مهدویت؛ اعتقادی صرفا شیعی یا...
باید توجه داشت که اعتقاد به ظهور مصلح جهانی، اعتقادی است قرآنی و بدین جهت همه مسلمانان اعم از شیعه و سنی معتقدند که منجی جهان در فرجام تاریخ ظهور خواهند کرد.
گروه دین و اندیشه «تیتریک»؛مهدویت و اعتقاد به ظهور منجی و مصلح جهانی که در پرتوی حکومت جهانی او
همگان آرامش حقیقی را در می یابند از جمله اساسی ترین و عمیق ترین آموزه
های شیعی است؛ در این نوشتار سعی شده به این سوال آیا مهدویت تنها به شیعه
اختصاص دارد یا خیر پاسخ داده شود:
شیعیان بنابر روایات بسیاری که از پیامبر (ص) و امامان معصوم (ع) نقل شده است، مهدی (عج) را دوازدهمین پیشوای خود می دانند. آنها معتقدند که او از سلاله پاک فاطمه زهرا (س) و نهمین فرزند امام حسین (ع) است. به جهت این باور عمیق است که شیعه در راه حفظ و بزرگداشت این اصل، تلاش های فراوانی کرده است.
دانشمندان شیعه در طول تاریخ، به مرزبانی این باور پاک برخاستند و از جنبه های گوناگون علمی، روایی، تفسیری، و کلامی به تحلیل آن پرداختند و کتاب های بسیار ارزشمندی نوشتند. این تلاش ها پیش از آن که امام مهدی (ع) متولد شود، آغاز شد و تا کنون ادامه دارد.
فرهیختگان سنی نیز از دیرباز توجه خاصی به این مسئله داشته اند و در کتب های خود فصلی را به آن اختصاص داده و روایات نبوی را همراه اسناد و مدارک آن ذکر کرده اند. اهل تسنن حدود 400 روایت از رسول خدا (ص) درباره مهدی موعود (عج) نقل کرده اند. (نور مهدی، ص 37)
به جهت کثرت روایات مأثور از پیامبر اکرم (ص)، غالب علماء اهل سنت، مسئله مهدویت و تحقق حکومت ایشان را قبل از بوجود آمدن قیامت، قبول کرده اند و اگرچه بعضی از اندیشمندان اهل سنت حضرت مهدی (عج) را فرزند امام حسن عسگری (ع) ندانسته و می گویند، هنوز متولد نشده اما آنان هم به آمدن حضرت (عج) یقین دارند و در باب «اشراط الساعة» [علائم قیامت] به مسائلی اشاره دارند که مورد قبول همه فرقه های اسلامی است: مانند: خروج دجّال، آمدن سفیانی، به زمین آمدن عیسی (علیه السلام)، ظهور حضرت مهدی هر چند از عمر دنیا یک روز باقی مانده باشد، زیاد شدن هرج و مرج و بلایای طبیعی، بی نیازی مالی مردم، انفاق حضرت و امثال آن.
