هفتم تیر در آینه تاریخ

گروه اجتماعی « تیتریک »؛ 
 انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی و شهادت مظلومانه شهید بهشتی و یارانش (1360ش)

یک روز پس از سوء قصد به جان حضرت آیت‏اللَّه خامنه‏ای در ششم تیرماه 1360، در ساعت 20 و 30 دقیقه شامگاه روز یکشنبه هفتم تیرماه 1360، جلسه‏ای در سالن اجتماعات دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی واقع در سرچشمه تهران برگزار شد. بحث روز درباره تورم بود اما عده‏ای از اعضا خواستند که درباره انتخابات ریاست جمهوری نیز صحبت شود. شهید بهشتی سخنانش را با این جملات آغاز کرد: "ما بار دیگر نباید اجازه دهیم استعمارگران برای ما مهره‏سازی کنند و سرنوشت مردم ما را به بازی بگیرند و..." این آخرین کلمات آن بزرگوار بود که از لبانِ حقگوی ایشان بیرون تراوید. ناگهان انفجاری مهیب روی داد و در کمتر از ثانیه‏ای، از سالن اجتماعات حزب جمهوری اسلامی جز تلی از خاک، چیزی نماند. فاجعه انفجار دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی در تهران و شهادت مظلومانه هفتاد و دو تن از برجستگان و نیروهای لایق و کارآمد انقلاب و در رأس آنها شهید مظلوم آیت‏اللَّه بهشتی از سوی سازمان جهنمی منافقین، عکس‏العمل استکبار جهانی و عوامل داخلی آنها در قِبال برکناری بنی‏صدر خائن و حذف ضدانقلاب از صحنه سیاسی کشور توسط مسؤولین نظام اسلامی بود. عوامل این جنایت بزرگ معتقد بودند که در اثر کشتار مسؤولان عالی‏رتبه، اوضاع کشور بهم می‏ریزد و انقلاب اسلامی از بین خواهد رفت ولی به کوری چشم دشمن، انقلاب ما پایدارتر شد و هیچگونه تزلزلی در ارکان نظام به وجود نیامد. در انفجار دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی علاوه بر آیت اللَّه دکتر بهشتی، تعداد زیادی از وزرای کابینه و نیز نمایندگان مجلس شورای اسلامی به شهادت رسیدند. حضرت امام خمینی(ره) پس از این حادثه فرمودند: "ملت ایران در این واقعه، 72 نفر به عدد شهدای کربلا را از دست داد. بهشتی خار در چشم دشمنان اسلام بود".

 عملیات ایذایی ظفر 3، در منطقه غرب کشور توسط ارتش (1364ش)

نیروی‌ زمینی‌ ارتش‌ جمهوری‌ اسلامی‌ ایران‌ در ساعت‌1 بامداد7 تیرماه‌1364 به‌ منظور ضربه‌ زدن‌ به‌ بخشی‌ از نیروهای‌ دشمن‌ در شمال‌ غربی‌ خط‌ خودی‌- جبهه‌ شمالی‌ جنگ‌- عملیات‌ محدود و ضربتی‌ «ظفر3 » را به‌ اجرا گذاشت. در این‌ یورش‌ 20 دستگاه‌ خودرو،12 زاغه‌ مهمات‌ و شماری‌ از سنگرهای‌ انفرادی‌ و اجتماعی‌ دشمن‌ منهدم‌ شد.

 بمباران شیمیایی سردشت توسط قوای بعث عراق (1366 ش)

رژیم عراق که از پیروزی در جبهه‏های جنگ علیه ایران ناامید شده بود، تصور می‏کرد با حملات شیمیایی می‏تواند خواسته‏های خود را بر ملت ایران تحمیل نماید. از این‏رو در تاریخ 7 و 8 تیرماه 1366، هواپیماهای بمب‏افکن عراقی با بمب‏های شیمیایی به چهار نقطه پر ازدحام و متراکم جمعیتی شهر سردشت حمله کردند و زن و کودک و خُرد و کلانِ مردم بی‏گناه آن شهر و اطراف آن را آماج گازهای کشنده و دهشتناک شیمیایی قرار دادند. بمباران شیمیایی شهر مرزی سردشت فجیع‏ترین و وحشتناک‏ترین تهاجم شیمیایی بود که آثار و پی‏آمدهای منفی زیادی به بار آورد. جمهوری اسلامی ایران، این تهاجم را غیر انسانی اعلام کرد و شهر سردشت را نخستین شهر قربانی جنگ افزارهای شیمیایی در جهان بعد از بمباران هسته‏ای هیروشیما نامید. حمله شیمیایی هواپیماهای متجاوز رژیم بعث عراق به شهر سردشت در غرب ایران، به شهادت 110 نفر و مجروح شدن پنج هزار تن انجامید. با کمال تاسف، هنوز هم تعدادی از مردم مقاوم و شریف شهرستان سردشت با آثار و پی‏آمدهای این بمباران دست به گریبان هستند و در رنج و درد به سر می‏برند. به رغم ارتکاب این جنایت هولناک، مجامع جهانی هیچ اقدامی در جلوگیری از ادامه تجاوز به عمل نیاوردند، حتی آن رژیم خونخوار را هم ملامت نکردند و چون گذشته بی‏اعتنا از کنار این حادثه گذشتند.

