نگاهی به سران جریانهای انحرافی عصرامام صادق (ع)

*چرایی راه اندازی جریانات منحرف

وی در بیان علل فشارها و جریانات، ابراز داشت: دشمنان از دوران امام باقر(ع) به شدت احساس خطر کردند که اگر جلوی معصومین(ع) را نگیرند و راه را برای آنان باز بگذارند، حکومتی برای آنان باقی نخواهد ماند؛ لذا بعد از امامت امام باقر(ع) و در 34 سال امامت امام صادق(ع)، ایشان را هرگز آسوده نگذاشتند و با راه اندازی جریانات گوناگون، سد راه حضرت شدند.

این استاد حوزه یادآور شد: در زمان امام صادق(ع) جریانات گوناگونی وجود داشت و چه بسا ریشه های برخی از این جریان ها به پیش از آن حضرت بر می گردد؛ ولی حکومت عباسی به آن جریانات میدان داده بود تا پیش بیایند و سد راه حضرت شوند؛ لذا نخستین جریانی که در زمان این امام همام به راه افتاد، مسئله دامن زدن به انحرافات فکری بوده و افرادی که دارای این انحرافات بودند را پشتیبانی می کردند.

*منحرفین

این کارشناس امام شناسی خاطرنشان ساخت: از جمله کسانی که در آن زمان جزو سردسته منحرفین فکری بوده و دستگاه خلافت به این شخص به دلیل اتهاماتی که به امام(ع) وارد می کرد، منصب قضاوت نیز داده بود، "محمد بن مقلاص معروف به ابوالخطاب" بود که این شخص نسبت خدایی به حضرت(ع) داده و خود را پیامبر مرسل می دانست.

حجت الاسلام والمسلمین طبسی تصریح کرد: امام(ع) نسبت به این افراد که انحرافات عقیدتی داشتند، به شدت مبارزه می کردند و برای این که آنان را منزوی کنند، دستور دادند کسی با آنان نشست و برخاست نکرده و هم غذا نشود؛ ضمنا این افراد را لعن نیز کرده و طرد می کردند.

وی ادامه داد: یکی دیگر از این افراد، "بزیع بن موسی" است که فرقه بضیعیه را نیز به او نسبت می دهند و می گویند او از سران الحاد و نفاق بوده و ادعای پیامبری نیز می کرده است.

این استاد حوزه تصریح کرد: "بَشیار اشعری" یکی دیگر از این منحرفین می باشد که امام(ع) به یکی از یاران خود فرموده بود "اگر به کوفه رفتی؛ هنگامی که بر او وارد شدی به او بگو که امام صادق(ع) به تو می گوید: ای فاسق؛ ای مشرک؛ من از تو بیزارم".

حجت الاسلام والمسلمین طبسی با بیان این که امام(ع) برای اینکه سخنش به دیگران نیز برسد، مجبور بودند این اشخاص را لعن و طرد کنند، ادامه داد: از جمله کسانی که در آن زمان از سران انحراف بود، "مغیرة بن سعید" بوده که امام، او را نیز لعن کرد و به شدت از او و یارانش بیزار بود.

وی با اشاره به این که "مغیرة بن سعید" مدعی بود که اسم اعظم در دست اوست و از طریق سحر و جادو در مردم نفوذ کرده بود، گفت: این شخص کتاب های امام صادق(ع) را با نیرنگ از دست یاران امام می گرفت و آنچه را می خواست، به این کتب اضافه می کرد و دستور می داد آنها را در میان یاران و دوستان حضرت پخش کنند و در نتیجه أمر را بر مردم مشتبه می کرد.

این استاد حوزه اضافه کرد: "ابو منصور عجلی" یکی دیگر از این منحرفین بوده که امام صادق(ع) در برابر انبوهی از مردم کوفه از او بیزاری جسته و او را لعنت کردند و فرموند؛ او فرستاده ابلیس می باشد.

این کارشناس امام شناسی یادآور شد: "گروه های مفوضه، صوفیه و ..." از گروه هایی بودند که در زمان امام(ع) رشد کرده و به پشتیبانی حکومت غاصب به پیش می رفتند و امور را بر مردم مشتبه می ساختند.

*جنایات منصور

حجت الاسلام والمسلمین طبسی خاطرنشان کرد: برنامه دومی که از زمان "منصور" شروع و امام دچار آن شده بود، مسئله کشتار، حبس و هجرت های اجباری علوی ها(فرزندان بنی حسن و بنی حسین) بود که در کتاب "مقاتل الطالبیین" بسیار درباره آن بحث شده است.

