- کاریکاتور/ تاج شاهی بزرگتر از قد و قواره چارلز سوم و کامیلا
- کاریکاتور/ ترامپ خطرناکتر از همیشه!
- افزایش ۸۰ درصدی تلفات نوجوانان و جوانان آمریکایی/ قاتلانی از نوعِ سلاح گرم تا سرطان + فیلم
- ویتامینی که مغز را جوان می کند/ بهترین راه برای اصلاح خلق و خو
- وقتی تنش میان ابرقدرت ها تشدید می شود/ تبدیل کلمات به عمل؛ بدترین سناریوی جهان
دوشنبه ۱۰ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 2024 April 29
گفتمان جنبش دانشجویی برای انتخابات چیست؟
آبان و آذر دو ماهی است که باید آن را به نام جنبش دانشجویی مسلمان ثبت کرد. جریانی که جزو بدنه های اصلی نهضت امام خمینی بوده است و در تمامی بزنگاه های سیاسی و فرهنگی جامعه پیشقراول بوده است.
گروه دانشگاه «تیتر یک» آبان و آذر دو ماهی است که باید آن را به نام جنبش دانشجویی مسلمان ثبت کرد. جریانی که جزو بدنه های اصلی نهضت امام خمینی بوده است و در تمامی بزنگاه های سیاسی و فرهنگی جامعه پیشقراول بوده است. یکی از اصلی ترین وظایف جنبش دانشجویی از سوی نخبگان جامعه که تاکیدات رهبر انقلاب را نیز به همراه دارد «گفتمان سازی» است؛ فلذا بر آن شدیم تا با نمایندگان تشکل های دانشجویی میزگردی را پیرامون این موضوع داشته باشیم. بحث های ذیل حاصل آرا محمد پهلوان؛دبیر سیاسی جامعه اسلامی دانشجویان، میرحاجی؛ نماینده بسیج دانشجویی و میکائیل دیانی؛ قائم مقام سیاسی اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان مستقل است.
موضوعی که می خواهیم به آن بپردازیم بحث گفتمان سازی جنبش دانشجویی است و با توجه به اینکه سال آینده سال انتخابات ریاست جمهوری است این وظیفه جنبش دانشجویی را چگونه ارزیابی می کنید؟ اصلا چرا این وظیفه را به دانشجویان محول کرده اند؟
*جنبش دانشجویی باید بیانات رهبری را حلاجی کند و گفتمان مطلوب را از دل آن بیرون بکشد
محمد پهلوان، دبیر سیاسی جامعه اسلامی دانشجویان در ابتدای بحث به لزوم گفتمان سازی پرداخت و گفت: بحث گفتمان سازی بحث جامع و مهم و چالشی است. گفتن کلمه «گفتمان» راحت است اما رسیدن و نشر دادن آن در سطح جامعه بسیار سخت است. در مجموعه جامعه اسلامی چندین ماه است که بر روی بحث گفتمانسازی کار می شود؛ باید بدانیم گفتمان سازی فاکتورهای مهمی را شامل می شود؛ اینکه در حال حاضر نیاز روز جامعه چیست و می خواهیم از این گفتمان به کجا برسیم بسیار اهمیت دارد.
پهلوان در خصوص ویژگیهای گفتمان آینده به الگو و تاسی از آرمانهای انقلاب اسلامی و گفتمان امام و رهبری اشاره کرد: ما تلاش می کنیم که شناسایی موقعیت کنیم در حال حاضر نیز لحظه به لحظه با رصد بیانات مقام معظم رهبری و رهنمودهای ایشان میتوان به این موقعیتشناسی رسید. برای نخبگان دانشجویی که وظیفه گفتمان سازی و شناخت موقعیت را دارند یک تکلیف است که صحبت های رهبری را حلاجی کنند و آن را در جامعه به یک مطالبه عمومی تبدیل کنند.
وی افزود: جنبش دانشجویی نباید حتی نکتههای ریزی را که رهبری اشاره می کنند را هم از دست بدهند تا مشخص شود راهی که امروز طی می کنند در چه جهتی است.
*جنبش دانشجویی مسلمان از ابتدای شکل گیری اش آرمان خواه بوده است
میرحاجی؛ نماینده بسیج دانشجویی پیش از پاسخ به این سوال مروری بر وضعیت فعلی جنبش دانشجویی داشت. وی گفت: متاسفانه شاهد این هستیم که در چند سال اخیر در بخشی از جنبش دانشجویی وظیفه اصلی که آرمان خواهی و مطالبه گری در جامعه است گم شده و بجای آن تبدیل شده به «دیپلماتهای دانشجو»!
وی در ادامه این بحث افزود: آنها وارد بعضا فضاهایی شدند که نبایستی می شدند و این ها مطالبه امام و آقا از جنبش دانشجویی نبود و ما بیش از پیش باید به وظیفه اصلی خودمان بپردازیم بویژه امروز که در یک بزنگاه تاریخی قرار داریم.
نماینده بسیج دانشجویی در ادامه جنبش دانشجویی را از ابتدا تا کنون آرمانخواه دانست و گفت: اگر یک نگاه کلی داشته باشیم باید بگوییم که جنبش دانشجویی از ابتدا آرمانخواه بوده است و باید امروز به رسالت خود بازگردد و این رسالت همان آرمانخواهی و حرکت بر مدار عدالت خواهی است. اگر بتوانیم این نمود را محقق کنیم قطعا می توانیم برای جامعه هم یک الگو و یک قشر پیشرو باشیم همانگونه که تا امروز در تاریخ ما شاهد این هستیم که جنبش دانشجویی اصیل توانسته در تمام صحنه ها پیشرو باشد.
میرحاجی با اشاره به تاریخ تلخ دهه 70 برای جنبش دانشجویی گفت: ما می بینیم که در دهه 70 که دفتر تحکیم وحدت زمام دار جنبش دانشجویی بود به نوعی به ابزار دولت تبدیل شده بود و از جایگاه نقد به جایگاه مدافع تغییر مکان داده بود و به نوعی وارد فضای قدرت شده بود و آن رسالت خودش را از دست داده بود و نتیجه آن در سالهای بعد نمود پیدا کرد که آن بخش از جنبش دانشجویی تبدیل به پیاده نظام احزاب شد و جایی شده بود که برای فشار به جاهای مختلف از آن استفاده می شد.
وی وضعیت جنبش دانشجویی نسبت به آن روزها را خیلی بهتر توصیف کرد و گفت: امروز جنبش دانشجویی مثل تحکیم دهه 70 نیست که پیاده نظام احزاب باشد اما خب باید وظیفه اصلی خودش را جدی تر دنبال کند.
این فعال دانشجویی مهمترین نکته ای که امروز بر عهده جنبش دانشجویی است را تثبیت گفتمان مطلوب دانست و گفت: جنبش دانشجویی باید امروز به گفتمان سازی اهتمام بورزد و دانشجو و دانشگاه را به رسالت اصلی خود سوق دهد؛ اگر این اتفاق بیفتد و ما بتوانیم این تاثیر گذاری را بر سطح جامعه داشته باشیم قطعا گفتمانی که جنبش دانشجویی مطرح می کند می تواند در فضای جامعه و فضاهای انتخاباتی موثر باشد.
*نباید از «گفتمان سازی» یک کلیشه ساخت/ به سه دلیل گفتمان سازی فقط از عهده جنبش دانشجویی بر می آید
دیانی؛ قائم مقام سیاسی اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان مستقل شروع بحث خود را بر تبیین نفس گفتمان سازی گذاشت؛ وی گفت: ببینید ما وقتی از گفتمان سازی صحبت می کنیم نباید یک کلیشه کلامی از آن بسازیم و از طرفی نباید یک موضوع ذهنی را شاخ و برگ بدهیم بلکه یک اتفاق اجتماعی را قرار است استارت بزنیم پس بهتر است خود این حرکت ابتدا باز شود و بعد از آن تناسبش را با جنبش دانشجویی عرض بکنیم.
وی ادامه داد: وقتی می گوییم باید گفتمان سازی اتفاق بیفتد یعنی اینکه یک نظام مدون و سیستماتیک از مباحث نظری با چهارچوب های فکری مشخص که نمود عینی و خارج از ذهن را دارد که استعداد فراگیری اجتماعی را داشته باشد عرضه بکنیم. با زبان خود آن درک متفاوتی که از واقعیت در فضای بیرون داریم را تبیین کنیم. غالب جامعه از طریق آن نظام معنایی اتفاقات، شرایط و جریانات اجتماعی را میفهمند و میشناسند و براساس آن عمل میکنند، بنابراین بسته به اینکه چه نظام معنایی در روابط سیاسی جامعه وجه غالب پیدا میکند، پدیدهها و مسائل و وقایع در آن چهارچوب درک و شناخته میشود و در واقع صورت بندی معرفتی پیدا میکند. گفتمان حالت هژمونیک پیدا میکند به این معنا که سطح گفتمان شما روابط اجتماعی شما، نوع ترجیحات؛ مطالبات و خواستههای شما، در چارچوب آن نظام معنایی شکل میگیرد و به وجود میآیید و همان را ما باید در جامعه به عنوان یک مطالبه عمومی جا بیاندازیم. خب این می شود یک بیان ساده از گفتمان سازی.
