13 آذر، آخرین فرصت ورزش ایران برای فرار از تعلیق
به گزارش گروه ورزشی «تيتريک»، وقوع چند اتفاق مهم در ماه های اخیر و دست به دست هم دادن برخی رفتارها و روابط میان مدیران کلان ورزش کشور، باعث شده تا هم اکنون کمیته بین المللی المپیک (IOC) و شورای المپیک آسیا (OCA) به عنوان اصلی ترین نهادهای بین المللی ناظر ورزش نسبت به اساسنامه کمیته المپیک و عملکرد مسئولان بلندپایه ورزش ایران حساس شده و با جدیت پیگیر اتفاقاتی باشند که در ماه های اخیر در کشور رخ داده است. این جدیت تا کنون در همه نامه های منتشر شده و دیدارهای حضوری با مقامات ورزشی ایران مطرح شده و گویا قرار است تا اصلاح برخی امور در ورزش کشور ادامه داشته باشد.
** دو خواسته اساسی مجامع بین المللی
جرقه بوجود آمدن این شرایط از چندی پیش از آغاز بازیهای المپیک لندن زده شد؛ جایی که وزیر ورزش و جوانان بر اساس آنچه که اختیار قانونی خود در اساسنامه فدراسیونهای ورزشی تلقی میکرد، دست به ایجاد تغییر در راس 5 فدراسیون ورزشی زد، تغییراتی شتابزده که شاید در همه دورههای سازمان وقت تربیت بدنی هم رخ داده بود، اما این بار به دلیل تغییر روش و برخورد مستقیم و بدون مقدمه چینی با فدراسیونها، واکنشهای زیادی در پی داشت.
ایجاد این تغییرات ابتدا در محافل داخلی با اعتراضهای گستردهای همراه شد و به دنبال آن موضوع به مجامع بین المللی درز کرد و مجامع جهانی از جمله IOC، OCA و فدراسیونهای جهانی مربوطه نیز نسبت به آن موضعگیری کردند و به انتقاد از این تغییرات پرداختند. این اعتراضها تا جایی ادامه پیدا کرد که ابتدا مجامع جهانی تغییرات صورت گرفته را به رسمیت نشناختند و به دنبال آن کمیته بینالمللی المپیک بارها و بارها با ارسال نامههای متعدد پیگیر دلایل انجام این تغییرات شد. این روند تا جایی ادامه پیدا کرد که شورای المپیک آسیا و کمیته بین المللی المپیک در نامه ای مشترک از ایران خواستند که انتخابات فدراسیونهایی که روسای آنها تغییر کرده باید ابطال شود و روسای پیشین به راس کار برگردند. همچنین اساسنامه کمیته ملی المپیک و به تبع آن فدراسیونهای ورزشی هم باید اصلاح شود.
در ادامه به برررسی درخواستهای IOC از کمیته المپیک ایران میپردازیم:
اول - ابطال انتخابات فدراسیونهای قایقرانی، شنا، دوچرخهسواری و تیروکمان و بازگرداندن روسای برکنار شده
در شرایطی که IOC در نامهای رسمی از مقامات ایران خواسته بود که از برگزاری هر انتخاباتی امتناع کنند، اما روسای این چند فدراسیون یکی پس از دیگری از مجمع رای اعتماد گرفتند. البته آن هم در حالی که برخی از این نفرات از سوی مجامع جهانی به رسمیت شناخته نمیشدند، اما با حمایت مسئولان وزارت ورزش و جوانان مسئولیت کارها و امور فدراسیونها را در دست گرفتند. این موضوع نخستین و اساسی ترین چالش بین ایران و مجامع بین المللی است که بنا به درخواست این مجامع باید برطرف شود. البته مسئولان ورزش کشور دلایل به ظاهر موجهی برای این تغییرات داشته اند، اما گویا این دلایل چندان مورد قبول این مجامع قرار نگرفته اند.