 روز قوه قضاییه

یکی از مهم ترین شئون حکومت اسلامی، برپاداشتن حق و احقاق حقوقِ صاحبان حق می باشد که مستلزم وجود دستگاه قضایی مستقل، مقتدر و عدالت محور است. بر همین اساس، امام خمینی رحمه الله قوه قضائیه را حساس ترین مکان نظام دانسته، آن را پناهگاه ستمدیدگان می دانند و تضعیف آن را برخلاف موازین اسلامی برشمرده اند. از منظر رهبر کبیر انقلاب، مطابقت عملی احکام قوه قضائیه با موازین اسلامی، می تواند نجات بخش و حلّال بسیاری از مشکلات کشور باشد. به دست آوردن رضایت مردم و در نتیجه رضایت خداوند آن زمان عملی خواهد بود که قوه قضائیه در دادخواهی ها و اجرای عدالت و حدود اسلامی، پیاده کردن حقوق اسلام را مدنظرداشته باشد.

 درگذشت "شیخ الرئیس ابوعلی سینا" فیلسوف و دانشمند بزرگ مسلمان(428ق)

حسین ابن عبداللَّه بن سینا ملقب به شَرفُ المُلک و معروف به شیخ الرئیس، ابن سینا و حَجَّةُالحَق ،از بزرگ‏ترین اطبای نامی و اعاظم فلاسفه و حکمای اسلامیِ اوایل قرن پنجم هجری است. وی در سوم صفر سال 370 ق در بلخ به دنیا آمد. قبل از ده سالگی قرآن را حفظ کرد و در اندک زمانی، ادبیات، علوم دینی، حساب، هندسه، منطق، جبر، هیئت و علوم عقلی و نقلی را فرا گرفت و قبل از 20 سالگی بر تمام معلّمین و اساتید خود برتری یافت. مهارت فوق العاده‏ی ابن سینا در طب و معالجات شگفت‏آوری که از وی ذکر شده، بسیار تعجب برانگیز است. ابن سینا، علی‏رغم زندگانی ناآرام و پرحادثه‏ی خود، اندیشمند و نویسنده‏ای پرکار بوده است. آن‏چه از نوشته‏های خُرد و کلانِ وی بر جای مانده است، نماینده‏ی ذهنی فعال و پویاست که گویى در هر شرایطی، حتی در سخت‏ترین و توان فرساترینِ آن‏ها، از فعالیت و خلاقیت باز نمی‏ایستاده است. از ابن‏سینا بیش از یکصد و سی اثر علمی در موضوعات مختلف از قبیل فلسفه، عرفان، الهیات، منطق، طب، ادبیات و... بر جای مانده است که اشارات، قانون، الحاصِلُ و المَحصول، شِفا، عُیونُ الحِکمه، و ده‏ها کتاب دیگر از آن جمله است. ابن سینا در اواخر عمر به سبب اختلافی که با سلطان وقت پیدا کرد، مدتی فراری بود، هرچند قبل از آن روزگاری به وزارت نیز رسیده بود. وفات وی در سال 428 قمری به بیماری قولنج که خود در معالجه‏ی آن مهارت فراوان داشته، در 58 سالگی، روی داد. مقبره‏ی ابن سینا در همدان در میدانی به همین نام واقع است.