دیانی در ادامه سه دلیل را برای اینکه گفتمان سازی وظیفه جنبش دانشجویی است بیان کرد: چرا می گویند وظیفه اصلی جنبش دانشجویی گفتمان سازی است؟ به سه دلیل؛ دلیل اول اینکه پتاسیل تبیین تئوریک این مباحث در جنبش دانشجویی وجود دارد. دلیل دوم اینکه بیشترین رابطه با بدنه اجتماع از طریق جنبش دانشجویی اتفاق می افتد نمود این را می توانید حتی در مهمانی های فامیلی هم ببینید که یکی از کرسی های رأی در این مراسمات دانشجویان اند؛ و دلیل سوم پویایی، تحرک و پیشرو بودن این جنبش نسبت به سایر طبقات اجتماعی است. جنبش دانشجویی همواره دو قدم جلوتر از سایر نخبگان حرکت کرده و جمع این چند ویژگی بار گفتمان سازی را بر دوش جنبش دانشجویی گذاشته است. حال اینکه امروز چه گفتمانی مطلوب است و ما باید چه گفتمانی را در جامعه نهادینه کنیم را در ادامه بحث اشاره خواهم کرد.
خبرنامه دانشجویان ایران: خب شما معتقدید که وظیفه جنبش دانشجویی عدالتخواهی است؛ حالا سوال ما این است که آیا دولت آقای احمدی نژاد با گفتمان سازی شما روی کار آمد؟
*در سال 84 دانشجویان عدالت خواهی را در جامعه تزریق کردند
پهلوان: بله؛ ما معتقدیم که امده. از سال 82 در همین تشکل جامعه اسلامی یک سلسله جلساتی در سراسر کشور برگزار شد با محوریت عدالت و واقعا موجی را در فضای کشور ایجاد کرد و یکی از سخنرانان این جلسات آقای احمدی نژاد بود.
دبیر سیاسی جامعه اسلامی دانشجویان ادامه داد: ما قائلیم که فضای دانشگاهی که صدای عدالت خواهیش در جامعه پر بود حتی در دیدار با رهبری تمام شعارهای دانشجویان با محوریت عدالت بود و من به خاطر دارم که رهبری در آن دیدار فرمودند اگر شما بخواهید من ورود پیدا می کنم.
وی در ادامه به تزریق این شعار ها به بدنه مردم اشاره کرد و گفت: این عدالت خواهی در جامعه تزریق شد و خاسته مردم شد. در ادامه رییس جمهور نیز این مطالبه را پیگیری کرد . در حال حاضر هم مهمترین مساله امروز جنبش دانشجویی بحث موقعیت شناسی است که بتواند تشخیص دهد در حال حاضر چه باید کرد؟
*برخی در سال 84 گفتمان و مصداق را یکی کردند و این بعد ها به گفتمان لطمه زد
میرحاجی : برایند من برای بعد از انتخابات 84 این است که یک اشتباه مصداقی از سوی برخی رخ داد و در ادامه این اشتباه یک راهبرد استراتژیک برای مخالفین گفتمان اصیل ما شد و آن هم اینکه مصداق و گفتمان را یکی کردیم.
وی ادامه داد: جنبش دانشجویی هم دچار اشتباه شد و نتوانست تفکیک قائل شود که اصالت به شخص نیست بلکه با گفتمان است. البته نباید نافی این نکته شد که جنبش دانشجویی نیز انتقاداتی را داشته است.
نماینده بسیج دانشجویی نقش جنبش دانشجویی در انتخابات 84 قطعی دانست و گفت: باید عرض کنم که قطعا جنبش دانشجویی موثر بود قطعا در آن دوره پرچم داری جنبش دانشجویی تغییر کرد و یک جنبش دانشجویی جدید نو زایی شد. کسی که قبل از سال 78 و 79 زمام دار جنبش دانشجویی بود کنار زده شد و جنبش دانشجویی آرمان خواه و اسلام خواه متعهد روی کار آمد و این نگاه کلی دانشگاه بود و قطعا این جنبش دانشجویی جدید توانست فضای انتخابات را تغییر دهد و تمام تحلیل گران بر این باورند که در انتخابات 84 کسی که کمترین احتمال را برای رای آوردن داشت آقای احمدی نژاد بود و این دانشگاه بود که توانست فضای عمومی را تغییر دهد و دست آخر باعث ریاست جمهوری احمدی نژاد شود.
*جنبش دانشجویی در سال 84 احمدی نژاد را روی کار نیاورد بلکه گفتمان عدالت را یک مطالبه عمومی کرد
دیانی: بنده با قدرت می گویم که در انتخابات 84 موثرترین عنصر جنبش دانشجویی بود ولی اشتباه نباید فهم شود که جنبش دانشجویی احمدی نژاد را روی کار آورد بلکه جنبش دانشجویی گفتمان عدالت را مطالبه عمومی قرار داد و با استقبال جامعه نیز مواجه شد. حالا در آن فضا که 8 یا 9 کاندیدا در کوران رقابت بودند هیچ کس از عدالت حرف نمی زد و احمدی نژاد تنها کسی بود که از آن صحبت می کرد و تیپش هم به گفتمان عدالت جور بود؛ مردم هم به او رأی دادند.
وی در ادامه در مورد نقش جنبش دانشجویی در سال 84 به بعد افزود: بعد از سال 84 هم علم عدالتخواهی همچنان در دستان جنبش دانشجویی است؛ شما نگاه بکنید به قضیه کردان در آن برهه حساس سیاسی سال 87 چه کسی موضوع کردان را مطرح کرد و حضور وی در دولت نهم را مصداق خلاف در گفتمان عدالت دانست؟ خب این کار جنبش دانشجویی بوده است. بیشترین و تندترین انتقادات از سوی جنبش دانشجویی مطرح شد و حالا اگر احمدی نژاد هم از نقطه آرمانی ما فاصله گرفته باشد دلیل نمی شود که به بهانه آن گفتمان عدالت را تختطه کنند. عدالتخواهی علم عدالت تنها به دست وی بلند شده است نمونه ای که می توان نام برد کردان بود که جنبش دانشجویی وارد عرصه شد و ارد عرصه شد و به نقد تند و تیز رییس جمهور پرداخت و دست آخر منجر به عزل وی شد.
خبرنامه دانشجویان ایران: اگر امروز با توجه به رسالت جنبش دانشجویی که گفتمان سازی است بخواهیم نگاهی به آینده داشته باشیم به نظر شما آن گفتمانی که جنبش دانشجویی باید زمام دار آن شود و در جامعه تسری بخشد چیست؟
*امروز گفتمان «پیشرفت مبتنی بر مقاومت» است که قدرت بسیجکنندگی در جامعه را دارد
دیانی: گفتمانی که ما باید از هم اکنون در جامعه تزریق کنیم چند ویژگی دارد و یک محور اصلی که به تفصیل به آن اشاره می کنم. نقطه محوری گفتمان آینده به چند دلیل «پیشرفت» است پیشرفتی که ملتزم با عدالت و بر مبنای مقاومت است.
نماینده اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان مستقل در ادامه به زمینه های اجتماعی بروز پیشرفت اشاره کرد و گفت: گفتمان پیشرفت به دلیل وجه ارزشی و اخلاقی و همچنین باور عمومی ایرانیان نسبت به «پیشرفت» و از همه مهمتر قدرت بسیج کنندگی جامعه در ذیل خود گفتمان مورد قبول ماست.
وی در تشریح چرایی انتخاب گفتمان پیشرفت ادامه داد: امروز نیاز اجتماعی به پیشرفت که به زمینهها و نیازهای واقعی جامعه ما باز میگردد؛ قابل لمس است. مهمترین مسائل و مشکلاتی که امروز در جامعه داریم چیست؟ نیازهای اقتصادی، مشکل گرانی، تورم، بیکاری، مشکل اقتصادی و از طرف دیگر ویژگیهای مثبتی که داریم پیشرفت علمی و فناوری است. هر دوی اینها وجوه واقعی جامعه ما هستند که قدرت بازسازی و باز تولید گفتمان پیشرفت را دارند و آمادگی دارند که در گفتمان پیشرفت به خدمت گرفته شوند و مفهوم سازی شوند.