دوم – اصلاح اساسنامه کمیته ملی المپیک
اساسنامه کمیته ملی المپیک در دو مورد نیاز به تغییر دارد. نخستین تغییر، مهمترین و چالش برانگیزترین تغییری است که باید در اساسنامه لحاظ شود. طبق منشور کمیته بین المللی المپیک، برای جلوگیری از دخالت دولت در ورزش باید در اساسنامه کمیته ملی المپیک ایران و به تبع آن فدراسیونها نام "رییس سازمان تربیت بدنی یا همان وزیر ورزش و جوانان" جای خودش را به "رییس کمیته ملی المپیک" دهد.
این مورد همان بخشی است که در زمان ریاست محسن مهرعلیزاده به اساسنامه افزوده شد و مورد تصویب هیات دولت جهموری اسلامی قرار گرفت. او بود که با اضافه کردن بند 10 به اساسنامه فدراسیونهای ورزشی، به متولی دولتی ورزش اجازه داد که بتواند مدیران فدراسیونها را عزل و نصب کند. البته مبدا این قانون در آخرین اظهار نظرش رسما گفته که این بند به معنی «دخالت» وزیر نیست و فقط برای «نظارت» در اساسنامه جای داده شده بود!
بدین ترتیب IOC می خواهد رییس کمیته ملی المپیک، رییس مجامع فدراسیونهای ورزشی باشد و وزیر دیگر حق دخالت مستقیم و عزل و نصب روسای فدراسیونهای ورزشی را نداشته باشد که به نظر میرسد مهمترین دلیل مخالفت وزارت ورزش با اصلاح اساسنامه نیز همین مسئله است.
دومین تغییر اساسنامه هم بازمیگردد به تعداد اعضای مجمع کمیته ملی المپیک. طبق مصوبات اجلاس انوک(مجمع بین المللی کمیته های ملی المپیک) در سال 2010 در کپنهاگ، تعداد اعضایی که در انتخابات کمیته ملی المپیک ایران حق رای دارند باید از 66 نفر به 49 نفر کاهش پیدا کند. IOC با این تصمیم در نظر دارد که حق رای را از نمایندگان ارگانهای دولتی بگیرد تا فدراسیونهای ورزشی برای انتخاب رییس کمیته ملی المپیک تصمیم بگیرند و در واقع با این مصوبه، دست دولتیها از دخالت در امور ورزشیها کوتاه شود و این یعنی دستیابی به یکی از اهداف منشور المپیک.
** بی انگیزه شده حامیان سنتی ایران
به دنبال ایجاد موج تغییرات در راس فدراسیونهای ورزشی، مقامات IOC و OCA بارها و بارها به صورت رسمی و غیر رسمی تلاش کردند تا مسئولان ورزش ایران را از عواقب دخالت دولت در ورزش آگاه کنند. تا جایی که حتی نمایندگانی از سوی دو طرف با یکدیگر مذاکره داشتند و در این مذاکرات نمایندگان شورای المپیک آسیا در دیدار با مسئولان وزارت ورزش در مورد موانع و مشکلاتی که پیش روی ورزش ایران است، هشدار داده بودند؛ اما با این همه مدیران دولتی ورزش نه تنها توجهی به درخواستهای شورای المپیک آسیا نکرده، بلکه دستور دادند که انتخابات فدراسیونهای مربوطه یکی پس از دیگری برگزار شود. در همین راستا هم، مجمع فدراسیونهای قایقرانی، شنا، دوچرخهسواری و تیروکمان تشکیل شد و در غیاب نماینده کمیته ملی المپیک، روسای جدید انتخاب شدند. این موضوع برای افرادی که می خواستند در ظاهر و باطن کمک حال ورزش ایران باشند، بسیار گران تمام شد تا از انگیزه آنها نیز برای پشتیبانی کاسته شود.
شنیدههای مستند نیز حاکی از این است که ادامه این رفتار باعث شده که مقامات IOC و به ویژه OCA کاملا جدی به اجرای درخواستهایشان تاکید کنند و از موضع خودشان حتی یک قدم هم کوتاه نیامدهاند. در این شرایط مسلم است که مقامات مجامع بین المللی نه تنها «قول اخلاقی» و پیشنهادات از این دست مسئولان ورزش ایران را نمیپذیرند، بلکه در چارچوب قانون و ضوابط با ایران برخورد خواهند کرد. همانگونه که شیخ احمد الفهد – رئیس شورای المپیک آسیا و نایب رئیس کمیته بین المللی با کمیته ملی المپیک کشور خود یعنی کویت برخورد کرد.