وی یادآور شد: عبدالله بن الحسن بن الحسن، حسن بن الحسن بن الحسن، ابراهیم بن الحسن بن الحسن، ابوبکر بن الحسن بن الحسن، اسماعیل بن ابراهیم بن الحسن، اسحاق بن ابراهیم بن الحسن، محمد بن ابراهیم بن الحسن و ..... از جمله یاران امام صادق(ع) بودند که منصور با اقداماتی شدید آنان را به شهادت رساند.

* خزانه ای که 100 سر در آن نگه داشته می شد!!!

این استاد حوزه با بیان این که منصور، یاران بسیاری از حضرت را به شهادت رساند، تصریح کرد: در داستان زندگی او آمده است، منصور خزانه ای برای خود داشت که درب آن همیشه بسته بود و کسی در آن تردد نداشت. در پایان عمر خود نامه ای نوشت وآن را به عروس خود داد و گفت؛ این نامه را بگیر و هنگامی که من از دنیا رفتم، پسرم را به داخل این خزانه ببر و این نامه را برای او در آن محل بخوان.

این کارشناس امام شناسی ادامه داد: هنگامی که منصور در سال 158 از دنیا رفت، عروس همسرش را به داخل آن خزانه برد و وقتی داخل آن شدند، با صحنه عجیبی روبرو شدند، چراکه منصور در آنجا حدود 100 سر نگهداری کرده بود و در نامه خود آورده بود که من به وسیله کشتن آنان توانستم حکومت کنم و اگر می خواهی به حکومت خود ادامه دهی، کاری را که من انجام دادم در پیش بگیر و به آنان میدان نده.

حجت الاسلام والمسلمین طبسی افزود: از جمله حرکات منصور در زمان امام صادق(ع)، میدان دادن به اشخاصی بود که اطلاعات اندکی داشته و از آنان به عنوان علمای دربار استفاده می کرده تا آنان را در مقابل حضرت قرار دهد.

*مقدس مآب های کج فهم

وی با اشاره به یکی دیگر از جریانات عصر امام صادق(ع)، ابراز داشت: از جمله جریاناتی که در عصر آن امام همام اتفاق افتاد، وجود مقدس مآب های کج فهم و نفهم بود که توسط دولت بنی عباس پشتیبانی شده و در مقابل امام(ع) جبهه گیری می کردند.

این استاد حوزه به "سفیان صوری" اشاره کرد و خاطرنشان ساخت: این شخص یکی از آن مقدس مآب های کج فهم بود که روزی امام را با لباس کتان که کم قیمت نیز بود، در مسجدالحرام دید و پیش خود فکر می کرد امام(ع) لباسی گران قیمت بر تن کرده نزد امام آمد و گفت: پیامبر(ص)، امام علی(ع) و دیگر امامان چنین لباسی به تن نکرده بودند. امام صادق(ع) در جواب او فرمود: نبی مکرم اسلام(ص) در یک زمان بسیار سخت زندگی می کردند و بعد از امام علی(ع) وضعیت مسلمانان مقداری فرق کرد و بهتر شد و هنگامی که وضع بهتر شود، چه کسی بهتر است که از منابع خدایی استفاده کند؟ (قل من حرم زینة الله) بگو چه کسی زینت خدا را حرام کرده است؟

این کارشناس امام شناسی ادامه داد: سپس امام فرمود: این پیراهن که به خیال تو قیمتی است را برای مردم تنم کردم و این پیراهن زیرین پشمینه را برای خودم به تن نمودم؛ اما تو پیراهن پشمینه را برای فریب مردم به تن کردی؛ اما پیراهن زیرین تو خوب و تمیز است و حال باید گفت؛ عمل چه کسی ریایی است؟

حجت الاسلام والمسلمین طبسی تصریح کرد: امام(ع) در زمان امامت خود گرفتار این اشخاص بوده و "عُبّاد بن کثیر بصری" نیز یکی دیگر از آنان بوده است.

وی در پایان بیان داشت: امام جعفرصادق(ع) در زمان امامت خود با اتهاماتی نیز روبرو بوده است که در جلسات مختلف از خود رفع اتهام کرده و پاسخ های مناسبی به آنان داده است، مانند اتهام دانستن علم غیب و یا اتهام بیعت گرفتن از مردم که از سوی منصور به ایشان زده شده بود.

تهیه و تنظیم: محمدرسول صفری

منبع:حوزه