دیانی در ادامه به چند وجه مهم از گفتمان پیشرفت اشاره کرد و گفت: پیشرفت فقط یک بعدی نیز نیست این پیشرفت شامل پیشرفت علمی، اقتصادی، فرهنگی، معنوی، سیاسی و.... است که هر کدام نیاز دارد باز شود و در جامعه تئوریزه شود.
این فعال دانشجویی گفتمان آِینده در انتخابات ریاست جمهوری که استعداد غلبه و فراگیری دارد را «گفتمان پیشرفت» دانست اما آن را در عرصه اجتماعی دارای قرائت های متفاوت دانست: به یک معنا باید بگوییم که انتخابات آینده ریاست جمهوری تحت تأثیر گفتمان پیشرفت است، در گفتمان پیشرفت ممکن است یک قرائت یا یک نظام معنایی مشخصی ارائه نشود، ما با مدلها و صورتهای متفاوت گفتمانی از گفتمان پیشرفت روبرو باشیم، در بخش بعدی صحبت اگر فرصت شود تلاشم این است که آن قرائتی از گفتمان پیشرفت که به مفاهیم ما نزدیکتر است را تبیین کنم.
*در گفتمان آینده سازش هیچ جایی ندارد/برنامه محوری بجای شخص محوری
پهلوان: این قضیه یک تکلیف بسیار بسیار سنگین بر گردن جنبش دانشجویی است و قطعا کار امروز سخت تر از سال 83 است؛ چرا که ما روند موفقی را تجربه کرده ایم و نمی خواهیم به عقب برگردیم و می خواهیم رو به جلو حرکت کنیم. ما بحث عدالت خواهی را به عنوان یک آرمان فراموش ناشدنی دنبال می کنیم و معتقدیم که عدالت خواهی نه به عنوان یکسان سازی و له کردن طبقه ثروتمند و... بلکه عدالت خواهی به معنای آمادگی فضا برای اینکه هر کسی بتواند در جامعه به حق و حقوق خود برسد باید مطالبه جنبش دانشجویی باشد و حاضر نیستیم از این آرمان خود عقب نشینی کنیم .
وی با انتقاد از سیاسیونی که موضوع انتخابات را زود شروع کردند گفت: در حال حاضر 40 نفر برای انتخابات احساس تکلیف کردند و الحمدالله ما هیچ وقت در ایران این معضل را نداشتیم که کسی احساس تکلیف نکند؛ همیشه افرادی بودند که احساس تکلیف می کردن اما واقعا تا کی می خواهیم تک نفره وارد میدان شویم؟ این اقتصاد با فکر و همت یک نفر قابل حل نیست ما نیازمند یک برنامه ریزی همه جانبه و با تمام قوا هستیم و کسانی که احساس تکلیف می کنند باید برای این نکات هم برنامه داشته باشند.
دبیر سیاسی جامعه اسلامی دانشجویان در ادامه افزود: ما این مسئله را در دوره های قبلی هم داشتیم که فردی با دست گذاشتن روی یک دغدغه خاص و عمومی مردم رأی و نظر عمومی را جلب می کند اما برای حوزه های دیگر حرفی برای گفتن ندارد اما این دوره این طور نیست و مردم کوتاه نمی آیند مردم امروز به طور جدی پیگیر مسائل اقتصادی هستند و این مسئله موضوعی نیست که با سخنرانی آتشین و شعار قابل حل باشد اگر چه مردم حاضر نیستند از آرمان ها کوتاه بیایند اما این دغدغه ها نیز در میان مردم وجود دارد.
پهلوان با اشاره به وظایف جنبش دانشجویی در این عرصه گفت: ما به عنوان جنبش دانشجویی چند وظیفه داریم اول اینکه به کسانی که احساس تکلیف کردند برسانیم که دغدغه های مردم چیست؟ موضوع دیگر کار کردن بر روی مطالبات در فضای دانشگاه و پخته کردن تفکرات دانشجویی و داشگاهی و تزریق آن به جامعه و اگر این تفکر تبدیل به خواست عمومی شود دیگر فردی نمی تواند از زیر آن در برود مثل انرژی هستهای که مردم حاضر نیستند از آن کوتاه بیایند و اگر مسئولی نتواند این را تحمل کند باید کنار برود چرا که مردم کوتاه نمی آیند.
این فعال دانشجویی سازش در برابر غرب به بهانه برداشتن تحریم ها را یک امر نامقبول در گفتمان انقلاب اسلامی دانست و گفت: در بحث دلار و ماجراهایی که پیش آمد در میان عامه مردم کسی قبول نمی کرد که این مسائل مربوط به تحریم هاست حتی ضدانقلاب هم معتقد بودند که سو مدیریت و اشتباهات داخلی باعث این نوسانات بود. یعنی مردم حتی مرحله اول رو هم قبول ندارندکه تحریم ها کمرشکن است چه برسد به بحث کوتاه آمدن از آرمانها اما متاسفانه این بلوغ سیاسی را ما در میان برخی مسئولین شاهد نیستیم.
*جنبش دانشجویی سیاسیون را به کف دانشگاه بیاورند و مطالبات خود را به آنها بگویند
میرحاجی: من رسالت جنبش دانشجویی تا روز انتخابات را چند مورد می دانم یک اینکه صرف کردن فعل «خواستن» و مطالبه گری تا روز انتخابات است و آوردن مسئولین و کاندیداها به فضای دانشگاه و بحث و گفتگوی درباره حوزه های متخلف . در وحله دوم من انتخابات سال آینده را یک انتخابات گفتمانی می بینم فارق از این بحث ها که می گویند انتخابات آینده انتخابات اجرایی خواهد بود و مدیر اجرایی رای خواهد آورد . و گفتمان پیروز که جنبش دانشجویی باید پیگیر آن باشد یک گفتمان چند بعدی است که باید دنبال شود که هم در جنبه های اجرایی هم در حوزه های اقتصادی حرف برای گفتن داشته باشد.
وی در ادامه گفت: ما متاسفانه از برخی ها حرف هایی می شنویم که دوره برخی آرمان های انقلاب گذاشته و دم از مذاکره با آمریکا و ... می زنند و قطعا جنبش دانشجویی و امت حزب الله و جامعه این حرف ها را نمی پذیرند و قطعا باید گفتمان پیروز گفتمان انقلابی باشد.
نماینده بسیج دانشجویی افزود: به نظر من کاری که امروز باید جنبش دانشجویی پیگیری کند بازگشت به آرمان های اصیل انقلاب و بازگشت به تفکر روح خداست .ما پیروز نمی شویم در عرصه بین المللی و ما قطعا پیروز نمی شویم مگر با بازگشت به اصول اولیه انقلاب و آرمان خواهیمان .
خبرنامه دانشجویان ایران: آقای دیانی گفتید از پیشرفت قرائتهای مختلفی می شود، شما از گفتمان پیشرفت چه معنایی را در ذهن دارید؟
دیانی: مدلهای گفتمانی ما در مورد پیشرفت باید تلقیهایشان را در مورد سه، چهار مفهوم روشن و آشکار کنند، یکی از این مفاهیم مفهوم عدالت است و نسبتی که گفتمان پیشرفت با گفتمان عدالت برقرار میکند.
دومین مفهوم تلقیهايی است که از مردم در این سازمان گفتمانی پیدا میشود و شکل میگیرد و مسئله سوم مسئله سیاست خارجی است که در این گفتمان دیده و شناخته و بیان می شود، یعنی چه نوع روابط خارجی مورد توجه قرار میگیرد. این مفاهیم اصلی است که نوع گفتمان آینده را نسبت به پیشرفت میسازند. حالا آنچه مد نظر ماست و باید در جامعه تثبیت شود از این قرار است:
عدالت زمینههای اصلی پیشرفت را به عنوان یک فضای همگانی به وجود میآورد. عدالت سبب میشود همه امکانات و نیروها برای پیشرفت بسیج شود و به میدان بیاید. بنابراین سرعت پیشرفت، عمق پیشرفت، پایداری پیشرفت در محیط اجتماعی ما با فضایی که عدالت فراهم میکند باعث جلو رفتن پیشرفت میشود. از طرفی عدالت خود به تنهایی شاخصی برای پیشرفت است، یعنی اگر پیشرفت داشتهایم یا نه بخشی از آن مربوط به این است که این پیشرفت چه میزان عادلانه بوده است. پس ما در گفتمان آینده عدالت را یک مولفه اصلی می دانیم و پیشرفت را هم با آن می سنجیم.
