پنجشنبه ۲۷ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 2024 May 16
تاثير شبكه هاي تلويزيوني و فيلم هاي غربي بر افزايش پرخاشگري
دريچه هايي براي ترويج خشونت
آرش فهیم
گروه وبگردی «تیتر یک»/ "آرش فهیم" در آخرین پست از وبلاگش "کارگری در روزنامه" نوشت :
خشونت يكي از شاخصه هاي اصلي آثار سينمايي و تلويزيوني غالب بر فضاي رسانه اي جهان امروز است. به اعتقاد بسياري از كارشناسان، اين رسانه ها مهم ترين عامل ترويج و آموزش خشونت نزد كودكان و نوجوانان هستند. به عنوان مثال روزنامه ميامي هرالد آمريكا چند سال پيش يافته هاي يك پژوهش را درباره تاثير تلويزيون بر افزايش خشونت منتشر كرد. اين تحقيق از سوي راول هيوزمن (استاد دانشگاه ميشيگان) انجام شده بود و او به اين نتيجه رسيده بود كه كودكاني كه برنامه هاي تلويزيوني خشونت آميز را تماشا مي كنند نسبت به ساير همسالان خود رفتار و حركات خشن تري را بروز مي دهند. همچنين اين روزنامه به نقل از جفري جانسون از اساتيد دانشگاه كلمبيا نيز نوشت كه تماشاي بيش از يك ساعت تلويزيون در روز باعث افزايش خشونت، درگيري، دزدي و پرخاشگري نزد جوانان مي شود.
اما سينما و تلويزيون در غرب چرا خشونت زا هستند؟
سرگرمي سازي، جذابيت، طرح غيرمستقيم مضامين، نفوذ و رسوخ در ضمير ناخودآگاه مخاطب و برخورداري از گستره وسيع مخاطبان، از ظرفيت هاي قابل توجه اين رسانه هاست.
تفاوت سينما و تلويزيون با ساير رسانه ها و قالب هاي هنري و فرهنگي در اين است كه بر روح و روان مخاطب نونهال خود سيطره و تاثير بيشتري دارند. بزرگسالان كمتر اما كودكان اغلب فراموش مي كنند كه آنچه در قاب تلويزيون يا بر پرده سينما مي بينند تنها يك فيلم است، نه واقعيت. به همين دليل هم تماشاي بسياري از فيلم ها و برنامه هاي تلويزيوني به بچه ها توصيه نمي شود.
اما علاوه بر اين مسائل، بخشي از پرخاشگري به ماهيت و ذات سينما و تلويزيون برمي گردد. كتاب و ادبيات و موسيقي و هنرهاي تجسمي درونگرايانه هستند. تئاتر هم با وجود نمايشي بودن اما به خاطر برخورداري از خصلت هاي انديشمندانه، چندان مولود پرخاشگري نيست. اين در رسانه هاي تصويري و به ويژه سينما، شاخصه هاي دراماتيك خشونت آميز جلوه بيشتري مي يابد. حتي از نظر بسياري از سينماگران و نظام هاي سينمايي جهان، خشونت يك اصل محسوب مي شود و اگر اين مولفه را از آن حذف كنيم، ديگر هيچ جذابيت و ارزشي براي آن باقي نمي ماند. هم از اين رو بسياري از فيلم هاي هاليوودي كه متاسفانه به راحتي در دسترس فرزندان ما قرار مي گيرند، متكي به سكانس هاي پر زد و خورد و مملو از خون و خونريزي هستند. اين وضعيت به گونه اي است كه گاهي خشونت از روايت آن ها خارج مي شود و مخاطب هاي فيلم را مبتلا مي سازد. تاريخ سينماي آمريكا بارها تجربه قتل و جرح را در آيين ها و جشنواره ها به خود ديده است. آخرين مورد هم اكتبر امسال در مراسم افتتاحيه اكران فيلم «شواليه تاريكي بر مي خيزد» در ايالت كلورادو رخ داد كه طي آن يكي از تماشاگران تحت تاثير قهرمان فيلم اسلحه را به روي تماشاگران گشوده و 12 نفر را كشت و 50 نفر را زخمي كرد.
البته ساده انگاري است كه خشونت زايي فيلم هاي سينمايي و تلويزيوني را صرفا به آثار اكشن و ترسناك محدود كنيم. چه بسيار فيلم هاي ملودرام و روشنفكرانه اي كه به دليل ترويج افسردگي يا تحريك جنسي، مخاطب خود را به وادي جنون و پرخاشگري رهنمون مي سازند. به همين دليل نيز با وجود ممنوعيت نمايش بي پرواي خشونت در سينماي ايران اما باز هم برخي از آثار سينماي كشورمان به طور غيرمستقيم و با القاي مفاهيمي مانند نسبيت گرايي، پوچ انگاري، روابط نامتعارف انساني و... مخاطب خود را به پرخاشگري تشويق مي كنند. هر چند سينماي ايران در مقايسه با سينماي ساير كشورهاي جهان، از چنين مسائلي پاك تر است و همين ويژگي توجه بسياري از علاقه مندان به هنر در جهان كه از خشونت و آلودگي گريزان هستند را به سينماي ايران جلب مي كند.