 تولد "ابن خلدون" مورّخ مشهور مسلمان در تونس(732 ق)

ابوزید عبدالرحمن بن محمد بن خَلدون از اندیشمندان بلند پایه‏ی دنیای اسلام است که به دلیل نگارش کتاب معروف "مقدمه" به عنوان بنیانگذار جامعه‏شناسی علمی شناخته شده است. وی در 16 سالگی به سبب پایگاه اجتماعی خانواده‏اش و آمادگی علمی خود، توانست از دانشمندان برجسته‏ی دربار سلطانِ مغرب بهره گیرد. ابن خلدون در 21 سالگی به خدمت دولت درآمد و به کارهای سیاسی پرداخت، اما در سال 765 به کلی از سیاست و امور حکومتی روی گردان شد و پس از آن به کارهای علمی روی آورد. به طور کلی زندگی ابن خلدون را می‏توان به سه بخش تقسیم کرد که بخش اول آن صرف آموختن علوم مختلف شد. در دومین بخش، بیشتر به فعالیت‏های سیاسی پرداخت و مسؤولیت‏های متعددی رابه عهده گرفت، اما با سعایت و بدگویى دیگران به زندان افتاد و پس از رهایى، گوشه‏گیری اختیار کرد. از این زمان بود که دوره‏ی سوم زندگانی ابن‏خلدون آغاز شد که دوره‏ی روی آوردن به فعالیت‏های تحقیقی و تالیفی است. در این دوره بود که اندیشه‏ی نگارش تاریخ در ابن‏خلدون ایجاد شد. کتاب "العِبَر و دیوان المُبتَدا و الخَبَر فی تاریخِ العَرَبِ وَ العَجَم و البَربَر" اثر ابن‏خلدون است که بخش اول این کتاب "مقدمه" نام دارد که به نام مقدمه‏ی ابن‏خلدون معروف شده است. ابن خلدون در زمان خود به تاریخ‏نگاری و تاریخ اندیشی شهره بود اما با همه‏ی تاثیری که در افزایش توجه به تاریخ در مصر در سده‏های هشتم و نهم هجری قمری داشت، اندیشه‏هایش در روزگار خود او بازتاب کافی نیافت و هیچ یک از شاگردان او، راهش را در این زمینه ادامه ندادند. لیکن اندیشه‏های بدیع و عمیق او در زمان و مکانی دیگر جلب‏نظر کرد و از قرن سیزدهم هجری، نام، آثار و افکار او، سخت مطرح شد و پژوهش‏های بسیاری را به خود اختصاص داد. این مورخ مشهور مسلمان در سال 808 ق در 76 سالگی درگذشت.

تولد "ژان ژاک‏ روسو" متفکر، نظریه ‏پرداز و فیلسوف بزرگ فرانسوی (1712م)

ژان ژاک روسو فیلسوف و نویسنده بزرگ فرانسوی - سوئیسی در 28 ژوئن 1712م در ژنو پایتخت سوئیس به دنیا آمد و در روزهای آغازین زندگی، مادرش را از دست داد. روسو تحت سرپرستی پدر، موفق به تحصیل نشد. اما مطالعه را فراموش نکرد. وی تا شانزده سالگی به همین منوال گذراند تا این که به جهانگردی روی آورد. در این مدت او برای گذراندن زندگی به خدمتکاری و پست‏ترین خدمات اشتغال جست تا این که ساکن پاریس شد. وی پس از آنکه از جانب دولت فرانسه بی‏عدالتی‏ها را مشاهده کرد، بر آن گشت که تمام توان خود را صرف واژگون ساختن حکومت فرانسه، و همه حکومت‏هایى که بدون رضایت رعایا فرمان می‏راندند، کُنَد. وی انسان را طبیعتاً خوب می‏دانست و می‏گفت این تنها سازمان‏ها و تشکیلات است که او را بد می‏سازد.روسو نتیجه می‏گیرد: تنها راه درمان این مصیبت آن است که تمدن را کنار بگذاریم و به طبیعت بازگردیم، زیرا همه مردم در حالت طبیعی خود، خوب هستند. انسان وحشی برای خوشبختی به چیزی جز غذا احتیاج ندارد، وقتی که سیر شد، با طبیعت و با همه همنوعانش در دوستی و صلح و صفاست. انتشار افکار روسو، او را به شهرت رساند، با این حال، مشاجرات فراوانی را نیز برانگیخت. روسو معتقد بود که فرهنگ و تمدن، مایه شر و ظلم و فساد است و بسط تمدن موجب عدم تساوی می‏گردد. روسو خواهان برافکندن نظام پلید و ایجاد دنیایى بهتر برای نسلی خوش‏بخت‏تر بود. روسو با هر نوع حکومت زور مخالف بود و هر اقدامی در جهت تحمیل اراده بر دیگران را ناپسند می‏دانست. هم‏چنین با اینکه روسو، خود فرزندانش را به پرورشگاه سپرد و از تربیت آنها، شانه خالی کرد، با این حال به تربیت کودکان و جوانان، توجهی خاص داشته و کتابی مخصوص در تربیت با نام اِمیلْ نگاشته است که موجب تحول عظیمی در فرهنگ جهان شد. او در این کتاب داستانْ مانند، اصول و قواعد تربیت را عنوان نموده و قوانین پرورش را مطرح ساخته است. علاوه بر کتاب امیل، از روسو آثار متعددی بر جای مانده که اعترافات در 12 جلد، تفکرات تنهایى و بحث‏هایى درباره علم و هنر و... از آن جمله‏اند. به طور کلی روزگار ژان ژاک روسو، همه به دربدری و بی‏خانمانی گذشت و سرانجام در دوم ژوئیه 1778م، یک سال قبل از انقلاب کبیر فرانسه در 66 سالگی زندگی را وداع گفت.

