پنجشنبه ۲۷ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 2024 May 16
قوه قضائيه اولتيماتوم خود را عملياتي‌كند
۴۰ ميليـون بي‌سيـم از تهران به واشنگتن و تل‌آويو!/ اولتیماتوم قضایی چه شد؟!
گزارشی از تهديدات امنيتي شبكه‌هاي اجتماعي همراه / شبكه‌هاي اجتماعي وايبر و... مي‌تواند يك دستگاه بي‌سيم باشد كه اپراتور (فرمانده) آن با عملياتي‌سازي نظريه بسيج منابع «چارلز تيلي» ، از هركجاي دنيا قادر به اجرا و سازماندهي يك آشوب طراحي شده است...
به گزارش«تیتریک»شبكه‌هاي اجتماعي وايبر و... مي‌تواند يك دستگاه بي‌سيم باشد كه اپراتور (فرمانده) آن با عملياتي‌سازي نظريه بسيج منابع «چارلز تيلي» ، از هركجاي دنيا قادر به اجرا و سازماندهي يك آشوب طراحي شده است...
جناب آقای دکتر واعظی
وزیــر محترم ارتبـاطات و فنــاوری اطلاعات
سلام علیکم
نظر به انتشار گسترده محتوای مجرمانه و ارتکاب انواع جرائم علیه عفت و اخلاق اسلامی و امنیت عمومی و ... بالاخص انتشار وسیع مطالب موهن علیه بنیانگذار انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی(ره) در هفته های اخیر از طریق برخی شبکه های اجتماعی نظیر واتس آپ ، وایبر و تانگو که بعضا توسط دولت های معاند نظام جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور مدیریت فنی و محتوایی می شود و با عنایت به این که علی‌رغم استمهال سه ماهه جنابعالی و همکاران محترم مبنی بر اعلام آمادگی در خصوص فرآهم آوری امکان مسدود سازی و پالایش هوشمند محتوای مجرمانه در شبکه های موصوف و ارائه شبکه های اجتماعی داخلی هم سطح با شبکه های مذکور، مع الاسف تا کنون اقدام موثری به عمل نیامده است.
لذا در اجرای دستور ریاست محترم قوه قضائیه حضرت آیت الله آملی ظرف مدت حداکثر یک ماه نسبت به فرآهم آوری زمینه و بستر فنی مورد نیاز مسدودسازی و کنترل اطلاعاتی موثر شبکه های یاد شده اقدام عاجل صورت پذیرد، در غیر این صورت قوه قضائیه در راستای وظایف ذاتی خود نسبت به مسدودسازی شبکه های اجتماعی دارای محتوای مجرمانه اقدام مقتضی به عمل آورده و با متخلفین از دستورات قضایی در هر رده ای طبق قانون برخورد خواهد نمود.
غلامحسین محسنی اژه‌ای
معاون اول قوه قضائیه
اولتيماتومي كه ۲ ماه و۲۰ روز از سررسيد آن گذشت!
نوشتار فوق ، متن کامل نامه حجت الاسلام محسنی اژه ای به وزیر ارتباطات بود كه روز ۲۹ شهریور ماه سال جاري خبرگزاری قوه قضائیه آن را منتشر ساخته بود و در فضاي رسانه اي از آن با عنوان «اولتيماتوم قوه قضائيه به وزارت ارتباطات» ياد شد.
در زمان انتشار گزارش پیش رو ۲ ماه و ۲۰ روز از «اولتيماتوم قوه قضائيه به وزارت ارتباطات» در رابطه با انسداد شبكه هاي اجتماعي نصب شده روي تلفن همراه مي گذرد اما نه وزارت ارتباطات اقدام به اجراي اين امر نموده و نه قوه قضائيه اولتيماتوم خود را عملياتي ساخته است.
اين در حالي است كه براساس متن مندرج در نامه حجت الاسلام اژه اي ۵ ماه و۲۰ روز نيز از استمهال وزارت ارتباطات براي مسدود سازی و پالایش هوشمند محتوای مجرمانه در شبکه‌های موصوف و ارائه شبکه های اجتماعی داخلی هم سطح با شبکه های مذکور مي گذرد ولذا به نظر مي رسد باید علت تعلل قوه قضائيه را نيز در وعده «پالایش هوشمند محتوای مجرمانه» يافت كه محمود واعظی وزير ارتباطات روز ۲۳ آبان ماه در جريان بازديد از بیستمین نمایشگاه بین المللی مطبوعات و خبرگزاری ها درخصوص آن گفت:«یکی از برنامه های جدی وزارت ارتباطات اجرای فیلترینگ هوشمند است که از هشت ماه گذشته قرار دادهای مختلفی با مراکز علمی و تحقیقاتی برای اجرای این پروژه منعقد شده است.
دولت مصمم است وضعیت اینترنت را به نحوی بهبود بخشد که مردم بتوانند از اینترنت و شبکه های اجتماعی پیام رسان به نحو مطلوب و مناسب استفاده کنند. خانواده ها نیز مانند دولت معتقدند که شبکه های اینترنتی و سایت های غیر اخلاقی که به کانون خانواده‌ها آسیب می رساند نباید در دسترس عموم قرار گیرد بر این اساس قصد داریم با اجرای طرح فیلترینگ هوشمند، تنها سایت های مخرب را مسدود کنیم. در مرحله اول این طرح که از یک ماه دیگر اجرایی می شود به صورت هوشمند محتوای بخشی از سایت های اینترنتی مراقبت می شود. فاز دوم این طرح از سه ماه بعد به اجرا در می آید و در نهایت در فاز سوم تا ۶ ماه آینده کل شبکه اینترنت تحت پوشش فیلترینگ هوشمند قرار می گیرد.»
فيترينگ پرطمطراق
با اين وصف زمان انتشار اين گزارش مقارن با اجراي اولين مرحله فيلترينگ هوشمند است كه از سوي وزير ارتباطات وعده داده شده است. بنابراين مي توان حدس زد كه تعلل قوه قضائيه نيز به دليل هیاهوي به راه افتاده از سوي وزرات ارتباطات در مورد «فليترينگ هوشمند» است. اما طبق ایراد پيشين وارده از سوي قوه قضائیه به وزارت ارتباطات از زمان مطرح شدن این موضوع ، هیچگاه تعریف مشخصی در این باره اعلام نشده و به‌رغم سابقه طولانی هنوز اطلاعی از جزئیات این طرح در دست نیست.
با اين وجود «علی کاظمی» ، کارشناس فنی شورای عالی اطلاع رسانی درباره قابلیتها و الزامات فیلترینگ هوشمند ، مي‌گويد: «طبق تعاریف موجود و نمونههای تطبیقی در دیگر کشورها، فیلترینگ هوشمند باید قادر به تشخیص بخشی از آدرسهای اینترنتی باشد، بهگونهای که در برخورد با یک صفحه ، به‌جای فیلتر کردن تمام آن ، بخشی از آن را مسدود کند ؛ برای مثال باید بتواند درباره سایت فیس‌بوک برخی صفحات را مسدود و باقی را باز بگذارد.از دیگر الزامات فیلترینگ هوشمند، تمایز قائل شدن در دسترسیها است.
به این معنی که بتوان برای افرادی سطح دسترسی بیشتر یا کمتری را تعریف کرد.درک معنایی، صوتی و تصویری (عکس و فیلم) از دیگر الزامات فیلترینگ هوشمند است ؛ با امکان درک تصویر و پردازش تصویر، تصاویر مورد نظر در یک صفحه اینترنتی بدون مسدود شدن تمام آدرس فیلتر خواهد شد و امکان استفاده از سایت مورد نظر همچنان فراهم است.
