یافته‌های دانشمند ایرانی در ریشه‌کنی کامل سرطان با نابودی سلولهای بنیادی
دکتر کریم نیرنیا که رهیافتهای چشمگیری در حوزه درمان ناباروری داشته با شنیدن درددل‌های یک بیمار مبتلا به سرطان که از رنج و دشواری های فراوان مبتلایان به این بیماری سخن گفته، عمده تحقیقات خود را به درمان سرطان معطوف کرده و به نحوی شگفت انگیز از رهیافتهای علمی خود در زمینه باروری و سلولهای جنسی در شناسایی و درمان سرطان بهره برده است.
نیرنیا در شیراز متولد شده و پس از گذراندن دبستان و دبیرستان در زادگاهش، تحصیلات خود را در رشته بیولوژی مولکولی و سلولهای بنیادی در دانشگاه گوتنگن آلمان پی گرفته و حدود دو سال بعد به عنوان پژوهشگر در این دانشگاه شروع به فعالیت کرده است.
وی که چند سالی در دانشگاه نیوکاسل به عنوان مسوول دپارتمان بیولوژی سلولهای بنیادی فعالیت داشته است در حال حاضر مدیریت انستیتو پزشکی سلولی فرد محور در کمبریج و انستیتو پزشکی ملکولی و سلول درمانی در دوسلدورف آلمان را عهده دار است.
این دو مرکز در واقع شعباتی از موسسه ژنوسل (ژن و سلول) هستند که استاد نیرنیا برای ارائه بالینی نتایج تحقیقات خود تاسیس کرده و علاوه بر این دو مرکز اروپایی به تازگی شعباتی در تگزاس آمریکا و شهرهای تهران و شیراز ایجاد کرده است. شعبه شیراز موسسه بر سلول درمانی تمرکز دارد و یکی از شعب موسسه در تهران که در مجموعه تازه تاسیس هتل بیمارستان گاندی مستقر است قرار است در زمینه روش‌های سلولی درمان ناباروری ارائه خدمت کند. شعبه دیگری که در شهرک غرب تهران راه اندازی شده نیز در زمینه پزشکی فردمحور(شخصی شده) در زمینه درمان سرطان فعالیت خواهد داشت.
دکتر نیرنیا در گفت‌و‌گو با خبرنگار علمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) در تشریح تحقیقات و رهیافتهای علمی اخیر خود گفت: در راستای تحقیقات مربوط به تولید اسپرم نابالغ از سلولهای بنیادی مغز استخوان، تستی با عنوان «fertility assay» را برای مردان نابارور توسعه داده ایم که با بررسی توان تولید اسپرم در بیماران، درمان سلولی مناسب را پیشنهاد می کند. این روش که به تدریج به مرحله بالینی رسیده در شعب موسسه در اروپا ارائه شده و اتفاقا بیمارانی از ایران از این تکنیک برای درمان ناباروری استفاده کرده اند که امکان استفاده از این روش پیشرفته شناسایی و درمان به زودی در نمایندگی موسسه ژنوسل در تهران نیز فراهم خواهد شد.
وی تصریح کرد: در این روش، میزان سلولهای بنیادی اسپرم در فرد ارزیابی و با روش‌هایی خاص به تکثیر تحریک شده و به این ترتیب می‌توان تولید سلولهای بنیادی اسپرم را در فرد تحت درمان ناباروری تا حد کفایت برای باروری افزایش داد.
نیرنیا خاطرنشان کرد: سلول بنیادی اسپرم در بسیاری از مردان نابارور وجود دارد که قابلیت تکثیر خود را در اثر شوک روانی یا ویروس از دست داده‌اند و می‌توانیم سلولهای بنیادی اسپرم آنها را هر چند تعدادشان کم باشد با روش‌های خاص تحریک کنیم.
نیرنیا با بیان این که به جز موسسه ژنوسل تنها یک گروه تحقیقاتی پیشرو در دانشگاه استنفورد موفق به تولید اسپرم نابالغ از سلولهای بنیادی مغز استخوان شده اند، خاطرنشان کرد: روش تولید تولید اسپرم از مغز استخوان هنوز در مراحل اولیه است ولی معتقدیم سلولهای مغز استخوان این قابلیت دارند که از طریق خون در بدن مهاجرت کرده و در ارگان‌های جنسی به سلولهای جنسی تبدیل شوند که تصور می‌رود می توان در افراد نابارور این پدیده را تحریک کرد.
وی خاطرنشان کرد: زمینه تحقیقاتی تازه ای که از اکتبر سال گذشته بر آن متمرکز شده ایم، «پزشکی فردمحور(شخصی سازی شده)» است که اساس آن بر تفاوت و منحصر به فرد بودن شرایط سلولی ملکولی بیماری ها خصوصا سرطان در بیماران مختلف است و لذا برای درمان هر یک از مبتلایان به این بیماری روش درمانی متفاوتی پیشنهاد می‌کند. در این زمینه تستی با عنوان
Onco assay ارائه شده که روشی پیشرفته برای بررسی سرطان در سطح مولکولی است.
نیرنیا با بیان این که بیماری هایی مثل سرطان پستان حتی از سال‌ها قبل از بروز نشانه‌های بالینی آنها که با معاینه و تستهای معمول قابل شناسایی است، تاثیرات ملکولی خاصی دارند که با تکنیک‌های پیشرفته مولکولی قابل تشخیص است، اظهار داشت: با استفاده از تکنیک‌های سلولی ملکولی می توان با بررسی ژن‌های موثر در بروز سرطان علاوه بر تشخیص زودهنگام بیماری در مراحل فوق العاده ابتدایی و درمان موثر آن، ریسک ابتلا به بیماری را نیز در افراد مختلف مشخص کرد و همچنین روند درمان بیماری و اثربخشی هر یک از داروها و روش‌ها مثل شیمی درمانی یا هورمون درمانی را در افراد پیش‌بینی و پایش کرد. حتی این روش ها تخمین ریسک و زمان بازگشت بیماری در افراد بهبودیافته را نیز میسر می کنند.
وی خاطرنشان کرد: بررسی ای که به تازگی در بیش از دو هزار زن مبتلا به سرطان پستان در اروپا انجام شده نشان داده، سرطان پستان که به طور معمول یک بیماری تلقی می‌شود در افراد مختلف بسیار متفاوت است و همچنین منشاء بسیاری از سرطان ها به سلولهای بنیادی سرطان برمی‌گردد؛ لذا اگر بتوانیم در روند درمان، سلولهای بنیادی سرطان را هدف بگیریم می‌توانیم سرطان را به شکلی ریشه‌یی و موثر درمان کنیم.
نیرنیا خاطرنشان کرد: در سلول درمانی سرطان به سیستم ایمنی بدن توجه خاص شده بدین صورت که تلاش می شود با تکنیک‌های مختلف سلولهای سرطانی را برای سیستم دفاعی بدن قابل مشاهده کرد. در واقع سلولهای سرطانی با استفاده از مکانیسمی خاص خود را از سیستم ایمنی بدن که نسبت به هر پروتئین تازه واکنش نشان می‌دهد مخفی می‌کند که با شناخت سازوکار این پدیده می توان سلولهای سیستم ایمنی را به نحوی آموزش داد که سلولهای سرطانی خصوصا سلولهای بنیادی سرطان را شناسایی کنند. این روش که در آن از سلولهای خود بیمار برای درمان او استفاده می شود از رویکردهای سلول درمانی شخصی سازی شده است.