بحث بعدی مد نظر ما مسئله مردم است. ما معتقدیم هر پیشرفتی در جمهوری اسلامی ایران برپایه نقش محوری مردم حاصل می شود. ما که خواهان نهادسازی و ایجاد مناسبت ساختاری برای پیشرفت هستیم. نگهبان پیشرفت و ذی نفع پیشرفت باید مردم باشند و ، باید محور سازنده آن پیشرفت مردم باشند یعنی اگر در زمینه سیاسی ورود 85 درصدی مردم به عرصه انتخابات را یک پیشرفت سیاسی می دانیم؛ که هست؛ باید اجازه دهیم همین مردم در حوزه اقتصادی هم ورود داشته باشند تا با مردمی شدن اقتصاد آنجا نیز پیشرفت حاصل شود که این خود بحث مبسوطی دارد که در این چند ماه باید باز شود و در نهایت باید نتایج پیشرفت به مردم ارائه شود. گفتمانهایی از پیشرفت که خدمت به مردم ندارند مورد قبول ما نیست.
و مولفه آخر مد نظر ما که معتقدیم در انتخابات نیز تاثیر گذار خواهد بود بحث سیاست خارجه است. در گفتمان پیشرفت ما در سیاست خارجه چیزی به اسم سازش، مذاکره، تعامل و از این قسم ادبیات وجود ندارد. ما به عنوان یک الگوی حکومتی که نمی توانیم الگوی رقیب خود را هم به حق بدانیم و با آن سر یک میز بنشینیم. دنیا نظاره گر این بازی است و می خواهد از بین دو الگو یکی را انتخاب کند و سازش ما با غرب یعنی در پازل آنها بودند، یعنی خودمان با دستان خودمان قید الگوی حکومتی که به نحو احسنت ایجادش کردیم را بزنیم. در سیاست خارجه گفتمان «پیشرفت بر مبنای مقاومت» مد نظر ماست و معتقدیم با این گفتمان به آنچه می خواهیم؛ می رسیم.
خبرنامه دانشجویان ایران: اگر اجازه دهید کمی نقد درون گفتمانی داشته باشیم؛ درون چهارچوب جنبش دانشجویی مسلمان! اخیرا بحثهایی مطرح می شود که فضای امنیتی دانشگاه جنبش دانشجویی را دچار رخوت کرده است؛ دانشجو نمی تواند کار بکند و این باعث شده برخی می گویند این گفتمان سازی از عهده جنبش دانشجویی بر نمی آید؛ نظر شما چیست؟ آیا واقعا فضای امنیتی در دانشگاه حاکم است؟
نماینده بسیج دانشجویی در ادامه افزود: یک نکته قابل تامل دیگر هم اینجا هست. اینکه بعضا برخی از مسئولین به جنبش دانشجویی نگاه تهدید محور دارند و جنبش دانشجویی را که می تواند ابزار پیشبرد نظام باشد و پشتوانه ایدوئولوژی نظام باشد را با نگاه تهدیدمحور می نگرند و بعضا با ورود به فضایهای خوب دانشگاهی سعی در تعطیل کردن این فضاها دارند. خب این نیز باید اصلاح شود ولی این به معنای این نیست که ما کم کاریمان را به گردن فضای امنیتی بیاندازیم.
وی درباره نگاه غلط برخی از افراد به جنبش دانشجویی گفت: برخی بحث رادیکالی بودن جنبش دانشجویی را مطرح می کنند و آتشین بودن این جنبش؛ باید عرض کنم که بنده این را قبول ندارم بلکه معتقدم جنبش دانشجویی باید آرمانخواه باشد؛ آرمان خواهی همراه با عقلانیت و انقلابی گری این جنبش دانشجویی است که اصیل است؛ نتیجه رادیکالیسم اتفاقات تلخ سال 78 است رفتارهای ساختارشکنانه ای که هیچ عقل و منطقی پشتش نبود و فقط بخاطر نگاه ابزاری به جنبش دانشجویی توسط دوم خردادی ها اتفاق افتاد.
*آنها که این حرف را می زنند می خواهند در فضای دانشگاه غوغاسالاری کنند
پهلوان: قطعا هر قدر فضای الان امنیتی باشد به اندازه دوره قبل از انقلاب که نبوده و ما شاهدیم که جنبش دانشجویی و مردم توانستند که نظام شاهنشاهی را با آن همه قدمت به زیر بکشند مسئله امروز ما این است که هر قدر فضا بهتر می شود ما تنبل تر می شویم و این یک واقعیت است مردم امروز هم همین طور شده اند قطعا ما در دوره جنگ در شعب ابی طالب بودیم اما مردم مقاومت کردند اما امروز که شرایط بهتر شده است و ما مرفه تر شدیم تاب و تحمل کمتر شده است.
دبیر سیاسی جامعه اسلامی دانشجویان در ادامه افزود: امروز که قطعا فضای ما بهتر شده است و آن رخوت و گوشه نشینی بچه های ارزشی در دانشگاهها از بین رفته است؛ ما نیز تنبل شدیم و تصور می کنیم که اگر نتوانیم افراد مهم سیاسی در سطح کشور - حالا چپ و راست مد نظرم است - را به دانشگاه بیاوریم در واقع کاری نکردیم. مگر رهبری نفرمودند که شما دانشجویان افسران جنگ نرمید آن کس که این حرف را می زند برود در داخل دانشگاه فرمانده اش را پیدا کند و نیرویابی کند؛ نباید این گونه باشد .
پهلوان در ادامه گفت: برخی می خواهند در فضای دانشگاه غوغاسالاری کنند و نقش جنبش دانشجویی را رایکالیسم می دانند. ما نمی توانیم در این عرصه چشم های خود را ببندیم و دهنمان را باز کنیم؛ چرا که امروز نیاز جامعه غوغاسالاری نیست بلکه نگاه منطقی و شفاف به معضلات است.
وی به هوچی گری های دوران اصلاحات اشاره کرد و گفت: ما این هوچی گری ها را در دوره اصلاحات در اوج دیدیم اما در واقعیت چه مقدار نتیجه داد؟ و چقدر توانست مشکلات مردم راحل کند؟ و در واقع نه تنها نتیجه نداد بلکه خود یک تهدیدی برای نظام محسوب شد و باعث شد تا چند سال جنبش دانشجویی نتواست رسالت خود را ایفا کند و نتیجه فضای غوغاسالاری این بود که خانواده ها از جنبش دانشجویی ترسیدن و تاکید داشتند که فرزندانشان سمت و سوی تشکل سیاسی نیایند. امروز هم دغدغه ما این است که بعد از کلی تلاش و کسب اعتماد این اعتماد به نحوه درستی به کار گرفته شود و نباید با حرف های بیهوده ای مثل امنیتی بودن فضای دانشگاه نگاه افراد بیرون دانشگاه و آنکه تازه به دانشگاه آمده است را تغییر دهیم.
دبیر سیاسی جامعه اسلامی افزود: ما باید فضای کرسی های آزاد اندیشی را در دانشگاه احیا کنیم به هر نحوی شده فضای فکر و تولید اندیشه را در دانشگا و جامعه راه اندازی کنیم.
وی در پایان اشاره کرد: البته باید گفت فضای امروز جنبش دانشجوی همچنان بر مدار آرمان خواهی و عدالت خواهی است و هنوز از این ارزشها جدا نشده و وقتی ما وارد فضای تشکلهای دانشجویی می شویم؛ می بینیم که تمام افرادی که در حال تلاش و فعالیت هستند همه به خاطر یک آرمان مقدس آمدند همه می دانیم که این جا نقل و حلوا که پخش نمی کنند بحث آرمانها است که امروز این بچهها را به سمت و سوی فعالیت در تشکل های دانشجویی کشانده است. شاید بتوان با اغماض قبول کرد که آتش جنبش دانشجویی در حال حاضر به اندازه آتش دهه 60 نیست که فی نفسه امر بدی نیست چرا که امروز جنبش دانشجویی شعور را به همراه شور همراه کرده و عقل مدار رفتار می کند. قطعا وضعیت امروز جنبش دانشجویی شبیه جنبش دانشجویی دهه 70 هم نیست که وابسته احزاب باشد. اگر دو سر طیف را نگاه کنیم امروز جنبش دانشجویی نه گرفتار شور کم بهره از شعور است؛ نه به دنبال لیبرالیسم.
*آن کسی که می گوید فضای دانشگاه امنیتی است اصلا در دانشجو نیست که فضا را درک کند یا بخواهد در مورد فضایش اظهار نظر کند
قائم مقام سیاسی اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان مستقل در زمینه امنیتی بودن فضای دانشگاه گفت: متاسفانه کسانی این حرف را می زنند که اصلا دانشجو نیستند و چند سالی است که از فضای دانشگاه خارج شده اند.