ترور ولی‏عهد اتریش - مجارستان در سارایوو و ایجاد بهانه برای شروع جنگ جهانی اول (1914م)

از نیمه دوم قرن نوزدهم، اگرچه جنگ‏های پراکنده‏ای در سطح جهان میان کشورهای مختلف ادامه داشت، اما تولید و انباشت سلاح، سازماندهی ارتش‏ها، شکل‏گیری قدرت‏های افزون‏خواه و عقاید و افکار توسعه‏طلبانه باعث شد تا در دوره صلح مسلح، جهان در انتظار فاجعه‏ای جهانی قرار بگیرد این فاجعه با حادثه‏ای به ظاهر کم اهمیت آغاز شد. در 28 ژوئن 1914م فرانتِس فردینانْدْ، ولی‏عهد اتریش و همسرش توسط یک دانشجوی صرب در جریان سفر این دو به شهر سارایوو ترور و به قتل رسیدند. به دنبال این حادثه، دولت اتریش خواستار دخالت مستقیم در بازجویى و سایر مراحل پرونده این قتل شد. دولت صربستان از توطئه قتل ولی‏عهد اتریش اطلاع نداشت ولی متهم به شرکت در این توطئه شد و دولت اتریش ضمن آمادگی برای یک تهاجم نظامی به صربستان، روز 23 ژوئیه 1914م اولتیماتوم شدید اللحنی به دولت صربستان فرستاد. صربستان برای جلوگیری از وقوع جنگ، قسمت اعظم شرایطی را که اتریش در اولتیماتوم خود عنوان کرده بود پذیرفت ولی اتریش که قصد تصرف صربستان و دفع خطر نهضت‏های اسلاوْهای جنوبی را داشت پاسخ صربستان را قانع کننده تشخیص نداد. به همین بهانه، اتریش یک ماه بعد از ترور ولی‏عهد و 5 روز پس از اولتیماتوم، در 28 ژوئیه 1914م به‏صربستان حمله کرد و از ماه اوت همان سال، با حمایت آلمان از اتریش و حمله ارتش آلمان به بلژیک، جنگ جهانی اول، رسماً آغاز شد. (ر.ک: 28 ژوئیه)

افتتاح مرکز اسلامی واشینگتن (1957م)

مرکز اسلامی واشنگتن یکی از باشکوه‌ترین و پررفت‌وآمدترین ساختمان‌های مسلمانان آمریکاست. این مرکز نماد و بیرق ملی مسلمانان این کشور است که هر روز این مطلب را به هزاران عابر و رهگذر گوشزد می‌کند که دین محمد(ص) در آمریکا هم طرفدارانی دارد. در نوامبر سال ۱۹۴۴ اندیشه ساخت مسجدی در واشنگتن به دنبال مذاکره «ابو اَل‏حوا» و «محمود حسن پاشا»، سفیر کشور مصر در آمریکا شکل گرفت. به زودی تنی چند از دیپلمات‌ها و آمریکایی‌های مسلمان مقدمات ساخت مسجد و مرکز اسلامی واشنگتن را فراهم کردند. اعضای این بنیاد به سرعت افزایش پیدا کرد و نمایندگانی از تمام ملت‌های مسلمان جهان و شهروندان آمریکایی را در خود جای داد. آنها توانستند سرمایه کافی جهت خرید زمینی که هم‏اکنون ساختمان مرکز اسلامی واشنگتن در آن واقع شده را تهیه کنند. زمین مورد نظر در آوریل ۱۹۴۶ خریداری شد و ساخت بنا در سال ۱۹۴۹ آغاز شد. پروفسور «ماریو روسی» (Prof. Mario Rossi) یکی از معماران سرشناس ایتالیایی که مساجد متعددی در کشور مصر ساخته است، معماری این بنا را بر عهده گرفت. چلچراغ باشکوهی از جنس برنز و فرش‌های نفیس ایرانی زینت‏بخش مسجد این مرکز هستند. با تکمیل بنای مسجد و مرکز اسلامی، مراسم وقف آن در ۲۸ ژوئن ۱۹۵۷برگزار شد.