** آخرین پرده در ماکائو
محمد عباسی پس از کش و قوسهای فراوان، با راه حل هایی به ماکائو رفت و در حاشیه اجلاس شورای المپیک آسیا با تنی چند از مقامات IOC و OCA دیدار کرد. ملاقاتی که در آن وزیر ورزش ایران از موضع خود دفاع کرد و مقامات IOC بر مواضع قبلی خود تاکید کردند. پیش از این دیدار وزارت ورزش و جوانان سعی داشت که با گرفتن تاییدیه از کمیته ملی المپیک، به مقامات IOC قول اخلاقی بدهد که ابتدا انتخابات کمیته برگزار شود و بعد در فرصتی مناسب اساسنامه این کمیته اصلاح شود که گویا این نظریه مورد موافقت نمایندگان OCA و IOC قرار نگرفت.
نکته قابل توجه پیش از سفر وزیر به ماکائو این بود که نمایندگان کمیته قصد داشتند وزیر ورزش را قانع کنند که درخواست IOC مبنی بر تغییر اساسنامه را بپذیرد، چرا که با وجود گذشت ماهها از نامهنگاریهای کمیته بینالمللی المپیک و شورای المپیک آسیا، وزارت ورزش هنوز به جمع بندی نرسیده که اساسنامه نیاز به تغییر دارد. تا جایی که وقتی رسانهها از وزیر ورزش درباره چگونگی تغییر اساسنامه و عملکرد وزارت ورزش در مورد تسریع این روند سوال کردند، وی بارها اعلام کرده که اساسنامههای ما درست است و نیاز به تغییر ندارد این رسانهها هستند که به چنین مسائلی دامن میزنند!
** اجلاس لوزان آخرین فرصت ایران برای فرار از تعلیق
بعد از سفر به سوچی و ماکائو برای ملاقات با مقامات IOC و OCA ، اجلاس لوزان خانه آخر مسئولان ورزش ایران است تا هرچه در چنته دارند رو کنند تا شاید توفیقاتی حاصل شود. چهارم و پنجم دسامبر اجلاس انوک و نشست هیات اجرایی و هیات رییسه IOC برگزار خواهد شد. خبرهای رسیده حاکی از این است که مقامات IOC و OCA پرونده ایران را در این اجلاس بررسی خواهند کرد و چنانچه اقدامی از سوی مسئولان ایرانی در این مدت انجام نگیرد، ابتدا ورزش ایران را تعلیق موقت میکنند و سپس تعلیق دائم!
** نکته اساسی
مسئولان ورزش کشور و همه علاقه مندان به ورزش باید بدانند که در شرایط موجود، کم نیستند کشورهایی که هنوز با اساسنامه قدیمی انتخابات برگزار میکنند و همچنین کم نیستند کشورهایی که چیزی با عنوان انتخابات دموکراتیک ندارند و مجمعی به صورت ظاهری تشکیل و مدیران منصوب می شوند. پس چرا IOC و OCA نسبت به این کشورها حساسیتی به خرج نمیدهند و تمام توجه خود را معطوف اصلاح اساسنامه ایران کرده اند؟
پاسخ سوال ما بیشک چیزی نیست جز دعواهای داخلی! متاسفانه، آنقدر در داخل کشور به این مسئله دامن زده شد که کار به اینجا کشید. مگر جز این است که حداقل از دوره ریاست هاشمی طبا طبق همین اساسنامه انتخابات کمیته ملی المپیک برگزار میشد. پس در شرایط کنونی برای خارج شدن از وضعیت فعلی و جلوگیری از هر گونه تعلیق ورزش کشور، بهترین راه حل این است که مقامات ورزش ایران با اتخاذ تدابیر لازم از دخالت و ورود مقامات خارجی در امور داخلی کشور جلوگیری کنند.