میزگرد اندیشکده آمریکایی درباره سفر روحانی به سازمان ملل

فرهی در این میزگرد گفته است: تاکنون در موضوع هسته‌ای، درجه بالایی از هماهنگی را میان رهبر ایران و روحانی شاهد بوده‌ایم و این واقعیت سبب شده تا ایران بتواند این تصور را که اختلاف میان روحانی و تندروها عامل هر گونه شکست احتمالی در مذاکرات است، باطل کند. بدین ترتیب، ایران می‌تواند مطالبات بیش از حد آمریکا را مقصر شکست احتمالی مذاکرات، جلوه دهد.

فرهی همچنین تصریح کرده که به علت روابط سرد تاریخی میان ایران و آمریکا و همینطور نقش تحریم‌ها در پیشرفت مذاکرات، مذاکره‌کنندگان ایرانی عملا نمی‌توانند به توافق قطعی با آمریکا برسند.

فرهی معتقد است که هدف اصلی از سفر روحانی به سازمان ملل، تلاش مجدانه برای رسیدن به توافق هسته‌ای با کشورهای غربی بود اما برخی اظهارات و مواضع روحانی در طول این سفر، با هدف مذکور مطابقت نداشت.

این ایرانی مقیم آمریکا تاکید کرده که از نگاه وی، حتی بدون حصول توافق هسته‌ای، هماهنگی و اتحاد میان رهبر ایران و روحانی، ادامه خواهد یافت.

وی در توجیه این مواضعش گفته است: روحانی برای موفقیت در مدیریت اجرایی کشور و همینطور جلوگیری از تنش با تندروها به حمایت رهبری نیاز دارد.

فرهی همچنین از تفاوت‌ها میان مذاکرات هسته‌ای کنونی با مذاکرات هسته‌ای سال‌های 2003 تا 2005 میان ایران و سه کشور اروپایی سخن گفته و مدعی شده مذاکرات 10 سال پیش در شرایطی به شکست انجامید که اقتصاد ایران، از ثبات و قدرت برخوردار بود و همچون وضعیت فعلی در اثر تحریم‌ها، شکننده نشده بود. همچنین دولت خاتمی نیز در دوران پایانی خود بود و همین مسئله، فوریت و ضرورت دسترسی به توافق را کاهش داد.

فرهی در پاسخ به پرسشی درباره خط قرمزهای اعلام‌شده از سوی رهبری ایران، ادعا کرده که این خطوط قرمز، ثابت و غیرقابل تغییر نیستند بلکه دائما بر اساس اقتضائات سیاسی در حال تغییرند.

در ادامه این میزگرد، بیژن خواجه‌پور به عملکرد یک ساله دولت روحانی پرداخت و گفت: روحانی در این یک سال در سه حوزه امکان مانور داشت: سیاست‌های اقتصادی، روابط خارجی و مذاکرات هسته‌ای.

وی معتقد است که دولت روحانی دارد با بذل توجه به تقویت دو بخش دیگر، خود را برای شرایط عدم حصول توافق هسته‌ای آماده می‌کند. خواجه‌پور استناد روحانی به آمارهای اقتصادی مبنی بر خروج از رکود اقتصادی در اثر سیاست‌های دولت و همینطور سفر به سازمان ملل برای نشان دادن ارتقاء موقعیت بین‌المللی ایران پس از احمدی‌نژاد را در راستای همین برنامه می‌داند.

خواجه‌پور سخنرانی روحانی در سازمان ملل در سال جاری را تندتر از سال گذشته دانسته و علت این تغییر را تلاش روحانی برای پرهیز از متهم شدن از جانب منتقدان داخلی به اتخاذ مواضع ضعیف، خوانده است.

خواجه‌پور درباره توافق تجاری اخیر میان ایران و روسیه هم گفته است: در حالی که ابتدا تصور می‌شد این توافق تجاری به منزله سناریوی جایگزین ایران در صورت شکست مذاکرات هسته‌ای است، اما بعدا مشخص شد که این توافق یک تحرک سیاسی با هدف تقویت جایگاه جهانی ایران است. این توافق، انتقادات تندروهای داخلی از دولت روحانی را که می‌گفتند توافق هسته‌ای به معنای وابستگی به غرب است، خواباند و از سوی دیگر این پیام را به روسیه داد که ایران با وجود تجدید روابط با غرب، دست از همکاری با روسیه نخواهد کشید. این توافق تجاری همچنین حاوی این پیام بود که شکست مذاکرات هسته‌ای به معنای فروپاشی اقتصاد ایران نخواهد بود.

خواجه‌پور مهار تورم و کنترل رشد بیکاری را دو توفیق اقتصادی روحانی دانسته و درباره شرایط شکست مذاکرات هسته‌ای گفته است: در آن صورت ایران برای رشد اقتصادی خود به توافق‌های تجاری منطقه‌ای و قراردادهای صادرات گاز به کشورهایی چون عمان روی خواهد آورد.