با قابلیت درک معنایی ، حساسیت روی کلمات خاص وجود ندارد؛ مطالب را میخواند و براساس محتوا مسدودسازی انجام می‌شود؛ برای مثال بتواند بین یک مطلب پزشکی که در آن از کلمات خاص استفاده شده و یک داستان که همان کلمات در آن به‌کار رفته ، تبعیض قائل شود. در کنترل معنایی باید قابلیت درک متن ، صدا ، عکس و فیلم وجود داشته باشد. هماکنون نیز کنترل معنایی در فیلترینگهای هوشمند دیگر کشورها استفاده می‌شود اما کاربرد آنها متفاوت است.
برای مثال در کشور آمریکا از کنترل معنایی برای جلوگیری از ارسال اطلاعات نظامی استفاده می‌شود و حتی قدرت ترجمه به زبانهای دیگر نیز وجود دارد. به این معنی که اگر شخصی بخواهد اطلاعات نظامی را از طریق عکس ، متن ، صدا و فیلم یا حتی به زبانهای دیگر به خارج کشور ارسال کند ، فایلهای ارسالی از روش کنترل معنایی بررسی می‌شوند.
ارتباطات رمز شده و وظايف رها شده
اين دعاوي در مورد كارايي فيلترينگ هوشمند درحالي است كه بسيج دانشجويي دانشكده امير كبيربا صدور بيانيه اي در رد آن نوشته بود:«هر چند امروزه در کشور سامانه فیلترینگ وجود دارد و از دسترسی به برخی سایت‌های نامناسب جلوگیری می‌کند، اما دشمن نیز بیکار ننشسته و راه‌هائی را برای به حاشیه راندن و از بین بردن کارآئی آن ایجاد کرده است.
در حقیقت ، اکنون بخش زیادی از ارتباطات اینترنتی به صورت رمز شده انجام می‌گیرد و بنابراین ، تفکیک محتوای خوب از بد امکان‌پذیر نمی‌باشد تا بتوان محتوای بد و نامناسب را فیلتر نمود و تنها راه ممکن، مسدود کردن کامل دسترسی به سایت‌های نامناسب است. در این شرایط ، دولت پیگیری فیلترینگ را رها کرده و بدین ترتیب بسیاری از سایت‌های فیلتر شده اکنون به سادگی و با استفاده از روش‌های رمزگذاری که در اختیار همگان هست ، در دسترس قرار دارد.»
دعاوي حيرت‌آور وزير ارتباطات
در ادامه این بیانیه آمده است: «برخی اظهارات آقای واعظی وزیر محترم ارتباطات در همین مورد - که از سوی آقای جنتی وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز تکرار شده است- ما را که اندک تخصصی در زمینه فناوری اطلاعات داریم به حیرت وا می‌دارد. چگونه وزیر محترم ارتباطات از این نکته واضح بی‌خبرند که نمی‌توان محتوای ارتباطات رمز شده را بررسی کرد که بعد بخواهیم خوب و بد آن را از هم جدا کنیم؟! نکته دیگر آنکه ارتباطات غیررمز شده هم از حجم بالائی برخوردار است که بررسی آن از توان وزارت محترم ارتباطات خارج است. گوگل بیش از یک میلیون رایانه سرویس‌دهنده در اختیار دارد و تعداد رایانه‌های سرویس‌دهندۀ فیس‌بوک نیز رقمی در همین حدود است که حجم عظیمی از اطلاعات را ذخیره ، پردازش و به کاربران عرضه می‌کنند.اگر دولت تعداد میلیونی رایانه سرویس دهنده لازم برای پردازش و پالایش این محتوا به ارزش چند هزار میلیارد تومان را در اختیار دارد یا می‌تواند هزینه خرید ، راهبری و نگهداری آنها را تأمین کند ، چرا این سامانه‌ها را برای ایجاد سامانه‌های موتور جستجو ، شبکه‌های اجتماعی و … در اختیار پژوهشگران و صنعتگران ایرانی قرار نمی‌دهد؟»
فارغ‌التحصیل دانشگاه تل‌آویو سرباز ارتش اسرائيل ، صاحب«وايبر»
در ادامه این جریان ،۱۰۲۵۰ نفر از زنان فعال در عرصه اجتماعی و فرهنگی در بیانیه‌ای ضمن اعلام نگرانی از راه‌اندازی بدون پشتوانه فرهنگی نسل‌های سوم و چهارم اینترنت نوشتند: «شبکه‌های اجتماعی یکی از انواع محصولات فناوری اطلاعات است که زیرشاخه‌های مختلفی دارد؛ شبکه اجتماعی تلفن همراه ، میکروبلاگ ها ، چت روم‌ها ، تالارهای گفتگو ، ویدئو شیرینگ و … که رسانه‌های کاربرمحور هستند در دنیا و در ایران وجود دارند.
شبکه‌های اجتماعی تلفن همراه از چند فناوری مبتنی بر گوشی استفاده می‌کنند و یک‌جور اپراتور مجازی هستند و با این اپراتورها می‌توان مکالمه صوتی ، تصویری و متنی داشت ولی مثل اپراتورهای همراه اول یا ایرانسل نیستند که اگر کسی برای شما مزاحمت ایجاد کرد قابل‌پیگیری باشد. این در حالی است که وزیر ارتباطات تنها اقدامی که در این یک ماه انجام داد این بود که اعلام کرد با مسدود کردن شبکه‌های اجتماعی مخالفیم اما با حذف محتوای مجرمانه آن موافق هستیم.
حال آنکه برخی از این شبکه‌های اجتماعی مثل وایبر که سرور آن در خاک رژیم صهیونیستی است و رئیس آن یک افسر موساد است و صددرصد جاسوسی است، قابل پیگیری نبوده و نمی‌توان با محتواهای مجرمانه که از سوی این فضا ها منتشر می شود برخورد کرد.»
اشاره نامه ۱۰۲۵۰ امضائي زنان به صهيونيستي بودن «وايبر» ناظر به مالکان این شرکت است ؛ یعنی «تلمن مارکو، ایگور مگزینیک ، سانی مارولی و اوفر اسمچا» که صهیونیست هستند.«تلمن مارکو» که مدیرعامل این شرکت است ، چهار سال در ارتش اسرائیل خدمت کرده ، فارغ التحصیل دانشگاه تل آویو است. مدل درآمدزایی این شرکت، نامعلوم است و هرچند تلمن مارکو مدعیست که این شرکت با فروش شکلک و استیکر ، کسب درآمد می‌کند اما فروش شکلک ها با توجه به قیمت های پایینی که دارند ، در برابر ۶۰ میلیارد تومانی که تا سال ۲۰۱۳ برای وایبر هزینه کرده اند بسیار ناچیز است!
هرج و مرج جنسي – اخلاقي هنجار رايج شبكه‌هاي اجتماعي!
پس از وايبر ، نرم افزارهای مشابه ديگر با نام‌های وی چت ، واتس اپ ، تانگو ، لاین ، بی‌تاک ، تلگرام ، کوکو و ... نیز وارد اين عرصه شدند و بسیاری از کاربران ایرانی را به استفاده از خود «معتاد» كردند.
اعتیادي مجازي كه در حال زدودن دين و مذهب، وجدان و اخلاق از كاربران خود است. در بیشتر گروه هاي تشكيل شده در اين فضاهاي مجازي ، پرخاشگری ، اهانت ، نزاع‌های مجازی، سوء استفاده‌های جنسی رايج بوده و به عنوان يك هنجار پذيرفته شده است.
حتي در گروه‌هايي که مثلا تلاش می‌کنند رفتارشان صحیح باشد، حریم محرم و نامحرم در بسیاری از موارد می شکند!