یکی از نکاتی که بنده یادم هست رهبری فرمودند و ما باید همیشه در کار تشکیلاتی مد نظر قرار دهیم این است که کار تشکیلاتی دانشجویی مخصوص همین چند سال دانشجو بودن است نه قبل از آن نه بعد از آن؛ البته این بدان مفهوم نیست که روحیه مان را در دانشگاه دفن کنیم و بیاییم بیرون این کلام یعنی باید در فضای دانشگاه باشی؛ عرصه را ببینی و شناخت داشته باشی بعد نظر بدهی!
دیانی افزود: آن کسانی که دم از امنیتی بدن فضا می زنند اصلا در فضا دانشگاه نیستند، اگر باشند می بینند که خبری نیست فقط کم کاری های خودشان را می خواهند بر سر توهم خود ساخته فضای امنیتی خراب کنند.
موضوعی که می خواهیم به آن بپردازیم بحث گفتمان سازی جنبش دانشجویی است و با توجه به اینکه سال آینده سال انتخابات ریاست جمهوری است این وظیفه جنبش دانشجویی را چگونه ارزیابی می کنید؟ اصلا چرا این وظیفه را به دانشجویان محول کرده اند؟
*جنبش دانشجویی باید بیانات رهبری را حلاجی کند و گفتمان مطلوب را از دل آن بیرون بکشد
محمد پهلوان، دبیر سیاسی جامعه اسلامی دانشجویان در ابتدای بحث به لزوم گفتمان سازی پرداخت و گفت: بحث گفتمان سازی بحث جامع و مهم و چالشی است. گفتن کلمه «گفتمان» راحت است اما رسیدن و نشر دادن آن در سطح جامعه بسیار سخت است. در مجموعه جامعه اسلامی چندین ماه است که بر روی بحث گفتمانسازی کار می شود؛ باید بدانیم گفتمان سازی فاکتورهای مهمی را شامل می شود؛ اینکه در حال حاضر نیاز روز جامعه چیست و می خواهیم از این گفتمان به کجا برسیم بسیار اهمیت دارد.
پهلوان در خصوص ویژگیهای گفتمان آینده به الگو و تاسی از آرمانهای انقلاب اسلامی و گفتمان امام و رهبری اشاره کرد: ما تلاش می کنیم که شناسایی موقعیت کنیم در حال حاضر نیز لحظه به لحظه با رصد بیانات مقام معظم رهبری و رهنمودهای ایشان میتوان به این موقعیتشناسی رسید. برای نخبگان دانشجویی که وظیفه گفتمان سازی و شناخت موقعیت را دارند یک تکلیف است که صحبت های رهبری را حلاجی کنند و آن را در جامعه به یک مطالبه عمومی تبدیل کنند.
وی افزود: جنبش دانشجویی نباید حتی نکتههای ریزی را که رهبری اشاره می کنند را هم از دست بدهند تا مشخص شود راهی که امروز طی می کنند در چه جهتی است.
*جنبش دانشجویی مسلمان از ابتدای شکل گیری اش آرمان خواه بوده است
میرحاجی؛ نماینده بسیج دانشجویی پیش از پاسخ به این سوال مروری بر وضعیت فعلی جنبش دانشجویی داشت. وی گفت: متاسفانه شاهد این هستیم که در چند سال اخیر در بخشی از جنبش دانشجویی وظیفه اصلی که آرمان خواهی و مطالبه گری در جامعه است گم شده و بجای آن تبدیل شده به «دیپلماتهای دانشجو»!
وی در ادامه این بحث افزود: آنها وارد بعضا فضاهایی شدند که نبایستی می شدند و این ها مطالبه امام و آقا از جنبش دانشجویی نبود و ما بیش از پیش باید به وظیفه اصلی خودمان بپردازیم بویژه امروز که در یک بزنگاه تاریخی قرار داریم.
نماینده بسیج دانشجویی در ادامه جنبش دانشجویی را از ابتدا تا کنون آرمانخواه دانست و گفت: اگر یک نگاه کلی داشته باشیم باید بگوییم که جنبش دانشجویی از ابتدا آرمانخواه بوده است و باید امروز به رسالت خود بازگردد و این رسالت همان آرمانخواهی و حرکت بر مدار عدالت خواهی است. اگر بتوانیم این نمود را محقق کنیم قطعا می توانیم برای جامعه هم یک الگو و یک قشر پیشرو باشیم همانگونه که تا امروز در تاریخ ما شاهد این هستیم که جنبش دانشجویی اصیل توانسته در تمام صحنه ها پیشرو باشد.
میرحاجی با اشاره به تاریخ تلخ دهه 70 برای جنبش دانشجویی گفت: ما می بینیم که در دهه 70 که دفتر تحکیم وحدت زمام دار جنبش دانشجویی بود به نوعی به ابزار دولت تبدیل شده بود و از جایگاه نقد به جایگاه مدافع تغییر مکان داده بود و به نوعی وارد فضای قدرت شده بود و آن رسالت خودش را از دست داده بود و نتیجه آن در سالهای بعد نمود پیدا کرد که آن بخش از جنبش دانشجویی تبدیل به پیاده نظام احزاب شد و جایی شده بود که برای فشار به جاهای مختلف از آن استفاده می شد.
وی وضعیت جنبش دانشجویی نسبت به آن روزها را خیلی بهتر توصیف کرد و گفت: امروز جنبش دانشجویی مثل تحکیم دهه 70 نیست که پیاده نظام احزاب باشد اما خب باید وظیفه اصلی خودش را جدی تر دنبال کند.
این فعال دانشجویی مهمترین نکته ای که امروز بر عهده جنبش دانشجویی است را تثبیت گفتمان مطلوب دانست و گفت: جنبش دانشجویی باید امروز به گفتمان سازی اهتمام بورزد و دانشجو و دانشگاه را به رسالت اصلی خود سوق دهد؛ اگر این اتفاق بیفتد و ما بتوانیم این تاثیر گذاری را بر سطح جامعه داشته باشیم قطعا گفتمانی که جنبش دانشجویی مطرح می کند می تواند در فضای جامعه و فضاهای انتخاباتی موثر باشد.
*نباید از «گفتمان سازی» یک کلیشه ساخت/ به سه دلیل گفتمان سازی فقط از عهده جنبش دانشجویی بر می آید
دیانی؛ قائم مقام سیاسی اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان مستقل شروع بحث خود را بر تبیین نفس گفتمان سازی گذاشت؛ وی گفت: ببینید ما وقتی از گفتمان سازی صحبت می کنیم نباید یک کلیشه کلامی از آن بسازیم و از طرفی نباید یک موضوع ذهنی را شاخ و برگ بدهیم بلکه یک اتفاق اجتماعی را قرار است استارت بزنیم پس بهتر است خود این حرکت ابتدا باز شود و بعد از آن تناسبش را با جنبش دانشجویی عرض بکنیم.
وی ادامه داد: وقتی می گوییم باید گفتمان سازی اتفاق بیفتد یعنی اینکه یک نظام مدون و سیستماتیک از مباحث نظری با چهارچوب های فکری مشخص که نمود عینی و خارج از ذهن را دارد که استعداد فراگیری اجتماعی را داشته باشد عرضه بکنیم. با زبان خود آن درک متفاوتی که از واقعیت در فضای بیرون داریم را تبیین کنیم. غالب جامعه از طریق آن نظام معنایی اتفاقات، شرایط و جریانات اجتماعی را میفهمند و میشناسند و براساس آن عمل میکنند، بنابراین بسته به اینکه چه نظام معنایی در روابط سیاسی جامعه وجه غالب پیدا میکند، پدیدهها و مسائل و وقایع در آن چهارچوب درک و شناخته میشود و در واقع صورت بندی معرفتی پیدا میکند. گفتمان حالت هژمونیک پیدا میکند به این معنا که سطح گفتمان شما روابط اجتماعی شما، نوع ترجیحات؛ مطالبات و خواستههای شما، در چارچوب آن نظام معنایی شکل میگیرد و به وجود میآیید و همان را ما باید در جامعه به عنوان یک مطالبه عمومی جا بیاندازیم. خب این می شود یک بیان ساده از گفتمان سازی.
