اصول مدیریت اقامۀ نماز/ عناصر سازندۀ نماز مطلوب

ظرف خود پر كن و فریاد برآور كه گواراست عسل

بعضی ها گوشه ای كز می كنند و از همان زاویه خاص و محدود برای همه چیز و همه كس نسخه می پیچند و حكم صادر می كنند. گویی بر بلندای آسمان نشسته اند و جنبیدن مورچه ای هم از دیدشان پنهان نیست. خوب كه می نگری قصه، قصه تاریكخانه و فیل و حكم و داوری هندوان است.*

میزان فهم و دانش ما از موضوعی كه در موردش حرف می زنیم و داوری می كنیم. نوع بینش و نگاه و زاویه دید ما به آن در نزدیك و دوری ما از حقیقت و واقعیت تعیین كننده است.

دوستی می گفت: بعضی فقط بلدند نماز بخوانند و نماز می خوانند !

برای ترغیب فرزندش به نماز می گوید: اگر تو نماز نخوانی پیش مردم آبروی من می رود !

از زاویه محدودی به نماز می نگرد. آبروی او همه علت نماز خواندن دیگری است. اعتبار خود را در نماز خواندن و نخواندن فرزندش، همكارش و رفیقش می داند و می بیند !

اصل سوم در مدیریت اقامه نماز نگرش درست شخص دعوت گر** به نماز است. عناصر تشكیل دهنده نماز را بشناسد، فهم كند و با انگیزه مندی و عشق به معبود و محبت به بندگان او و بهره گیری از روشهای نو و عقلانی و عاطفی این عناصر را به دیگران ارائه كند.

و اما عناصر سازنده نماز مطلوب:

الف - قالب و كالبد نماز یعنی همان ظاهر نماز (از قبیل قیام و قعود و سلام و تشهد و اذكار و( ...

ب - درسها و پیامها و محتوای نماز كه از وضو و دیگر مقدمات نماز آغاز می شود و حتی پس از سلام نیز ادامه می یابد.

ج - كاركردها، نتایح و آثار فردی و اجتماعی نماز

د - ترویج و تبلیغ فرهنگ اقامه نماز توسط دعوت گران

دعوتگرانی را می بینیم كه نگرش ناقص آنان به نماز نه تنها شخص گریز پا را به سمت و سوی قبله نمی كشاند كه موجب كوچك كردن نماز در چشم مخاطبان نیز می شود. و این نوع دعوت گری خود از مصادیق تباه ساختن و تضییع نماز به شمار می آید.***

و نماز نمازی می شود كه تكفیری ها می خوانند و فتنه گران و منافقان و دیروز و امروز از آن سپری در برابر ولی خدا ساخته اند.

در فیلمی فرهنگ قناعت و صرفه جویی به نمایش گذاشته می شود. هنوز فیلم پایان نیافته تبلیغات بازرگانی از پورشه و ... سخن می گوید.

نماز را تنها به عنوان یك عادت خوب معرفی كردن موجب می شود كه شخص رایانه وار در ساعت مشخصی اطلاعاتی را بر صفحه مانیتور نشان دهد و یا چون رباتی خم و راست شود و جملاتی را بخواند. نماز فیلتر است برای جلوگیری از حسد، شهوت جنسی، دروغ و كینه و همه ورودیهای آلوده به جان و روح نمازگزار.****

دعوتگر موفق برای معرفی و چشاندن حقیقت نماز از زاویه تنگ ذهنیت و سلیقه خویش كه نوعی خودپرستی است باید به درآید و آموزه های قرآنی و روایی را بارها و بارها مرور و خود تمرین كند و با نگاهی جامع و گفتاری حكیمانه دیگران را به سوی الله دعوت نماید.*****

خلاصه سخن آنكه ظرف خود پركن و فریاد برآور كه گوارا و شفا هست عسل.

آری به فرموده حكیم سخنور شیراز

ذات نایافته از هستی بخش

كی تواند كه شود هستی بخش

خشك ابری كه بود زآب تهی

ناید از وی صفت آب دهی******

................................

نويسنده: سید محمد عبداللهی

پی نوشتهای مرتبط:

*مولوی در مثنوی گوید:

فیل اندر خانه تاریك بود

عرضه را آورده بودندش هنود

از برای دیدنش مردم بسی

اندر آن ظلمت همی شد هر كسی

دیدنش با چشم چون ممكن نبود

اندر آن تاریكی اش كف می بسود

آن یكی را كف به خرطوم اوفتاد

گفت همچون ناودانست این نهاد

آن یكی را دست بر گوشش رسید

آن بر او چون بادبیزن شد پدید

آن یكی را كف چو بر پایش بسود

گفت شكل پیل دیدم چون عمود

آن یكی بر پشت او بنهاد دست

گفت خود این پیل چون تختی بدست

همچنین هر یك به جزوی كه رسید

فهم آن می كرد هرجا می شنید

از نظرگه گفتشان شد مختلف

آن یكی دالش لقب داد این الف

در كف هر كس اگر شمعی بدی

اختلاف از گفتشان بیرون شدی

چشم حس همچون كف دستست و بس

نیست كف را بر همه او دسترس..

**منظور از "دعوتگر" مفهمومی است عام با مصادیق بسیار ازجمله: مدیر، معلم و استاد، روحانی، والدین، دست اندركاران امر اقامه نماز

***آیه 59 سوره مریم، "فَخَلَفَ مِن بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضَاعُوا الصَّلَاةَ وَاتَّبَعُوا الشَّهَوَاتِ فَسَوْفَ یَلْقَوْنَ غَیًّا: سپس جانشین آن مردم خداپرست قومی شدند كه نماز را ضایع گذارده و شهوتهای نفس را پیروی كردند و اینها به زودی كیفر گمراهی را خواهند دید."

****آیه 33 سوره فصلت، وَمَنْ أَحْسَنُ قَوْلًا مِمَّنْ دَعَا إِلَى اللَّهِ وَعَمِلَ صَالِحًا وَقَالَ إِنَّنِی مِنَ الْمُسْلِمِینَ:چه كسی خوش گفتارتر است از آن كس كه دعوت به سوی خدا می‌كند و عمل صالح انجام می‌دهد و می‌گوید: «من از مسلمانانم»؟!

***** آیه 45 سوره عنكبوت، اتْلُ مَا أُوحِیَ إِلَیْكَ مِنَ الْكِتَابِ وَأَقِمِ الصَّلَاةَ ? إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى? عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ ? وَلَذِكْرُ اللَّهِ أَكْبَرُ ? وَاللَّهُ یَعْلَمُ مَا تَصْنَعُونَ: آنچه را از كتاب (آسمانی) به تو وحی شده تلاوت كن و نماز را برپا دار، كه نماز (انسان را) از زشتیها و گناه باز می‌دارد و یاد خدا بزرگتر است؛ و خداوند می‌داند شما چه كارهایی انجام می‌دهید!

****** و جامی نیز در اسكندرنامه گوید:

ذات نایافته از هستی، بخش

چون تواند كه بود هستی‌بخش؟

نقش، بی‌خامه نقاش كه دید؟

نغمه، بی‌زخمه مطرب كه شنید؟

ناید از ممكن تنها چون كار

حاجت افتاد به واجب ناچار