برای نمونه، مرد نامحرم ، برای زن و یا دختر نامحرم حاضر در گروه ، شکلک (استیکر) بوسه ، چشمک، گل و... ارسال می کند و یا برعکس! بسیاری از مردان متاهل و زنان متاهل حاضر در این گروه‌ها، ساعات زیادی از وقت خود را که باید صرف خانواده کنند ، در این گروه ها سپری می‌کنند و این حضور تا نیمه های شب هم و حتی تا سپیده دم ادامه دارد! در کنار این گروه‌ها، گروه‌های دیگری هم فعالیت دارند که به طور صریح، فعالیت مستهجن و مبتذل دارند.
گروه های مستهجن وایبری اسامی و عناوین زننده‌ای برای گروه خود بر می‌گزینند؛ در این گروه‌ها، مردان متاهل، زنان متاهل و دختران و پسران مجرد حضور دارند. از قوانین این گروه‌ها این است که هر نوشته‌ای باید ، بار جنسی داشته باشد! در بسیاری از این گروه‌ها، پس از ورود عضو یا اعضای جدید ، به آنان گفته می شود که اگر جنبه و ظرفیت ندارند گروه را ترک کنند! لطيفه‌ها ، احوالپرسی‌ها، بحث‌ها، مزاح ها و هر چیز دیگری باید در این گروه‌ها جنسی باشد!
در برخی از این گروه ها افراد باید به صورت مجازی و در حضور جمع ، رابطه جنسی نامشروع برقرار کنند! در کنار این رفتارهای کثیف، انواع عکس‌ها و کلیپ های صددرصد مستهجن در این گروه‌ها بارگذاری و منتشر می‌شود! همچنین ، در برخی از این گروه ها فیلم های مستهجن خرید و فروش می‌شوند. و صد البته فعالیت این گروه ها فقط به روابط مجازی ختم نمی‌شود بلکه پس از مدتی، روابط نامشروع از فضاي مجازي به دنياي واقعي منتقل مي‌شود.
اخاذي بواسطه گرو نگاه داشتن چت‌های مستهجن، يك اقدام رايج در اين قبيل فضاهاست كه از طریق شماره تلفن که در اکثر این نرم‌افزارها قابل رؤیت و در دسترس همه اعضاست و نیز از طریق آدرس درج شده در این نرم‌افزارها ، مشخصات دقیق و آدرس طعمه خود را به دست می‌آورند.
نظريه بسيج منابع «چارلز تيلي»
هرچند به نظر مي رسد ادله فوق ، حجت را بر قوه قضائيه تمام مي كند تا با قدرت وارد عمل شود اما به نظر مي رسد علاوه براين بايد از منظر ديگري نيز به اين تهديد فزاينده نگريست و به تحليل آن پرداخت.
فتنه ۸۸ و بخشي از معضلي كه ۸ ماه كشور را با خود درگير كرد متغير وابسته به گسترش سريع اينترنت و فناوري هاي ارتباطي بود.چنانچه در آن مقطع بخش بدنه فتنه از روي هيجان يا مطامع سياسي بواسطه عضويت در شبكه هاي اجتماعي نظير فيس بوك و تويتر از قرار و مدارها اطلاع مي يافتند، هدايت مي‌شدند و اقدام مي‌كردند.
پديده‌اي كه پيش از آن از سوي ثينك تانك‌هاي غربي تئوريزه شده و بر روي عملياتي‌سازي آن حساب ويژه‌اي باز شده بود. نظريه بسيج منابع «چارلز تيلي» به عنوان چارچوبي معرفت شناختي و روش شناختي در تحليل جنبش اجتماعي، نقش و تاثير فضاي مجازي را در فرآيندهاي مدل بسيج (قدرت ، بسيج ، منافع ، سازمان، سرکوب- تسهيل و تهديد- فرصت) و عناصر مجموعه کامل نمايش جنبش اجتماعي (ارزشمندي ، اتحاد، تعهد و تعداد) بررسي کرده و نشان داده است كه تعامل موفق بين فضاي مجازي و جنبش اجتماعي ناشي از انطباقي پويا ميان کارويژه هاي گروه هاي اجتماعي و سياسي در جهان واقعي و جهان مجازي است.
چشم انداز بالقوه اي كه يك سال بعد از فتنه ۸۸ رابطه اينترنت و فعاليت اجتماعي در شمال آفريقا و به خصوص مصر را به خوبي نشان داد و اثبات كرد که الگوي تعامل اينترنتي به ظهور و تقويت بعضي از عناصر تئوري بسيج منابع تيلي کمک مي کند. تا آنجا كه يك جوك معروف درباره سقوط مبارك ساخته شد. برمبناي اين لطيفه وقتي از او درباره علت سقوطش پرسيدند در پاسخ گفت: «فيس بوك»!
زير پوست يك تشييع جنازه
بهتر است براي درك بهتر خطر خفته كه در حال آزمون و خطا براي ظهور است كمي جلوتر بياييم. ويك مورد عملي جديد را با چارچوب نظري كه به شكل موجز آن را ارائه داديم تطبيق دهيم.
يعني تشييع جنازه يك خواننده به نام «مرتضي پاشايي» در روز ۲۵ آبان ماه سال جاري. يعني زماني كه هزاران نفر در تهران و در كل كشور براي شركت در مراسم خاكسپاري وي در تهران و يادبودش در شهرستانها به خيابان ها آمدند.
پايگاه خبري «عصر ایران» آن روز در اين رابطه نوشت: «در کشوری که بعضی‌ها به خود اجازه می‌دهند شادی‌های متعارف مردم مانند کنسرت‌ها را لغو کنند یا به هم بریزند تا مردم کمتر معطوف به موسیقی شوند یا چهره‌های هنری در ورای سیاسیون قرار گیرند، اقبال گسترده مردم و مشخصاً نسل جوان به یک خواننده پاپ، بسیار معنی‌دار است و نشان می‌‌دهد برغم تمام هیاهوهای تبلیغاتی و برنامه‌های رسمی ، زیر پوست جامعه اتفاقات مستقلی در جریان است که در نگاه اول دیده نمی شود ولی این ندیدن دلیل بر نبودن نیست.»
فارغ از لحن گزنده اين گزيده متني فوق اما بخشي از آن يك واقعيت امنيتي است كه بايد جدي گرفته شود: «زیر پوست جامعه اتفاقات مستقلی در جریان است که در نگاه اول دیده نمی شود ولی این ندیدن دلیل بر نبودن نیست.»
در تشييع جنازه اين خواننده نيز يك جوك تصويري مستتر است. آن هم تلفن‌هاي همراهي است كه تقريبا به ازاي هر يك شركت كننده در آن مراسم ، در دست افراد ديده مي‌شود و كارايي آن عبارت است از فيلم برداري از صحنه‌هاي جاري تشييع جنازه اين خواننده!
براين اساس يك تغيير ظريف از فتنه ۸۸ تا تشييع جنازه خواننده متوفي جلب نظر مي‌كند و آن حضور پررنگ تلفن همراه است. آن هم از نسلي كه به اينترنت پرسرعت دسترسي دارد و انواع نرم افزار شبكه هاي اجتماعي را با خود حمل مي كند.
به عبارتي و به قول يكي از دوستان كارشناس ، تلفن همراه با اين الحاقات (شبكه هاي اجتماعي وايبر و... عبارت است از يك دستگاه بي سيم كه اپراتور (فرمانده) آن مي تواند در هركجاي دنيا ساكن باشد و به اجرا و سازماندهي يك آشوب طراحي شده بپردازد) اسباب عملياتي سازي نظريه بسيج منابع «چارلز تيلي» است.