دیانی در ادامه سه دلیل را برای اینکه گفتمان سازی وظیفه جنبش دانشجویی است بیان کرد: چرا می گویند وظیفه اصلی جنبش دانشجویی گفتمان سازی است؟ به سه دلیل؛ دلیل اول اینکه پتاسیل تبیین تئوریک این مباحث در جنبش دانشجویی وجود دارد. دلیل دوم اینکه بیشترین رابطه با بدنه اجتماع از طریق جنبش دانشجویی اتفاق می افتد نمود این را می توانید حتی در مهمانی های فامیلی هم ببینید که یکی از کرسی های رأی در این مراسمات دانشجویان اند؛ و دلیل سوم پویایی، تحرک و پیشرو بودن این جنبش نسبت به سایر طبقات اجتماعی است. جنبش دانشجویی همواره دو قدم جلوتر از سایر نخبگان حرکت کرده و جمع این چند ویژگی بار گفتمان سازی را بر دوش جنبش دانشجویی گذاشته است. حال اینکه امروز چه گفتمانی مطلوب است و ما باید چه گفتمانی را در جامعه نهادینه کنیم را در ادامه بحث اشاره خواهم کرد.
خبرنامه دانشجویان ایران: خب شما معتقدید که وظیفه جنبش دانشجویی عدالتخواهی است؛ حالا سوال ما این است که آیا دولت آقای احمدی نژاد با گفتمان سازی شما روی کار آمد؟
*در سال 84 دانشجویان عدالت خواهی را در جامعه تزریق کردند
پهلوان: بله؛ ما معتقدیم که امده. از سال 82 در همین تشکل جامعه اسلامی یک سلسله جلساتی در سراسر کشور برگزار شد با محوریت عدالت و واقعا موجی را در فضای کشور ایجاد کرد و یکی از سخنرانان این جلسات آقای احمدی نژاد بود.
دبیر سیاسی جامعه اسلامی دانشجویان ادامه داد: ما قائلیم که فضای دانشگاهی که صدای عدالت خواهیش در جامعه پر بود حتی در دیدار با رهبری تمام شعارهای دانشجویان با محوریت عدالت بود و من به خاطر دارم که رهبری در آن دیدار فرمودند اگر شما بخواهید من ورود پیدا می کنم.
وی در ادامه به تزریق این شعار ها به بدنه مردم اشاره کرد و گفت: این عدالت خواهی در جامعه تزریق شد و خاسته مردم شد. در ادامه رییس جمهور نیز این مطالبه را پیگیری کرد . در حال حاضر هم مهمترین مساله امروز جنبش دانشجویی بحث موقعیت شناسی است که بتواند تشخیص دهد در حال حاضر چه باید کرد؟
*برخی در سال 84 گفتمان و مصداق را یکی کردند و این بعد ها به گفتمان لطمه زد
میرحاجی : برایند من برای بعد از انتخابات 84 این است که یک اشتباه مصداقی از سوی برخی رخ داد و در ادامه این اشتباه یک راهبرد استراتژیک برای مخالفین گفتمان اصیل ما شد و آن هم اینکه مصداق و گفتمان را یکی کردیم.
وی ادامه داد: جنبش دانشجویی هم دچار اشتباه شد و نتوانست تفکیک قائل شود که اصالت به شخص نیست بلکه با گفتمان است. البته نباید نافی این نکته شد که جنبش دانشجویی نیز انتقاداتی را داشته است.
نماینده بسیج دانشجویی نقش جنبش دانشجویی در انتخابات 84 قطعی دانست و گفت: باید عرض کنم که قطعا جنبش دانشجویی موثر بود قطعا در آن دوره پرچم داری جنبش دانشجویی تغییر کرد و یک جنبش دانشجویی جدید نو زایی شد. کسی که قبل از سال 78 و 79 زمام دار جنبش دانشجویی بود کنار زده شد و جنبش دانشجویی آرمان خواه و اسلام خواه متعهد روی کار آمد و این نگاه کلی دانشگاه بود و قطعا این جنبش دانشجویی جدید توانست فضای انتخابات را تغییر دهد و تمام تحلیل گران بر این باورند که در انتخابات 84 کسی که کمترین احتمال را برای رای آوردن داشت آقای احمدی نژاد بود و این دانشگاه بود که توانست فضای عمومی را تغییر دهد و دست آخر باعث ریاست جمهوری احمدی نژاد شود.
*جنبش دانشجویی در سال 84 احمدی نژاد را روی کار نیاورد بلکه گفتمان عدالت را یک مطالبه عمومی کرد
دیانی: بنده با قدرت می گویم که در انتخابات 84 موثرترین عنصر جنبش دانشجویی بود ولی اشتباه نباید فهم شود که جنبش دانشجویی احمدی نژاد را روی کار آورد بلکه جنبش دانشجویی گفتمان عدالت را مطالبه عمومی قرار داد و با استقبال جامعه نیز مواجه شد. حالا در آن فضا که 8 یا 9 کاندیدا در کوران رقابت بودند هیچ کس از عدالت حرف نمی زد و احمدی نژاد تنها کسی بود که از آن صحبت می کرد و تیپش هم به گفتمان عدالت جور بود؛ مردم هم به او رأی دادند.
وی در ادامه در مورد نقش جنبش دانشجویی در سال 84 به بعد افزود: بعد از سال 84 هم علم عدالتخواهی همچنان در دستان جنبش دانشجویی است؛ شما نگاه بکنید به قضیه کردان در آن برهه حساس سیاسی سال 87 چه کسی موضوع کردان را مطرح کرد و حضور وی در دولت نهم را مصداق خلاف در گفتمان عدالت دانست؟ خب این کار جنبش دانشجویی بوده است. بیشترین و تندترین انتقادات از سوی جنبش دانشجویی مطرح شد و حالا اگر احمدی نژاد هم از نقطه آرمانی ما فاصله گرفته باشد دلیل نمی شود که به بهانه آن گفتمان عدالت را تختطه کنند. عدالتخواهی علم عدالت تنها به دست وی بلند شده است نمونه ای که می توان نام برد کردان بود که جنبش دانشجویی وارد عرصه شد و ارد عرصه شد و به نقد تند و تیز رییس جمهور پرداخت و دست آخر منجر به عزل وی شد.
خبرنامه دانشجویان ایران: اگر امروز با توجه به رسالت جنبش دانشجویی که گفتمان سازی است بخواهیم نگاهی به آینده داشته باشیم به نظر شما آن گفتمانی که جنبش دانشجویی باید زمام دار آن شود و در جامعه تسری بخشد چیست؟
*امروز گفتمان «پیشرفت مبتنی بر مقاومت» است که قدرت بسیجکنندگی در جامعه را دارد
دیانی: گفتمانی که ما باید از هم اکنون در جامعه تزریق کنیم چند ویژگی دارد و یک محور اصلی که به تفصیل به آن اشاره می کنم. نقطه محوری گفتمان آینده به چند دلیل «پیشرفت» است پیشرفتی که ملتزم با عدالت و بر مبنای مقاومت است.
نماینده اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان مستقل در ادامه به زمینه های اجتماعی بروز پیشرفت اشاره کرد و گفت: گفتمان پیشرفت به دلیل وجه ارزشی و اخلاقی و همچنین باور عمومی ایرانیان نسبت به «پیشرفت» و از همه مهمتر قدرت بسیج کنندگی جامعه در ذیل خود گفتمان مورد قبول ماست.
وی در تشریح چرایی انتخاب گفتمان پیشرفت ادامه داد: امروز نیاز اجتماعی به پیشرفت که به زمینهها و نیازهای واقعی جامعه ما باز میگردد؛ قابل لمس است. مهمترین مسائل و مشکلاتی که امروز در جامعه داریم چیست؟ نیازهای اقتصادی، مشکل گرانی، تورم، بیکاری، مشکل اقتصادی و از طرف دیگر ویژگیهای مثبتی که داریم پیشرفت علمی و فناوری است. هر دوی اینها وجوه واقعی جامعه ما هستند که قدرت بازسازی و باز تولید گفتمان پیشرفت را دارند و آمادگی دارند که در گفتمان پیشرفت به خدمت گرفته شوند و مفهوم سازی شوند.
دیانی در ادامه به چند وجه مهم از گفتمان پیشرفت اشاره کرد و گفت: پیشرفت فقط یک بعدی نیز نیست این پیشرفت شامل پیشرفت علمی، اقتصادی، فرهنگی، معنوی، سیاسی و.... است که هر کدام نیاز دارد باز شود و در جامعه تئوریزه شود.
این فعال دانشجویی گفتمان آِینده در انتخابات ریاست جمهوری که استعداد غلبه و فراگیری دارد را «گفتمان پیشرفت» دانست اما آن را در عرصه اجتماعی دارای قرائت های متفاوت دانست: به یک معنا باید بگوییم که انتخابات آینده ریاست جمهوری تحت تأثیر گفتمان پیشرفت است، در گفتمان پیشرفت ممکن است یک قرائت یا یک نظام معنایی مشخصی ارائه نشود، ما با مدلها و صورتهای متفاوت گفتمانی از گفتمان پیشرفت روبرو باشیم، در بخش بعدی صحبت اگر فرصت شود تلاشم این است که آن قرائتی از گفتمان پیشرفت که به مفاهیم ما نزدیکتر است را تبیین کنم.