خشونت يكي از شاخصه هاي اصلي آثار سينمايي و تلويزيوني غالب بر فضاي رسانه اي جهان امروز است. به اعتقاد بسياري از كارشناسان، اين رسانه ها مهم ترين عامل ترويج و آموزش خشونت نزد كودكان و نوجوانان هستند. به عنوان مثال روزنامه ميامي هرالد آمريكا چند سال پيش يافته هاي يك پژوهش را درباره تاثير تلويزيون بر افزايش خشونت منتشر كرد. اين تحقيق از سوي راول هيوزمن (استاد دانشگاه ميشيگان) انجام شده بود و او به اين نتيجه رسيده بود كه كودكاني كه برنامه هاي تلويزيوني خشونت آميز را تماشا مي كنند نسبت به ساير همسالان خود رفتار و حركات خشن تري را بروز مي دهند. همچنين اين روزنامه به نقل از جفري جانسون از اساتيد دانشگاه كلمبيا نيز نوشت كه تماشاي بيش از يك ساعت تلويزيون در روز باعث افزايش خشونت، درگيري، دزدي و پرخاشگري نزد جوانان مي شود.
اما سينما و تلويزيون در غرب چرا خشونت زا هستند؟
سرگرمي سازي، جذابيت، طرح غيرمستقيم مضامين، نفوذ و رسوخ در ضمير ناخودآگاه مخاطب و برخورداري از گستره وسيع مخاطبان، از ظرفيت هاي قابل توجه اين رسانه هاست.
تفاوت سينما و تلويزيون با ساير رسانه ها و قالب هاي هنري و فرهنگي در اين است كه بر روح و روان مخاطب نونهال خود سيطره و تاثير بيشتري دارند. بزرگسالان كمتر اما كودكان اغلب فراموش مي كنند كه آنچه در قاب تلويزيون يا بر پرده سينما مي بينند تنها يك فيلم است، نه واقعيت. به همين دليل هم تماشاي بسياري از فيلم ها و برنامه هاي تلويزيوني به بچه ها توصيه نمي شود.
اما علاوه بر اين مسائل، بخشي از پرخاشگري به ماهيت و ذات سينما و تلويزيون برمي گردد. كتاب و ادبيات و موسيقي و هنرهاي تجسمي درونگرايانه هستند. تئاتر هم با وجود نمايشي بودن اما به خاطر برخورداري از خصلت هاي انديشمندانه، چندان مولود پرخاشگري نيست. اين در رسانه هاي تصويري و به ويژه سينما، شاخصه هاي دراماتيك خشونت آميز جلوه بيشتري مي يابد. حتي از نظر بسياري از سينماگران و نظام هاي سينمايي جهان، خشونت يك اصل محسوب مي شود و اگر اين مولفه را از آن حذف كنيم، ديگر هيچ جذابيت و ارزشي براي آن باقي نمي ماند. هم از اين رو بسياري از فيلم هاي هاليوودي كه متاسفانه به راحتي در دسترس فرزندان ما قرار مي گيرند، متكي به سكانس هاي پر زد و خورد و مملو از خون و خونريزي هستند. اين وضعيت به گونه اي است كه گاهي خشونت از روايت آن ها خارج مي شود و مخاطب هاي فيلم را مبتلا مي سازد. تاريخ سينماي آمريكا بارها تجربه قتل و جرح را در آيين ها و جشنواره ها به خود ديده است. آخرين مورد هم اكتبر امسال در مراسم افتتاحيه اكران فيلم «شواليه تاريكي بر مي خيزد» در ايالت كلورادو رخ داد كه طي آن يكي از تماشاگران تحت تاثير قهرمان فيلم اسلحه را به روي تماشاگران گشوده و 12 نفر را كشت و 50 نفر را زخمي كرد.
البته ساده انگاري است كه خشونت زايي فيلم هاي سينمايي و تلويزيوني را صرفا به آثار اكشن و ترسناك محدود كنيم. چه بسيار فيلم هاي ملودرام و روشنفكرانه اي كه به دليل ترويج افسردگي يا تحريك جنسي، مخاطب خود را به وادي جنون و پرخاشگري رهنمون مي سازند. به همين دليل نيز با وجود ممنوعيت نمايش بي پرواي خشونت در سينماي ايران اما باز هم برخي از آثار سينماي كشورمان به طور غيرمستقيم و با القاي مفاهيمي مانند نسبيت گرايي، پوچ انگاري، روابط نامتعارف انساني و... مخاطب خود را به پرخاشگري تشويق مي كنند. هر چند سينماي ايران در مقايسه با سينماي ساير كشورهاي جهان، از چنين مسائلي پاك تر است و همين ويژگي توجه بسياري از علاقه مندان به هنر در جهان كه از خشونت و آلودگي گريزان هستند را به سينماي ايران جلب مي كند.
ارسال نظر
اخبار برگزیده