چنانچه برخي معتقدند اساسا بسيج ايجاد شده در مراسم تشييع جنازه آن خواننده در واقع يك رزمايش پيش از اجراي عمليات اصلي محسوب مي شد تا معايب اجرايي آن استخراج شود. چنانچه اين بار مي‌تواند آثار مخرب بيشتري از خود برجاي گذارد. در فتنه ۸۸ بدنه بسيج شده ، آخرين اطلاعات و فرمان‌ها را پاي دستگاه رايانه خود دريافت مي كردند و با ورود به صحنه عمل از آن جدا مي شدند كه همين حفره ، فرصت ايجاد اختلال و برهم زدن سازمان آشوب را ايجاد مي كرد اما اگر قرار باشد در آشوب جديد ، نيروهاي بسيج شده به صورت لحظه اي دستورات لازم را دريافت و اطلاعات ميداني را اعم از فيلم و عكس و گزارش به صورت برخط و لحظه اي از ميدان عمل به اپراتور و اتاق فرماندهي آشوب ارسال كنند چه اتفاقي خواهد افتاد؟!
«عصر ایران» در همان گزارش و در رابطه با همين موضوع مورد اشاره می‌نویسد: «هر تجمعی برگزار شده در نتیجه تماس‌هایی بوده که مردم و بخصوص نسل جوان از طریق شبکه‌های اجتماعی با هم برقرار کرده‌اند. محدودسازی شبکه‌های اجتماعی همانند محدودسازی هنرمندان موسیقی بی‌فایده است و هیچ اقدامی نتوانسته مردم را به آنچه دوست دارند بی‌اعتنا کند. مردم ایران راه خود را می‌روند و بخصوص نسل جوان از موانع عبور می‌کند تا علاقه‌مندی‌های خود را دنبال کند و در این میان راهی جز همراهی با مردم نیست.»
لشكر۴۰ ميليوني
اين تحليل زماني قابل درك تر خواهد بود كه به نوشتار روزنامه ايران در پانزدهم مهرماه سال جاري رجوع كنيم. گزارشي كه به نقل از مرکز «الکسا»، یکی از معتبرترین مراکز امتیازدهی به سایت های اینترنتی نوشته بود: «ایرانی‌ها بزرگترین گروه مخاطبان وایبر را در جهان تشکیل می‌دهند و به عبارت دیگر، بزرگترین گروه اعضای وایبر ایرانی هستند.
مرکز «الكسا» رتبه پایگاه اینترنتی ارائه دهنده خدمات وایبر بین سایت های محبوب ایرانی را ۷۶۴ و رتبه جهانی آن را ۵ هزار و ۶۳۱ معرفی کرده است. با همین رتبه «الكسا» توضیح داده است که ایرانی‌ها بزرگترین گروه مخاطبان وایبر را در جهان تشکیل می دهند و به عبارت دیگر، بزرگترین گروه اعضای وایبر، ایرانی هستند.
اين مرکز همچنين اعلام کرده است که هم اکنون ۵ میلیون ایرانی در «واتس‌آپ» عضو هستند و البته با توجه به اینکه روزانه یک میلیون کاربر جهانی به مجموع مشترکان این ابزار اضافه می‌شود ، پیش بینی شده است که به همین نسبت بر تعداد ایرانی های فعال در «واتس آپ» هم افزوده شود.
همچنین مركز «آننبرگ» در پژوهشي اعلام كرده است كه ۹۷ درصد کاربران ایرانی با رایانه شخصی ،۳۳ درصد با تلفن همراه و ۱۶ درصد هم به کمک رایانه لوحی وارد فیس بوک می شوند.
بیشتر این افراد در منزل خود خدمات شبکه های اجتماعی را مورد استفاده قرار می دهند و ۴۲ درصد هم در محل کار در این فضا حضور می یابند، اما آنچه که بیش از این یافته ها مورد توجه قرار گرفت ، افزایش حضور کاربران ایرانی در شبکه های اجتماعی طی چند سال اخیر بوده است. «الکسا» ، فیس بوک را صدوشصت و پنجمین سایت محبوب برای کاربران ایرانی می داند و مرکز «نوآوري همه جايي» نیز اعلام کرده است ۲/۸۳ میلیون خط تلفن همراه در ایران وجود دارد، ضریب نفوذ اینترنت در کشور ۵۵ درصد است، ۵۸ درصد کاربران اینترنتی ایران عضو فیس بوک هستند و ایران بزرگترین بازار اینترنتی خاورمیانه را در اختیار دارد.
بر اساس اين گزارش و عطف به تحليل هاي پيشين مي توان ادعا كرد كه اكنون اتاق فكر آشوب در تلاويو و واشينگتن يك جامعه ۴۰ ميليوني در اختيار دارد كه مي تواند به اندازه اعتقادات هر کاربر روی او برنامه ريزي دقيقي براي سازماندهي و هدايت برخط آنان طراحي كند و در این میان تنها کسانی از هجمه دشمن مصون خواهند ماند که «شخصا» پایه‌های اعتقادی درستی برای خود ساخته باشند و مابقی با باز گذاشتن درهای جهنم از سوی دولت محترم(!) هر لحظه در انتظار خطرند.
«دیپلماسی دیجیتال» اسب ترواي آمریکا
با اين وصف و براي تكميل گزارش خود به نظر مي رسد بايد مجددا به يك مرور تاريخي ديگر نيز بپردازيم.
۲۲ ژانويه۲۰۱۰ و درحالي كه جمهوري اسلامي ايران بر تهديدات بوجود آمده در آن مقطع بواسطه فيلترينگ فائق آمده و آن را مهار ساخته بود ، «هیلاری کلینتون» طي يك سخنرانی گفت: «ما می‌خواهیم این ابزارها (سرویس‌های آنلاین) در اختیار کسانی قرار گیرد که از آن برای پیش‌برد دموکراسی و تحقق حقوق بشر بهره می‌گیرند.»
پس از اين واحدی به نام «دیپلماسی دیجیتال» در ساختار وزارت خارجه آمريكا تاسيس شدو يك سال بعد از اين اقدامات ، «ایوگنی موروزوف»، از تحلیلگران فناوری اطلاعات ، در نخستین شماره مجله فارین پالسی در سال ۲۰۱۱ به تشریح اقدام دولت آمریکا در طراحی و تدوین «دستور کار آزادی اینترنت» و پیامدهای آن پرداخت.
موروزوف در اين راستا نوشته بود: «تظاهرات و اعتراضات ضد دولتی در ایران ، مولداوی و منطقه سین‌کیانگ چین که در همه آنها فناوری‌های ارتباطی تاثیر قابل توجهی داشت این برداشت نوظهور را تقویت کرد که اینترنت ابزاری حیاتی برای پیش‌برد و ترویج دموکراسی است.»
این پژوهشگر دانشگاه استنفورد معتقد بود: «کلینتون ، دیپلماسی دیجیتال و دیپلمات‌های مسئول آن در وزارت خارجه ایالات متحده با قرار گرفتن در کنار کمپانی‌ها و سازمان‌های برجسته اینترنتی دشمنان خارجی خود را متقاعد کردند که «آزادی اینترنت» هم اسب تراوا (تروجان) دیگری است که برساخته امپریالیسم آمریکا است.»
براساس اين گزارش مي توان نتيجه گرفت:
۱- شبكه هاي اجتماعي با سرورهاي آمريكايي و اسرائيلي طيف گسترده اي از تهديدات امنيتي – فرهنگي را در فضاي مجازي كاناليزه كرده و در حال پياده سازي آن و انطباق آن با شرايط واقعي هستند.
۲- هيچ راه مطمئني براي فيلترينگ هوشمند وجود ندارد و بر اين اساس ادعاي وزارت ارتباطات تنها يك خوش خيالي محض و یا یک پروژه‌ی حساب‌شده محسوب مي شود.