*در گفتمان آینده سازش هیچ جایی ندارد/برنامه محوری بجای شخص محوری
پهلوان: این قضیه یک تکلیف بسیار بسیار سنگین بر گردن جنبش دانشجویی است و قطعا کار امروز سخت تر از سال 83 است؛ چرا که ما روند موفقی را تجربه کرده ایم و نمی خواهیم به عقب برگردیم و می خواهیم رو به جلو حرکت کنیم. ما بحث عدالت خواهی را به عنوان یک آرمان فراموش ناشدنی دنبال می کنیم و معتقدیم که عدالت خواهی نه به عنوان یکسان سازی و له کردن طبقه ثروتمند و... بلکه عدالت خواهی به معنای آمادگی فضا برای اینکه هر کسی بتواند در جامعه به حق و حقوق خود برسد باید مطالبه جنبش دانشجویی باشد و حاضر نیستیم از این آرمان خود عقب نشینی کنیم .
وی با انتقاد از سیاسیونی که موضوع انتخابات را زود شروع کردند گفت: در حال حاضر 40 نفر برای انتخابات احساس تکلیف کردند و الحمدالله ما هیچ وقت در ایران این معضل را نداشتیم که کسی احساس تکلیف نکند؛ همیشه افرادی بودند که احساس تکلیف می کردن اما واقعا تا کی می خواهیم تک نفره وارد میدان شویم؟ این اقتصاد با فکر و همت یک نفر قابل حل نیست ما نیازمند یک برنامه ریزی همه جانبه و با تمام قوا هستیم و کسانی که احساس تکلیف می کنند باید برای این نکات هم برنامه داشته باشند.
دبیر سیاسی جامعه اسلامی دانشجویان در ادامه افزود: ما این مسئله را در دوره های قبلی هم داشتیم که فردی با دست گذاشتن روی یک دغدغه خاص و عمومی مردم رأی و نظر عمومی را جلب می کند اما برای حوزه های دیگر حرفی برای گفتن ندارد اما این دوره این طور نیست و مردم کوتاه نمی آیند مردم امروز به طور جدی پیگیر مسائل اقتصادی هستند و این مسئله موضوعی نیست که با سخنرانی آتشین و شعار قابل حل باشد اگر چه مردم حاضر نیستند از آرمان ها کوتاه بیایند اما این دغدغه ها نیز در میان مردم وجود دارد.
پهلوان با اشاره به وظایف جنبش دانشجویی در این عرصه گفت: ما به عنوان جنبش دانشجویی چند وظیفه داریم اول اینکه به کسانی که احساس تکلیف کردند برسانیم که دغدغه های مردم چیست؟ موضوع دیگر کار کردن بر روی مطالبات در فضای دانشگاه و پخته کردن تفکرات دانشجویی و داشگاهی و تزریق آن به جامعه و اگر این تفکر تبدیل به خواست عمومی شود دیگر فردی نمی تواند از زیر آن در برود مثل انرژی هستهای که مردم حاضر نیستند از آن کوتاه بیایند و اگر مسئولی نتواند این را تحمل کند باید کنار برود چرا که مردم کوتاه نمی آیند.
این فعال دانشجویی سازش در برابر غرب به بهانه برداشتن تحریم ها را یک امر نامقبول در گفتمان انقلاب اسلامی دانست و گفت: در بحث دلار و ماجراهایی که پیش آمد در میان عامه مردم کسی قبول نمی کرد که این مسائل مربوط به تحریم هاست حتی ضدانقلاب هم معتقد بودند که سو مدیریت و اشتباهات داخلی باعث این نوسانات بود. یعنی مردم حتی مرحله اول رو هم قبول ندارندکه تحریم ها کمرشکن است چه برسد به بحث کوتاه آمدن از آرمانها اما متاسفانه این بلوغ سیاسی را ما در میان برخی مسئولین شاهد نیستیم.
*جنبش دانشجویی سیاسیون را به کف دانشگاه بیاورند و مطالبات خود را به آنها بگویند
میرحاجی: من رسالت جنبش دانشجویی تا روز انتخابات را چند مورد می دانم یک اینکه صرف کردن فعل «خواستن» و مطالبه گری تا روز انتخابات است و آوردن مسئولین و کاندیداها به فضای دانشگاه و بحث و گفتگوی درباره حوزه های متخلف . در وحله دوم من انتخابات سال آینده را یک انتخابات گفتمانی می بینم فارق از این بحث ها که می گویند انتخابات آینده انتخابات اجرایی خواهد بود و مدیر اجرایی رای خواهد آورد . و گفتمان پیروز که جنبش دانشجویی باید پیگیر آن باشد یک گفتمان چند بعدی است که باید دنبال شود که هم در جنبه های اجرایی هم در حوزه های اقتصادی حرف برای گفتن داشته باشد.
وی در ادامه گفت: ما متاسفانه از برخی ها حرف هایی می شنویم که دوره برخی آرمان های انقلاب گذاشته و دم از مذاکره با آمریکا و ... می زنند و قطعا جنبش دانشجویی و امت حزب الله و جامعه این حرف ها را نمی پذیرند و قطعا باید گفتمان پیروز گفتمان انقلابی باشد.
نماینده بسیج دانشجویی افزود: به نظر من کاری که امروز باید جنبش دانشجویی پیگیری کند بازگشت به آرمان های اصیل انقلاب و بازگشت به تفکر روح خداست .ما پیروز نمی شویم در عرصه بین المللی و ما قطعا پیروز نمی شویم مگر با بازگشت به اصول اولیه انقلاب و آرمان خواهیمان .
خبرنامه دانشجویان ایران: آقای دیانی گفتید از پیشرفت قرائتهای مختلفی می شود، شما از گفتمان پیشرفت چه معنایی را در ذهن دارید؟
دیانی: مدلهای گفتمانی ما در مورد پیشرفت باید تلقیهایشان را در مورد سه، چهار مفهوم روشن و آشکار کنند، یکی از این مفاهیم مفهوم عدالت است و نسبتی که گفتمان پیشرفت با گفتمان عدالت برقرار میکند.
دومین مفهوم تلقیهايی است که از مردم در این سازمان گفتمانی پیدا میشود و شکل میگیرد و مسئله سوم مسئله سیاست خارجی است که در این گفتمان دیده و شناخته و بیان می شود، یعنی چه نوع روابط خارجی مورد توجه قرار میگیرد. این مفاهیم اصلی است که نوع گفتمان آینده را نسبت به پیشرفت میسازند. حالا آنچه مد نظر ماست و باید در جامعه تثبیت شود از این قرار است:
عدالت زمینههای اصلی پیشرفت را به عنوان یک فضای همگانی به وجود میآورد. عدالت سبب میشود همه امکانات و نیروها برای پیشرفت بسیج شود و به میدان بیاید. بنابراین سرعت پیشرفت، عمق پیشرفت، پایداری پیشرفت در محیط اجتماعی ما با فضایی که عدالت فراهم میکند باعث جلو رفتن پیشرفت میشود. از طرفی عدالت خود به تنهایی شاخصی برای پیشرفت است، یعنی اگر پیشرفت داشتهایم یا نه بخشی از آن مربوط به این است که این پیشرفت چه میزان عادلانه بوده است. پس ما در گفتمان آینده عدالت را یک مولفه اصلی می دانیم و پیشرفت را هم با آن می سنجیم.
بحث بعدی مد نظر ما مسئله مردم است. ما معتقدیم هر پیشرفتی در جمهوری اسلامی ایران برپایه نقش محوری مردم حاصل می شود. ما که خواهان نهادسازی و ایجاد مناسبت ساختاری برای پیشرفت هستیم. نگهبان پیشرفت و ذی نفع پیشرفت باید مردم باشند و ، باید محور سازنده آن پیشرفت مردم باشند یعنی اگر در زمینه سیاسی ورود 85 درصدی مردم به عرصه انتخابات را یک پیشرفت سیاسی می دانیم؛ که هست؛ باید اجازه دهیم همین مردم در حوزه اقتصادی هم ورود داشته باشند تا با مردمی شدن اقتصاد آنجا نیز پیشرفت حاصل شود که این خود بحث مبسوطی دارد که در این چند ماه باید باز شود و در نهایت باید نتایج پیشرفت به مردم ارائه شود. گفتمانهایی از پیشرفت که خدمت به مردم ندارند مورد قبول ما نیست.
