تری را برای صدور ویزا به اتباع ایرانی اعمال می‌کند.
دولت مالزی مهرماه امسال در اقدامی ناگهانی، مدت اعتبار ویزای کشورش را برای اتباع برخی کشورها از جمله ایران کاهش داد. تا قبل از آن، ایرانی‌ها در فرودگاه این کشور، ویزای سه‌ماهه می‌گرفتند و پس از این تصمیم، اعتبار این ویزا به 14 روز کاهش یافت. درواقع در سال 86 در پی بازنگری در قوانین اعطای ویزای در بدو ورود مالزی، اعطای ویزا به مسافران برخی کشورها محدود ولی ویزای مسافران ایرانی به مالزی از دو هفته به سه ماه افزایش یافته بود. این روند تا چندی پیش ادامه یافت تا آن‌که مالزی هم ورود آسان مسافران ایرانی را به کشورش لغو کرد.
در حالی که دولت مالزی این تصمیم را از حدود یک‌ماه پیش اجرا کرده است، اما وزیر گردشگری این کشور چند روز پیش از این موضوع اظهار بی‌اطلاعی کرد و گفت: «این موضوع را از طریق وزارت کشور مالزی پیگیری می‌کنم.»
اما حالا وزیر کشور مالزی خبر داده است که همان ویزای آنی 14 روزه هم برای اتباع ایرانی حذف می‌شود!
مالزی سیاست یاشده را قبلا برای کشورهایی مانند هند، چین، بوتان، نپال، بنگلادش، میانمار، تایوان و جزایر کومور به بهانه‌ی کنترل مهاجرت‌های غیرقانونی اعمال کرده بود.
احمد زهید حمیدی - وزیر کشور مالزی - صراحتا گفته است: این اقدام نسبت به درخواست استرالیا برای حصول اطمینان از گردشگرانی که از ایران و سوریه می‌آیند و از مالزی به‌عنوان مسیری برای ورود غیرقانونی به استرالیا استفاده می‌کنند، اجرا شده است.
او همچنین اعلام کرده است: خارجی‌هایی که از کشورهای بخصوصی به مالزی وارد می‌شوند، باید بلیت برگشت خود را نشان دهند تا ثابت کنند برای مدت کوتاهی در مالزی خواهند ماند.
این سیاست مالزی در حالی اتخاذ شده که این دولت، سال آینده (2014) را سال «بازدید از مالزی» نام‌گذاری کرده و از نظر وزیر گردشگری این کشور، این‌گونه تصمیم‌ها با این موضوع همخوانی ندارد و با هدف معرفی مالزی به دیگر کشورها، در تناقض است. ضمن آن‌که در چند دهه‌ی اخیر کشور مالزی از طریق جذب توریست خود را به تعریف کشورهای توسعه‌یافته رسانده و بسیار متحول شده است. میزان تبلیغات روزانه‌ی رسانه‌یی و پیامکی هم خود گویای آن است که روزانه پروازهای متعددی از ایران به کشور مالزی، در حال انتقال گردشگران هستند.
حسن قشقاوی - معاون پارلمانی، کنسولی و امور ایرانیان وزارت امور خارجه - پس از آن‌که مالزی مدت اعتبار ویزای این کشور را برای اتباع ایرانی کم کرد، گفته بود: «ما در حال مذاکره هستیم و توصیه‌ی ما این است که یک موضوع بسیار ناچیز را نباید به اکثریت ایرانیان شرافتمندی که سفرهای پرباری به مالزی دارند و حتی منابع درآمدی برای دولت مالزی هستند، تعمیم دهیم.»
اما این سیاست پیش‌تر از سوی دولت اندونزی نیز به خواست دولت استرالیا برای جلوگیری از آن‌چه مهاجرت‌های غیرقانونی توصیف می شد، اتخاذ شده بود. اندونزی نیز در تیرماه امسال، ویزای فرودگاهی خود را برای اتباع ایرانی حذف کرد و از آن‌ها خواست برای سفر به این کشور به سفارتخانه مراجعه کنند. البته سفیر این کشور تلاش کرد تا به اتباع ایرانی اطمینان دهد که صدور ویزا سخت نخواهد شد، بلکه روند صادر شدن آن تغییر می‌کند.
سخنگوی دفتر مهاجرت اندونزی به‌دنبال این اقدام، گفت: بسیاری از ایرانی‌ها برای گردشگری به اندونزی نمی‌آیند و فعالیت‌های آن‌ها برای دولت دردسر درست کرده است.
روزنامه‌ی این کشور نیز آن زمان نوشتند، دلیل این کار، قاچاق فزاینده‌ی مواد مخدر از سوی اتباع ایرانی و همچنین استفاده‌ی این افراد از خاک اندونزی به‌عنوان محلی برای گرفتن پناهندگی از دولت استرالیا بوده است.
روزنامه‌ی گاردین هم نوشت: این کار به‌دنبال درخواست «کوین راد» نخست‌وزیر استرالیا انجام شد که از اندونزی خواسته بود، مسیر ورود پناه‌جویان ایرانی به استرالیا را سخت‌تر کند.
گرجستان نیز جزو کشورهایی است که خیلی زودتر (از 10 تیرماه) و بیشتر به بهانه‌ی سیاسی، دست به این کار زد و قراردادی را که سه سال پیش با ایران برای سفر بدون ویزای اتباع دو کشور امضا کرده بود، یک‌طرفه لغو کرد.
گرجستان دلیل این اقدام خود را نگرانی از این‌که ممکن است تهران از روابط تجاری‌اش با این کشور برای دور زدن تحریم‌های غرب استفاده کند، اعلام کرد. براساس این تصمیم که از تاریخ اول ژوئیه اجرایی شده است، شهروندان ایرانی باید برای ورود به گرجستان ویزا بگیرند. البته هنوز دولت گرجستان اعلانی مبنی بر حذف ویزای آنی نداشته و پس از چند سال ورود مسافران ایرانی بدون ویزا به این کشور، حالا برای آن‌ها ویزای آنی در بدو ورود صادر می شود.
موضع وزارت خارجه‌ی ایران تا کنون درباره‌ی این اقدام جدید دولت مالزی رسما اعلام نشده است؛ اما معاون پارلمانی، کنسولی و امور ایرانیان وزارت امور خارجه قبلا در اظهاراتی گفته بود: واقعیت این است که ما مایل نیستیم روند تسهیلات ویزای بلیت باطل شود و حتی بالاتر از آن به لغو ویزا با بسیاری از کشورها فکر می‌کنیم...
واضح است که چنین حرکت‌هایی آن هم در شرایطی که دولت ایران با پیگیری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به‌دنبال تسهیل کردن شرایط صدور ویزا برای اتباع خارجی است، قطعا در روابط و تعاملات گردشگری بین ایران و این کشورها تأثیرگذار خواهد بود و شاید هم چالش‌های جدیدی را به‌وجود آورد و لغو ویزا از سوی ایران برای اتباع آن کشورها را هم بی‌منطق کند، چه بسا که در حال حاضر مالزی سفر ایرانی‌ها را محدود کرده است؛ اما اتباع این کشور همچنان می‌توانند با «ویزای آنی» به ایران سفر کنند.