۳- با عطف به تهديدات يادشده و سوابق موجود از ضرباتي كه سابق بر اين از همين مسير بر بدنه اجتماعي – فرهنگي كشور وارد شد به نظر مي رسد قوه قضائيه بايد بدون توجه به وعده وزارت ارتباطات راسا وارد عمل شود.
۴- به نظر می‌رسد به انجام رساندن ضربتی، دقیق و هوشمندانه ایجاد شبکه‌های اجتماعی ملی از وظایف قطعی و فوری شورای عالی فضای مجازی باشد.
منبع: یالثارات الحسین(علیه‌السلام)
جناب آقای دکتر واعظی
وزیــر محترم ارتبـاطات و فنــاوری اطلاعات
سلام علیکم
نظر به انتشار گسترده محتوای مجرمانه و ارتکاب انواع جرائم علیه عفت و اخلاق اسلامی و امنیت عمومی و ... بالاخص انتشار وسیع مطالب موهن علیه بنیانگذار انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی(ره) در هفته های اخیر از طریق برخی شبکه های اجتماعی نظیر واتس آپ ، وایبر و تانگو که بعضا توسط دولت های معاند نظام جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور مدیریت فنی و محتوایی می شود و با عنایت به این که علی‌رغم استمهال سه ماهه جنابعالی و همکاران محترم مبنی بر اعلام آمادگی در خصوص فرآهم آوری امکان مسدود سازی و پالایش هوشمند محتوای مجرمانه در شبکه های موصوف و ارائه شبکه های اجتماعی داخلی هم سطح با شبکه های مذکور، مع الاسف تا کنون اقدام موثری به عمل نیامده است.
لذا در اجرای دستور ریاست محترم قوه قضائیه حضرت آیت الله آملی ظرف مدت حداکثر یک ماه نسبت به فرآهم آوری زمینه و بستر فنی مورد نیاز مسدودسازی و کنترل اطلاعاتی موثر شبکه های یاد شده اقدام عاجل صورت پذیرد، در غیر این صورت قوه قضائیه در راستای وظایف ذاتی خود نسبت به مسدودسازی شبکه های اجتماعی دارای محتوای مجرمانه اقدام مقتضی به عمل آورده و با متخلفین از دستورات قضایی در هر رده ای طبق قانون برخورد خواهد نمود.
غلامحسین محسنی اژه‌ای
معاون اول قوه قضائیه
اولتيماتومي كه ۲ ماه و۲۰ روز از سررسيد آن گذشت!
نوشتار فوق ، متن کامل نامه حجت الاسلام محسنی اژه ای به وزیر ارتباطات بود كه روز ۲۹ شهریور ماه سال جاري خبرگزاری قوه قضائیه آن را منتشر ساخته بود و در فضاي رسانه اي از آن با عنوان «اولتيماتوم قوه قضائيه به وزارت ارتباطات» ياد شد.
در زمان انتشار گزارش پیش رو ۲ ماه و ۲۰ روز از «اولتيماتوم قوه قضائيه به وزارت ارتباطات» در رابطه با انسداد شبكه هاي اجتماعي نصب شده روي تلفن همراه مي گذرد اما نه وزارت ارتباطات اقدام به اجراي اين امر نموده و نه قوه قضائيه اولتيماتوم خود را عملياتي ساخته است.
اين در حالي است كه براساس متن مندرج در نامه حجت الاسلام اژه اي ۵ ماه و۲۰ روز نيز از استمهال وزارت ارتباطات براي مسدود سازی و پالایش هوشمند محتوای مجرمانه در شبکه‌های موصوف و ارائه شبکه های اجتماعی داخلی هم سطح با شبکه های مذکور مي گذرد ولذا به نظر مي رسد باید علت تعلل قوه قضائيه را نيز در وعده «پالایش هوشمند محتوای مجرمانه» يافت كه محمود واعظی وزير ارتباطات روز ۲۳ آبان ماه در جريان بازديد از بیستمین نمایشگاه بین المللی مطبوعات و خبرگزاری ها درخصوص آن گفت:«یکی از برنامه های جدی وزارت ارتباطات اجرای فیلترینگ هوشمند است که از هشت ماه گذشته قرار دادهای مختلفی با مراکز علمی و تحقیقاتی برای اجرای این پروژه منعقد شده است.
دولت مصمم است وضعیت اینترنت را به نحوی بهبود بخشد که مردم بتوانند از اینترنت و شبکه های اجتماعی پیام رسان به نحو مطلوب و مناسب استفاده کنند. خانواده ها نیز مانند دولت معتقدند که شبکه های اینترنتی و سایت های غیر اخلاقی که به کانون خانواده‌ها آسیب می رساند نباید در دسترس عموم قرار گیرد بر این اساس قصد داریم با اجرای طرح فیلترینگ هوشمند، تنها سایت های مخرب را مسدود کنیم. در مرحله اول این طرح که از یک ماه دیگر اجرایی می شود به صورت هوشمند محتوای بخشی از سایت های اینترنتی مراقبت می شود. فاز دوم این طرح از سه ماه بعد به اجرا در می آید و در نهایت در فاز سوم تا ۶ ماه آینده کل شبکه اینترنت تحت پوشش فیلترینگ هوشمند قرار می گیرد.»
فيترينگ پرطمطراق
با اين وصف زمان انتشار اين گزارش مقارن با اجراي اولين مرحله فيلترينگ هوشمند است كه از سوي وزير ارتباطات وعده داده شده است. بنابراين مي توان حدس زد كه تعلل قوه قضائيه نيز به دليل هیاهوي به راه افتاده از سوي وزرات ارتباطات در مورد «فليترينگ هوشمند» است. اما طبق ایراد پيشين وارده از سوي قوه قضائیه به وزارت ارتباطات از زمان مطرح شدن این موضوع ، هیچگاه تعریف مشخصی در این باره اعلام نشده و به‌رغم سابقه طولانی هنوز اطلاعی از جزئیات این طرح در دست نیست.
با اين وجود «علی کاظمی» ، کارشناس فنی شورای عالی اطلاع رسانی درباره قابلیتها و الزامات فیلترینگ هوشمند ، مي‌گويد: «طبق تعاریف موجود و نمونههای تطبیقی در دیگر کشورها، فیلترینگ هوشمند باید قادر به تشخیص بخشی از آدرسهای اینترنتی باشد، بهگونهای که در برخورد با یک صفحه ، به‌جای فیلتر کردن تمام آن ، بخشی از آن را مسدود کند ؛ برای مثال باید بتواند درباره سایت فیس‌بوک برخی صفحات را مسدود و باقی را باز بگذارد.از دیگر الزامات فیلترینگ هوشمند، تمایز قائل شدن در دسترسیها است.
به این معنی که بتوان برای افرادی سطح دسترسی بیشتر یا کمتری را تعریف کرد.درک معنایی، صوتی و تصویری (عکس و فیلم) از دیگر الزامات فیلترینگ هوشمند است ؛ با امکان درک تصویر و پردازش تصویر، تصاویر مورد نظر در یک صفحه اینترنتی بدون مسدود شدن تمام آدرس فیلتر خواهد شد و امکان استفاده از سایت مورد نظر همچنان فراهم است.
با قابلیت درک معنایی ، حساسیت روی کلمات خاص وجود ندارد؛ مطالب را میخواند و براساس محتوا مسدودسازی انجام می‌شود؛ برای مثال بتواند بین یک مطلب پزشکی که در آن از کلمات خاص استفاده شده و یک داستان که همان کلمات در آن به‌کار رفته ، تبعیض قائل شود. در کنترل معنایی باید قابلیت درک متن ، صدا ، عکس و فیلم وجود داشته باشد. هماکنون نیز کنترل معنایی در فیلترینگهای هوشمند دیگر کشورها استفاده می‌شود اما کاربرد آنها متفاوت است.