و مولفه آخر مد نظر ما که معتقدیم در انتخابات نیز تاثیر گذار خواهد بود بحث سیاست خارجه است. در گفتمان پیشرفت ما در سیاست خارجه چیزی به اسم سازش، مذاکره، تعامل و از این قسم ادبیات وجود ندارد. ما به عنوان یک الگوی حکومتی که نمی توانیم الگوی رقیب خود را هم به حق بدانیم و با آن سر یک میز بنشینیم. دنیا نظاره گر این بازی است و می خواهد از بین دو الگو یکی را انتخاب کند و سازش ما با غرب یعنی در پازل آنها بودند، یعنی خودمان با دستان خودمان قید الگوی حکومتی که به نحو احسنت ایجادش کردیم را بزنیم. در سیاست خارجه گفتمان «پیشرفت بر مبنای مقاومت» مد نظر ماست و معتقدیم با این گفتمان به آنچه می خواهیم؛ می رسیم.
خبرنامه دانشجویان ایران: اگر اجازه دهید کمی نقد درون گفتمانی داشته باشیم؛ درون چهارچوب جنبش دانشجویی مسلمان! اخیرا بحثهایی مطرح می شود که فضای امنیتی دانشگاه جنبش دانشجویی را دچار رخوت کرده است؛ دانشجو نمی تواند کار بکند و این باعث شده برخی می گویند این گفتمان سازی از عهده جنبش دانشجویی بر نمی آید؛ نظر شما چیست؟ آیا واقعا فضای امنیتی در دانشگاه حاکم است؟
*باید به آنها گفت: قطعا فضای امروز از دوم خرداد بهتر است/ضعف خود را گردن فضای امنیتی نیاندازیم!
نماینده بسیج دانشجویی در ادامه افزود: یک نکته قابل تامل دیگر هم اینجا هست. اینکه بعضا برخی از مسئولین به جنبش دانشجویی نگاه تهدید محور دارند و جنبش دانشجویی را که می تواند ابزار پیشبرد نظام باشد و پشتوانه ایدوئولوژی نظام باشد را با نگاه تهدیدمحور می نگرند و بعضا با ورود به فضایهای خوب دانشگاهی سعی در تعطیل کردن این فضاها دارند. خب این نیز باید اصلاح شود ولی این به معنای این نیست که ما کم کاریمان را به گردن فضای امنیتی بیاندازیم.
وی درباره نگاه غلط برخی از افراد به جنبش دانشجویی گفت: برخی بحث رادیکالی بودن جنبش دانشجویی را مطرح می کنند و آتشین بودن این جنبش؛ باید عرض کنم که بنده این را قبول ندارم بلکه معتقدم جنبش دانشجویی باید آرمانخواه باشد؛ آرمان خواهی همراه با عقلانیت و انقلابی گری این جنبش دانشجویی است که اصیل است؛ نتیجه رادیکالیسم اتفاقات تلخ سال 78 است رفتارهای ساختارشکنانه ای که هیچ عقل و منطقی پشتش نبود و فقط بخاطر نگاه ابزاری به جنبش دانشجویی توسط دوم خردادی ها اتفاق افتاد.
*آنها که این حرف را می زنند می خواهند در فضای دانشگاه غوغاسالاری کنند
پهلوان: قطعا هر قدر فضای الان امنیتی باشد به اندازه دوره قبل از انقلاب که نبوده و ما شاهدیم که جنبش دانشجویی و مردم توانستند که نظام شاهنشاهی را با آن همه قدمت به زیر بکشند مسئله امروز ما این است که هر قدر فضا بهتر می شود ما تنبل تر می شویم و این یک واقعیت است مردم امروز هم همین طور شده اند قطعا ما در دوره جنگ در شعب ابی طالب بودیم اما مردم مقاومت کردند اما امروز که شرایط بهتر شده است و ما مرفه تر شدیم تاب و تحمل کمتر شده است.
دبیر سیاسی جامعه اسلامی دانشجویان در ادامه افزود: امروز که قطعا فضای ما بهتر شده است و آن رخوت و گوشه نشینی بچه های ارزشی در دانشگاهها از بین رفته است؛ ما نیز تنبل شدیم و تصور می کنیم که اگر نتوانیم افراد مهم سیاسی در سطح کشور - حالا چپ و راست مد نظرم است - را به دانشگاه بیاوریم در واقع کاری نکردیم. مگر رهبری نفرمودند که شما دانشجویان افسران جنگ نرمید آن کس که این حرف را می زند برود در داخل دانشگاه فرمانده اش را پیدا کند و نیرویابی کند؛ نباید این گونه باشد .
پهلوان در ادامه گفت: برخی می خواهند در فضای دانشگاه غوغاسالاری کنند و نقش جنبش دانشجویی را رایکالیسم می دانند. ما نمی توانیم در این عرصه چشم های خود را ببندیم و دهنمان را باز کنیم؛ چرا که امروز نیاز جامعه غوغاسالاری نیست بلکه نگاه منطقی و شفاف به معضلات است.
وی به هوچی گری های دوران اصلاحات اشاره کرد و گفت: ما این هوچی گری ها را در دوره اصلاحات در اوج دیدیم اما در واقعیت چه مقدار نتیجه داد؟ و چقدر توانست مشکلات مردم راحل کند؟ و در واقع نه تنها نتیجه نداد بلکه خود یک تهدیدی برای نظام محسوب شد و باعث شد تا چند سال جنبش دانشجویی نتواست رسالت خود را ایفا کند و نتیجه فضای غوغاسالاری این بود که خانواده ها از جنبش دانشجویی ترسیدن و تاکید داشتند که فرزندانشان سمت و سوی تشکل سیاسی نیایند. امروز هم دغدغه ما این است که بعد از کلی تلاش و کسب اعتماد این اعتماد به نحوه درستی به کار گرفته شود و نباید با حرف های بیهوده ای مثل امنیتی بودن فضای دانشگاه نگاه افراد بیرون دانشگاه و آنکه تازه به دانشگاه آمده است را تغییر دهیم.
دبیر سیاسی جامعه اسلامی افزود: ما باید فضای کرسی های آزاد اندیشی را در دانشگاه احیا کنیم به هر نحوی شده فضای فکر و تولید اندیشه را در دانشگا و جامعه راه اندازی کنیم.
وی در پایان اشاره کرد: البته باید گفت فضای امروز جنبش دانشجوی همچنان بر مدار آرمان خواهی و عدالت خواهی است و هنوز از این ارزشها جدا نشده و وقتی ما وارد فضای تشکلهای دانشجویی می شویم؛ می بینیم که تمام افرادی که در حال تلاش و فعالیت هستند همه به خاطر یک آرمان مقدس آمدند همه می دانیم که این جا نقل و حلوا که پخش نمی کنند بحث آرمانها است که امروز این بچهها را به سمت و سوی فعالیت در تشکل های دانشجویی کشانده است. شاید بتوان با اغماض قبول کرد که آتش جنبش دانشجویی در حال حاضر به اندازه آتش دهه 60 نیست که فی نفسه امر بدی نیست چرا که امروز جنبش دانشجویی شعور را به همراه شور همراه کرده و عقل مدار رفتار می کند. قطعا وضعیت امروز جنبش دانشجویی شبیه جنبش دانشجویی دهه 70 هم نیست که وابسته احزاب باشد. اگر دو سر طیف را نگاه کنیم امروز جنبش دانشجویی نه گرفتار شور کم بهره از شعور است؛ نه به دنبال لیبرالیسم.
*آن کسی که می گوید فضای دانشگاه امنیتی است اصلا در دانشجو نیست که فضا را درک کند یا بخواهد در مورد فضایش اظهار نظر کند
قائم مقام سیاسی اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان مستقل در زمینه امنیتی بودن فضای دانشگاه گفت: متاسفانه کسانی این حرف را می زنند که اصلا دانشجو نیستند و چند سالی است که از فضای دانشگاه خارج شده اند.
یکی از نکاتی که بنده یادم هست رهبری فرمودند و ما باید همیشه در کار تشکیلاتی مد نظر قرار دهیم این است که کار تشکیلاتی دانشجویی مخصوص همین چند سال دانشجو بودن است نه قبل از آن نه بعد از آن؛ البته این بدان مفهوم نیست که روحیه مان را در دانشگاه دفن کنیم و بیاییم بیرون این کلام یعنی باید در فضای دانشگاه باشی؛ عرصه را ببینی و شناخت داشته باشی بعد نظر بدهی!
دیانی افزود: آن کسانی که دم از امنیتی بدن فضا می زنند اصلا در فضا دانشگاه نیستند، اگر باشند می بینند که خبری نیست فقط کم کاری های خودشان را می خواهند بر سر توهم خود ساخته فضای امنیتی خراب کنند.
منبع: خبرنامه دانشجویان
ارسال نظر
اخبار برگزیده