اسامی تعدادی از کتب علمای اهل سنت که بخشی از مباحث خود را به مهدویت اختصاص داده اند، چنین است:
مسند احمد، ج 3، ص 36، مسند ابویعلی، ج 2، ص 247، سنن ترمذی، ج 4، ص 505، سنن ابوداوود، ج 4، ص 107، سنن ابن ماجه، ج 2، ص 11368، حاکم نیشابوری در المستدرک علی الصحیحین، ج 4، ص 577، ابن الصباغ مالکی در الفصول المهمه ص 273، قندوزی حنفی در ینابیع الموده ص 241، شبلنجی در نورالابصار ص 186، ابن الصبان مصری در اسعاف الراغبین ص 140، طبری در ذخائر العقبی، ص 136 و صدها تن از نویسندگان اهل سنت به ویژگی های حضرت مهدی (عج) و چگونگی ظهور آن حضرت (عج) پرداخته اند. (احادیث الامام المهدی (عج)، ج 1، ص 5)
برخی از علمای اهل سنت نیز کتاب های مستقلی درباره حضرت مهدی (عج) نوشته اند که نام برخی از آنها عبارتند از: البرهان علامه متقی هندی، تحدیق النظر محمدبن عبدالعزیز، تلخیص البیان، ابن کمال باشا، علامات المهدی جلال الدین سیوطی و ... (بامداد روشن، ص 24)
در تمامی این کتاب ها، احادیث زیادی از پیامبر (ص) مورد استناد قرار گرفته که بیانگر آمدن فردی به نام «مهدی» (عج) است و حتی تصریح شده که وی از فرزندان فاطمه (س) است. به عنوان مثال در سنن ابی داوود ام سلمه حدیثی را از پیامبر (ص) نقل کرده است که ایشان فرمودند: «المهدی من عترتی من ولد فاطمة» (کتاب المهدی، حدیث 4284). مهدی (عج) از فرزندان حضرت فاطمه (س) است. و یا در حدیث دیگری از پیامبر (ص) به نقل از سنن ابن ماجه آمده است که می فرمایند: «المهدی مِنّا اهل البیت یُصلِحُهُ الله فی لیلة» (سنن ابن ماجه، کتاب الفتن، حدیث 4085). مهدی (عج) از میان ما اهل بیت (ع) است که خداوند شرایط ظهورش را در یک شب فراهم می سازد یا در حدیثی دیگر به نقل از أنس بن مالک ذکر شده است که پیامبر (ص) فرمودند: «نحن وُلد عبدالمطلب سعادة اهل الجنة أنا و حمزه و علی و جعفر و الحسن و الحسین و المهدی» ما فرزندان عبدالمطلب سروران بهشت هستیم یعنی من حمزه، علی (ع)، جعفر (ع)، حسن (ع)، حسین (ع)، و مهدی (عج).
علاوه بر این، کتاب سنن أبی داوود اثر امام ابوداوود سجستانی أزدی (202ــ 275 هـ. ق) از منابع ششگانه حدیث و مورد وثوق عالمان اهل سنت است. در مجلد چهارم آن بخشی تحت عنوان «کتاب المهدی» به چشم می خورد که در احادیثی از آن صریحاً درباره حضرت مهدی (عج) سخن گفته شده است. در نخستین حدیث به نقل از جابر بن سَهُره از پیامبر (ص) نقل شده که می گوید از پیامبر (ص) شنیدم، فرمودند: «پیوسته دین اسلام برپاست تا اینکه دوازده خلیفه بیایند و همه امت بر آنها اجتماع می کنند... و همه آنها از قریش می باشند»
همچنین، در حدیث دیگری از پیامبر (ص) نقل شده که فرمودند: «مهدی (عج) از میان ماست، دارای پیشانی بلند و بینی کشیده است، زمین را پس از آنکه پر از ظلم و ستم شده، از عدالت و برابری پر می سازد»
از عناوین مهمی که در سنن ابی داوود به چشم می خورد، می توان از مبحث «ملاحم» یعنی آشوب ها، همچون آشوب روم، کشتار میان حبشی ها و ترک ها، درباره علامت های قیامت و آمدن دجال نام برد.
بدین سان روشن شد که باورداشت قیام مردی از سلاله فاطمه (س) در آخرالزمان و نابودی ستم به دست توانای او، تنها خاص شیعه نیست، بلکه باوری است عمومی که همه مسلمانان به آن اعتراف دارند حتی یک باور و اعتقاد جهانی و عمومی است که در میان همه مذاهب و مکتب های جهان بوده و تا کنون نیز باقی است. همه مکاتب بشری، ظهور مصلح بزرگ در آخرالزمان را به پیروان خود بشارت داده اند، حتی مکتب های الحادی، رسیدن به جامعه بی طبقه که در آن آثاری از نابرابری اجتماعی وجود نداشته باشد را نوید داده اند. با این همه، اصالت و والایی این اندیشه، آنگونه که در اسلام، به ویژه در مذهب شیعه شرح و تبیین شده و فلسفه آن بیان گشته در هیچ مکتبی انجام نشده است./قدس
ارسال نظر
اخبار برگزیده