برای مثال در کشور آمریکا از کنترل معنایی برای جلوگیری از ارسال اطلاعات نظامی استفاده می‌شود و حتی قدرت ترجمه به زبانهای دیگر نیز وجود دارد. به این معنی که اگر شخصی بخواهد اطلاعات نظامی را از طریق عکس ، متن ، صدا و فیلم یا حتی به زبانهای دیگر به خارج کشور ارسال کند ، فایلهای ارسالی از روش کنترل معنایی بررسی می‌شوند.
ارتباطات رمز شده و وظايف رها شده
اين دعاوي در مورد كارايي فيلترينگ هوشمند درحالي است كه بسيج دانشجويي دانشكده امير كبيربا صدور بيانيه اي در رد آن نوشته بود:«هر چند امروزه در کشور سامانه فیلترینگ وجود دارد و از دسترسی به برخی سایت‌های نامناسب جلوگیری می‌کند، اما دشمن نیز بیکار ننشسته و راه‌هائی را برای به حاشیه راندن و از بین بردن کارآئی آن ایجاد کرده است.
در حقیقت ، اکنون بخش زیادی از ارتباطات اینترنتی به صورت رمز شده انجام می‌گیرد و بنابراین ، تفکیک محتوای خوب از بد امکان‌پذیر نمی‌باشد تا بتوان محتوای بد و نامناسب را فیلتر نمود و تنها راه ممکن، مسدود کردن کامل دسترسی به سایت‌های نامناسب است. در این شرایط ، دولت پیگیری فیلترینگ را رها کرده و بدین ترتیب بسیاری از سایت‌های فیلتر شده اکنون به سادگی و با استفاده از روش‌های رمزگذاری که در اختیار همگان هست ، در دسترس قرار دارد.»
دعاوي حيرت‌آور وزير ارتباطات
در ادامه این بیانیه آمده است: «برخی اظهارات آقای واعظی وزیر محترم ارتباطات در همین مورد - که از سوی آقای جنتی وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز تکرار شده است- ما را که اندک تخصصی در زمینه فناوری اطلاعات داریم به حیرت وا می‌دارد. چگونه وزیر محترم ارتباطات از این نکته واضح بی‌خبرند که نمی‌توان محتوای ارتباطات رمز شده را بررسی کرد که بعد بخواهیم خوب و بد آن را از هم جدا کنیم؟! نکته دیگر آنکه ارتباطات غیررمز شده هم از حجم بالائی برخوردار است که بررسی آن از توان وزارت محترم ارتباطات خارج است. گوگل بیش از یک میلیون رایانه سرویس‌دهنده در اختیار دارد و تعداد رایانه‌های سرویس‌دهندۀ فیس‌بوک نیز رقمی در همین حدود است که حجم عظیمی از اطلاعات را ذخیره ، پردازش و به کاربران عرضه می‌کنند.اگر دولت تعداد میلیونی رایانه سرویس دهنده لازم برای پردازش و پالایش این محتوا به ارزش چند هزار میلیارد تومان را در اختیار دارد یا می‌تواند هزینه خرید ، راهبری و نگهداری آنها را تأمین کند ، چرا این سامانه‌ها را برای ایجاد سامانه‌های موتور جستجو ، شبکه‌های اجتماعی و … در اختیار پژوهشگران و صنعتگران ایرانی قرار نمی‌دهد؟»
فارغ‌التحصیل دانشگاه تل‌آویو سرباز ارتش اسرائيل ، صاحب«وايبر»
در ادامه این جریان ،۱۰۲۵۰ نفر از زنان فعال در عرصه اجتماعی و فرهنگی در بیانیه‌ای ضمن اعلام نگرانی از راه‌اندازی بدون پشتوانه فرهنگی نسل‌های سوم و چهارم اینترنت نوشتند: «شبکه‌های اجتماعی یکی از انواع محصولات فناوری اطلاعات است که زیرشاخه‌های مختلفی دارد؛ شبکه اجتماعی تلفن همراه ، میکروبلاگ ها ، چت روم‌ها ، تالارهای گفتگو ، ویدئو شیرینگ و … که رسانه‌های کاربرمحور هستند در دنیا و در ایران وجود دارند.
شبکه‌های اجتماعی تلفن همراه از چند فناوری مبتنی بر گوشی استفاده می‌کنند و یک‌جور اپراتور مجازی هستند و با این اپراتورها می‌توان مکالمه صوتی ، تصویری و متنی داشت ولی مثل اپراتورهای همراه اول یا ایرانسل نیستند که اگر کسی برای شما مزاحمت ایجاد کرد قابل‌پیگیری باشد. این در حالی است که وزیر ارتباطات تنها اقدامی که در این یک ماه انجام داد این بود که اعلام کرد با مسدود کردن شبکه‌های اجتماعی مخالفیم اما با حذف محتوای مجرمانه آن موافق هستیم.
حال آنکه برخی از این شبکه‌های اجتماعی مثل وایبر که سرور آن در خاک رژیم صهیونیستی است و رئیس آن یک افسر موساد است و صددرصد جاسوسی است، قابل پیگیری نبوده و نمی‌توان با محتواهای مجرمانه که از سوی این فضا ها منتشر می شود برخورد کرد.»
اشاره نامه ۱۰۲۵۰ امضائي زنان به صهيونيستي بودن «وايبر» ناظر به مالکان این شرکت است ؛ یعنی «تلمن مارکو، ایگور مگزینیک ، سانی مارولی و اوفر اسمچا» که صهیونیست هستند.«تلمن مارکو» که مدیرعامل این شرکت است ، چهار سال در ارتش اسرائیل خدمت کرده ، فارغ التحصیل دانشگاه تل آویو است. مدل درآمدزایی این شرکت، نامعلوم است و هرچند تلمن مارکو مدعیست که این شرکت با فروش شکلک و استیکر ، کسب درآمد می‌کند اما فروش شکلک ها با توجه به قیمت های پایینی که دارند ، در برابر ۶۰ میلیارد تومانی که تا سال ۲۰۱۳ برای وایبر هزینه کرده اند بسیار ناچیز است!
هرج و مرج جنسي – اخلاقي هنجار رايج شبكه‌هاي اجتماعي!
پس از وايبر ، نرم افزارهای مشابه ديگر با نام‌های وی چت ، واتس اپ ، تانگو ، لاین ، بی‌تاک ، تلگرام ، کوکو و ... نیز وارد اين عرصه شدند و بسیاری از کاربران ایرانی را به استفاده از خود «معتاد» كردند.
اعتیادي مجازي كه در حال زدودن دين و مذهب، وجدان و اخلاق از كاربران خود است. در بیشتر گروه هاي تشكيل شده در اين فضاهاي مجازي ، پرخاشگری ، اهانت ، نزاع‌های مجازی، سوء استفاده‌های جنسی رايج بوده و به عنوان يك هنجار پذيرفته شده است.
حتي در گروه‌هايي که مثلا تلاش می‌کنند رفتارشان صحیح باشد، حریم محرم و نامحرم در بسیاری از موارد می شکند!
برای نمونه، مرد نامحرم ، برای زن و یا دختر نامحرم حاضر در گروه ، شکلک (استیکر) بوسه ، چشمک، گل و... ارسال می کند و یا برعکس! بسیاری از مردان متاهل و زنان متاهل حاضر در این گروه‌ها، ساعات زیادی از وقت خود را که باید صرف خانواده کنند ، در این گروه ها سپری می‌کنند و این حضور تا نیمه های شب هم و حتی تا سپیده دم ادامه دارد! در کنار این گروه‌ها، گروه‌های دیگری هم فعالیت دارند که به طور صریح، فعالیت مستهجن و مبتذل دارند.
گروه های مستهجن وایبری اسامی و عناوین زننده‌ای برای گروه خود بر می‌گزینند؛ در این گروه‌ها، مردان متاهل، زنان متاهل و دختران و پسران مجرد حضور دارند. از قوانین این گروه‌ها این است که هر نوشته‌ای باید ، بار جنسی داشته باشد! در بسیاری از این گروه‌ها، پس از ورود عضو یا اعضای جدید ، به آنان گفته می شود که اگر جنبه و ظرفیت ندارند گروه را ترک کنند! لطيفه‌ها ، احوالپرسی‌ها، بحث‌ها، مزاح ها و هر چیز دیگری باید در این گروه‌ها جنسی باشد!
در برخی از این گروه ها افراد باید به صورت مجازی و در حضور جمع ، رابطه جنسی نامشروع برقرار کنند! در کنار این رفتارهای کثیف، انواع عکس‌ها و کلیپ های صددرصد مستهجن در این گروه‌ها بارگذاری و منتشر می‌شود! همچنین ، در برخی از این گروه ها فیلم های مستهجن خرید و فروش می‌شوند. و صد البته فعالیت این گروه ها فقط به روابط مجازی ختم نمی‌شود بلکه پس از مدتی، روابط نامشروع از فضاي مجازي به دنياي واقعي منتقل مي‌شود.
اخاذي بواسطه گرو نگاه داشتن چت‌های مستهجن، يك اقدام رايج در اين قبيل فضاهاست كه از طریق شماره تلفن که در اکثر این نرم‌افزارها قابل رؤیت و در دسترس همه اعضاست و نیز از طریق آدرس درج شده در این نرم‌افزارها ، مشخصات دقیق و آدرس طعمه خود را به دست می‌آورند.
نظريه بسيج منابع «چارلز تيلي»
هرچند به نظر مي رسد ادله فوق ، حجت را بر قوه قضائيه تمام مي كند تا با قدرت وارد عمل شود اما به نظر مي رسد علاوه براين بايد از منظر ديگري نيز به اين تهديد فزاينده نگريست و به تحليل آن پرداخت.
فتنه ۸۸ و بخشي از معضلي كه ۸ ماه كشور را با خود درگير كرد متغير وابسته به گسترش سريع اينترنت و فناوري هاي ارتباطي بود.چنانچه در آن مقطع بخش بدنه فتنه از روي هيجان يا مطامع سياسي بواسطه عضويت در شبكه هاي اجتماعي نظير فيس بوك و تويتر از قرار و مدارها اطلاع مي يافتند، هدايت مي‌شدند و اقدام مي‌كردند.
پديده‌اي كه پيش از آن از سوي ثينك تانك‌هاي غربي تئوريزه شده و بر روي عملياتي‌سازي آن حساب ويژه‌اي باز شده بود. نظريه بسيج منابع «چارلز تيلي» به عنوان چارچوبي معرفت شناختي و روش شناختي در تحليل جنبش اجتماعي، نقش و تاثير فضاي مجازي را در فرآيندهاي مدل بسيج (قدرت ، بسيج ، منافع ، سازمان، سرکوب- تسهيل و تهديد- فرصت) و عناصر مجموعه کامل نمايش جنبش اجتماعي (ارزشمندي ، اتحاد، تعهد و تعداد) بررسي کرده و نشان داده است كه تعامل موفق بين فضاي مجازي و جنبش اجتماعي ناشي از انطباقي پويا ميان کارويژه هاي گروه هاي اجتماعي و سياسي در جهان واقعي و جهان مجازي است.
چشم انداز بالقوه اي كه يك سال بعد از فتنه ۸۸ رابطه اينترنت و فعاليت اجتماعي در شمال آفريقا و به خصوص مصر را به خوبي نشان داد و اثبات كرد که الگوي تعامل اينترنتي به ظهور و تقويت بعضي از عناصر تئوري بسيج منابع تيلي کمک مي کند. تا آنجا كه يك جوك معروف درباره سقوط مبارك ساخته شد. برمبناي اين لطيفه وقتي از او درباره علت سقوطش پرسيدند در پاسخ گفت: «فيس بوك»!
زير پوست يك تشييع جنازه
بهتر است براي درك بهتر خطر خفته كه در حال آزمون و خطا براي ظهور است كمي جلوتر بياييم. ويك مورد عملي جديد را با چارچوب نظري كه به شكل موجز آن را ارائه داديم تطبيق دهيم.
يعني تشييع جنازه يك خواننده به نام «مرتضي پاشايي» در روز ۲۵ آبان ماه سال جاري. يعني زماني كه هزاران نفر در تهران و در كل كشور براي شركت در مراسم خاكسپاري وي در تهران و يادبودش در شهرستانها به خيابان ها آمدند.
پايگاه خبري «عصر ایران» آن روز در اين رابطه نوشت: «در کشوری که بعضی‌ها به خود اجازه می‌دهند شادی‌های متعارف مردم مانند کنسرت‌ها را لغو کنند یا به هم بریزند تا مردم کمتر معطوف به موسیقی شوند یا چهره‌های هنری در ورای سیاسیون قرار گیرند، اقبال گسترده مردم و مشخصاً نسل جوان به یک خواننده پاپ، بسیار معنی‌دار است و نشان می‌‌دهد برغم تمام هیاهوهای تبلیغاتی و برنامه‌های رسمی ، زیر پوست جامعه اتفاقات مستقلی در جریان است که در نگاه اول دیده نمی شود ولی این ندیدن دلیل بر نبودن نیست.»
فارغ از لحن گزنده اين گزيده متني فوق اما بخشي از آن يك واقعيت امنيتي است كه بايد جدي گرفته شود: «زیر پوست جامعه اتفاقات مستقلی در جریان است که در نگاه اول دیده نمی شود ولی این ندیدن دلیل بر نبودن نیست.»
در تشييع جنازه اين خواننده نيز يك جوك تصويري مستتر است. آن هم تلفن‌هاي همراهي است كه تقريبا به ازاي هر يك شركت كننده در آن مراسم ، در دست افراد ديده مي‌شود و كارايي آن عبارت است از فيلم برداري از صحنه‌هاي جاري تشييع جنازه اين خواننده!
براين اساس يك تغيير ظريف از فتنه ۸۸ تا تشييع جنازه خواننده متوفي جلب نظر مي‌كند و آن حضور پررنگ تلفن همراه است. آن هم از نسلي كه به اينترنت پرسرعت دسترسي دارد و انواع نرم افزار شبكه هاي اجتماعي را با خود حمل مي كند.
به عبارتي و به قول يكي از دوستان كارشناس ، تلفن همراه با اين الحاقات (شبكه هاي اجتماعي وايبر و... عبارت است از يك دستگاه بي سيم كه اپراتور (فرمانده) آن مي تواند در هركجاي دنيا ساكن باشد و به اجرا و سازماندهي يك آشوب طراحي شده بپردازد) اسباب عملياتي سازي نظريه بسيج منابع «چارلز تيلي» است.
چنانچه برخي معتقدند اساسا بسيج ايجاد شده در مراسم تشييع جنازه آن خواننده در واقع يك رزمايش پيش از اجراي عمليات اصلي محسوب مي شد تا معايب اجرايي آن استخراج شود. چنانچه اين بار مي‌تواند آثار مخرب بيشتري از خود برجاي گذارد. در فتنه ۸۸ بدنه بسيج شده ، آخرين اطلاعات و فرمان‌ها را پاي دستگاه رايانه خود دريافت مي كردند و با ورود به صحنه عمل از آن جدا مي شدند كه همين حفره ، فرصت ايجاد اختلال و برهم زدن سازمان آشوب را ايجاد مي كرد اما اگر قرار باشد در آشوب جديد ، نيروهاي بسيج شده به صورت لحظه اي دستورات لازم را دريافت و اطلاعات ميداني را اعم از فيلم و عكس و گزارش به صورت برخط و لحظه اي از ميدان عمل به اپراتور و اتاق فرماندهي آشوب ارسال كنند چه اتفاقي خواهد افتاد؟!
«عصر ایران» در همان گزارش و در رابطه با همين موضوع مورد اشاره می‌نویسد: «هر تجمعی برگزار شده در نتیجه تماس‌هایی بوده که مردم و بخصوص نسل جوان از طریق شبکه‌های اجتماعی با هم برقرار کرده‌اند. محدودسازی شبکه‌های اجتماعی همانند محدودسازی هنرمندان موسیقی بی‌فایده است و هیچ اقدامی نتوانسته مردم را به آنچه دوست دارند بی‌اعتنا کند. مردم ایران راه خود را می‌روند و بخصوص نسل جوان از موانع عبور می‌کند تا علاقه‌مندی‌های خود را دنبال کند و در این میان راهی جز همراهی با مردم نیست.»
لشكر۴۰ ميليوني
اين تحليل زماني قابل درك تر خواهد بود كه به نوشتار روزنامه ايران در پانزدهم مهرماه سال جاري رجوع كنيم. گزارشي كه به نقل از مرکز «الکسا»، یکی از معتبرترین مراکز امتیازدهی به سایت های اینترنتی نوشته بود: «ایرانی‌ها بزرگترین گروه مخاطبان وایبر را در جهان تشکیل می‌دهند و به عبارت دیگر، بزرگترین گروه اعضای وایبر ایرانی هستند.
مرکز «الكسا» رتبه پایگاه اینترنتی ارائه دهنده خدمات وایبر بین سایت های محبوب ایرانی را ۷۶۴ و رتبه جهانی آن را ۵ هزار و ۶۳۱ معرفی کرده است. با همین رتبه «الكسا» توضیح داده است که ایرانی‌ها بزرگترین گروه مخاطبان وایبر را در جهان تشکیل می دهند و به عبارت دیگر، بزرگترین گروه اعضای وایبر، ایرانی هستند.
اين مرکز همچنين اعلام کرده است که هم اکنون ۵ میلیون ایرانی در «واتس‌آپ» عضو هستند و البته با توجه به اینکه روزانه یک میلیون کاربر جهانی به مجموع مشترکان این ابزار اضافه می‌شود ، پیش بینی شده است که به همین نسبت بر تعداد ایرانی های فعال در «واتس آپ» هم افزوده شود.
همچنین مركز «آننبرگ» در پژوهشي اعلام كرده است كه ۹۷ درصد کاربران ایرانی با رایانه شخصی ،۳۳ درصد با تلفن همراه و ۱۶ درصد هم به کمک رایانه لوحی وارد فیس بوک می شوند.
بیشتر این افراد در منزل خود خدمات شبکه های اجتماعی را مورد استفاده قرار می دهند و ۴۲ درصد هم در محل کار در این فضا حضور می یابند، اما آنچه که بیش از این یافته ها مورد توجه قرار گرفت ، افزایش حضور کاربران ایرانی در شبکه های اجتماعی طی چند سال اخیر بوده است. «الکسا» ، فیس بوک را صدوشصت و پنجمین سایت محبوب برای کاربران ایرانی می داند و مرکز «نوآوري همه جايي» نیز اعلام کرده است ۲/۸۳ میلیون خط تلفن همراه در ایران وجود دارد، ضریب نفوذ اینترنت در کشور ۵۵ درصد است، ۵۸ درصد کاربران اینترنتی ایران عضو فیس بوک هستند و ایران بزرگترین بازار اینترنتی خاورمیانه را در اختیار دارد.
بر اساس اين گزارش و عطف به تحليل هاي پيشين مي توان ادعا كرد كه اكنون اتاق فكر آشوب در تلاويو و واشينگتن يك جامعه ۴۰ ميليوني در اختيار دارد كه مي تواند به اندازه اعتقادات هر کاربر روی او برنامه ريزي دقيقي براي سازماندهي و هدايت برخط آنان طراحي كند و در این میان تنها کسانی از هجمه دشمن مصون خواهند ماند که «شخصا» پایه‌های اعتقادی درستی برای خود ساخته باشند و مابقی با باز گذاشتن درهای جهنم از سوی دولت محترم(!) هر لحظه در انتظار خطرند.
«دیپلماسی دیجیتال» اسب ترواي آمریکا
با اين وصف و براي تكميل گزارش خود به نظر مي رسد بايد مجددا به يك مرور تاريخي ديگر نيز بپردازيم.
۲۲ ژانويه۲۰۱۰ و درحالي كه جمهوري اسلامي ايران بر تهديدات بوجود آمده در آن مقطع بواسطه فيلترينگ فائق آمده و آن را مهار ساخته بود ، «هیلاری کلینتون» طي يك سخنرانی گفت: «ما می‌خواهیم این ابزارها (سرویس‌های آنلاین) در اختیار کسانی قرار گیرد که از آن برای پیش‌برد دموکراسی و تحقق حقوق بشر بهره می‌گیرند.»
پس از اين واحدی به نام «دیپلماسی دیجیتال» در ساختار وزارت خارجه آمريكا تاسيس شدو يك سال بعد از اين اقدامات ، «ایوگنی موروزوف»، از تحلیلگران فناوری اطلاعات ، در نخستین شماره مجله فارین پالسی در سال ۲۰۱۱ به تشریح اقدام دولت آمریکا در طراحی و تدوین «دستور کار آزادی اینترنت» و پیامدهای آن پرداخت.
موروزوف در اين راستا نوشته بود: «تظاهرات و اعتراضات ضد دولتی در ایران ، مولداوی و منطقه سین‌کیانگ چین که در همه آنها فناوری‌های ارتباطی تاثیر قابل توجهی داشت این برداشت نوظهور را تقویت کرد که اینترنت ابزاری حیاتی برای پیش‌برد و ترویج دموکراسی است.»
این پژوهشگر دانشگاه استنفورد معتقد بود: «کلینتون ، دیپلماسی دیجیتال و دیپلمات‌های مسئول آن در وزارت خارجه ایالات متحده با قرار گرفتن در کنار کمپانی‌ها و سازمان‌های برجسته اینترنتی دشمنان خارجی خود را متقاعد کردند که «آزادی اینترنت» هم اسب تراوا (تروجان) دیگری است که برساخته امپریالیسم آمریکا است.»
براساس اين گزارش مي توان نتيجه گرفت:
۱- شبكه هاي اجتماعي با سرورهاي آمريكايي و اسرائيلي طيف گسترده اي از تهديدات امنيتي – فرهنگي را در فضاي مجازي كاناليزه كرده و در حال پياده سازي آن و انطباق آن با شرايط واقعي هستند.
۲- هيچ راه مطمئني براي فيلترينگ هوشمند وجود ندارد و بر اين اساس ادعاي وزارت ارتباطات تنها يك خوش خيالي محض و یا یک پروژه‌ی حساب‌شده محسوب مي شود.
۳- با عطف به تهديدات يادشده و سوابق موجود از ضرباتي كه سابق بر اين از همين مسير بر بدنه اجتماعي – فرهنگي كشور وارد شد به نظر مي رسد قوه قضائيه بايد بدون توجه به وعده وزارت ارتباطات راسا وارد عمل شود.
۴- به نظر می‌رسد به انجام رساندن ضربتی، دقیق و هوشمندانه ایجاد شبکه‌های اجتماعی ملی از وظایف قطعی و فوری شورای عالی فضای مجازی باشد.
منبع: یالثارات الحسین(علیه‌السلام)
ارسال نظر
اخبار برگزیده
